Προφανώς θα αντληθούν από νέο πακέτο ρευστότητας...

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Αποζημιώσεις 8,5 δισ. δολ. θα δώσει σε πελάτες της η Bank of America
Συμφωνία-ορόσημο για τις απώλειες που είχαν υποστεί σε επενδύσεις στον στεγαστικό κλάδο των ΗΠΑ

Bloomberg, Reuters

Μαζικές απαιτήσεις πελατών για αποζημίωση πρόκειται να ικανοποιήσει η Bank of America, οι οποίες υπολογίζεται ότι θα κυμανθούν στο ποσό των 8,5 δισ. δολαρίων. Είναι η μεγαλύτερη συμβιβαστική λύση που έχει επιτευχθεί σε ό,τι αφορά τις απώλειες επενδυτών από την κατάρρευση της αμερικανικής αγοράς στεγαστικής πίστης, ένα γεγονός που οδήγησε στη βαθύτερη χρηματοπιστωτική κρίση μετά το Κραχ του ’29. Μάλιστα, το ύψος των αποζημιώσεων είναι ισάξιο της κερδοφορίας του αμερικανικού τραπεζικού ομίλου κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου. Παράγοντες του κλάδου εκτιμούν δε ότι μπορεί να αποτελέσει πρότυπο για τη χάραξη συμβιβαστικών λύσεων μεταξύ άλλων τραπεζών των ΗΠΑ και πελατών τους. Αποζημιώσεις απαιτούν, επίσης, πελάτες της Citigroup, JPMorgan Chase και Wells Fargo.

Η προτεινόμενη λύση συζητείται μεταξύ της διοίκησης της Bank of America και ομάδας 20 επενδυτών μεγάλου βεληνεκούς, όπως είναι η Pimco, μια από τις μεγαλύτερες επενδυτικές εταιρείες του κόσμου, η Metropolitan Life και η BlackRock. Στη λίστα περιλαμβάνεται και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Νέας Υόρκης, με τις συνολικές επενδύσεις των 20 επενδυτών σε δάνεια της αμερικανικής αγοράς κατοικίας και συναφή επενδυτικά γεγονότα να ξεπερνούν τα 100 δισ. δολάρια.

Οι τοποθετήσεις αυτές αποτελούσαν τμήμα μεγαλύτερου χαρτοφυλακίου της Countrywide Financial. Η μεγάλη έκθεση της τράπεζας στην αμερικανική αγορά στεγαστικής πίστης και η μετέπειτα παρ’ ολίγον κατάρρευσή της είναι από τα χαρακτηριστικά γεγονότα της κρίσης. Η εξαγορά της από την Bank of America, το 2008, ήταν ο μοναδικός τρόπος επιβίωσης της Coutrywide. Πριν την αστραπιαία διολίσθηση των τιμών στις αγορές ακινήτων, η Countrywide ήταν μια από τις μεγαλύτερες στεγαστικές τράπεζες των ΗΠΑ.

Οι απώλειες και διαγραφές από την κρίση πλησίασαν τα 2 τρισ. δολάρια, σε παγκόσμια κλίμακα, και οδήγησαν τη διεθνή οικονομία σε ύφεση. Σήμερα, δρομολογούνται ριζικές μεταρρυθμίσεις για την ασφαλέστερη λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Παράλληλα, πελάτες μεγάλων τραπεζικών ομίλων, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, απαιτούν αποζημιώσεις διότι, όπως υποστηρίζουν, δεν ενημερώθηκαν εκτενώς για τους κινδύνους που εμπεριείχαν τα προαναφερόμενα επενδυτικά προϊόντα, που αποδείχθηκαν «τοξικά». Τα προϊόντα αυτά είναι γνωστά ως ομόλογα δανείων, τα οποία ήταν συνδεδεμένα με μια πολυετή φούσκα αξιών στην αγορά κατοικίας των ΗΠΑ.

Στο ποσό των 8,5 δισ. δολαρίων και πλέον δεν περιλαμβάνεται μόνον η αποζημίωση των 20 μεγαλοεπενδυτών της Bank of America αλλά και άλλων, καλύπτοντας σχεδόν όλα τα στεγαστικά δάνεια των 424 δισ. δολαρίων που χορηγήθηκαν και μετατράπηκαν εν συνεχεία σε ομόλογα από την Countrywide.

Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε από την JPMorgan Chase ότι κατέληξε σε συμβιβαστική λύση με την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (SEC), σε ό,τι αφορά υπόθεση αμέλειας εις βάρος πελατών. Η αμερικανική τράπεζα συναίνεσε στην καταβολή 153,6 εκατ. δολαρίων, ακολουθώντας το παράδειγμα της Goldman Sachs, η οποία είχε πληρώσει πρόστιμο 550 εκατ. δολαρίων προ ενός έτους. Και στις δύο περιπτώσεις, οι τράπεζες δεν ενημέρωσαν επενδυτές ομολόγων στεγαστικής πίστης ότι είχαν συνεργαστεί με διαχειριστές κεφαλαίων αντιστάθμισης κινδύνου (hedge funds) για τη δημιουργία προϊόντων που στοιχημάτιζαν στην κατάρρευση της αγοράς".

Εφαρμοστικός Νόμος Μεσοπρόθεσμου

Αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Οικονομικών ο Εφαρμοστικός Νόμος του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος (αρχεία .pdf, εδώ και εδώ), ο οποίος ψηφίζεται από την Βουλή των Ελλήνων σήμερα (30/6/2011), με την διαδικασία του κατεπείγοντος.

Θεωρώ απολύτως απαραίτητη, από εσάς, την ενδελεχή και λεπτομερέστατη μελέτη του εν λόγω Νόμου.

Προς το παρόν δεν θα προβώ σε σχολιασμό του Νόμου. Θα σημειώσω, όμως, ότι θα γραφεί στην Ελληνική Ιστορία και θα έχει αντίστοιχη θέση με αυτή του Πρώτου Μνημονίου. Το θέμα δεν έγκειται στο εάν τα μέτρα είναι "σκληρά", "άδικα" ή "δίκαια". Το θέμα είναι ότι θα αποδειχθεί ότι και δεν θα επιτευχθεί το θετικό προϋπολογισθέν αποτέλεσμα, αλλά και τα αρνητικά αποτελέσματα θα είναι σημαντικά μεγαλύτερα από αυτά που αναμένονται. Και δυστυχώς, όταν θα αποδειχθεί η αναποτελεσματικότητα των μέτρων, θα ξεκινήσει η διαδικασία του πτωχευτικού δικαίου και των εμπράγματων εγγυήσεων. Και τότε, αφ' ενός λόγω των διατάξεων του Μνημονίου, αφ' ετέρου λόγω του συγκεκριμένου Εφαρμοστικού Νόμου, δεν θα μπορούμε τίποτε να κάνουμε.

Το πραγματικό downgrade...

Το διασημότερο, πιθανά, σημείο της California είναι η γέφυρα Golden Gate. Ομως, έξι μήνες πριν την ολοκλήρωσή της, είχε προηγηθεί η ολοκλήρωση της γέφυρας που ενώνει το San Fransisco με το Oakland Bay (η ονομαστή Bay Bridge).

Η κατασκευή της Βay Bridge, με την οποία θα ασχοληθούμε, ξεκίνησε στις 9 Ιουλίου του 1933 και δόθηκε στην κυκλοφορία στις 12 Νοεμβρίου του 1936. Το όλο έργο ήταν εξαιρετικά απαιτητικών τεχνικών προδιαγραφών και θεωρείται θαύμα της μηχανικής. Το συνολικό κόστος ανήλθε στα 77 εκ. δολάρια (τα οποία αντλήθησαν από έκδοση ομολόγων). Καθώς οι ΗΠΑ μαστίζονταν από την ύφεση, το έργο έδωσε δουλειά και εισόδημα σε χιλιάδες επί χιλιάδων ανθρώπους, βελτίωσε σημαντικότατα τις μεταφορές, δημιούργησε συνθήκες οικονομίας κλίμακος, αποτέλεσε πηγή τεχνογνωσίας και καινοτομίας και λειτούργησε ως πηγή ανάτασης σε μια Αμερική χειμαζόμενη, σε μια Αμερική με συσσίτια και παραγκουπόλεις (τα περίφημα Hoovervilles). Με αυτά τα έργα, οι Η.Π.Α. στάθηκαν στα πόδια τους και οι άνθρωποι κατάφεραν να πάρουν μιαν ανάσα.

Προκειμένου να κατασκευαστεί η γέφυρα χρειάστηκε να δημιουργηθούν νέα κράματα χάλυβα και σιδήρου (αρκεί να πούμε ότι η συγκεκριμένη γέφυρα, μόνο για στους έξη μήνες του 1933, απορρόφησε το 18% της συνολικής παραγωγής όλων των χαλυβουργειών των ΗΠΑ!), να εκπονηθούν ειδικές μελέτες στατικότητας σε συνεργασία με πανεπιστήμια και εταιρίες μελετών, να ασχοληθούν οικονομολόγοι για την μελέτη κόστους και απόσβεσης του έργου (αρχικά, τα διόδια ήταν 65 σεντς και σε λίγους μήνες μειώθηκαν στα 25 σέντς), να κατασκευαστούν χιλιάδες εργαλεία, να καταναλωθούν εκατοντάδες χιλιάδες κυβικά τσιμέντου, σκυροδέματος και λοιπών δομικών υλικών, να μεταφερθούν εκατομμύρια τόνοι υλικών, να κατασκευαστούν ειδικά σκαπτικά μηχανήματα και γερανογέφυρες, να ναυλωθούν πλοία, να προσληφθούν δύτες, να αναστηθεί μια πόλη για τους εργαζόμενους (αυτό σημαίνει οικίες, κρεβάτια, κουρτίνες, μπακάλικα, μανάβικα και όλα τα συμπαρομαρτούντα). Κατά την διάρκεια κατασκευής της γέφυρας, έχασαν την ζωή τους 24 άνθρωποι σε εργατικά ατυχήματα.

Ο Harry Fogle, τελευταίος εν ζωή άνθρωπος που είχε εργαστεί στην κατασκευή της Bay Bridge και στην κατασκευή της Golden Gate Bridge, με αποστολή την βαφή της γέφυρας και των -κρεμαστών- καλωδίων (150 μέτρα πάνω απ' το νερό στην Bay Bridge και 230 μέτρα στην Golden Gate), απεβίωσε στις 18 Φεβρουαρίου του 2011. Ως μισθό, το 1933, λάμβανε 11 δολάρια την ημέρα. Εργαζόταν 6 ημέρες, 8 ώρες την ημέρα. Μετά την ολοκλήρωση των γεφυρών, συνέχισε να εργάζεται ως βαφέας στην Golden Gate, μέχρι την συνταξιοδότησή του το 1976, στα 62 του έτη. Οπως όλοι οι Καλιφορνέζοι, καμάρωνε τις γέφυρες και ήταν υπερήφανος που συνέβαλε στην δημιουργία τους. Στο πέρασμα του χρόνου, πολλοί ήταν εκείνοι που τον σταμάταγαν και του υπέβαλαν τα σέβη τους για την δουλειά του. Εζησε με την γυναίκα του, Marie και απέκτησε δύο κόρες, ένα γιό, επτά εγγόνια και οκτώ δισέγγονα.

Μετά τον καταστροφικό σεισμό της Loma Prieta τον Οκτώβριο του 1989 -στον οποίο κατέρρευσε ένα τμήμα της γέφυρας - και, λόγω της μακροχρόνιας καταπόνησης, αποφασίστηκε η κατασκευή της γέφυρας εκ νέου (New Bay Bridge). Διακυρήχθηκε διαγωνισμός (με κυβερνήτη της Πολιτείας της Καλιφόρνια τον Αρνολντ-Terminator-Σβαρτσενέγκερ) και ως ανάδοχοι επιλέχθησαν δύο εταιρίες (σε κοινοπραξία - joint venture) και οι δύο με έδρα τις ΗΠΑ. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 7,2 δις δολάρια - ένα από τα ακριβότερα έργα όλων των εποχών παγκοσμίως. Το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2013.

Οι πυλώνες και τα κύρια μέρη της γέφυρας κατασκευάζονται στην Κίνα και στην συνέχεια, μεταφορτώνονται σε Κινεζικά πλοία και ακολουθεί η συναρμολόγησή τους. Σύμφωνα με τους αναδόχους, με αυτό τον τρόπο εξοικονομούνται περί τα 400 εκ. δολάρια. Σύμφωνα με το εκτεταμένο ρεπορτάζ των New York Times (εδώ) στην Σαγκάη, η Κινεζική κρατική εταιρία Zhenhua, σε μια έκταση 1,2 τετραγωνικών μιλίων(!!!!!!!!!), κατασκευάζει τα μέρη της γέφυρας. Στην κατασκευή απασχολούνται 3.οοο κινέζοι εργαζόμενοι. Ενας από αυτους είναι ο κ. Pan Zhongwang. Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, ο κ. Zhongwang -στιλβωτής μετάλλων- εργάζεται από τις 7 το πρωϊ έως τις 11 το βράδυ, επτά ημέρες την εβδομάδα. Διαμένει σε κοινόχρηστο χώρο της εταιρίας -δεν δύναται να έχει δικό του χώρο- και αμοίβεται με 12 δολάρια την ημέρα.

Ο υπεύθυνος του έργου (project director) της κοινοπραξίας δήλωσε ότι, κατά την γνώμη του, οι Αμερικανικές εταιρίες δεν έχουν την δυνατότητα -λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας, πόρων, υποδομών και κεφαλαίου- να φέρουν εις πέρας το εν λόγω έργο.

.............................................................................................................


Τα αποσιωπητικά είναι πολλά.
Και κάτι πηγαίνει εξαιρετικά επικίνδυνα.

Ενδεχόμενη υποβάθμιση Η.Π.Α.

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Μετρούν το κόστος μιας υποβάθμισης οι ΗΠΑ

Με ζημιές έως και 100 δισ. δολαρίων θα μπορούσαν να επιβαρυνθούν οι επενδυτές στην αμερικανική αγορά κρατικού χρέους, στην περίπτωση που η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη χάσει την κορυφαία της αξιολόγηση ΑΑΑ, σύμφωνα με τον ερευνητικό βραχίονα της McGraw-Hill του μητρικού ομίλου της Standard & Poor's.

Μια υποβάθμιση, που θα οδηγούσε σε αύξηση των ομολογιακών αποδόσεων, θα μπορούσε επίσης να σημάνει ότι το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών θα κατέβαλλε 2,3 έως 3,75 δισ. δολάρια ετησίως περισσότερα σε τόκους για τη χρηματοδότηση ενός ετήσιου ελλείμματος του προϋπολογισμού ύψους 1 τρισ. δολαρίων.

«Εάν η Standard & Poor's ή κάποιος άλλος οίκος αξιολόγησης υποβαθμίσει τις ΗΠΑ, τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα θα δουν την αξία τους να υποχωρεί, πιθανότατα κατά 100 δισ. δολάρια», σύμφωνα με αναλυτές της S&P Valuation & Risk Strategies. Ανάλυση της S&P υπολογίζει ότι μια υποβάθμιση της αξιολόγησης των ΗΠΑ στο ΑΑ ή στο Α θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση από 2% και 3,2% αντίστοιχα της τιμής των 10ετών αμερικανικών κρατικών ομολόγων, ωθώντας σε άνοδο τις αποδόσεις.

Παράλληλα, η τιμή των 30ετών θα υποχωρούσε κατά 3,9% και 6,3% αντίστοιχα. Προς το παρόν πάντως, οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων δεν αντανακλούν κάποια ανησυχία ότι οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να χάσουν την κορυφαία τους αξιολόγηση. Μολονότι όμως η απειλή μιας υποβάθμισης των ΗΠΑ είναι απομακρυσμένη, παραμένει πιθανή δεδομένων των προβλέψεων για μεγάλα ελλείμματα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και του αντίκτυπου από την αύξηση του ανώτατου ορίου του χρέους, σήμερα στα 14,3 τρισ. δολάρια.

Η Φέντεραλ Ριζέρβ από την πλευρά της θα παραμείνει ο μεγαλύτερος αγοραστής αμερικανικού κρατικού χρέους, ακόμη και ύστερα από αυτή την εβδομάδα, οπότε ολοκληρώνεται ο δεύτερος γύρος ποσοτικής χαλάρωσης, καθώς η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ χρησιμοποιεί τον ισολογισμό της, αξίας 2,86 τρισ. δολαρίων, για να διατηρεί σε χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια.

Αυτό σημαίνει ότι οι αγορές της σε κρατικά ομόλογα θα μπορούσαν να φθάσουν τα 300 δισ. δολάρια τους προσεχείς 12 μήνες, ήτοι αγορές 25 δισ. δολαρίων το μήνα κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, χωρίς να διοχετεύσει νέο χρήμα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Bloomberg, o διοικητής της Fed, Μπεν Μπερνάνκι, θα διατηρήσει τον ισολογισμό της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ στα σημερινά επίπεδα έως το τέταρτο τρίμηνο του έτους.

«Παγωμένη» η κατανάλωση

Σε στάσιμα επίπεδα παρέμειναν οι καταναλωτικές δαπάνες το Μάιο, διακόπτοντας την ανοδική τάση των τελευταίων 10 μηνών, καθώς τα νοικοκυριά βρίσκονται αντιμέτωπα με τις αυξανόμενες τιμές.

Με βάση τον πληθωρισμό, οι δαπάνες μειώθηκαν 0,1% το Μάιο, ενώ καθ' όλη τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου ενισχύθηκαν 2,2% σε ετήσια βάση. Οι καταναλωτικές δαπάνες, που εκπροσωπούν το 70% της οικονομικής δραστηριότητας, αυξήθηκαν 0,3% τον Απρίλιο και οι οικονομολόγοι ανέμεναν επίσης αύξηση 0,1% τον προηγούμενο μήνα".

Επί του ιδίου ζητήματος, το άρθρο του "Economist":

" Τι θα γινόταν εάν χρεοκοπούσαν οι ΗΠΑ

Το χρέος των ΗΠΑ υποτίθεται ότι είναι η πλέον ασφαλής επένδυση. Χάριν, όμως, σε μία νομική ρήτρα, οι συζητήσεις για μια χρεοκοπία δεν περιορίζονται στην ευρωπαϊκή πλευρά του Ατλαντικού. Αντίθετα με άλλες χώρες, στις ΗΠΑ απαιτούνται δύο νομικά βήματα για να γίνει αποδεκτή μια αύξηση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Το πρώτο δεν είναι άλλο από την ψήφιση του προϋπολογισμού. Το δεύτερο αφορά τον δανεισμό της χώρας. Το Κογκρέσο ορίζει ένα πλαφόν, δηλαδή ένα ανώτατο όριο για την άντληση κεφαλαίων από τις αγορές. Στο παρελθόν, το πλαφόν αυτό αυξανόταν πριν εξαντλήσει το υπουργείο Οικονομικών τους διαθέσιμους πόρους του κράτους. Αυτή η διαδικασία έχει ακολουθηθεί 16 φορές μόνον από το 1993. Πάντα, όμως, συνοδευόταν από συγκεκριμένους όρους και προϋποθέσεις. Φέτος, οι Ρεπουμπλικανοί, οι οποίοι κατάφεραν να ανακτήσουν τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, επιμένουν στην αποδοχή ιδιαίτερα αυστηρών όρων από τους Δημοκρατικούς. Με το χρέος και το δημοσιονομικό έλλειμμα να βρίσκονται ήδη στο υψηλότερο επίπεδο 60ετίας, οι Ρεπουμπλικανοί ασκούν πιέσεις για περικοπές δαπανών τουλάχιστον 2 τρισ. δολαρίων την επόμενη δεκαετία, χωρίς καμία αύξηση της φορολογίας.

Εάν οι δύο πλευρές δεν καταλήξουν σε συμφωνία μέχρι τις 2 Αυγούστου, το υπουργείο Οικονομικών θα αναγκασθεί να κηρύξει στάση πληρωμών. Το υπουργείο δεν έχει ακόμη διευκρινίσει τις δαπάνες που θα διακόψει πρώτα. Μπορεί να μην καταβληθούν συντάξεις πριν αποφασίσει να μην καταβάλει τους τόκους του χρέους. Δεν μπορεί να αποκλειστεί, όμως, και μια πλήρης χρεοκοπία. Τι θα γίνει όμως στον κόσμο εάν το πιο αξιόπιστο κράτος δεν εξυπηρετήσει το χρέος του;

Η πιθανότητα αυτή δεν έχει περάσει απαρατήρητη. Στην αγορά των Credit Default Swaps έχει παρατηρηθεί αυξημένη δραστηριότητα, με τις τιμές των συμβολαίων που προστατεύουν τους επενδυτές από τον κίνδυνο εθνικής χρεοκοπίας θα παρουσιάζουν άνοδο. Τα συμβόλαια στα ετήσια γραμμάτια εμφανίζουν ανάλογες αποδόσεις με τα συμβόλαια για τα πενταετή. Σημειώνεται ότι οι μεγαλύτερες πληρωμές κουπονιών από τις ΗΠΑ θα πρέπει να γίνουν τη 15η ημέρα του Αυγούστου, Νοεμβρίου, Φεβρουαρίου και Μαΐου.

Μια πτώχευση, τώρα, θα μπορούσε να προσελκύσει μεγαλύτερη προσοχή, να επηρεάσει περισσότερους κατόχους ομολόγων και να φτάσει πολύ βαθύτερα στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Περισσότερο από το 50% των χρέους του αμερικανικού Δημοσίου βρίσκεται σε ξένα χέρια, κυρίως σε κεντρικές τράπεζες του εξωτερικού. Οι εν λόγω επενδυτές θα ήταν απίθανο να πουλήσουν από τη μία μέρα στην άλλη, δεδομένου ότι έχουν ελάχιστες εναλλακτικές στη διάθεσή τους. Ωστόσο, θα ήταν απρόθυμοι να κρατήσουν στο μέλλον ανάλογα επίπεδα αμερικανικού χρέους, με ορισμένες χώρες, όπως η Κίνα, να έχουν ήδη ξεκινήσει να διαφοροποιούν τα αποθεματικά τους.

Ακόμα και σε περίπτωση που το Κογκρέσο αποφάσιζε να αντιμετωπίσει τις αναταραχές με μια ταχύτατη άρση του ανωτάτου ορίου χρέους, ο «λεκές» θα χρειαζόταν κάποιο διάστημα για να σβηστεί. «Κατά το παρελθόν, θεωρούσαμε ως δεδομένο την καταβολή των τόκων στην ώρα τους», αναφέρει ο Στίβεν Χες του οίκου Moody’s, o οποίος προειδοποίησε τις ΗΠΑ ότι έστω και μια σύντομη πτώχευση θα μπορούσε να τους στοιχίσει την κορυφαία αξιολόγηση Αaa. «Εάν δεν καταβληθεί μία πληρωμή τόκων, ποιος μας εγγυάται ότι κάτι τέτοιο δεν θα ξανασυμβεί; Εάν το συγκεκριμένο σενάριο συγκεντρώνει πιθανότητες, τότε αυτό δεν είναι συμβατό με την αξιολόγηση Αaa». Αυτές οι προειδοποιήσεις δείχνουν προς το παρόν να έχουν αποτέλεσμα. Στις 19 Ιουνίου, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Μιτς Μακόνελ, άνοιξε τον δρόμο για μια βραχυπρόθεσμη αύξηση του ανώτατου ορίου χρέους, προς απογοήτευση μελών του κόμματός του. Μπορεί να μην το δείχνουν, αλλά οι Ρεπουμπλικανοί, όπως και οι Δημοκρατικοί, φοβούνται μια πτώχευση των ΗΠΑ".

Και πάλι για το Μεσοπρόθεσμο

Οπως διαβάζουμε στο άρθρο του κ. Πάνου Κακούρη στην "Nαυτεμπορική":

"Σε τόκους έως το 40% των φορολογικών εσόδων μέχρι και το 2015

Σε «μαύρη τρύπα», που θα απορροφά το 30% έως 40% των φορολογικών εσόδων και τα ισχνά πρωτογενή πλεονάσματα, εξελίσσονται οι δαπάνες για τις πληρωμές τόκων, μέχρι και το έτος 2015, καθιστώντας αμφίβολη τη βιωσιμότητα της δημοσιονομικής προσαρμογής.

Στη λήξη του Μεσοπρόθεσμου, το έτος 2015, οι τόκοι θα φτάνουν στα 23,4 δισεκατομμύρια ευρώ, στο 9,8% του ΑΕΠ και το πρωτογενές πλεόνασμα θα είναι μόλις 3,6 δισεκατομμύρια ευρώ. Το ίδιο έτος τα καθαρά έσοδα του προϋπολογισμού θα είναι 61,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό από το οποίο το 38% θα δαπανηθεί για τις πληρωμές τόκων του δημόσιου χρέους!

Πρόκειται για εφιαλτικές προβλέψεις της εξέλιξης των μεγεθών του Μεσοπρόθεσμου, που ενισχύουν την αβεβαιότητα της εφαρμοζόμενης πολιτικής, η οποία παρά την εξαιρετικά αυστηρή φορολόγηση ακόμα και των εισοδημάτων νοικοκυριών κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας, δεν μπορεί να αντιμετωπίσει το δημοσιονομικό πρόβλημα.

Η οξύτητα του προβλήματος

Το ευρωπαϊκό σχέδιο που εξυφαίνεται για την αντιμετώπιση της κρίσης του ελληνικού χρέους, δεν αγγίζει για την ώρα το τμήμα των τόκων, αλλά δεν αποκλείεται να τεθεί, εφόσον διαπιστωθεί η οξύτητα του προβλήματος. Η εθελοντική επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων δεν αφορά και στους τόκους των ομολόγων, οι οποίοι θα εξακολουθήσουν να καταβάλλονται κατ' έτος στους πιστωτές εκτός και αν ληφθεί πρόνοια.

Φέτος, η δαπάνη για τόκους εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί οριακά πάνω από τα 16 δισ. ευρώ, έναντι 13,2 δισ. ευρώ το 2010 και θα απορροφήσει το 29,4% των φορολογικών εσόδων.

Η σχέση εσόδων και τόκων θα βαίνει αυξανόμενη μέχρι και το 2015, έτος για το οποίο διατυπώνονται προβλέψεις. Οι τόκοι αυξάνονται σε 16,9 δισεκατομμύρια το 2012 ή στο 30,1% των εσόδων, το 2013 αυξάνονται σε 19,5 δισεκατομμύρια ευρώ, ή στο 34,1% των εσόδων, το 2014 διαμορφώνονται σε 22 δισεκατομμύρια ευρώ ή στο 37% των εσόδων και το 2015 φτάσουν σε 23,4 δισεκατομμύρια ευρώ και θα απορροφούν το 38,2% των εσόδων.

Ακόμα και αν το πρόγραμμα των αποκρατικοποιήσεων υλοποιηθεί ταχύτατα, η δαπάνη για τόκους το 2015 θα περιοριστεί μέχρι 21,7 δισεκατομμύρια ευρώ ή στο 35,4% των εσόδων.

Προφανώς η άσκηση δημοσιονομικής πολιτικής με το κονδύλι των τόκων να απορροφά μέχρι το 40% των εσόδων του κράτους είναι εξαιρετικά δυσχερής και σίγουρα όχι βιώσιμη.

Πόροι ανάπτυξης

Δεδομένου ότι το 70% του ελληνικού δημόσιου χρέους κατέχεται από ξένους επενδυτές, σημαίνει ότι ένα ανάλογο ποσοστό των πληρωμών για τόκους που καταβάλλει το Δημόσιο εισπράττεται από τους ξένους θεσμικούς επενδυτές, επιβαρύνοντας το ισοζύγιο, αλλά και στερώντας πόρους, που θα μπορούσαν να διατεθούν για την ανάπτυξη.

Παράλληλα τα πρωτογενή πλεονάσματα που μπορούν να οδηγήσουν στη μείωση του δημόσιου χρέους, θα είναι ανύπαρκτα μέχρι και το 2013 (πρωτογενή ελλείμματα από -2,2% έως -0,6% του ΑΕΠ) και ισχνά από το 2014 που θα φτάσει στο 1,1% του ΑΕΠ ή σε 2,6 δισ. ευρώ, και σε 1,4% του ΑΕΠ ή σε 3,6 δισ. ευρώ, το 2015.

Στο πλαίσιο αυτό, το δημόσιο χρέος θα εξακολουθήσει να αυξάνεται μέχρι και το 2013 έως το 167% του ΑΕΠ, θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται από το 2014 και να διαμορφώνεται στο 159,3% του ΑΕΠ το 2015 ή στο 139,5% του ΑΕΠ, με αυστηρή δημοσιονομική πολιτική και αποκρατικοποιήσεις 50 δισ. ευρώ.

+96% οι τόκοι των εντόκων

Εκρηκτική άνοδο κατά 96% παρουσιάζουν φέτος οι τόκοι των εντόκων γραμματίων, επιβαρύνοντας ακόμα περισσότερο τον κρατικό προϋπολογισμό, που αντιμετωπίζει ήδη προβλήματα από την υστέρηση των φορολογικών εσόδων και την υπέρβαση των δαπανών.

Στο πεντάμηνο Ιανουαρίου - Μαΐου οι πληρωμές τόκων των εντόκων γραμματίων έφτασαν σε 253 εκατ. ευρώ, από 129 εκατ. ευρώ στο αντίστοιχο πεντάμηνο του 2010, παρουσιάζοντας αύξηση 124 εκατ. ευρώ, ή 96,1%.

Το 2010 οι εκδόσεις των εντόκων γραμματίων επιβάρυναν τον προϋπολογισμό με 295 εκατ. ευρώ, με τις εκδόσεις εντόκων να φτάνουν σε 18,1 δισ. ευρώ. Το 2009 οι πληρωμές τόκων εντόκων γραμματίων ήταν 112 εκατ. ευρώ, με εκδόσεις εντόκων ύψους 16,5 δισ. ευρώ.

Το 2008 οι πληρωμές τόκων ήταν 48 εκατ. ευρώ, το 2007 36,5 εκατ. ευρώ, το 2006 36 εκατ. ευρώ, και το 2005 δαπανήθηκαν 31 εκατ. ευρώ για τόκους βραχυπρόθεσμων τίτλων.

Πληρωμές και με τα ομόλογα

Με την προσθήκη και των τόκων των ομολόγων, οι συνολικές πληρωμές τόκων στο πεντάμηνο Ιανουαρίου -Μαΐου εκτινάχθηκαν στο ποσό των 5.841 εκατ. ευρώ, από 5.396 εκατ. ευρώ το 2010, σημειώνοντας αύξηση 8,2% ή κατά 445 εκατ. ευρώ.

Η άνοδος των πληρωμών τόκων των ομολόγων, σε σύγκριση με πέρυσι, οφείλεται σε δύο παράγοντες:

- Στην άνοδο των επιτοκίων δανεισμού και

- στην αύξηση του όγκου των εκδόσεων, καθώς το υπουργείο Οικονομικών υποχρεώνεται να δανείζεται με βραχυπρόθεσμους τίτλους, προκειμένου να καλύψει ταμιακά ανοίγματα που αφήνουν τα υψηλότερα των προβλεπόμενων ελλείμματα του προϋπολογισμού.

Κίνδυνος υπέρβασης και από τα έντοκα γραμμάτια

Εφόσον οι εκδόσεις των εντόκων γραμματίων συνεχιστούν με την ίδια ταχύτητα και στους επόμενους μήνες, είναι ορατός ο κίνδυνος υπέρβασης και του κονδυλίου των πληρωμών για τόκους.

Εντός του πενταμήνου Ιανουαρίου - Μαΐου, οι εκδόσεις εντόκων γραμματίων έφτασαν σε 14,25 δισεκατομμύρια ευρώ, στα οποία αντιστοιχούν οι τόκοι των 253 εκατ. ευρώ. Εκδόθηκαν συγκεκριμένα έντοκα αξίας 3,25 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο, 1 δισ. ευρώ το Φεβρουάριο, 2 δισ. ευρώ το Μάρτιο, 4 δισ. ευρώ τον Απρίλιο και 4 δισ. ευρώ το Μάιο.

Επίσης, τον Ιούνιο οι νέες εκδόσεις εντόκων έφτασαν επίσης στο ποσό των 4 δισ. ευρώ. συνολικά δηλαδή από τις αρχές του έτους εκδόθηκαν έντοκα ύψους 18,25 δισ. ευρώ, ενώ ο στόχος ήταν οι εκδόσεις στο σύνολο του 2011 να διαμορφωθούν μεταξύ 18-20 δισ. ευρώ.

Εντός του Ιουλίου πάντως, αναμένεται να εκδοθούν νέα έντοκα γραμμάτια, προκειμένου να ανανεωθούν οι τίτλοι που λήγουν και ανέρχονται σε 4,4 δισ. ευρώ".

150 δις ευρώ κοινοτικών επιδοτήσεων (χωρίς να υπολογίζονται οι αγροτικές επιδοτήσεις)

Οπως διαβάζουμε στο άρθρο της κ. Δήμητρας Καδδά στην "Ελευθεροτυπία":

"150 δισ. ευρώ χαμένων ευκαιριών
ΤΑ ΚΟΙΝΟΤΙΚΑ ΚΟΝΔΥΛΙΑ ΠΟΥ ΕΙΣΕΡΡΕΥΣΑΝ ΣΤΗ ΧΩΡΑ ΑΠΟ ΤΟ 1980 ΕΙΤΕ ΕΜΕΙΝΑΝ ΑΝΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΑ ΛΟΓΩ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΑΣ ΕΙΤΕ ΣΠΑΤΑΛΗΘΗΚΑΝ, ΣΤΕΡΩΝΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΛΥΤΙΜΟΥΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟΥΣ ΠΟΡΟΥΣ

ΠΑΝΩ από 150 δισ. ευρώ από τα κοινοτικά ταμεία έχουν έρθει στην Ελλάδα ως επιδοτήσεις για επενδύσεις και δάνεια, χωρίς καν να προσμετρηθούν οι αγροτικές επιδοτήσεις από τη δεκαετία του '80.

Τα 125 δισ. ευρώ προέρχονται από τα διαρθρωτικά ταμεία (ΚΠΣ πριν και ΕΣΠΑ τώρα) και τα 25 δισ. ευρώ από δάνεια της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, που αναλαμβάνει πλέον πολύ πιο έντονο ρόλο στα ελληνικά δρώμενα, ως αντιστάθμισμα της ανύπαρκτης τραπεζικής ρευστότητας...

Στόχος τους ήταν να δημιουργήσουν μία ανταγωνιστική, καινοτόμο, εξαγωγική οικονομία, με ισχυρό ιδιωτικό τομέα. Ωστόσο, δεν απέδωσαν τα αναμενόμενα. Κατέληξαν να τροφοδοτούν ένα αδηφάγο κράτος και δημόσια έργα, που ακόμη επιχειρούν να ολοκληρωθούν ύστερα από πολλές παρατάσεις και συμπληρωματικές συμβάσεις, και να διατηρούν στη ζωή (κρατικοδίαιτες) εταιρείες που στη μεγάλη πλειονότητά τους δεν έγιναν ούτε ανταγωνιστικές, ούτε εξαγωγικές.

Οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης ωστόσο συνέχισαν -και συνεχίζουν- να τροφοδοτούν την Ελλάδα από τα κοινοτικά ταμεία. Ο λόγος είναι απλός: είναι ο καλύτερος πελάτης των βιομηχανιών τους. Η Ελλάδα, ανήμπορη να παράγει και να αξιοποιήσει τον δικό της εξοπλισμό (τυχαίο;), τον εισάγει από τα κράτη αυτά.

Πώς να μπορέσει άλλωστε, αφού, από τα λεφτά που δόθηκαν και δίδονται, λιγότερο από το 10% καταλήγει (και πάλι μη αποδοτικά) στη στήριξη της βιομηχανίας, του τουρισμού, του εμπορίου, των υπηρεσιών, της τεχνολογίας και της καινοτομίας; Η μερίδα του λέοντος καταλήγει σε «βαριές» υποδομές. Ετσι, τα 51 λεπτά από κάθε ευρώ που ξοδεύεται στην Ελλάδα, αναφέρουν κοινοτικές μελέτες, επιστρέφει στα ταμεία ως εισαγωγές. Τώρα οι πόρτες ανοίγουν και για τα (κοστολογούμενα από την τρόικα σε) 50 δισ. ευρώ ασημικά προς πώληση, με αντάλλαγμα αναπτυξιακά πακέτα.

Οσο για τις ιδιωτικές επενδύσεις αξίας, με βασικό εργαλείο επί τρεις δεκαετίες τον αναπτυξιακό νόμο, τελικά άργησαν ή δεν έφτασαν στον προορισμό τους. Τα προγράμματα στήριξης μικρομεσαίων, που αναπτύχθηκαν τα προηγούμενα χρόνια, εκτιμάται ότι κυρίως βοήθησαν στην εκπλήρωση των όρων απορρόφησης των κονδυλίων της Ε.Ε., καθώς μοιράστηκαν σε «εύκολα» έργα (π.χ. επιδοτήσεις σε υπηρεσίες και εμπόριο).

Ξεχάστηκαν όμως τα «δύσκολα»: η στήριξη της κοινωνίας της πληροφορίας των νέων τεχνολογιών, που ακόμη παραπαίουν, με τα κονδύλια του ΕΣΠΑ να υποαπορροφούνται και τα έργα να περιορίζονται στην προκήρυξη δεκάδων διαγωνισμών για διάσπαρτα πληροφορικά συστήματα του Δημοσίου που «θα» γίνουν. Οσο για το ίδιο το ΕΣΠΑ, κινδυνεύει -λένε αρμόδια στελέχη- να μην επιτύχει, πόσω μάλλον να επιταχύνει, ούτε καν τον μνημονιακό στόχο του 1,1 δισ. ευρώ έως το τέλος του μήνα. Και αφού δεν προχωρεί, καθώς δεν υπάρχουν «ώριμα» για δαπάνες έργα, τίθεται και πάλι στον Προκρούστη της περικοπής δαπανών, για να διασωθεί το έλλειμμα.

Οι 5 μαύρες τρύπες

Η έλλειψη επενδύσεων και αναδιάταξης του παραγωγικού δυναμικού έκανε όμως πολύ ευάλωτη την Ελλάδα: εισήλθε στην κρίση το 2009 χωρίς εφόδια. Και έκτοτε δεν έγιναν πολλά βήματα:

1. Ανταγωνιστικότητα. Η απώλεια υπολογίζεται από την ΤτΕ σε 20% την τελευταία 10ετία εν συγκρίσει με τα υπόλοιπα κράτη-αγορές της Ευρώπης. Ως «φταίχτης» από την τρόικα εντοπίζονται οι μισθοί που περικόπτονται ακόμη μία φορά. Ωστόσο, τα στοιχεία των ερευνών που διεξάγει η Ε.Ε. δείχνουν ότι αιτία είναι η ακρίβεια και η έλλειψη επενδύσεων, που κάνει τα ελληνικά προϊόντα μη ανταγωνιστικά στο εξωτερικό. Εκτιμά, δε, ότι ο βασικός δείκτης μέτρησης της ανταγωνιστικότητας, το «μοναδιαίο κόστος εργασίας στο σύνολο της οικονομίας», διαμορφώθηκε το 2010 στις 117,9 μονάδες (όσο πιο υψηλός, τόσο χειρότερη η ανταγωνιστικότητα) έναντι επίδοσης 118,6 μονάδων στο σύνολο των κρατών-μελών της ευρωζώνης (έτος βάσης το 2000).

2. Εξαγωγές. Παρά την ανάκαμψη του τελευταίου διαστήματος, ο δρόμος είναι ανηφορικός και μακρύς. Αρμόδια στελέχη αποδίδουν την άνοδο των εξαγωγών (11,5% το πρώτο τετράμηνο) σε μία απλή «διόρθωση» της πολύ μεγάλης βουτιάς των προηγούμενων ετών, ενώ το εμπορικό ισοζύγιο βελτιώνεται μόνο και μόνο γιατί οι εισαγωγές περιορίζονται ταχύτατα: η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 10,6 % φέτος και το 2010, ενώ η «κοιλιά» στα δημόσια και ιδιωτικά έργα μειώνει την εισροή εξοπλισμού.

3. ΑΕΠ. Η καθίζηση περιορίζει και τις αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας. Η ύφεση (επισήμως στο 3,8% φέτος) εκτιμάται ότι τελικά θα ξεπεράσει κατά πολύ το 4%, ενώ το πρώτο τρίμηνο έφτασε στο 5,5%. Οι ελπίδες για σύγκλιση του ΑΕΠ, για πραγματική σύγκλιση με την Ε.Ε., καθίστανται μάλλον άπιαστο όνειρο.

4. Μισθοί. Το ίδιο ισχύει για την εισοδηματική σύγκλιση. Ο μέσος μισθός ήταν στο 70% του κοινοτικού μέσου όρου πριν την κρίση. Σύμφωνα με την ΤτΕ, χάσαμε το 15% των απολαβών μας μόνο το 2010 και έπεται συνέχεια, τόσο με το ενιαίο μισθολόγιο όσο και με τα νέα εισπρακτικά μέτρα, που αναμένεται να εκτοξεύσουν κι άλλο την ανεργία.

5. Πληθωρισμός. Παρά την ύφεση, αυξάνεται κατά 3,3% τον Μάιο, επιδεινώνοντας κι άλλο την ανταγωνιστική θέση της Ελλάδος και ρίχνοντας στα σκουπίδια το «όφελος» από τη μείωση μισθών.

Ωστόσο, εξηγούν αρμόδια στελέχη, πλέον η κατάσταση για το μέλλον της Ελλάδος είναι οριακή. Εντός ευρώ, η επιλογή της υποτίμησης δεν υπάρχει, ενώ οι δημόσιοι επενδυτικοί πόροι στέρεψαν για... πολλά πολλά χρόνια. Ετσι, τα κοινοτικά κονδύλια είναι η μόνη διέξοδος, για να στηριχθεί η αύξηση της ανταγωνιστικότητας και να γίνει εφικτή η έξοδος από την κρίση, χωρίς νέες επώδυνες μισθολογικές παρεμβάσεις (εσωτερική υποτίμηση γίνεται με μείωση μισθών, μείωση τιμών ή αύξηση αποδοτικότητας μέσω επενδύσεων και αναδιάρθρωσης). Αν, λοιπόν, συνεχίζουν, δεν γίνει το «θαύμα», ώστε να αξιοποιηθούν τα λεφτά που είναι διαθέσιμα άμεσα και αποδοτικά, τότε είναι άδηλο το μέλλον.."

Το τέλος της ποσοτικής χαλάρωσης;

Οπως διαβάζουμε στην "Ελευθεροτυπία":

"Η Fed κήρυξε απεξάρτηση από τις ενέσεις ρευστότητας
Η ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΤΡΑΖΕΖΑ ΤΩΝ ΗΠΑ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕ ΟΤΙ ΤΕΡΜΑΤΙΖΕΙ ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΜΗΝΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΑΝΑΓΟΡΑΣ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΟΜΟΛΟΓΩΝ ΑΞΙΑΣ 600 ΔΙΣ. ΔΟΛ.

Του Μωυσή Λιτση

ΔΟΛΑΡΙΑ τέλος, διαμηνύει ο πρόεδρος της Fed Μπεν Μπερνάνκι, παρ' όλο που η αμερικανική οικονομία κόβει ταχύτητα και υπάρχει φόβος ότι το ελληνικό ντόμινο μπορεί να φθάσει μέχρι τις ακτές των ΗΠΑ.

Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι τερματίζει μέχρι το τέλος του μήνα το πρόγραμμα επαναγοράς κρατικών ομολόγων αξίας 600 δισ. δολαρίων. Η κίνηση ήταν μεν αναμενόμενη, αλλά δείχνει παράλληλα ότι οι κεντρικές τράπεζες αρχίζουν σιγά σιγά να αποσύρουν τα πακέτα στήριξης, παρ' όλο που αυτά δεν είχαν θεαματικά αποτελέσματα στη βελτίωση της πραγματικής οικονομίας.

Με την ολοκλήρωση του προγράμματος επαναγοράς ομολόγων, μία πολιτική που ισοδυναμούσε με έμμεσο τύπωμα δολαρίων για την τόνωση της οικονομίας, η Fed θα έχει δαπανήσει 2,3 τρισ. δολάρια από το τέλος του 2008 που ξέσπασε η χρηματοπιστωτική κρίση. Τα τελευταία 600 δισ. δολάρια η Fed αποφάσισε να τα ρίξει πέρυσι το Νοέμβριο, βλέποντας ότι το «πληθωριστικό» δολάριο και τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια δεν έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν συνθήκες βιώσιμης ανάκαμψης για την αμερικανική οικονομία.

Τα αμερικανικά επιτόκια θα παραμείνουν πάντως για καιρό ακόμη στο σημερινό εύρος του 0%-0,25%, ενώ η Fed θα συνεχίσει να επενδύει τους τόκους από τα ομόλογα που αγοράζει. Παρά τα τρισ. δολάρια, η αμερικανική οικονομία αναμένεται, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Fed, να περιοριστεί σε ανάπτυξη φέτος 2,7%-2,9%, αντί των προβλέψεων του Απριλίου για ανάπτυξη 3,1%-3,3%. Η ανεργία παραμένει σε υψηλά επίπεδα (9,1% το Μάιο). Η ανεργία έχει άμεση επίπτωση στην ανάπτυξη, καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες ανέρχονται σε 70% περίπου του αμερικανικού ΑΕΠ.

Τα χρέη

Την ίδια στιγμή η αμερικανική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με το φάσμα της στάσης πληρωμών, αν κυβέρνηση και κογκρέσο δεν καταλήξουν σε συμφωνία για αύξηση του ορίου δανεισμού από το σημερινό 14,3 τρισ. δολάρια μέχρι τις 2 Αυγούστου. Δημοκρατικοί και ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές πιέζουν η όποια αύξηση του ορίου δανεισμού να συνοδεύεται από μέτρα για τη βιωσιμότητα του χρέους, με άλλα λόγια να υπάρξει νέα περικοπή δαπανών, σε μία στιγμή που τα δημοσιονομικά των αμερικανικών πολιτειών βρίσκονται στο βαθύ κόκκινο.

Η πολιτική αύξησης των ελλειμμάτων και του τυπώματος χρήματος του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα αντιμετωπίστηκε ως «παράδειγμα προς μίμηση» από πολλούς Ευρωπαίους. Μόνο που τα λεφτά που τύπωσε ο Ομπάμα δεν πήγαν για την καταπολέμηση της ανεργίας, αλλά στις φούσκες της Γουόλ Στριτ. Οταν ο Μπερνάνκι άρχισε να παρουσιάζει το σχέδιό του για επαναγορά ομολόγων στο τέλος Αυγούστου πέρυσι, ο δείκτης S&Ρ-500 κατέγραφε πτώση 6% από τις αρχές του έτους. Οκτώ μήνες αργότερα ο S&Ρ παρουσίαζε άνοδο 28%".

Επίσης, όπως διαβάζουμε σε άλλο άρθρο της εφημερίδας:

"Απειλή για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα τα χαμηλά επιτόκια

Η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) που αποκαλείται και 'Τράπεζα των Τραπεζών' προειδοποίησε πως τα χαμηλά επιτόκια σε όλο τον κόσμο συνιστούν απειλή για τη παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Η BIS προειδοποίησε πως το χαμηλό κόστος του δανεισμού στο οποίο προχώρησαν οι κεντρικές τράπεζες με τη μείωση των επιτοκίων μετά την κρίση του 2008 οδήγησε σε ένα πιστωτικό μπουμ και σε μία εκτίναξη των τιμών στις αγορές ακινήτων που τροφοδοτεί τον πληθωρισμό, ιδιαίτερα στις αναδυόμενες οικονομίες.

Ωστόσο, η BIS εκτιμά πως αυτή η πολιτική μπορεί να αποδειχθεί αντιπαραγωγική. Στην ετήσια έκθεσή της αναφέρει πως "η παρατεταμένη περίοδος πολύ χαμηλών επιτοκίων εμπεριέχει τον κίνδυνο δημιουργίας σοβαρών χρηματοπιστωτικών παραμορφώσεων, στρεβλής κατανομής των πόρων και καθυστέρησης στην αναγκαία απομόχλευση των αναπτυγμένων οικονομιών εκείνων που επλήγησαν περισσότερο από την κρίση".

Μολονότι, τα χαμηλά επιτόκια πρόσφεραν ώθηση στην ανάπτυξη, υπήρξε και μία σκοτεινή πλευρά στην εξέλιξη αυτή. Έτσι, οι αναπτυσσόμενες οικονομίες ειδικά στην Ασία, έχουν να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες τιμές των τροφίμων και άλλων σημαντικών εμπορευμάτων που αυξάνουν το κόστος διαβίωσης και απειλούν να εκτροχιάσουν την ανάπτυξη σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες.

Γι' αυτό και η BIS προειδοποιεί πως οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να αλλάξουν την πολιτική τους προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάσταση. "Χρειάζεται σφιχτότερη νομισματική πολιτική ώστε να συγκρατηθούν οι πληθωριστικές πιέσεις και να αποτραπεί η τάση για χρηματοπιστωτική αστάθεια" ανέφερε υποδηλώνοντας τον κίνδυνο δημιουργίας φουσκών στις αγορές περιουσιακών στοιχείων και δη των ακινήτων.

Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η BIS, η τάση είναι πανομοιότυπη με αυτή που πυροδότησε την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. "Οι αναδυόμενες οικονομίες κατάφεραν να αποφύγουν την παγκόσμια κρίση, τώρα όμως πολλές από αυτές κινδυνεύουν να διαμορφώσουν ανισορροπίες παρόμοιες με αυτές που οδήγησαν τις αναπτυγμένες οικονομίες σε κρίση" τονίζει η τράπεζα. Ούτε λίγο ούτε πολύ η BIS επισήμανε τον κίνδυνο ενός κραχ στην αγορά ακινήτων των αναδυόμενων οικονομιών. Διευκρίνισε, δε, πως τέτοιου είδους κρίσεις αφήνουν πίσω τους ερείπια για μεγάλο χρονικό διάστημα".

Θα ήθελα να σημειώσω ότι, σε περίπτωση που όντως λάβει τέλος η ποσοτική χαλάρωση (quantitative easing), τότε θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις παγκοσμίως: αφ' ενός θα προκύψει παγίδα ρευστότητας στις ΗΠΑ με ό,τι αυτό συνεπάγεται (κυρίως αύξηση της ανεργίας) και αφ' ετέρου θα έχουμε αλλαγή των ισορροπιών ΗΠΑ- Ε.Ε.-Κίνας. Και όλα αυτά, λόγω της δομικής αδυναμίας ελέγχου του χρηματοπιστωτικού τομέα.

Πάνω που κοντεύαμε να ξεχάσουμε κι αυτά που ξέραμε...

Οπως διαβάζουμε στο άρθρο του κ. Αλ. Καψύλη στο "Βήμα":

"Ο ΟΗΕ «αδειάζει» ΔΝΤ και ΕΕ για τη λιτότητα

Σε ετήσια έκθεσή του ζητά από τις κυβερνήσεις να αντισταθούν στις πιέσεις

«Οι πολιτικές λιτότητας, όπως αυτές εφαρμόζονται στην Ελλάδα και στην Ισπανία, απειλούν την απασχόληση και θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική ανάκαμψη». Πρόκειται για την φράση-κλειδί της ετήσιας έκθεσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την παγκόσμια κοινωνική κατάσταση που αντιπαραθέτει ευθέως τον Οργανισμό με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ευρωπαϊκή Ενωση και τους άλλους οπαδούς της επικρατούσης την τελευταία τριακονταετία «νέας οικονομικής ορθοδοξίας», που προτάσσει την ισοσκέλιση των δημοσίων οικονομικών ως αναγκαία (αν όχι και ικανή) συνθήκη για την ευημερία των κοινωνιών.

Στην έκθεση της Διεύθυνσης Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ, που δημοσιεύθηκε σήμερα, αναφέρεται συγκεκριμένα ότι τα μέτρα λιτότητας «όχι μόνο απειλούν την απασχόληση στο δημόσιο τομέα και τις κοινωνικές δαπάνες, αλλά καθιστούν την πορεία ανάκαμψης από την κρίση πιο αβέβαιη και εύθραυστη».

Αίσθηση προκαλεί η σύσταση του Οργανισμού προς τις εθνικές κυβερνήσεις να... αντισταθούν (με «σύνεση» όμως) στις πιέσεις για την υιοθέτηση μέτρων λιτότητας. Σημειώνει στην έκθεσή του ο ΟΗΕ: «Οι κυβερνήσεις πρέπει να αντιδράσουν με σύνεση στις πιέσεις που υφίστανται για τη δημοσιονομική σταθεροποίηση και την υιοθέτηση μέτρων λιτότητας, αν δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν την αναστολή της διαδικασίας ανάκαμψης της οικονομίας».

Το πρόβλημα της οιονεί υποχρεωτικής υιοθέτησης της λιτότητας δεν απειλεί μόνο τις ανεπτυγμένες οικονομίες αλλά και τις αναπτυσσόμενες, σημειώνουν τα Ηνωμένα Εθνη, και μάλιστα «εκείνες που επωφελούνται από τα προγράμματα του ΔΝΤ, οι οποίες υφίστανται πιέσεις για να περιορίσουν τις δημόσιες δαπάνες και να εφαρμόσουν μέτρα λιτότητας».

Ενα από τα σημαντικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι, όπως σημειώνει η γαλλική εφημερίδα Le Monde, η ανάγκη συστηματικής εφαρμογής «αντικυκλικών πολιτικών» από τις κυβερνήσεις. Η εφαρμογή δηλαδή πολιτικών για την τόνωση της ανάπτυξης. Γι' αυτό και είναι απαραίτητη μια «αναθεώρηση της φύσης και των βασικών στόχων που θέτουν οι διεθνείς οργανισμοί προκειμένου να παράσχουν οικονομική βοήθεια στις χώρες που βρίσκονται σε δύσκολη θέση».

Αναφέρει χαρακτηριστικά ο ΟΗΕ: «Είναι πρωταρχικό για τις κυβερνήσεις να λαμβάνουν υπόψη τις πιθανές κοινωνικές επιπτώσεις που θα έχουν οι οικονομικές πολιτικές που εφαρμόζουν. Οι επιπτώσεις δηλαδή στη διατροφή του πληθυσμού, στην υγεία και στην εκπαίδευση, κι αυτό για να μην μετατρέπεται μακροπρόθεσμα η ανάπτυξη σε τιμωρία». Διότι, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί του Οργανισμού, «οι πολιτικές οικονομικής λιτότητας μπορούν να πυροδοτήσουν ένα φαύλο κύκλο στον οποίο η αναιμική οικονομική ανάπτυξη θα τροφοδοτεί μιαν ανεπαρκή κοινωνική πρόοδο και θα ανατροφοδοτείται απ' αυτή».

Πώς θα τονωθεί η ανάπτυξη

Ο ΟΗΕ καλεί τις κυβερνήσεις να υιοθετήσουν μέτρα ανάπτυξης της οικονομίας, ώστε να τονωθεί η παραγωγή και να μην πληγούν οι οικονομικές και κοινωνικές επενδύσεις. «Οι χώρες που θέτουν σε εφαρμογή συστήματα κοινωνικής προστασίας έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις συνέπειες ενός οικονομικού σοκ και να αποτρέψουν μια μεγαλύτερη διολίσθηση του πληθυσμού στη φτώχεια», εξηγεί η έκθεση.

Στο πλαίσιο αυτό, η μείωση των κοινωνικών δαπανών θα έχει ως πιθανό αποτέλεσμα να οξυνθούν και να παραταθούν οι αρνητικές συνέπειες της κρίσης. Αυτή η επιδείνωση μπορεί να εκδηλωθεί, κατά τον ΟΗΕ, με την επιδείνωση του επιπέδου διατροφής του πληθυσμού, με την αύξηση των ποσοστών εγκατάλειψης των σπουδών σε διάφορες βαθμίδες εκπαίδευσης και κυρίως με την αύξηση των ποσοστών των μακροχρονίως ανέργων.

Στην έκθεσή του ο ΟΗΕ αντικρούει, τέλος, την κρατούσα συλλογιστική που θεωρεί ότι η μεγαλύτερη ευελιξία στην αγορά εργασίας τονώνει την ανταγωνιστικότητα. Κι αυτό επειδή «η ευέλικτη εργασία συνοδεύεται συχνά με πτώση των μισθών και οδηγεί σε μια σταδιακή υποβάθμιση των εργασιακών συνθηκών». Εξάλλου, οι συντάκτες της έκθεσης διαπιστώνουν ότι οι οικονομικές πολιτικές και τα μέτρα που έχουν εφαρμόσει ως τώρα οι κυβερνήσεις «δεν κατάφεραν να απαντήσουν στις βαθύτερες αιτίες της κρίσης, όπως φαίνεται από το γεγονός ότι και αυτοί που συστήνουν και αυτοί που εφαρμόζουν τις πολιτικές αυτές προειδοποιούν ότι η ανάκαμψη είναι αβέβαιη και ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος για νέα υποτροπή της κρίσης».

Επίπεδο εισοδήματος

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Επιστροφή στο 2002 για το εισόδημα των Ελλήνων

Στο επίπεδο του 2002 μειώθηκε το 2010 το κατά κεφαλήν εισόδημα των Ελλήνων, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat. Το 2009, το κατά κεφαλήν εισόδημα των Ελλήνων, σε μονάδες αγοραστικής δύναμης, είχε φτάσει το 94% του μέσου κοινοτικού εισοδήματος. Το 2010, δεύτερη χρονιά της ύφεσης, η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων μειώθηκε κατά 5 μονάδες και πλέον διαμορφώνεται στο 89% του κοινοτικού εισοδήματος, ενώ το 2002 ήταν στο 90%.

Οπως είχε πει στα τέλη του 2008, με αφορμή την έλευση της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο τότε επίτροπος Οικονομικών υποθέσεων κ. Χοακίν Αλμούνια, «ξεχάστε την οικονομική σύγκλιση».

Το εισόδημα των Ελλήνων μειώθηκε το 2010 περισσότερο από οποιουδήποτε Ευρωπαίου. Ακολουθούν οι Ιταλοί, που και αυτοί έχασαν τέσσερις μονάδες αγοραστικής δύναμης μεταξύ 2009 και 2010 και πλέον βρίσκονται στον μέσο κοινοτικό όρο (100 μονάδες). Τη μεγαλύτερη απώλεια αγοραστικής δύναμης τα τελευταία χρόνια καταγράφει η Ιρλανδία, η οποία από το απόγειο των 147 μονάδων το 2007 κατακρημνίστηκε στο 127 το 2009 και στο 125 το 2010. Πλουσιότεροι είναι για ακόμη μια φορά οι κάτοικοι του Λουξεμβούργου, των οποίων το εισόδημα είναι 283% του μέσου όρου της Ε. Ε. «27». Ακολουθεί η Ολλανδία με 134% και στην τρίτη θέση βρίσκονται Δανία, Ιρλανδία, Αυστρία με 125%, ενώ ελάχιστα πιο κάτω, 123%, βρίσκεται η Σουηδία.

Mεγαλύτερο εισόδημα κατά 10% έως 20% διαθέτει μια ομάδα χωρών που αποτελείται από τις Γερμανία (119%), Βέλγιο (118), Φινλανδία (116%, Βρετανία (113%), Γαλλία (107%), Ισπανία (101%) και Ιταλία (100%), που βρίσκονται λίγο πάνω από τον μέσο όρο. H Κύπρος βρίσκεται λίγο κάτω (98%), ενώ το κατά κεφαλήν εισόδημα της Ευρωζώνης είναι 108%. Ελλάδα (89%), Σλοβενία (87%), Μάλτα (83%), Πορτογαλία (81%) έχουν 10% - 20% μικρότερο κατά κεφαλήν εισόδημα από τον μέσο όρο της Ε. Ε. «27». Φτωχότεροι όλων είναι Λεττονοί (52%), Ρουμάνοι (45%) και Βούλγαροι (43%). Οι Τούρκοι πολίτες, παρά την αλματώδη ανάπτυξη των τελευταίων ετών, διαθέτουν μόλις το 48% του εισοδήματος της Ενωσης".

Μεσοπροθέσμου συνέχεια

Γράφει ο κ. Π.Φ. Κακούρης στην "Ναυτεμπορική":

"Πρακτική αριθμητική

Η επιτυχία ή η αποτυχία του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος δεν θα καθοριστεί από τις οικονομικές θεωρίες, αλλά από την... πρακτική αριθμητική, που διδάσκεται στην ΣΤ' τάξη του δημοτικού σχολείου.

Τις θεμελιώδεις αρχές της, τις αγνόησαν οι συντάκτες του πρώτου μνημονίου, δηλαδή το υπουργείο Οικονομικών και η τρόικα, και αυτό οδήγησε στην αποτυχία του προγράμματος. Τα άμεσα εμπλεκόμενα κυβερνητικά στελέχη θεωρούν ότι το πρώτο μνημόνιο πέτυχε, αλλά δεν εξηγούν γιατί παρά την «επιτυχία» χρειάζονται επιπλέον μέτρα 28,3 δισ. ευρώ.

Απαιτούνται στόχοι προσγειωμένοι στη σκληρή πραγματικότητα, όπως έχει διαμορφωθεί στην οικονομία, και κυρίως πρέπει αυτή τη φορά να μην αγνοηθεί ο παράγοντας ύφεση ο οποίος -άγνωστο γιατί- θεωρήθηκε αμελητέος πριν από ένα χρόνο.

Παράδειγμα, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το γεγονός πως 220.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες, δεν υπέβαλαν στο πρώτο τρίμηνο περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ γιατί δεν μπορούσαν να πληρώσουν το φόρο ή ανέστειλαν τη δραστηριότητά τους.

Στον προϋπολογισμό του 2011, που ακόμα δεν αναθεωρήθηκε, προβλέπεται αύξηση των εσόδων από το φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων, κατά 6,5%, παρότι μειώθηκαν μισθοί και συντάξεις σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, περίπου 220.000 άτομα έχασαν την εργασία τους, άρα υπάρχει λιγότερη φορολογική ύλη, οι φορολογικοί συντελεστές είναι οριακά μειωμένοι (σε σχέση με την προηγούμενη κλίμακα) για τα εισοδήματα μέχρι 28.000 ευρώ και ισχύει και το έξτρα αφορολόγητο όριο με αποδείξεις.

Αν τα παραπάνω λάβουν τη μορφή προβλήματος, και ζητηθεί να βρεθεί αν το ύψος των φόρων θα ήταν χαμηλότερο ή υψηλότερο, η συντριπτική πλειονότητα των μαθητών της βασικής εκπαίδευσης θα εύρισκε ότι τα φορολογικά έσοδα θα είναι λιγότερα.

Η διαφορά μεταξύ των μαθητών του δημοτικού και των συντακτών του μνημονίου είναι πως αν ο μαθητής δεν λύσει την άσκηση θα υποστεί ο ίδιος τις συνέπειες - κακό βαθμό, επίπληξη του δασκάλου και των γονιών του.

Αν οι συντάκτες του μνημονίου δεν «λύσουν καλά την άσκηση», τις συνέπειες επωμίζονται - πληρώνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις και όχι οι ίδιοι. Εκείνοι, στη χειρότερη περίπτωση, θα μετακινηθούν σε ένα πιο χαλαρό υπουργείο".

Γερμανία, Βρετανία, Ελλάδα, Ευρώ

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"«Το ευρώ θα ήταν καλύτερα χωρίς την Ελλάδα»

Η ευρωζώνη θα ήταν καλύτερα χωρίς την Ελλάδα, υποστήριξε ο Γκέοργκ Νίσλαϊν, στέλεχος του συντηρητικού κόμματος του κυβερνητικού συνασπισμού στη Γερμανία, απευθύνοντας έκκληση στην κυβέρνηση να πιέσει για μια ελεγχόμενη χρεοκοπία.

«Η Ελλάδα θα εξυπηρετείτο καλύτερα με τη δραχμή και το ευρώ θα ήταν καλύτερα χωρίς την Ελλάδα», ανέφερε ο Νίσλαϊν και ζήτησε να υπάρξει μια «ειλικρινής δημόσια συζήτηση» για την οικονομική πραγματικότητα στην Ελλάδα.

Παράλληλα, επέκρινε την έκθεση της τρόικας για την ικανότητα της Ελλάδας να διαχειριστεί το χρέος της, λέγοντας χαρακτηριστικά πως «δεν άξιζε το χαρτί που γράφτηκε».

«Η Ελλάδα πρέπει να αποφασίσει από μόνη της - δεν θα τους πετάξουμε εμείς έξω. Όμως το χάσμα της παραγωγικότητας είναι τόσο μεγάλο που η Ελλάδα θα δυσκολευόταν να σταθεί στα πόδια της χωρίς να υποτιμήσει το νόμισμά της», πρόσθεσε ο γερμανός πολιτικός.

Επισήμανε, δε, ότι οι αξιωματούχοι της ευρωζώνης θα πρέπει να επανεξετάσουν τις προτάσεις για ελεγχόμενη χρεοκοπία κρατών. «Χρειαζόμαστε μια διαδικασία χρεοκοπίας για τις χώρες με ιδιαίτερα υψηλό χρέος. Πέρυσι, είχαν υποσχεθεί ότι αναμφίβολα θα υπάρξει, αλλά έκτοτε δεν ακούσαμε τίποτα σχετικό», είπε".

Στον αντίποδα, οι δηλώσεις του κ. Ρίχαρντ φον Βαϊτσζέκερ (Richard von Weizsäcker), πρώην προέδρου της Γερμανίας. Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Ρίχαρντ φον Βαϊτσζέκερ: «Από πού αντλούμε το δικαίωμα να χλευάζουμε τους 'Ελληνες;»

Ο πρώην πρόεδρος της Γερμανίας καλεί τους Γερμανούς να καταλάβουν ότι η ελληνική κρίση είναι πρόβλημα όλης της Ευρώπης

Η εφημερίδα Bild φιλοξενεί σήμερα άρθρο του πρώην Προέδρου της Δημοκρατίας της Γερμανίας, Richard von Weizsäcker, στο οποίο ο Χριστιανοδημοκράτης πολιτικός καλεί τους Γερμανούς να συνειδητοποιήσουν ότι η κρίση στην Ελλάδα δεν είναι μόνο ελληνικό πρόβλημα, αλλά πρόβλημα όλης της Ευρώπης και ότι η Ελλάδα πρέπει να βοηθηθεί και για τη δική τους ευημερία.

Ο Richard von Weizsäcker παρατηρεί μεταξύ άλλων ότι το Ευρώ είναι σκληρό νόμισμα και συμφέρει στη Γερμανία, αφού συνετέλεσε και συνεχίζει να συντελεί στην εκτίναξη των γερμανικών εξαγωγών σε επίπεδα ρεκόρ, ωστόσο απαιτεί από όλες τις χώρες που έχουν υιοθετήσει το κοινό νόμισμα την άσκηση σοβαρής οικονομικής πολιτικής. Αναφερόμενος στην Ελλάδα εκφράζει την άποψη ότι η χώρα εισήλθε στο Ευρώ και αυτό είχε ως αποτέλεσμα η χώρα να σημειώσει πρόοδο και να προχωρήσει προς τα εμπρός. Όμως οι κυβερνήσεις αποσιώπησαν το γεγονός ότι ένα μέρος αυτής της ευημερίας προερχόταν από δανεισμό. Τώρα η χώρα βιώνει τις συνέπειες, οι οποίες είναι επώδυνες για τους πολίτες.

«Κάποιοι στη Γερμανία χλεύασαν την Ελλάδα για αυτή την εξέλιξη. Όμως, από πού αντλούμε αυτό το δικαίωμα; Είμαστε εμείς σε θέση να αντιμετωπίσουμε αυτή την κατάσταση καλύτερα από τους Έλληνες;», διερωτάται ο πρώην πρόεδρος της Γερμανίας και σημειώνει ότι πολλοί σήμερα κάνουν λόγο για εύκολες λύσεις, όμως η κατάσταση είναι δύσκολη.

«Δεν πρόκειται μόνο για ελληνικό πρόβλημα. Η Γερμανία και η Ευρώπη δεν μπορούν να αποχωριστούν από την Ελλάδα. Εάν η Κοινότητα δείξει αδυναμία, θα αποσυντεθεί από τους κερδοσκόπους. Πολλές χώρες παραπαίουν. …Πιστεύουμε ότι μπορούμε να το αγνοήσουμε; Η ευημερία μας εξαρτάται από την Ευρώπη. Εδώ πουλάμε εμείς τα 2/3 των εξαγωγών μας. Όποιος θέτει τον εαυτό του πάνω από τους Έλληνες, γελάει με τον δικό του κίνδυνο».

Και ο Richard von Weizsäcker καταλήγει:

«Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Τα προβλήματα της Ελλάδας πρέπει να επιλυθούν. Η κυβέρνηση στην Αθήνα, η οποία μόλις πριν από λίγο έλαβε ψήφο εμπιστοσύνης το έχει κατανοήσει. Το άλλο κόμμα κρατάει ακόμα τα μάτια του κλειστά.

Δεν μπορεί να γίνει τίποτα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Και στον ενδιάμεσο χρόνο χρειάζονται χρήματα, μόνο και μόνο για να πληρωθούν οι υποχρεώσεις. Επιτυχία θα υπάρξει μόνο, εάν οι Έλληνες συνεχίσουν με γενναιότητα το πρόγραμμά τους- και εμείς θα τους βοηθήσουμε ακλόνητα.Τώρα χρειάζεται κάποιος τη δύναμή μας. Δεν υπάρχει τίποτα καλύτερο, για το οποίο θα μπορούσαμε να την χρησιμοποιήσουμε, παρά για την Ευρώπη. ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΝΑ ΑΠΟΤΥΧΕΙ ΕΞΑΙΤΙΑΣ ΜΑΣ».



Επίσης, πρόσφατα διαβάσαμε τις προτάσεις του Δημάρχου του Λονδίνου να μην δοθεί στην Ελλάδα επιπλέον βοήθεια και να αποβληθεί η Ελλάδα από το ευρώ.

Σχετικό με το θέμα είναι το άρθρο του κ. Ούκγο Ντίξον (Hugo Dixon) στο Reuters:

" Η Βρετανία δεν μπορεί να «νίπτει τας χείρας» για την Ελλάδα

Η Βρετανία δεν μπορεί να «νίπτει τας χείρας» της σε ό,τι αφορά την Ελλάδα. Κάποιοι ευρωσκεπτικιστές πολιτικοί, μεταξύ των οποίων και ο δήμαρχος του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον, λατρεύουν την ιδέα να αποβληθεί το «μπλεγμένο» κράτος του Νότου από την ευρωζώνη. Καλά θα κάνουν, όμως, να προσέχουν τι εύχονται. Μια χρεοκοπία με αλυσιδωτές αντιδράσεις, η οποία θα οδηγούσε σε διάλυση της ευρωζώνης, θα αποτελούσε σοβαρή απειλή και για τις βρετανικές τράπεζες με αποτέλεσμα την κατάρρευση της ευρωπαϊκής οικονομίας - τον μεγαλύτερο, δηλαδή, εμπορικό εταίρο της Βρετανίας.

Δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς γιατί οι ευρωσκεπτικιστές βλέπουν με χαιρεκακία τα βάσανα που περνά η ευρωζώνη. Οι ίδιοι προειδοποιούσαν ότι η νομισματική ένωση θα έχει ολέθριο τέλος. Αν και αυτό δεν μπορούμε να το γνωρίζουμε ακόμη, είναι γεγονός ότι το όλο εγχείρημα ήταν πρόωρο και ότι, ειδικά η Ελλάδα, δεν θα έπρεπε να γίνει δεκτή ως μέλος τότε που έγινε.

Το να προσπαθήσουμε, όμως, να γυρίσουμε τον χρόνο πίσω θα μας δημιουργούσε πολλά προβλήματα - ιδίως στην παρούσα φάση. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί κανείς πώς θα μπορούσε να βρεθεί η Ελλάδα εκτός ευρωζώνης χωρίς να καταρρεύσει το τραπεζικό της σύστημα. Οι απλοί πολίτες θα σπεύσουν να σηκώσουν τις καταθέσεις τους για να προλάβουν την επιστροφή στη δραχμή. Κάτι τέτοιο δεν θα οδηγούσε μόνο σε επιδείνωση των συνθηκών για την ελληνική οικονομία, αλλά θα είχε και αλυσιδωτές επιπτώσεις σε όλη την ευρωζώνη, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας.

Οι ευρωσκεπτικιστές πολιτικοί διατυμπανίζουν ότι η Ελλάδα αναλογεί σε ένα μικρό ποσοστό της συνολικής οικονομίας της ευρωζώνης, και συγκεκριμένα στο 2,4% του ΑΕΠ της. Αυτό που δεν λαμβάνουν υπ' όψιν τους είναι πόσο ραγδαία θα εξαπλωθεί η κρίση μετά από μια χαοτική χρεοκοπία της Ελλάδας, καθώς η υπόλοιπη Ευρώπη δεν έχει λάβει ακόμη επαρκή μέτρα προστασίας από ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Για τη Βρετανία, ένας πιθανός τρόπος μετάδοσης της κρίσης θα ήταν μέσω του τραπεζικού συστήματος. Εάν καταρρεύσουν οι ελληνικές τράπεζες, λογικά θα καταλάβει πανικός και τις τράπεζες της Ιρλανδίας. Και εάν αυτό παρασύρει ακόμη βαθύτερα στο τέλμα την ιρλανδική οικονομία, οι βρετανικές τράπεζες θα βρεθούν αντιμέτωπες με νέα κρίση, καθώς η συνολική τους έκθεση στην Ιρλανδία αγγίζει τα 135 δισ. δολάρια. Η RBS, για παράδειγμα, θα χρειαζόταν νέες ενέσεις με τα χρήματα των φορολογουμένων.

Η Βρετανία θα έπρεπε να χαίρεται που η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να κερδίσει ψήφο εμπιστοσύνης, αποφεύγοντας έναν από τους σκοπέλους που πρέπει να παρακάμψει για να εξασφαλίσει την επόμενη δόση του πακέτου διάσωσης προκειμένου να αποτρέψει την άμεση χρεοκοπία της. Ίσως έρθει κάποια στιγμή που η υπόλοιπη Ευρώπη θα μπορέσει να κόψει με ασφάλεια τις γέφυρες με την Ελλάδα. Όχι, όμως, τώρα".

Στο θέμα αυτό, θα επανέλθουμε. Προς το παρόν, σημειώστε το "όχι, όμως, τώρα" στην κατακλείδα του άρθρου.

Εξέλιξη μισθολογικού κόστους και πληθωρισμός

Οπως σημειώνει η κ. Nαταλία Δαφνή στην "Ημερησία":

"Ρεκόρ μείωσης των μισθών στην Ελλάδα το α' τρίμηνο

Η Γερμανία ανησυχεί ολοένα και περισσότερο για διάχυση του πληθωρισμού από τον κλάδο ενέργειας στην ευρύτερη οικονομία, αποκαλύπτει μηνιαία έκθεση του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, με τους μισθούς στη χώρα να κινούνται ανοδικά -όπως εξάλλου σε ολόκληρη την Ευρωζώνη- σε αντίθεση με την Ελλάδα που κατέχει το ρεκόρ στη μείωση των μισθών κατά 6,8% σε ετήσια βάση το α΄τρίμηνο. «Είναι προφανές ότι η ανοδική τάση των τιμών ενέργειας θα μετακυλίσει σταδιακά στις τιμές και άλλων προϊόντων -κάτι που συνειδητοποιούν ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές», επισημαίνει στην έκθεση.

Οι ρυθμοί αύξησης του πληθωρισμού στη χώρα επιβραδύνθηκαν ελαφρά το Μάιο, για πρώτη φορά το τελευταίο 9μηνο, αλλά από πέρσι το Δεκέμβριο δεν έχουν υποχωρήσει κάτω από το όριο του 2%. Η ίδια έκθεση έδειξε αύξηση των φορολογικών εσόδων της Γερμανίας κατά 10,1% σε ετήσια βάση το Μάιο.

Η ΕΚΤ
Οι φόβοι για διάχυση του πληθωρισμού στην ευρύτερη οικονομία θα είναι εξάλλου ένας από τους παράγοντες που θα σταθμίσει η ΕΚΤ όταν θα αποφασίζει για τη νομισματική της πολιτική -με τις αγορές να έχουν ήδη προεξοφλήσει μια νέα αύξηση του επιτοκίου του ευρώ, κατά 25 μονάδες βάσης, στο 1,50% τον Ιούλιο. Με την ευρωπαϊκή οικονομία να αναπτύσσεται με «δύο ταχύτητες» και καθώς συνεχίζονται τα προβλήματα στην Ευρωπεριφέρεια, δεν μπορούν να γίνουν ασφαλείς προβλέψεις αναφορικά με το πόσες επιτοκιακές αυξήσεις θα ακολουθήσουν.

Οι μισθοί στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 2,6% σε ετήσια βάση το α΄τρίμηνο, σύμφωνα με έρευνα της Eurostat, η οποία, εξάλλου, αποτυπώνει τις μεγάλες ανομοιομορφίες στην αγορά εργασίας μεταξύ των κρατών-μελών, και κατ΄επέκταση το χάσμα στην αγοραστική δύναμη ανάμεσα στους εργαζόμενους στις χώρες του πυρήνα και στις προβληματικές χώρες της Ευρωπεριφέρειας. Οι μισθοί των Γάλλων και των Γερμανών αυξήθηκαν κατά 3,8% και 2,9% την ίδια περίοδο αντιστοίχως, αλλά το ρεκόρ της αύξησης μισθών κατέχουν η Βουλγαρία (+7,8%), η Ουγγαρία (+5,6%) και η Ρουμανία (4,5%), χώρες με σαφώς χαμηλότερους μισθούς από το μέσο ευρωπαϊκό όρο.

Εκτός από την Ελλάδα και η Ιρλανδία ανήκει στις χώρες όπου οι μισθοί μειώθηκαν, αλλά πολύ λιγότερο (-2,2%).

Σε δήλωσή του στη γερμανική εφημερίδα Sueddeutsche, το μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ Γιούργκεν Σταρκ, σχολίασε πως οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώζωνη παραμένουν, επιβεβαιώνοντας τη φράση της τράπεζας πως βρίσκεται σε «ισχυρή επαγρύπνηση».

Γνωρίζουν το διακύβευμα

Οπως διαβάζουμε στο άρθρο του κ. Νίκου Χειλά στο "Βήμα":

"Τα μεγάλα αφεντικά των πολυεθνικών στηρίζουν την Ελλάδα - Κάνουν έκκληση για τη σωτηρία της χώρας μας και του ευρώ

Άργησαν πολύ να μιλήσουν. Οι επικεφαλής των οικονομικών κολοσσών της Γερμανίας και της Γαλλίας απέφευγαν επιμελώς κάθε κουβέντα για βοήθεια προς την Ελλάδα. Το θέμα θεωρούταν ταμπού. Το μόνο που εξέφραζαν δημόσια, όπως το διατύπωσε κάποιος από αυτούς, ήταν «ναι, το ευρώ πρέπει να διασωθεί, χωρίς όμως να γίνει η Ευρώπη αναδιανεμητική ένωση».

Από την Τρίτη όμως, η σιωπή τους έσπασε. Εβδομήντα μάνατζερ των μεγαλύτερων πολυεθνικών των δυο χωρών εξήγγειλαν μια «φλογερή», όπως την αποκαλούν ήδη, έκκληση προς την Άνγκελα Μέρκελ και το Νικολά Σαρκοζί, να κάνουν ότι μπορούν για να σώσουν το ευρώ και μαζί του την Ελλάδα.

Η έκκληση, που έχει την επιγραφή «Το ευρώ είναι αναγκαίο» δημοσιεύεται με τη μορφή καταχώρησης στις μεγάλες γαλλικές και γερμανικές εφημερίδες.

Στους συνυπογράφοντες, από τη γερμανική πλευρά, βρίσκονται οι Ντίτερ Τσέτσε (Mercedes), Πέτερ Λόσερ (Siemens), Φραντς Φέρενμπαχ (Bosch), Ρενέ Όμπερμαν (Deutsche Telekom) Νόρμπερτ Ραϊτχόφερ (BMW), Φρανκ Απέλ (Deutsche Post), Γκέχαρτ Κρόμ (ThyssenKrupp και Μίχαελ Ντιέκμαν (Alliance).

Από την πλευρά των γάλλων συνυπογράφουν οι επικεφαλής της αεροπορικής βιομηχανίας EADS, της πετρελαιοβιομηχανίας Total, της Renaultκ και της ενεργειακής εταιρείας EDF,

Μαζί, οι 70 όμιλοι απασχολούν περισσότερο από 5 εκατομμύρια άτομα σε όλες τις χώρες της γης και διαχειρίζονται ετησίως ποσά που ξεπερνούν τα 1,5 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Στην έκκληση υπογραμμίζεται η αξία του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος «ως ο κινητήρας της δημιουργίας θέσεων εργασίας και ως η εγγύηση για την ευημερία». Όμως η τρέχουσα κρίση χρέους «θέτει υπό κίνδυνο τις επιτευχθείσες κατακτήσεις». Γι αυτό και είναι αναγκαίο να βοηθηθούν άμεσα οι χώρες, που πλήττονται από την κρίση. Το συμπέρασμά τους: «Η επιστροφή σε σταθερές δημοσιονομικές καταστάσεις θα κοστίσει μεν πολλά δισεκατομμύρια, όμως η Ευρωπαϊκή Ένωση και το κοινό μας νόμισμα αξίζουν πλήρως τέτοιες δαπάνες».

Η πιο παθητική «κορώνα» της έκκλησης: «Το ευρώ συμβολίζει τη σημερινή Ευρώπη. Ένα ναυάγιο του κοινού νομίσματος θα αποτελούσε μοιραία οπισθοδρόμηση για την ήπειρό μας».

Η έκκληση, που έγινε σε συνεννόηση με την καγκελαρία, είχε γίνει ήδη γνωστή την περασμένη Παρασκευή από την οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt» λίγο πριν από τη συνάντηση της κ.Μέρκελ με τον κ.Σαρκοζί στο Βερολίνο.

Ο λόγος γι αυτό ήταν προφανής: Η κ.Μέρκελ χρειαζόταν «ισχυρή» υποστήριξη για την απόφαση της, να προωθήσει ένα δεύτερο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα. Κι αυτό επειδή πακέτο βρίσκεται σε αμφισβήτηση τόσο στον κυβερνητικό συνασπισμό Χριστιανοδημοκρατών-Ελεύθερων Δημοκρατών, όσο και στο μεγαλύτερο μέρος της γερμανικής κοινής γνώμης. Και ισχυρότερη από ότι εκείνη των μεγιστάνων της οικονομίας δεν θα μπορούσε να έχει ποτέ.

Η έκκληση των «μεγάλων αφεντικών» δεν είναι βέβαια ανιδιοτελής. Μια κατάρρευση του ευρώ θα σήμαινε και κλείσιμο των ευρωπαϊκών αγορών, που από την εποχή της εισαγωγής του κοινού νομίσματος έχουν γίνει η κύρια πηγή των κερδών τους.

Παράλληλα ωστόσο, η ίδια έκκληση είναι αμφιλεγόμενη στη Γερμανία. Κι αυτό επειδή, οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που δεν κερδίζουν τίποτα από τις εξαγωγές, δεν βλέπουν το λόγο γιατί να πληρώνουν κι αυτές - μέσω των φόρων - για ξένες χώρες, από τις οποίες δεν κερδίζουν τίποτα. «Η έκκληση δεν γίνεται στο όνομά μας» είπε εκπρόσωπος του Συνδέσμου Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. «Για μας, η μοναδική λύση για την Ελλάδα έχει άλλο όνομα: αναδιάρθρωση».

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών κατά 20% - Διαμορφώθηκε στα 2,3 δισ. ευρώ τον Απρίλιο

Τον Απρίλιο του 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε 2.309 εκατ. ευρώ, από 2.898 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2010, εξέλιξη η οποία αντανακλά τη βελτίωση κυρίως του εμπορικού ισοζυγίου αγαθών εκτός καυσίμων και δευτερευόντως όλων των άλλων ισοζυγίων (τρεχουσών μεταβιβάσεων, υπηρεσιών και εισοδημάτων).

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά 266 εκατ. ευρώ αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη των εισπράξεων από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 18,0% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2010, τη μείωση των πληρωμών για αντίστοιχες εισαγωγές κατά 18,8% και τον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 23,4%. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 67,3%).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 113 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες και δευτερευόντως επειδή οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες εμφάνισαν μικρή αύξηση. Όσον αφορά τις υπηρεσίες μεταφορών, οι ακαθάριστες εισπράξεις (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) περιορίστηκαν κατά 11,8%, ενώ οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 17,2%, με αποτέλεσμα μείωση των καθαρών εισπράξεων κατά 4,2%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 36 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη κατά 42 εκατ. ευρώ.

Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα μόνο 8,5 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 182 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2010, κυρίως επειδή καταγράφηκαν καθαρές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης ύψους 14,6 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρών πληρωμών ύψους 147,6 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2010. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,9 δισεκ. ευρώ ή κατά 23,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 και διαμορφώθηκε σε 9,7 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη μεγάλη άνοδο των καθαρών τρεχουσών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 2,3 δισεκ. ευρώ, τη μείωση των πληρωμών για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων κατά 1,3 δισεκ. ευρώ και την αύξηση των εισπράξεων από εξαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων) κατά 1,1 δισεκ. ευρώ, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν κυρίως την αύξηση των ακαθάριστων πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1,5 δισεκ. ευρώ.

Ειδικότερα, το συνολικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 878 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός πλοίων και καυσίμων κατά 1.670 εκατ. ευρώ και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 265 εκατ. ευρώ, δηλαδή εξελίξεων που υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1.056 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 16,6%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 11,3%.

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 65 εκατ. ευρώ αντανακλά τη μείωση των καθαρών πληρωμών για "λοιπές" υπηρεσίες και τη μικρή άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Τόσο οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) όσο και οι αντίστοιχες πληρωμές παρουσίασαν μείωση, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να περιοριστούν κατά 137 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν κατά 5,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αυξήθηκαν κατά 4,7%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες να αυξηθούν κατά 11 εκατ. ευρώ. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,2% την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 146 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, σχεδόν αποκλειστικά επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 5,0%.

Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1.227 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 920 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, κυρίως λόγω της αύξησης των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, οι οποίες αφορούν άμεσες ενισχύσεις και επιδοτήσεις στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής Όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενα δελτία τύπου, το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, λόγω της ταχείας διεκπεραίωσης των σχετικών διαδικασιών, εισέρευσε ήδη το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων που αφορούν τις τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης για ολόκληρο το 2011.

Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Τον Απρίλιο του 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα 7 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 11 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2010. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία - πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου - και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης).

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 305 εκατ. ευρώ, έναντι 159 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο το 2010. Η αύξηση αυτή αντανακλά κυρίως την άνοδο των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 152 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 1.532 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 761 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα εξέλιξη των τρεχουσών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων

Το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) διαμορφώθηκε σε 2,3 δισεκ. ευρώ τον Απρίλιο του 2011, έναντι 2,9 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2010. Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 9,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,4 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, δηλαδή μειώθηκε κατά 24,8%.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Απρίλιο του 2011 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή 16 εκατ. ευρώ χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές, ενώ οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εκροή 46 εκατ. ευρώ, επίσης χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 633 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται στη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 1,5 δισεκ. ευρώ (εισροή). Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 711 εκατ. ευρώ, τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 96 εκατ. ευρώ (εκροή), καθώς και την αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 136 εκατ. ευρώ (εκροή).

Όσον αφορά τις ''λοιπές'' επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1,9 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 2,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα καθώς και στην αύξηση κατά 228 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (εισροή). Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την αύξηση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού κατά 1 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 342 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 635 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Ειδικότερα, η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 364 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν οριακή (μόνο 22 εκατ. ευρώ).

Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 5,4 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 2,9 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 8,0 δισεκ. ευρώ και δευτερευόντως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε παράγωγα εξωτερικού κατά 528 εκατ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 2,8 δισεκ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 278 εκατ. ευρώ.

Στην κατηγορία των "λοιπών'' επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 15,4 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 14,8 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2010) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 21,3 δισεκ. ευρώ (εκ των οποίων 21,1 δισεκ. ευρώ αφορούν τον καθαρό δανεισμό του τομέα της γενικής κυβέρνησης, ο οποίος αντανακλά ακαθάριστο δανεισμό ύψους 21,4 δισεκ. ευρώ βάσει του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 4,0 δισεκ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 9,8 δισεκ. ευρώ (εκροή).

Στο τέλος Απριλίου 2011 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,6 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη "συναλλαγματική θέση" στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τα "ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα" και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ)".

Τρίμηνα Εντοκα Γραμμάτια Δημοσίου (ΕΓΕΔ)

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Αύξηση επιτοκίου στο 4,62% για τα τρίμηνα έντοκα

Ποσό ύψους 1,625 δισ. ευρώ άντλησε το ελληνικό δημόσιο από την έκδοση εντόκων γραμματίων τρίμηνης διάρκειας, με το επιτόκιο να ενισχύεται στο 4,62% από 4,06% που ήταν στην προηγούμενη αντίστοιχη δημοπρασία της 17ης Μαΐου.

Σύμφωνα με τον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, υποβλήθηκαν συνολικές προσφορές ύψους 3,675 δισ. ευρώ, πού υπερκάλυψαν το ζητούμενο ποσό κατά 2,94 φορές. Η προηγούμενη έκδοση είχε καλυφθεί κατά 3,3 φορές.

Οι ξένοι επενδυτές απορρόφησαν το 32% του ποσού, δήλωσε στο Reuters ο επικεφαλής τους ΟΔΔΗΧ Πέτρος Χριστοδούλου.

Η δημοπρασία πραγματοποιήθηκε μέσω των Βα¬σικών Διαπραγματευτών Αγοράς (Primary Dealers) και η ημερομηνία διακανονισμού είναι η Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011.

Έγιναν δεκτές προσφορές μέχρι του ύψους του δημοπρατηθέντος ποσού, καθώς και μη ανταγωνιστικές προσφορές ύψους 375 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό Λειτουργίας των Βασικών Διαπραγματευτών Αγοράς μπορούν να υποβληθούν επιπλέον μη ανταγωνιστικές προσφορές ύψους 30% επί του δημοπρατούμενου ποσού έως την Πέμπτη 23 Ιουνίου 2011, στις 12μ.μ. Σημειώνεται ότι δεν δόθηκε καμία προμήθεια".

Κίνα: εξαγωγή "μαύρου" χρήματος

Οπως διαβάζουμε στα "Νέα":

"Η µεγάλη ληστεία των € 120 δισ. : Εκθεση για τη διαφθορά αποκαλύπτει το µεγάλο φαγοπότι των αξιωµατούχων στην Κίνα

Ασφαλώς δεν είναι ο καλύτερος τρόπος για συνοδεύσει το κόµµα τους εορτασµούς των 90 χρόνων του, αλλά είναι επίσηµο: δεκάδες χιλιάδες αξιωµατούχοι του κινεζικού καθεστώτος έχουν πλουτίσει κατά πολλά δισ. ευρώ είτε κλέβοντας τα κρατικά ταµεία είτε ζητώντας µίζες από τους πολίτες, σύµφωνα µε έκθεση της Τράπεζας της Κίνας. Το γεγονός ότι η έκθεση αναρτήθηκε κατά λάθος στο ∆ιαδίκτυο αποτελεί µάλλον λεπτοµέρεια σε σύγκριση µε το µέγεθος της διαφθοράς που µαστίζει το καθεστώς. Περισσότερα από 120 δισεκατοµµύρια ευρώ έχουν κάνει φτερά τα τελευταία 15 χρόνια από κυβερνητικούς αξιωµατούχους που εγκαταλείπουν την Κίνα για να ζήσουνπλουσιοπάροχα σε εξωτικούς ή και λιγότερο εξωτικούς προορισµούς. Μια από τις πλέον τρανταχτές περιπτώσεις είναι αυτή του υπουργού Σιδηροδρόµων του καθεστώτος. Αλλά δεν είναι ο µόνος. Οι συντάκτες της έκθεσης υπολογίζουν σε 16.000 µε 18.000 τους διεφθαρµένους αξιωµατούχους που εγκατέλειψαν την Κίνα απότα µέσα της δεκαετίας του1990 έως το 2008. Σε ένα σηµείο της έκθεσης, η οποία χαρακτηρίζεται απόρρητη, αναφέρεται ότι η ανεξέλεγκτη διαφθορά µπορεί να θέσει σε κίνδυνο το κοµµουνιστικό καθεστώς. «Η διαφθορά απειλεί τα θεµέλια της ισχύος του Κοµµουνιστικού Κόµµατος» επισηµαίνεται.

Μεγάλο µέρος των 120δισ. πέρασε τα σύνορα της Κίνας µε προορισµό την Αυστραλία ή τις Ηνωµένες Πολιτείες. Σε αυτή τη διαδροµή, το Χονγκ Κονγκ αποτελεί για τους διεφθαρµένους αξιωµατούχουςτην πύλη από την οποία περνούν για να αφήσουν πίσω τους την ηπειρωτική Κίνα. Οι αξιωµατούχοι µε τις µικρότερες περιουσίες φαίνεται να προτιµούν πιο ταπεινούς προορισµούς όπως την Μπούµα και την Ταϊλάνδη στη νοτιοανατολική Ασία. Οι µεγαλύτεροι «µιζαδόροι» επιλέγουν φορολογικούς παραδείσους, όπως τα νησιά Καϊµάν και οι Βερµούδες. Η ελίτ, πάλι, δείχνεινα προτιµά την Ευρώπη και ιδιαίτερατην Ολλανδία ή τον Καναδά στηΒόρεια Αµερική. Τέλος, κάποιοι επιλέγουν να ξεπλύνουν τα χρήµατα στα καζίνο του νησιού Μακάο και από εκεί να αναζητήσουν την τύχη τους στη Ρωσία. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όµως, πα ρουσιάζει και ο τρόπος που βγάζουν τα χρήµατα από την Κίνα.Σύµφωνα µε την έκθεση των67 σελίδων, οι πιο ριψοκίνδυνοι γεµίζουν βαλίτσες µε δέσµες χαρτονοµισµάτων.

Αλλοι εµπιστεύονται την έξοδο των κλεµµένων σε ένα δίκτυο ενδιάµεσων που έχει στηθεί ειδικά για την περίπτωση.

Η έκθεση αναρτήθηκε στην επίσηµη ιστοσελίδα της Τράπεζας της Κίνας αφού βραβεύτηκε για την αρτιότητά της. Οταν κατέβηκε λίγο αργότερα ήταν ήδη αργά. ∆ιάφορες ανεξάρτητες ιστοσελίδες στην Κίνα «µυρίστηκαν»το περιεχόµενο και άρχισαν να αναρτούν λεπτοµέρειες. Το καθεστώς τήρησε σιγή ιχθύος για την αποκάλυψη και επέβαλε «σιγή ασυρµάτου» στα κρατικά µέσα ενηµέρωσης. Το κόµµα, εξάλλου, ετοιµάζεται για την επέτειο της 1ης Ιουλίου".

Κρίση και ανισότητα

Οπως διαβάζουμε σε άρθρο του κ. Μάκη Αποστόλου και της κ. Κατερίνας Κοσμά στην "Ημερησία":

"Πώς η κρίση πλούτισε... τους πλούσιους

Παρότι προηγήθηκε μια δεκαετία... μηδενικών κερδών από τα χρηματιστήρια, η κατάρρευση της αγοράς ακινήτων και, το κυριότερο, η μεγαλύτερη χρηματοοικονομική κρίση μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εντούτοις, όπως προκύπτει από μελέτη της Credit Suisse, οι... έχοντες κατάφεραν από το 2000 μέχρι σήμερα να αυξήσουν τα περιουσιακά τους στοιχεία κατά 72%! Πρόσφατη έρευνα της Deloitte εξάλλου υπογραμμίζει πως ό,τι έχασαν οι πλούσιοι από το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου μέχρι το 1980, το κέρδισαν τις προηγούμενες τρεις δεκαετίες χάρη στην... παγκοσμιοποίηση.

Σύμφωνα με την Credit Suisse, εκτιμάται ότι παγκοσμίως σήμερα υπάρχουν περίπου 24,2 εκατομμύρια άνθρωποι με καθαρά περιουσιακά στοιχεία άνω του 1 εκατ. δολαρίων (συμπεριλαμβανομένων και ακινήτων). Πρόκειται ουσιαστικά για το 0,5% του πληθυσμού της γης που έχει στα χέρια του το... 36% του παγκόσμιου πλούτου (περίπου 70 τρισ. δολάρια επί συνόλου 200 τρισ.)!

Αντιθέσεις
Στον αντίποδα, 50% του πληθυσμού δεν συγκεντρώνει περισσότερο από το... 2% του παγκόσμιου πλούτου. Οσο για τους δισεκατομμυριούχους (δηλαδή με περιουσία άνω των 100 εκατ. δολαρίων), αυτοί δεν ξεπερνούν στον πλανήτη τους... 5.000 όπως προκύπτει από το τελευταίο «Wealth Report» της Citi Private Bank σε συνεργασία με την Knight Frank, ένα νούμερο το οποίο ανεβαίνει στους 26.700 εάν υπολογιστούν και τα ακίνητα. Σε μια περίοδο δηλαδή κατά την οποία η μία χώρα μετά την άλλη -και αναφερόμαστε στις αναπτυγμένες- αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα, ακόμη και το ενδεχόμενο χρεοκοπίας (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία κ.λπ.) οι έχοντες και κατέχοντες καταφέρνουν να... «αβγατίζουν» τις περιουσίες τους.

Ενώ δηλαδή η αγοραστική δύναμη για τη συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων συρρικνώνεται διαρκώς και η ανεργία αποτελεί το βασικό πρόβλημα για τις περισσότερες οικονομίες -πέραν των μεγάλων δημοσιονομικών ανισορροπιών- οι πολυεκατομμυριούχοι βγάζουν την κρίση σχεδόν... αλώβητοι ή στη χειρότερη περίπτωση με τις μικρότερες δυνατές οικονομικές απώλειες.

Συγκέντρωση 122 τρισ. $ στα χέρια ιδιωτών

Στο αστρονομικό ποσό των 122 τρισ. δολαρίων (ποσό διπλάσιο από το παγκόσμιο ΑΕΠ) εκτινάχθηκε το 2010 ο πλούτος που βρίσκεται στα χέρια ιδιωτών. Λαμβάνοντας ώθηση από την οικονομική ανάκαμψη, κατέγραψε αύξηση 8% ή 9 τρισ. δολάρια και είναι πλέον κατά περίπου 20% υψηλότερος σε σχέση με το 2008. Σύμφωνα με την ενδέκατη ετήσια έκθεση «Global Wealth», την οποία δημοσιεύει η Boston Consulting Group (BCG), ο φρενήρης ρυθμός πλουτισμού θα συνεχιστεί και την επόμενη πενταετία, με ρυθμό 5,9% ετησίως κατά μέσο όρο. Αυτό, σύμφωνα με τους υπολογισμούς, θα έχει αποτέλεσμα ως το 2015 ο πλούτος των ιδιωτών να έχει φτάσει στα 162 τρισ. δολάρια.

Συνολικά στον κόσμο καταγράφονται 12,5 εκατ. νοικοκυριά που διαθέτουν περιουσία άνω των επτά ψηφίων και αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,9% του συνόλου των νοικοκυριών του πλανήτη. Ταυτόχρονα, όμως, έχουν στα χέρια τους το 39% του παγκόσμιου πλούτου - έναντι 37% το 2009".

Κομβική απόφαση για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Το διπλό φρένο από την ΕΚΤ στην «ελληνική» ρευστότητα
Θέτει πλαφόν στα έντοκα και παγώνει τις εγγυήσεις 30 δισ. ευρώ

Του Σωτηρη Νικα

Διπλό «φρένο» βάζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) στη ρευστότητα της ελληνικής οικονομίας συνολικά, με στόχο, όπως όλα δείχνουν, να ασκηθεί πίεση για αλλαγές στον τραπεζικό χάρτη και ταυτόχρονα να απεμπλακεί από την πολύ μεγάλη έκθεση που έχει τόσο η ίδια στους ελληνικούς τίτλους (ομόλογα και έντοκα γραμμάτια) όσο και οι ελληνικές τράπεζες.

Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, η πρώτη απόφαση της ΕΚΤ έχει να κάνει με το «πλαφόν» που έχει θέσει στα έντοκα γραμμάτια του Δημοσίου που θα δέχεται ως εγγύηση (collateral) από τις τράπεζες για να τους παρέχει ρευστότητα. Το μέγιστο ποσό που θα μπορεί να έχει στην κατοχή της ανά πάσα στιγμή θα ανέρχεται στα 3,3 δισ. ευρώ ή ελαφρώς υψηλότερο και το μέτρο θα ισχύει από 1ης Ιουλίου.

Η δεύτερη απόφασή της κοινοποιήθηκε στις τράπεζες πριν από περίπου 10 μέρες και προβλέπει ότι σε αυτή τη χρονική στιγμή, τουλάχιστον, δεν θα κάνει αποδεκτές τις εγγυήσεις ύψους 30 δισ. ευρώ που παρέχει το κράτος στις τράπεζες για να εξασφαλίσουν τη ρευστότητά τους.

Οι εξελίξεις αυτές έχουν δημιουργήσει έντονο προβληματισμό στο υπουργείο Οικονομικών (αναφορικά κυρίως με τα γραμμάτια) και στον τραπεζικό κλάδο. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι μέσα στην εβδομάδα ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) κ. Γ. Προβόπουλος ζήτησε από όλες τις τράπεζες να προχωρήσουν άμεσα σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα τους επόμενους μήνες.

Αναφορικά με το θέμα της παροχής των εγγυήσεων του Δημοσίου, ύψους 30 δισ. ευρώ, προς τις τράπεζες που έχει ήδη εγκρίνει η κυβέρνηση, προς το παρόν φαίνεται ότι η ΕΚΤ δεν δίνει τη συγκατάθεσή της. Σε σχέση με τα προηγούμενα «πακέτα» εγγυήσεων που έχει δώσει το Δημόσιο, αυτή τη φορά έχει αλλάξει ο τρόπος έγκρισής τους.

Τις προηγούμενες φορές, οι τράπεζες ζητούσαν από την ΤτΕ το ποσό που θεωρούσαν εκείνες απαραίτητο και η τελευταία -ύστερα από έλεγχο- έδινε την έγκρισή της για την εκταμίευση του ποσού που χρειαζόταν η κάθε τράπεζα. Τώρα, για τα 30 δισ. ευρώ, οι τράπεζες θα πρέπει να καταθέσουν ένα ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο (business plan) για να κάνουν χρήση των εγγυήσεων του κράτους. Ο φάκελός τους κατατίθεται στην ΤτΕ, η οποία τον μεταβιβάζει στην ΕΚΤ. Τον τελευταίο λόγο έχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και σύμφωνα με πληροφορίες, στην παρούσα φάση έχει απορρίψει το ενδεχόμενο να εγκρίνει την παροχή ρευστότητας βάσει των εγγυήσεων του Δημοσίου. Η κίνηση αυτή της ΕΚΤ έχει διπλή εξήγηση.

Πρώτον, έχουν εκδοθεί πάρα πολλά ομόλογα με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου και δεν πρέπει να συνεχιστεί με τον ίδιο ρυθμό η κατάσταση αυτή.

Δεύτερον, είναι μία μορφή πίεσης για την προώθηση των νέων μέτρων και των αποκρατικοποιήσεων, αλλά και για την «πυροδότηση» εξελίξεων στον τραπεζικό κλάδο. Πάντως, πρόκειται για μία απόφαση που αρμόδιοι παράγοντες δίνουν μεγάλες πιθανότητες να ανατραπεί στις αρχές Ιουλίου. Εάν, όμως, δεν κάνει πίσω σε αυτό το μέτρο η ΕΚΤ, τότε είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν εξελίξεις στο τραπεζικό σύστημα και να απαιτηθεί ακόμα και κάποια έκτακτη στήριξή τους.

Στα 3,3 δισ. ευρώ όριο για τις εγγυήσεις που θα δέχεται

Στα 3,3 δισ. ευρώ έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) το «πλαφόν» των εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου που θα πρέπει να έχει στο χαρτοφυλάκιό της ανά πάσα στιγμή.

Το μέτρο ξεκινάει από 1ης Ιουλίου και πρόκειται για ένα πάρα πολύ αυστηρό περιορισμό που έχει δημιουργήσει «πονοκέφαλο» στο οικονομικό επιτελείο, αφού μπορεί να «ελαφρύνει» τα χαρτοφυλάκια των τραπεζών, αλλά ενδέχεται να επιτείνει σημαντικά τα προβλήματα ρευστότητας του Δημοσίου.

Για να γίνει αντιληπτό το πόσο περιοριστικό είναι το παραπάνω ποσό, αρκεί να σημειωθεί ότι από τις αρχές του έτους έως σήμερα, το Δημόσιο έχει δανειστεί μέσω εντόκων γραμματίων περίπου 15 δισ. ευρώ, εκ των οποίων περίπου 9 - 10 δισ. ευρώ έχουν απορροφήσει οι ελληνικές τράπεζες.

Το ποσό των 3,3 δισ. ευρώ προέκυψε ως ο μέσος όρος των εγγυήσεων που δέχθηκε η ΕΚΤ από τις ελληνικές τράπεζες τους τέσσερις πρώτους μήνες του έτους. Πάντως, υπάρχει πιθανότητα το ποσό αυτό να αυξηθεί ελαφρώς, δεδομένου ότι τώρα οριστικοποιούνται οι τεχνικές λεπτομέρειες του νέου μέτρου.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μία αλλαγή που ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στη ρευστότητα του Δημοσίου. Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) εκδίδει κάθε μήνα έντοκα γραμμάτια για να εξασφαλίζει τη ρευστότητα του κράτους. Στις δημοπρασίες αυτές συμμετέχουν σε ποσοστό 60% - 70% οι ελληνικές τράπεζες. Ο βασικότερος λόγος της μεγάλης αυτής συμμετοχής των ελληνικών τραπεζών είναι ότι από τη στιγμή που αγοράζουν τα γραμμάτια τα δίνουν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ για να αντλήσουν χρηματοδότηση.

Από τη στιγμή που η ΕΚΤ βάζει ένα τόσο χαμηλό όριο για τις εγγυήσεις που θα δέχεται, αναμένεται ότι και οι τράπεζες δεν θα συμμετέχουν σε τέτοιο βαθμό στις εκδόσεις των γραμματίων και κατ' επέκτασιν θα γίνεται δυσκολότερη η χρηματοδότηση του Δημοσίου.

Είναι ενδεικτικό ότι ήδη από τη δημοπρασία εντόκων γραμματίων 6μηνης διάρκειας της περασμένης Τρίτης, οι προσφορές που κατατέθηκαν ήταν λιγότερες από άλλες φορές. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, οι τράπεζες αντήλλαξαν τα γραμμάτια που αγόρασαν με ομόλογα που είχαν στην κατοχή τους ασφαλιστικά ταμεία. Τα ομόλογα που πήραν οι τράπεζες τα έδωσαν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ για να αντλήσουν χρηματοδότηση και να καλύψουν με τον τρόπο αυτό την έκδοση των εξάμηνων γραμματίων".

Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στην παραπάνω είδηση: χρήζει ανάλυσης και πυροδοτεί εξελίξεις.

Εμπορικό ισοζύγιο Ιαπωνίας

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Ιαπωνία: Κατεγράφη το 2ο μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα στην ιστορία της χώρας

Οι εξαγωγές της Ιαπωνίας μειώθηκαν 10,3% τον Μάιο σε σύγκριση με ένα χρόνο νωρίτερα, στα 4,76 τρισεκατομμύρια γεν (59,4 δισεκατομμύρια δολάρια, 41,5 δισεκατομμύρια ευρώ) μετά το σεισμό και το επακόλουθο τσουνάμι της 11ης Μαρτίου, σηματοδοτώντας το δεύτερο καταγεγραμμένο μεγαλύτερο εμπορικό έλλειμμα στην Ιστορία της χώρας, ανακοίνωσε η κυβέρνηση σήμερα.

Στις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές της χώρας κατεγράφη έλλειμμα 853,7 δισεκατομμυρίων γεν, το δεύτερο μεγαλύτερο μετά το εμπορικό έλλειμμα 952,6 δισεκατομμυρίων γεν του Ιανουαρίου του 2009.

Στην πτώση των εξαγωγών συνέβαλαν πρωτίστως οι μειώσεις των εξαγωγών αυτοκινήτων και ημιαγωγών, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 12,3% στα 5,61 τρισεκατομμύρια γεν, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία που ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Οικονομικών.

Η καταστροφή του Μαρτίου, η οποία στοίχισε τη ζωή σε 15.462 ανθρώπους -- 7.650 ακόμα εξακολουθούν να αγνοούνται --, έθεσε εκτός λειτουργίας πολλά εργοστάσια και προκάλεσε τεράστια προβλήματα στα εταιρικά δίκτυα εφοδιασμού".

Σύνοψη εξέλιξης της Ελληνικής Οικονομίας

(από την "Καθημερινή" - click στην εικόνα για μεγέθυνση)

Ισπανία

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Ισπανία: Αυξήθηκε το δημόσιο χρέος

Αύξηση σημείωσε το δημόσιο χρέος της Ισπανία και ανήλθε στο 63,6% στα τέλη Μαρτίου, από 55% του ΑΕΠ που είχε διαμορφωθεί μόλις προ ενός έτους, ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα της χώρας.

Μέσα σε ένα τρίμηνο, από την Πρωτοχρονιά έως και το Μάρτιο του 2010, το χρέος αυξήθηκε από το 60,1% στο 63,6% του ΑΕΠ. Στις αρχές του 2008 το χρέος βρισκόταν στο 35,8% του ΑΕΠ, ύστερα από μια 10ετία διαρκούς συρρίκνωσής του.

Το Σύμφωνο Ανάπτυξης και Σταθερότητας της ΕΕ απαιτεί αναλογία δημόσιου χρέους έως και 60% του ΑΕΠ οποιασδήποτε χώρας-μέλους.

Η ισπανική κυβέρνηση έχει θέσει δύο στόχους: πρώτον, να μην ξεπεράσει το δημόσιο χρέος το 70% του ΑΕΠ έως τα τέλη του 2014 και δεύτερον, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού να μην υπερβαίνει την Πρωτοχρονιά (του 2012) το 6% του ισπανικού ΑΕΠ (από 11,1% στο τέλος του '09--ή 9,24% στο τέλος της περυσινής χρονιάς).

Οι ευρωπαϊκές χρηματαγορές φοβούνται ότι το διοικητικό σύστημα στην Ισπανία που περιλαμβάνει 17 αυτόνομες περιφέρειες (ή 'αυτονομίες') θα συνεχίσει τροφοδοτεί με επιπλέον χρέος και δημόσιο έλλειμμα την κεντρική κυβέρνηση στη Μαδρίτη.

Τις ανησυχίες τροφοδοτεί το γεγονός -σύμφωνα με την κεντρική Τράπεζα- ότι στα τέλη Απριλίου οι επισφάλειες στους ισολογισμούς των εμπορικών τραπεζών άγγιξαν σε ποσοστό το 6,36% του συνόλου του ενεργητικού τους.

Πρόκειται για ένα υψηλό, πρωτόγνωρο ποσοστό, συγκρινόμενο με το παραπλήσιο του 1995".

Αποδόσεις ομολόγων...

Οπως σημειώνει ο κ. Δημήτρης Κοντογιάννης στην "Ελευθεροτυπία":

" Ιλιγγιώδεις αποδόσεις

Οι τελευταίες πολιτικές εξελίξεις έστειλαν ακόμη πιο χαμηλά τις τιμές των ελληνικών κρατικών ομολόγων, με αποτέλεσμα οι αποδόσεις τους και οι επιτοκιακές διαφορές (spreads), σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά, να εκτοξευτούν στη στρατόσφαιρα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι τιμές αγοράς και πώλησης, που μπήκαν χθες (16/6/2011) το πρωί στο ηλεκτρονικό σύστημα συναλλαγών της Τράπεζας της Ελλάδος, αφαιρέθηκαν λίγο αργότερα από τις τράπεζες, γιατί «άρχισαν να τις χτυπάνε» οι πωλητές, σύμφωνα με τον επικεφαλής ντίλινγκ ρουμ μίας εξ αυτών.

Ενδεικτικά, η απόδοση του ομολόγου, που λήγει τον Ιούλιο του 2016 και το οποίο φέρει κουπόνι 3,6%, κυμαινόταν κοντά στο 17,9% χθες το απόγευμα. Η απόδοση του ομολόγου, που λήγει τον Οκτώβριο του 2022 και φέρει κουπόνι 5,8%, ήταν στο 14,75%. Για να βρει κανείς ομόλογο με απόδοση κάτω από 12%, θα έπρεπε να αναζητήσει τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, που λήγουν το 2037 και το 2040, σύμφωνα με τις τιμές στο Bloomberg.

Ομως, η πτώση των τιμών των ελληνικών ομολόγων «μεταδόθηκε» σε άλλες χώρες της ευρωζώνης, με αποτέλεσμα η απόδοση του 10ετούς ισπανικού ομολόγου να ανέλθει στο 5,7%, εκεί δηλαδή όπου βρισκόταν το αντίστοιχο ελληνικό στις αρχές του 2010, αν δεν μας απατά η μνήμη.

Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί ότι το ομόλογο της τσιμεντοβιομηχανίας «Τιτάν», που λήγει το 2013, πρόσφερε απόδοση 7,81% χθες το απόγευμα, καθότι λαμβάνει υψηλότερο βαθμό «ΒΒ» - έναντι της χώρας που βαθμολογείται με «CCC» από τον οίκο αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας S&Ρ. Προφανώς, τα οικονομικά της «Τιτάν» θεωρούνται καλύτερα από εκείνα της χώρας, ενώ θα πρέπει επίσης να βοηθά η γεωγραφική διασπορά των πωλήσεων του Ομίλου. Πάνω από το 50% των πωλήσεων της «Τιτάν» προέρχονται από το εξωτερικό".

Περί Κίνας

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Κίνα: «Ζωτικής σημασίας» η επίλυση της ευρωπαϊκής κρίσης

«Ζωτικής σημασίας» θεωρεί το Πεκίνο την επίλυση της κρίσης χρέους στην Ευρώπη, όπως προκύπτει από δηλώσεις του υφυπουργού Εξωτερικών της Κίνας.

«Η Κίνα ενδιαφέρεται σταθερά για την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας», τόνισε ο Φου κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των δημοσιογράφων.

Ανέφερε εξάλλου ότι ο πρωθυπουργός της χώρας Ουέν Τζιαμπάο πρόκειται να επισκεφθεί την Ουγγαρία, τη Βρετανία και τη Γερμανία στα τέλη της ερχόμενης εβδομάδας - λίγους μόνο μήνες αφότου επισκέφθηκε τη Γαλλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία και προσφέρθηκε να βοηθήσει την Ευρώπη να ξεπεράσει την κρίση του χρέους της.

Όπως παρατηρεί το πρακτορείο Reuters, οι αγορές θα παρακολουθήσουν με μεγάλο ενδιαφέρον πώς θα χειριστεί αυτή τη φορά το θέμα ο Κινέζος πρωθυπουργός.

Την Τρίτη, η κεντρική τράπεζα της Κίνας κάλεσε τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να περιορίσουν τα επίπεδα του χρέους τους, προειδοποιώντας πως αλλιώς θα επιδεινωθεί η κρίση χρέους που αντιμετωπίζει η περιφέρεια.

Η Κίνα είναι ένας φυσικός επίδοξος επενδυτής στα ευρωπαϊκά περιουσιακά στοιχεία και το κυβερνητικό χρέος, καθώς διαθέτει το μεγαλύτερο στον κόσμο αποθεματικό σε ξένο συνάλλαγμα, ύψους 3,05 τρισ. δολαρίων".

Επί του ζητήματος της Κίνας, και πάλι από την "Ναυτεμπορική":

"Αυξήθηκε η τοποθέτηση των Κινέζων σε ομόλογα των ΗΠΑ στο 1,153 τρισ. δολ. τον Απρίλιο

Η Κίνα, ο μεγαλύτερος πιστωτής των ΗΠΑ, αύξησε τον Απρίλιο, για πρώτη φορά σε έξι μήνες, την έκθεσή της σε αμερικανικά κρατικά ομόλογα, καθώς η Φέντεραλ Ριζέρβ άφησε να εννοηθεί ότι δεν σκοπεύει να επεκτείνει το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, που έδωσε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομίας στη δημοσιότητα, οι καθαρές τοποθετήσεις της Κίνας σε αμερικανικά ομόλογα μακροπρόθεσμης διάρκειας αυξήθηκαν το συγκεκριμένο μήνα κατά 7,6 δισ. δολάρια στα επίπεδα ρεκόρ των 1,153 τρισ. δολαρίων.

Ένα μήνα νωρίτερα η χώρα είχε προβεί σε καθαρές πωλήσεις άνω των 9,2 δισ. δολαρίων. Οι μεγαλύτεροι αγοραστές αμερικανικών κρατικών τίτλων τον Απρίλιο ήταν οι κεντρικές τράπεζες.

Αγόρασαν κρατικά ομόλογα ύψους 24,4 δισ. δολαρίων και βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια ύψους 6,6 δισ. δολαρίων.

Η κεντρική τράπεζα της Κίνας, εν τω μεταξύ, αγόρασε ξένα νομίσματα συνολικής αξίας 376,4 δισ. γιουάν το Μάιο, θέλοντας να διατηρήσει την ισοτιμία του κινεζικού νομίσματος σταθερή. Πρόκειται για αύξηση 21% σε σχέση με τον Απρίλιο".

Παραοικονομία

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

"Η αύξηση της φορολογίας στην Ελλάδα γιγαντώνει την παραοικονομία

H αύξηση της φορολογίας διογκώνει την παραοικονομία, υποστήριξε ο Αυστριακός ακαδημαϊκός δρ Φρίντριχ Σνάιντερ (Friedrich Schneider). Ο κ. Σνάιντερ, σύμβουλος του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σημείωσε ότι είναι λάθος μια αύξηση της φορολογίας στην Ελλάδα, η οποία θα οδηγήσει άμεσα ή έμμεσα στη αύξηση της παραοικονομίας και σε αντίθετα αποτελέσματα όσον αφορά τη μείωση του δημόσιου χρέους.

Ο δρ Σνάιντερ υποστήριξε ότι στην Ελλάδα, η παραοικονομία είναι η μεγαλύτερη (ως ποσοστό του ΑΕΠ) στη ζώνη του ΟΟΣΑ και ότι για το 2010 διαμορφώθηκε στο 29,9% του ΑΕΠ ή σε 69,05 δισ. ευρώ. Μάλιστα, στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς, η «μαύρη» οικονομία στην Ελλάδα διευρύνθηκε κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες. «Αν η ύφεση διατηρηθεί, η ανεπίσημη οικονομία θ’ αυξήσει το μέγεθός της, ειδικά αν η ελληνική κυβέρνηση αναγκαστεί από το ΔΝΤ και την Ε.Ε. να προχωρήσει σε έναν νέο γύρο αύξησης των φόρων». Ο ακαδημαϊκός, μάλιστα, προχώρησε ένα βήμα περαιτέρω, σημειώνοντας ότι αν υπάρξει άλλη αύξηση φόρων, ο κόσμος θα βγει στα... Βαλκάνια. «Νομίζω ότι η Ελλάδα έχει φτάσει σε ένα σημείο που πλέον δεν μπορεί ν’ αυξήσει τους φόρους. Αν αυξηθούν, ο κόσμος θ’ αρχίσει να πηγαίνει στα Σκόπια, όπου η φορολογία είναι χαμηλότερη... Προσωπικά, θεωρώ ότι οποιαδήποτε άλλη αύξηση φόρων πρέπει να σταματήσει».

Σύμφωνα με τα στοιχεία του δρος Σνάιντερ, η παραοικονομία στη ζώνη του ΟΟΣΑ ανέρχεται στο 13,4% του ΑΕΠ. Μεταξύ των 31 ευρωπαϊκών χωρών, η Ελλάδα κατατάσσεται στη 10η θέση έχοντας στην πρώτη θέση τη Βουλγαρία, όπου η παραοικονομία ανέρχεται στο 32,6% του ΑΕΠ. Στη δεύτερη θέση κατατάσσεται η Κροατία, με την παραοικονομία ν’ ανέρχεται στο 29,8%.

Πάντως, κατά περίεργο τρόπο, ο κ. Σνάιντερ υποστήριξε ότι η μεγάλη παραοικονομία λειτουργεί ως σταθεροποιητικός παράγοντας στην παρούσα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς συνιστά τη μοναδική διέξοδο για μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού. Επίσης, υποβάθμισε τις απώλειες δημόσιων εσόδων εξαιτίας της παραοικονομίας, καθώς υπολογίζει ότι τα 2/3 της «μαύρης» οικονομίας επανέρχονται στην πραγματική οικονομία, κυρίως μέσω της κατανάλωσης".


Θα ήθελα να μου αποστείλετε τις παρατηρήσεις σας σχετικά με την άποψη του κ. Σνάϊντερ ότι "η μεγάλη παραοικονομία λειτουργεί ως σταθεροποιητικός παράγοντας στην παρούσα οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα, καθώς συνιστά τη μοναδική διέξοδο για μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού". Προσοχή: το θέμα είναι σημαντικότατο και η ανάλυσή σας θα πρέπει να είναι τεκμηριωμένη και σύνθετη. Είμαι βέβαιος ότι, στο θέμα του επικείμενου διαγωνισμού (εφ' όσον αυτό θα αφορά στην Ελλάδα), θα χρειαστεί να αναφερθείτε στην φοροδιαφυγή. Αρα, θεωρήστε το ως προετοιμασία.

Απολύτως αναμενόμενο (αλλά πέραν των προβλέψεων του Μεσοπρόθεσμου)

Οπως διαβάζουμε στην "Ελευθεροτυπία":

"Αύξηση τιμών εισαγωγών κατά 8%

Σημαντική αύξηση 8% παρουσίασε ο γενικός δείκτης τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία επιβαρύνοντας περαιτέρω τις τιμές των προϊόντων που παράγονται εγχώρια.

Σύμφωνα με στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, ο εισαγόμενος πληθωρισμός λειτουργεί επιβαρυντικά για τις τιμές των παραγόμενων ελληνικών προϊόντων, με κίνδυνο να έχει αρνητικές επιπτώσεις μελλοντικά και στις εξαγωγές.

Η πορεία του γενικού δείκτη τιμών εισαγωγών στη βιομηχανία οφείλεται στην αύξηση του δείκτη τιμών εισαγωγών κατά 2% από τις χώρες της ευρωζώνης και 13,5% από χώρες εκτός ευρωζώνης.

Ο γενικός δείκτης τον περασμένο Απρίλιο 2011 αυξήθηκε 0,8% σε σύγκριση με τον Μάρτιο του 2011".