Νέα συμφωνία βοήθειας προς την Ελλάδα

Τη χορήγηση ενός νέου πακέτου βοήθειας προς την Ελλάδα ύψους 158,6 δισ. ευρώ αποφάσισαν χθες (21/7/2011) οι 17 ηγέτες της ευρωζώνης .

ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΩΝ ΗΓΕΤΩΝ

Το πλήρες κείμενο της δήλωσης των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων της ευρωζώνης και των θεσμικών οργάνων της ΕΕ έχει ως εξής:

" Επιβεβαιώνουμε εκ νέου τη δέσμευσή μας υπέρ του ευρώ, καθώς και ότι θα καταβάλουμε κάθε αναγκαία προσπάθεια προκειμένου να διασφαλισθεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της, καθώς και των κρατών - μελών της. Επαναλαμβάνουμε επίσης, ότι είμαστε αποφασισμένοι να ενισχύσουμε τη σύγκλιση, την ανταγωνιστικότητα και τη διακυβέρνηση εντός της ζώνης του ευρώ. Από τις απαρχές της κρίσης του δημόσιου χρέους, ελήφθησαν σημαντικά μέτρα με στόχο τη σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ, τη μεταρρύθμιση των κανόνων και την εκπόνηση νέων εργαλείων σταθεροποίησης. Η ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ ακολουθεί ικανοποιητικούς ρυθμούς και το κοινό νόμισμα της Ευρώπης στηρίζεται σε υγιή βασικά οικονομικά μεγέθη. Αλλά οι προκλήσεις που παρουσιάζονται υπογραμμίζουν την ανάγκη για μέτρα μεγαλύτερης εμβέλειας.

Σήμερα, συμφωνήσαμε τα ακόλουθα μέτρα:

Ελλάδα

1. Επικροτούμε τα μέτρα που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση, με στόχο τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών και τη μεταρρύθμιση της οικονομίας, καθώς και τη νέα δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της ιδιωτικοποίησης, η οποία θεσπίστηκε πρόσφατα από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Πρόκειται για πρωτοφανείς, αλλά αναγκαίες προσπάθειες προκειμένου να επανέλθει η ελληνική οικονομία σε βιώσιμη πορεία οικονομικής ανάπτυξης.

Συνειδητοποιούμε τις προσπάθειες που απαιτούν τα μέτρα προσαρμογής για τους Έλληνες πολίτες και είμαστε βέβαιοι ότι οι θυσίες αυτές είναι αναγκαίες για την οικονομική ανάκαμψη και θα συμβάλουν στη μελλοντική σταθερότητα και ευημερία της χώρας.

Συμφωνούμε να στηρίξουμε ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα και, από κοινού με το ΔΝΤ και την εθελοντική συμβολή του ιδιωτικού τομέα, να καλύψουμε πλήρως το χρηματοδοτικό έλλειμμα. Η συνολική επίσημη χρηματοδότηση εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 109 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα αυτό θα σχεδιαστεί, κυρίως με χαμηλότερα επιτόκια και μεγαλύτερες προθεσμίες λήξεως, ώστε να βελτιώσει αποφασιστικά τη βιωσιμότητα του χρέους και τις δυνατότητες αναχρηματοδότησης της Ελλάδας. Καλούμε το ΔΝΤ να συνεχίσει να συνεισφέρει στη χρηματοδότηση του νέου ελληνικού προγράμματος και ως μέσο χρηματοδότησης σκοπεύουμε να χρησιμοποιήσουμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF) για την επόμενη εκταμίευση. Θα παρακολουθήσουμε εκ του σύνεγγυς την αυστηρή υλοποίηση του προγράμματος με βάση την τακτική αξιολόγηση από την Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ.

3. Αποφασίσαμε να επιμηκύνουμε την προθεσμία λήξεως των μελλοντικών δανείων του EFSF προς την Ελλάδα, κατά το μέγιστο δυνατό διάστημα, από τα ισχύοντα 7,5 έτη σε τουλάχιστον 15 έτη και σε 30 χρόνια κατ’ ανώτατο όριο με περίοδο χάριτος 10 ετών. Στο πλαίσιο αυτό, θα εξασφαλίσουμε την κατάλληλη παρακολούθηση του προγράμματος. Θα παράσχουμε δάνεια του EFSF με επιτόκια δανεισμού ισοδύναμα με τα επιτόκια του Μηχανισμού για τη στήριξη του ισοζυγίου πληρωμών (επί του παρόντος ) 3,5%), ώστε να πλησιάσουμε το κόστος χρηματοδότησης του EFSF, χωρίς να κατέλθουμε κάτω από αυτό. Αποφασίσαμε επίσης, να παρατείνουμε σημαντικά τις προθεσμίες λήξεως του υπάρχοντος ελληνικού μηχανισμού. Η πρωτοβουλία αυτή θα συνοδεύεται από μηχανισμό που διασφαλίζει κατάλληλα κίνητρα για την εκτέλεση του προγράμματος.

4. Ζητούμε την υλοποίηση μιας συνολικής στρατηγικής οικονομικής μεγέθυνσης και επενδύσεων στην Ελλάδα. Επικροτούμε την απόφαση της Επιτροπής να συστήσει ειδική ομάδα, η οποία θα συνεργαστεί με τις ελληνικές αρχές προκειμένου να διοχετευθούν οι πόροι των διαρθρωτικών ταμείων προς την ανταγωνιστικότητα και την οικονομική μεγέθυνση, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κατάρτιση. Θα κινητοποιήσουμε πόρους και θεσμούς της ΕΕ, όπως η ΕΤΕπ, προς τον σκοπό αυτό και θα δώσουμε νέα ώθηση στην ελληνική οικονομία. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα κινητοποιήσουν αμέσως όλους τους απαραίτητους πόρους προκειμένου να παράσχουν έκτακτη τεχνική βοήθεια στην Ελλάδα για να υλοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις της. Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση για τη σχετική πρόοδο τον Οκτώβριο.

5. Ο χρηματοπιστωτικός τομέας έχει επιδείξει προθυμία να υποστηρίξει την Ελλάδα εθελοντικά, αξιοποιώντας διάφορες δυνατότητες προς περαιτέρω ενίσχυση της γενικής βιωσιμότητας. Η καθαρή συνεισφορά του ιδιωτικού τομέα εκτιμάται σε 37 δισ. ευρώ. Η πιστωτική ενίσχυση θα παρασχεθεί για να στηρίξει την ποιότητα της παροχής ασφάλειας προκειμένου να καταστεί δυνατή η περαιτέρω χρήση της για την πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις πράξεις εξασφάλισης ρευστότητας του Ευρωσυστήματος. Εν ανάγκη θα παράσχουμε επαρκείς πόρους για την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.

Συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα

6. Όσον αφορά τη γενική προσέγγισή μας για τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην ευρωζώνη, επιθυμούμε να καταστήσουμε σαφές ότι η περίπτωση της Ελλάδας απαιτεί μια λύση έκτακτου και μοναδικού χαρακτήρα.

7. Όλες οι άλλες χώρες της ευρωζώνης επαναλαμβάνουν επισήμως την ακράδαντη αποφασιστικότητά τους να τιμήσουν πλήρως την οικεία κρατική υπογραφή τους, καθώς και όλες τις δεσμεύσεις τους για βιώσιμες δημοσιονομικές συνθήκες και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ υποστηρίζουν πλήρως την αποφασιστικότητα αυτή, καθώς η αξιοπιστία όλων των κρατικών υπογραφών τους συνιστά ουσιαστικό στοιχείο για την εξασφάλιση χρηματοοικονομικής σταθερότητας στο σύνολο της ευρωζώνης.

Εργαλεία σταθεροποίησης

8. Προκειμένου να βελτιωθεί η αποτελεσματικότητα του EFSF και του ΕΜΣ και να αντιμετωπιστεί ενδεχόμενος κίνδυνος εξάπλωσης της κρίσης, συμφωνούμε να αυξηθεί η ευελιξία τους με επιβολή κατάλληλων προϋποθέσεων, ώστε να έχουν τη δυνατότητα:

- να δρουν βάσει προληπτικού προγράμματος

- να χρηματοδοτούν την ανακεφαλαιοποίηση χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων μέσω της χορήγησης δανείων σε κυβερνήσεις, μεταξύ άλλων, και σε χώρες που δεν υπάγονται σε πρόγραμμα

- να παρεμβαίνει στις δευτερεύουσες αγορές βάσει ανάλυσης της ΕΚΤ που αναγνωρίζει την ύπαρξη εξαιρετικών περιστάσεων στη χρηματοπιστωτική αγορά και κινδύνων για τη δημοσιονομική σταθερότητα και βάσει απόφασης με αμοιβαία συμφωνία των κρατών μελών του EFSF/ΕΜΣ, προκειμένου να αποφευχθεί η εξάπλωση της κρίσης. Θα δρομολογήσουμε τις αναγκαίες διαδικασίες για την εφαρμογή των αποφάσεων αυτών το συντομότερο δυνατό.

9. Κατά περίπτωση, θα τεθεί σε εφαρμογή συμφωνία παροχής ασφάλειας, ούτως ώστε να καλύπτεται ο κίνδυνος που προκύπτει για τα κράτη μέλη της ευρωζώνης από τις εγγυήσεις τους προς το EFSF.

Δημοσιονομική εξυγίανση και μεγέθυνση στη ζώνη του ευρώ

10. Είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τις χώρες που υπάγονται σε προγράμματα έως ότου ανακτήσουν πρόσβαση στις αγορές, με την προϋπόθεση ότι θα εφαρμόσουν επιτυχώς τα προγράμματα αυτά. Δεχόμαστε με ικανοποίηση την αποφασιστικότητα της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας για την αυστηρή εφαρμογή των προγραμμάτων τους και επαναλαμβάνουμε την ισχυρή μας δέσμευση για την επιτυχία αυτών των προγραμμάτων.

Τα επιτόκια δανεισμού και οι προθεσμίες λήξεως του EFSF επί των οποίων συμφωνήσαμε για την Ελλάδα, θα ισχύσουν επίσης για την Πορτογαλία και την Ιρλανδία. Εν προκειμένω, σημειώνουμε ότι η Ιρλανδία είναι πρόθυμη να συμμετάσχει εποικοδομητικά στις συζητήσεις για το σχέδιο οδηγίας σχετικά με την κοινή ενοποιημένη βάση φορολογίας εταιρειών (ΚΕΒΦΕ) και στις διαρθρωμένες συζητήσεις για θέματα φορολογικής πολιτικής στο πλαίσιο του Συμφώνου για το ευρώ.

Όλα τα κράτη μέλη της ευρωζώνης θα τηρήσουν αυστηρά τους συμπεφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους, θα βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα και θα αντιμετωπίσουν τις μακροοικονομικές ανισορροπίες. Τα δημοσιονομικά ελλείμματα σε όλες τις χώρες, εκτός από τις υπαγόμενες σε πρόγραμμα, θα μειωθούν κάτω από 3% ως το 2013 το αργότερο. Στο πλαίσιο αυτό, δεχόμαστε με ικανοποίηση τη δημοσιονομική δέσμη που παρουσίασε πρόσφατα η ιταλική κυβέρνηση, βάσει της οποίας θα μπορέσει να μειώσει το έλλειμμα κάτω από 3% το 2012 και να επιτύχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό το 2014. Εκφράζουμε επίσης την ικανοποίησή μας για τις φιλόδοξες μεταρρυθμίσεις που ανέλαβε να πραγματοποιήσει η Ισπανία στο δημοσιονομικό, χρηματοοικονομικό και διαρθρωτικό τομέα. Εν συνεχεία των αποτελεσμάτων των δοκιμών αντοχής των τραπεζών, τα κράτη μέλη θα παράσχουν δίκτυα ασφαλείας στις τράπεζες όταν χρειάζεται.

12. Θα υλοποιήσουμε τις συστάσεις που εγκρίθηκαν τον Ιούνιο σχετικά με μεταρρυθμίσεις για την ενίσχυση της οικονομικής μεγέθυνσης. Καλούμε την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να ενδυναμώσουν τις συνέργειες μεταξύ δανειοδοτικών προγραμμάτων και κεφαλαίων της ΕΕ σε όλες τις υπαγόμενες σε προγράμματα συνδρομής ΕΕ/.ΝΤ χώρες. Στηρίζουμε όλες τις προσπάθειες για βελτίωση της ικανότητας απορρόφησης κεφαλαίων της ΕΕ, ώστε να τονωθεί η οικονομική μεγέθυνση και η απασχόληση, μεταξύ άλλων, μέσω προσωρινής αύξησης των ποσοστών συγχρηματοδότησης.

Οικονομική διακυβέρνηση

13. Ζητάμε την ταχεία οριστικοποίηση της νομοθετικής δέσμης και την ενίσχυση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και το νέο πλαίσιο μακροοικονομικής εποπτείας. Τα μέλη της ευρωζώνης θα στηρίξουν πλήρως τις προσπάθειες της πολωνικής Προεδρίας για την επίτευξη συμφωνίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσον αφορά στους κανόνες ψηφοφορίας στο προληπτικό σκέλος του συμφώνου.

14. Δεσμευόμαστε να εισαγάγουμε, ως το τέλος του 2012, εθνικά δημοσιονομικά πλαίσια, όπως προβλέπεται στην οδηγία για τα δημοσιονομικά πλαίσια.

15. Συμφωνούμε ότι θα πρέπει να περιοριστεί η εξάρτηση από εξωτερικές αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας στο κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ λαμβανομένων υπόψη των πρόσφατων σχετικών προτάσεων της Επιτροπής και αναμένουμε τις προτάσεις της για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας.

16. Καλούμε τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, σε στενή διαβούλευση με τον Πρόεδρο της Επιτροπής και τον Πρόεδρο της Ευρωομάδας, να υποβάλει, ως τον Οκτώβριο, συγκεκριμένες προτάσεις για τη βελτίωση των μεθόδων εργασίας και την καλύτερη διαχείριση κρίσεων στην ευρωζώνη".

Αύξηση επιτοκίων Ευρωζώνης

Σε αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης, σε 1,50% από 1,25%, προχώρησε την Πέμπτη 7/7/2011 η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για δεύτερη φορά από την αρχή του χρόνου, στο πλαίσιο της άσκησης αυστηρότερης νομισματικής πολιτικής για συγκράτηση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη.



Να σημειώσω ότι η αύξηση ήταν απολύτως αναμενόμενη από τους πάντες πλήν ημών (όπως αναφέραμε στο post για το Μεσοπρόθεσμο εδώ).

Στιγμιότυπα ενός εξελισσόμενου εμπορικού πολέμου

Οπως αναφέρει η "Ημερησία":

"Η Κίνα παραβίασε τον εμπορικό νόμο σε εξαγωγές πρώτων υλών

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου αποφάνθηκε ότι η Κίνα παραβίασε τον εμπορικό νόμο περιορίζοντας τις εξαγωγές ορισμένων πρώτων υλών, βασικών για τη βιομηχανική παραγωγή. Η απόφαση αυτή αποτελεί νίκη για τις ΗΠΑ, την Ευρωπαϊκή Ενωση, και το Μεξικό. «Η επιτροπή αποφάνθηκε ότι οι εξαγωγικοί δασμοί της Κίνας δεν είναι σύμφωνοι με τις δεσμεύσεις της στο πρωτόκολλο της προσχώρησής της στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Επίσης, η επιτροπή αποφάνθηκε ότι οι ποσοστώσεις εξαγωγών, που επέβαλε η Κίνα σε ορισμένες πρώτες ύλες δεν συνάδουν με τους κανονισμούς του ΠΟΕ», ανέφερε το ανακοινωθέν της νομικής ομάδας του Οργανισμού.

Καταγγελία
Οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ενωση και το Μεξικό, κατήγγειλαν την Κίνα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου το 2009, υποστηρίζοντας ότι με τους περιορισμούς που επέβαλε σε εξαγωγές ορυκτών, όπως του βωξίτη και του μαγνησίου, έκανε διακρίσεις εις βάρος των ξένων κατασκευαστών, εις όφελος των εγχώριων κατασκευαστών που τους χρησιμοποιούν.

Η αμερικανική κρατική υπηρεσία, που είναι υπεύθυνη για τις εμπορικές σχέσεις της χώρας, χαιρέτησε με ικανοποίηση τη «σημαντική νίκη» των κατασκευαστών στις ΗΠΑ και τον υπόλοιπο κόσμο".

Η θεωρία της εσωτερικής υποτίμησης στην πράξη

Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Πρώτη η Ελλάδα στην Ε.Ε. στη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων

Πρωταθλήτρια στην περιστολή του εργατικού κόστους και στη μείωση των αποδοχών των εργαζομένων στον δημόσιο, αλλά και τον ιδιωτικό τομέα αναδεικνύεται η Ελλάδα σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat οι μισθοί στην Ευρωζώνη αυξήθηκαν κατά 2,6% σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο, στην Ελλάδα όμως υποχώρησαν κατά 6,8% (συνολικό εργατικό κόστος). Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι:

- Το μισθολογικό κόστος στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 6,2% και το μη μισθολογικό (επιδόματα κ.ά.) κατά 9,3%, έναντι αύξησης 2,6% και 2,3% στην ευρωζώνη αντίστοιχα (2,7% και 2,6% στην Ε.Ε. των 27).

-Οι μισθοί των Γάλλων και των Γερμανών αυξήθηκαν κατά 3,8% και 2,9% αντίστοιχα, κατά την ίδια περίοδο, ενώ το ρεκόρ της αύξησης μισθών κατέχουν η Βουλγαρία (7,8%), η Ουγγαρία (5,6%) και η Ρουμανία (4,5%).

- Σε επίπεδο κλάδων, η Ελλάδα παρουσιάζει μειώσεις αποδοχών 6,1% στη βιομηχανία, 1,8% στις κατασκευές και 6,7% στο εμπόριο και στις υπηρεσίες, ενώ η μείωση του μη μισθολογικού κόστους είναι αντίστοιχα 9,9%, 0,4% και 9,3%.

-Εκτός από την Ελλάδα, και η Ιρλανδία ανήκει στις χώρες όπου οι μισθοί μειώθηκαν (κατά 2,2%)".

Ενδεχόμενη υποβάθμιση Κίνας από Moody's

Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Η Moody’s προειδοποιεί με υποβάθμιση τις κινεζικές τράπεζες

Τα μη εξυπηρετούμενα χρέη των τοπικών κυβερνήσεων στην Κίνα αποτελούν ένα πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα απ' ότι αρχικά είχε υπολογιστεί, προειδοποιεί ο οίκος αξιολόγησης Moody's. Οι κινεζικές τράπεζες δάνεισαν 8,5 τρισεκ. γουάν (1,3 τρισεκ. δολάρια ΗΠΑ) στις τοπικές κυβερνήσεις το 2010 σε μια προσπάθεια να ενισχύσουν την ανάπτυξη.

Παρ' όλα αυτά ο οίκος δηλώνει πως το φορτίο των χρεών που βαρύνει τις τράπεζες μπορεί να είναι μέχρι και 3,5 τρισεκ. γουάν μεγαλύτερο από τον αρχικό υπολογισμό.

«Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα πρόκειται για δάνεια με ελλειπή παραστατικά, γεγονός που εμπεριέχει κίνδυνο να αποκαλυφθούν στο μέλλον κρυμμένες επισφάλειες» αναφέρει η Γι Ζανγκ του Moody's. Ο οίκος επιπλέον προειδοποιεί ότι τα μη εξυπηρετούμενα χρέη μπορούν να φτάσουν το 8 έως 10% των συνολικών δανείων.

Επισημαίνεται λοιπόν ότι, «λαμβάνοντας υπ' όψιν την έκταση του προβλήματος, η πιστοληπτική αξιολόγηση του κινεζικού τραπεζικού τομέα μπορεί να μετατραπεί σε αρνητική».

Μείωση χρηματοδότησης

Σύμφωνα με την χθεσινή (5/7/2011) ανακοίνωση της Τράπεζας της Ελλάδος, η συνολική χρηματοδότηση του εγχώριου ιδιωτικού τομέα σημειώσε περαιτέρω μείωση. Αναλυτικά, όπως αναφέρεται:

"Τραπεζική χρηματοδότηση του εγχώριου ιδιωτικού τομέα: Mάιος 2011

Ο ετήσιος ρυθμός ανόδου της συνολικής χρηματοδότησης του εγχώριου ιδιωτικού τομέα σημείωσε περαιτέρω επιβράδυνση το Μάιο του 2011 και διαμορφώθηκε σε -1,1%, από -0,5% τον Απρίλιο του 2011 και 0,0% το Δεκέμβριο του 2010. Συνολικά, το Μάιο του 2011, η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τον εγχώριο ιδιωτικό τομέα ήταν αρνητική κατά 1.557 εκατ. ευρώ (Μάιος 2010: θετική καθαρή ροή 167 εκατ. ευρώ).

Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τις επιχειρήσεις ήταν, το Μάιο του 2011, αρνητική κατά 959 εκατ. ευρώ (Μάιος 2010: θετική καθαρή ροή 310 εκατ. ευρώ) και ο ετήσιος ρυθμός της πιστωτικής επέκτασης παρουσίασε μείωση και διαμορφώθηκε σε 0,3% έναντι 1,2% τον προηγούμενο μήνα (Δεκέμβριος 2010: 1,1%).

Χρηματοδότηση των ελεύθερων επαγγελματιών, αγροτών και ατομικών επιχειρήσεων
Η καθαρή ροή της χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις ήταν επίσης αρνητική κατά 165 εκατ. ευρώ τον επισκοπούμενο μήνα και ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης μειώθηκε σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα (Μάιος 2011: -3,2%, Απρίλιος 2011: -1,5%, Δεκέμβριος 2010: 0,3%).

Χρηματοδότηση των ιδιωτών και των ιδιωτικών μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων
Αρνητική κατά 433 εκατ. ευρώ ήταν και η καθαρή ροή χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα το Μάιο του 2011, έναντι επίσης αρνητικής καθαρής ροής 143 εκατ. ευρώ το Μάιο του 2010. Η εξέλιξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης προς τους ιδιώτες και τα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα να σημειώσει μικρή περαιτέρω μείωση (Μάιος 2011: -2,3%, Απρίλιος 2011: -2,1%, Δεκέμβριος 2010: -1,2%)".

Το πλέον ανησυχητικό σημείο της Ελληνικής οικονομίας

Οπως διαβάζουμε στην "Ημερησία":

"Χάθηκαν καταθέσεις 17,7 δισ. ευρώ μέσα σε ένα 5μηνο

του Θανάση Παπαδή και της Ελένης Κομίνη

Περίπου 17,7 δισ. ευρώ καταθέσεις έφυγαν από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, τους πρώτους πέντε μήνες του 2011, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, κεφάλαια τα οποία αντιστοιχούν από την αρχή του έτους, σε μείωση της τάξης του 8,4% της καταθετικής βάσης.

Μόνο τον μήνα Μάιο, η καταθετική βάση μειώθηκε κατά 4,8 δισ. ευρώ, ή κατά 2,5%, έναντι του προηγούμενου μήνα (Απριλίου). Σημειώνεται ότι ο μήνας Μάιος είναι ο πέμπτος συνεχόμενος μήνας που υποχωρεί το σύνολο των καταθέσεων.

Διεθνείς οίκοι αξιολόγησης εκτιμούν ότι η πολιτική αστάθεια και η ανασφάλεια για τη χορήγηση της πέμπτης δόσης προς τη χώρα, από την τρόικα, οδήγησαν στη «φυγή» των καταθέσεων. Ωστόσο, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, μεγάλο μέρος της υποχώρησης των καταθέσεων οφείλεται στην αυξανόμενη ανεργία, αλλά και στις περικοπές των μισθών σημαντικού μεριδίου εργαζόμενων.

Ειδικότερα, οι καταθέσεις των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων τον Μάιο ανήλθαν σε 191,9 δισ. ευρώ, από 196,756 δισ. ευρώ που ήταν τον Απρίλιο και από 209,6 δισ. ευρώ που ήταν στις 31 Δεκεμβρίου του 2010".

Για το Δολάριο

Γράφει, σε άρθρο του, ο κ. Barry Eichegreen (καθηγητής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια - αναδημοσίευση στην "Ναυτεμπορική"):

"Πώς να «πυροβολήσουμε» το δολάριο

Το δολάριο έχει τα πάνω του και κάτω του. Τελευταία, περισσότερο τα κάτω του. Το αμερικανικό νόμισμα έχει απολέσει περισσότερο από το 25% της αξίας του έναντι άλλων νομισμάτων την τελευταία δεκαετία, εάν συνυπολογίσουμε τον πληθωρισμό. Καταγράφει απώλειες περίπου 5% από τις αρχές του 2011, ξυπνώντας μνήμες τα αρνητικά ρεκόρ, τα οποία έχει καταγράψει ανά περιόδους μετά την κατάρρευση του συστήματος Μπρέτον Γουντς το 1973.

Μία προφανής εξήγηση για την αδυναμία του είναι η πολιτική των μηδενικών επιτοκίων, που ακολουθεί η Φέντεραλ Ριζέρβ και η οποία ενθαρρύνει τους επενδυτές να εγκαταλείψουν το δολάριο για ξένα στοιχεία ενεργητικού υψηλότερων αποδόσεων. Όπως είναι αναμενόμενο, οι επικριτές της Φέντεραλ Ριζέρβ έχουν υψώσει τους τόνους. Η κεντρική τράπεζα, διαμαρτύρονται, ευτελίζει το δολάριο. Διαβρώνει την αγοραστική αξία του νομίσματος και με αυτή και το βιοτικό επίπεδο των Αμερικανών.

Ακόμη χειρότερα, η FED παίζει με τη φτώχεια. Η αποτυχία της να υπερασπιστεί το δολάριο, προειδοποιούν οι επικριτές, θα μπορούσε να πυροδοτήσει μία κρίση εμπιστοσύνης. Κάποια στιγμή, η ανοχή της στο αδύναμο δολάριο θα εκληφθεί ως αδυναμία δέσμευσης στη σταθερότητα των τιμών.

Απογοητευμένοι οι επενδυτές θα προχωρήσουν τότε σε μαζικές πωλήσεις αμερικανικών κρατικών ομολόγων. Οι αποδόσεις των ομολόγων σε μία τέτοια περίπτωση θα εκτινάσσονταν στα ύψη και το δολάριο θα «βυθιζόταν». Θα είχαμε χρηματοπιστωτικές αναταράξεις και βαθειά ύφεση.

Τρομακτικά σενάρια

Τα τρομακτικά σενάρια πωλούν περισσότερα φύλλα. Στην πραγματικότητα, όμως, όλη αυτή η επίθεση στη Φέντεραλ Ριζέρβ είναι υπερβολική.

Ιστορικά μία πτώση του δολαρίου κατά 10% μεταφράζεται σε αύξηση του πληθωρισμού κατά μία μόλις ποσοστιαία μονάδα. Αυτό σημαίνει ότι η πτώση του δολαρίου κατά 5% φέτος θα προσθέσει στον πληθωρισμό μόνο μισή ποσοστιαία μονάδα. Και σε καμία περίπτωση ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ δεν είναι εκτός ελέγχου.

Οι τιμές των καυσίμων και των τροφίμων έχουν όντως ενισχυθεί αισθητά, αλλά το εργατικό κόστος παραμένει υπό έλεγχο -κάτι, που φυσικά δεν εκπλήσσει από τη στιγμή που η ανεργία κυμαίνεται κοντά στο 9%. Υπό αυτές τις συνθήκες, η Φέντεραλ Ριζέρβ έχει την πολυτέλεια να επιμένει στην πολιτική της «καλοήθους αμέλειας» έναντι του δολαρίου.

Αν και ο διοικητής της Φέντεραλ Ριζέρβ, Μπεν Μπερνάνκι, έχει επανειλημμένα τονίσει ότι επιθυμία της κεντρικής τράπεζας είναι ένα «ισχυρό δολάριο», η Φέντεραλ Ριζέρβ βλέπει μάλλον με ικανοποίηση το αμερικανικό νόμισμα να υποχωρεί. Με τη ζήτηση στο εσωτερικό της χώρας να παραμένει αδύναμη, η ενίσχυση των εξαγωγών είναι η ενδεδειγμένη θεραπεία για μία «αναιμική» οικονομία. Και η αποδυνάμωση του δολαρίου είναι ένας τρόπος να διατεθούν περισσότερα αμερικανικά προϊόντα στις ξένες αγορές.

Επιπλέον, αυτοί που προειδοποιούν ότι η Φέντεραλ Ριζέρβ θα αποτύχει να αυξήσει τα επιτόκια, ακόμη και εάν ο πληθωρισμός αυξηθεί αισθητά, δεν κατανοούν ότι η κουλτούρα συγκράτησης των πληθωριστικών πιέσεων της κεντρικής τράπεζας έχει βαθιές ρίζες. Από τη στιγμή που η FED βρίσκεται υπό τόσο έντονη παρακολούθηση, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι θα αδράξει την πρώτη ευκαιρία για να διασφαλίσει τη σταθερότητα των τιμών.

Εάν υπάρχει κάποια απειλή για το δολάριο, αυτή δεν πηγάζει από τη νομισματική πολιτική, αλλά από τη δημοσιονομική. Αυτό που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση του νομίσματος είναι οι ενδείξεις ότι οι αμερικανικοί προϋπολογισμοί δεν συντάσσονται από υπεύθυνους ενήλικες.

Ένα αμερικανικό Κογκρέσο, που επιμένει σε πολιτικά παιχνίδια, θα μπορούσε να αποτύχει να αυξήσει το όριο δανεισμού, πυροδοτώντας έτσι μία «τεχνική» χρεοκοπία. Μία ένδειξη ότι είναι οι «τρόφιμοι» αυτοί που διοικούν το «άσυλο» σίγουρα θα οδηγούσε σε μαζικό ξεπούλημα των αμερικανικών κρατικών ομολόγων από τους ξένους επενδυτές. Ακόμη, δε, και εάν ξεπεραστεί αυτό το εμπόδιο, οι ΗΠΑ θα έχουν ελάχιστο χρόνο στη διάθεσή τους να βάλουν τα δημοσιονομικά τους σε τάξη. Οι χρηματοπιστωτικές κρίσεις λαμβάνουν συνήθως χώρα κοντά σε περιόδους εκλογών. Και οι ΗΠΑ έχουν προεδρικές εκλογές στα τέλη του 2012.

Νόμισμα χρηματοδότησης

Ορισμένοι υποστηρίζουν ότι μία κατάρρευση των αμερικανικών κρατικών ομολόγων και του δολαρίου δεν είναι το ίδιο. Το δολάριο, παρατηρούν, είναι το νόμισμα χρηματοδότησης για τις τράπεζες ανά τον κόσμο. Όταν οι τράπεζες δανείζονται στις αγορές για να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τους, δανείζονται σε δολάρια.

Επομένως, όταν η αστάθεια εντείνεται και η ρευστότητα στερεύει, οι ίδιες αυτές τράπεζες δίνουν μάχη για δολάρια. Πράγματι, ακόμη και όταν τα προβλήματα έχουν τη ρίζα τους στις ΗΠΑ, το δολάριο ενισχύεται. Το είδαμε αυτό το καλοκαίρι του 2007, όταν ξέσπασε η κρίση των ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού κινδύνου(subprime), και ξανά το 2008, μετά την κατάρρευση της Lehman Brothers.

Βραχυπρόθεσμα, λοιπόν, μία κρίση στην αμερικανική αγορά κρατικών ομολόγων θα μπορούσε να πυροδοτήσει μία ανατίμηση του δολαρίου. Μία όξυνση των προβλημάτων στις αμερικανικές αγορές θα ωθούσε, ωστόσο, τις τράπεζες στο να αναζητήσουν άλλους τρόπους χρηματοδότησης. Η περίοδος ενίσχυσης του δολαρίου θα ήταν σύντομη.

Το αποτέλεσμα θα ήταν ο χειρότερος εφιάλτης της Φέντεραλ Ριζέρβ. Εάν οι αποδόσεις των ομολόγων εκτινάσσονταν στα ύψη και η οικονομική δραστηριότητα κατέρρεε, η κεντρική τράπεζα θα ήθελε να μειώσει τα επιτόκια και να πλημμυρίσει τις αγορές με ρευστότητα.

Ένα αισθητά υποτιμημένο δολάριο, όμως, θα σήμαινε ταυτόχρονα και αισθητά υψηλότερο πληθωρισμό, κάτι που θα απαιτούσε αυστηρή νομισματική πολιτική. Παγιδευμένη σε αυτό το δίλημμα, η Φέντεραλ Ριζέρβ δεν θα μπορούσε να κάνει τίποτα για να λύσει τα προβλήματα των ΗΠΑ. Ο Μπεν Μπερνάνκι προειδοποιεί συνεχώς για τις ζοφερές συνέπειες που θα μπορούσε να έχει η αδυναμία αντιμετώπισης των δημοσιονομικών προβλημάτων της χώρας. Το Κογκρέσο, όπως και όλοι στις ΗΠΑ, θα έπρεπε να τον λάβουν σοβαρά υπόψη τους".

Υποβάθμιση Πορτογαλίας

Οπως διαβάζουμε σε όλα τα έντυπα ΜΜΕ:

Κατά τέσσερις βαθμίδες υποβάθμισε η Moody's την πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας

Ο οίκος αξιολόγησης κατατάσσει πλέον τα πορτογαλικά ομόλογα στην κατηγορία Ba2, από Baa1 δηλαδή στη ζώνη των "σκουπιδιών" (junk). Οι Standard & Poor's και Fitch έχουν τοποθετήσει τα πορτογαλικά ομόλογα στη βαθμίδα ΒΒΒ-, μια ανάσα πάνω από τη ζώνη των επισφαλών επενδύσεων

Αιτιολόγησε την απόφασή του υποστηρίζοντας ότι υπάρχουν αμφιβολίες κατά πόσο η Λισαβόνα θα επιτύχει τους στόχους μείωσης του ελλείμματος και θα καταφέρει να βγει στις αγορές χωρις να χρειαστεί και νέο δάνειο από την τρόικα.

Η στάση των οίκων απέναντι στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους έχει προκαλέσει εκνευρισμό στις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης. Μέσα στο τελευταίο 24ωρο, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ, ο Αυστριακός ομόλογός της Βέρνερ Φάιμαν και ο διοικητής της Αυστριακής Κεντρικής Τράπεζας και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Έβαλντ Νοβότνι προχώρησαν σε δηλώσεις αποδοκιμασίας των οίκων αξιολόγηση".

Κάποιοι θα πουν ότι δεν ξέρει οικονομικά ο άνθρωπος...

Γράφει ο Paul Krugman στους "New York Times":

"Η απάτη με τα μετρητά των μεγάλων επιχειρήσεων

Το να παρακολουθείς την εξέλιξη του οικονομικού διαλόγου στην Ουάσιγκτον τα τελευταία δυο χρόνια υπήρξε απογοητευτική εμπειρία. Μήνα με το μήνα, η συζήτηση γίνεται όλο και πιο πρωτόγονη: τα διδάγματα της οικονομικής κρίσης του 2008 ξεχάστηκαν με εκπληκτική ταχύτητα, και οι ίδιες ακριβώς ιδέες που μας οδήγησαν στην κρίση - ότι ο κρατικός έλεγχος της οικονομίας είναι κακός, πως ό,τι είναι καλό για τους τραπεζίτες είναι καλό για την Αμερική, και ότι οι περικοπές στην φορολογία είναι το ελιξίριο διά πάσα νόσο - ξανάγιναν κυρίαρχες.

Και τώρα τα οικονομικά της «μετακύλισης» - η ιδέα πως οτιδήποτε αυξάνει τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων είναι καλό για την οικονομία - κάνουν την μεγάλη τους «επιστροφή».

Εκ πρώτης όψεως, μοιάζει παράδοξο. Τη τελευταία διετία τα κέρδη έχουν αυξηθεί, ενώ η ανεργία παραμένει καταστροφικά υψηλή. Πως γίνεται να πιστέψει κανείς ότι το να δοθούν ακόμη περισσότερα χρήματα στις μεγάλες επιχειρήσεις θα οδηγήσει σε ταχύτερη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας;

Παρά ταύτα, η θεωρία της «μετακύλισης» ενισχύεται - πείθοντας ακόμη και ορισμένους Δημοκρατικούς. Τι εννοώ; Σκεφτείτε τα επιχειρήματα που χρησιμοποιούν οι Ρεπουμπλικάνοι για να υπερασπιστούν τα τεράστια φορολογικά «παράθυρα» για τις επιχειρήσεις. Πως είναι δυνατόν οι ίδιοι άνθρωποι που απαιτούν άγριες περικοπές στα κρατικά προγράμματα ασφάλισης και περίθαλψης να υπερασπίζονται ταυτόχρονα τις «φωτογραφικές» φοροαπαλλαγές προς όφελος των διαχειριστών επενδυτικών κεφαλαίων -hedge funds - και κατόχων ιδιωτικών αεροσκαφών;

Ιδού πως προσπάθησε να απαντήσει ένας εκπρόσωπος του Ερικ Κάντορ, του επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στην Βουλή των Αντιπροσώπων, στην Washington Post: «Δεν μπορείς να βοηθήσεις τον μισθωτό υπάλληλο φορολογώντας τον άνθρωπο που του δίνει δουλειά». Στη συνέχεια υποστήριξε πως οι εν λόγω φοροαπαλλαγές βοηθούν κυρίως τις μικρές επιχειρήσεις (ενώ στην πραγματικότητα ωφελούν κυρίως τα μεγάλα corporations). Αλλά το βασικό του επιχείρημα είναι πως ότι αφήνει περισσότερα χρήματα στα χέρια των μεγάλων επιχειρήσεων οδηγεί σε περισσότερες θέσεις εργασίας. Δηλαδή η θεωρία της μετακύλισης στην πιο καθαρή μορφή της.

Και βέβαια υπάρχει το ζήτημα του επαναπατρισμού.

Οι αμερικανικές επιχειρήσεις υποτίθεται ότι πληρώνουν φόρους για τα κέρδη των θυγατρικών τους που λειτουργούν εκτός ΗΠΑ - αλλά μόνον αν αυτά τα κέρδη μεταφερθούν πίσω στην μητρική εταιρεία. Τώρα προτείνεται - φυσικά μετά από μια μεγάλης κλίμακας καμπάνια από τα πολιτικά λόμπι - ένα είδος φορολογικής αμνηστίας, βάση του οποίου οι επιχειρήσεις θα μπορούν να φέρουν πίσω στις ΗΠΑ τα κέρδη τους χωρίς ουσιαστικά να πληρώσουν τους προβλεπόμενους φόρους. Και βλέπουμε ακόμη και Δημοκρατικούς να υποστηρίζουν την ιδέα, υποστηρίζοντας πως θα συμβάλει στην καταπολέμηση της ανεργίας.

Όπως τονίζουν οι αντίπαλοι του σχεδίου, αυτό το έργο το έχουμε ξαναδεί: μια παρόμοια περίοδος «φορολογικών διακοπών» προσφέρθηκε στις επιχειρήσεις το 2004, στηριγμένη στα ίδια επιχειρήματα. Και το μέτρο υπήρξε μια παταγώδης αποτυχία. Ενώ οι μεγάλες εταιρείες πράγματι εκμεταλλεύτηκαν την αμνηστία για να «επαναπατρίσουν» τεράστια ποσά στις Ηνωμένες Πολιτείες, χρησιμοποίησαν τα λεφτά αυτά για να πληρώσουν μερίσματα στους μετόχους, να επαναγοράσουν χρέη και μετοχές, να εξαγοράσουν άλλες εταιρείες - για οτιδήποτε άλλο, εκτός από το να αυξήσουν τις παραγωγικές επενδύσεις και τις θέσεις εργασίας. Δεν υπάρχει ούτε μια ένδειξη ότι οι «φοροδιακοπές» του 2004 συνέβαλαν κατά οποιοδήποτε τρόπο στην τόνωση της οικονομίας.

Αυτό που πέτυχε η έκτακτη εκείνη φοροαπαλλαγή, ωστόσο, ήταν να δώσει στις μεγάλες επιχειρήσεις μια ευκαιρία να αποφύγουν την πληρωμή φόρων επί των χρημάτων που κάποια στιγμή αναγκαστικά θα επαναπάτριζαν. Επίσης έδωσε στις επιχειρήσεις αυτές ένα πρόσθετο κίνητρο να μεταφέρουν στο εξωτερικό ακόμη περισσότερες θέσεις εργασίας, καθώς πλέον γνώριζαν πως υπήρχαν αρκετές πιθανότητες να φοροδιαφύγουν νομίμως και στο μέλλον, με την ευκαιρία νέων «αμνηστιών».

Κι όμως, όπως ήδη είπα υπάρχει πολιτική ώθηση για επανάληψη αυτής της καταστροφικής παράστασης. Και αυτή την φορά οι συνθήκες είναι ακόμη χειρότερες. Πως μπορεί ακόμη και να διανοείται κανείς ότι αυτό που «φρενάρει» την αμερικανική ανάκαμψη είναι η έλλειψη διαθέσιμων κεφαλαίων από τις μεγάλες επιχειρήσεις - όταν είναι ευρύτατα γνωστό πως οι εταιρείες «κάθονται» πάνω σε τεράστια ποσά τα οποία αρνούνται να επενδύσουν;

Στην πραγματικότητα, τα αδρανή κεφάλαια έχουν εξελιχθεί σε μέγα πολιτικό επιχείρημα των συντηρητικών, με τους εκπροσώπους της δεξιάς να υποστηρίζουν ότι οι επιχειρήσεις δεν επενδύουν, λέει, λόγω της πολιτικής αβεβαιότητας. Αυτό είναι σίγουρα λανθασμένο: τα στοιχεία δείχνουν σαφώς ότι ο πραγματικός λόγος συσσώρευσης αδιάθετων κεφαλαίων είναι η συνεχιζόμενη κάμψη της καταναλωτικής ζήτησης. Όπως και να' χει, εάν οι επιχειρήσεις ήδη έχουν τεράστια ποσά σε μετρητά που δεν χρησιμοποιούν, γιατί να τους δώσουμε το φορολογικό παράθυρο να αποκτήσουν κι άλλα -και τι σχέση μπορεί να έχει αυτό με την ανάκαμψη;

Καμία σχέση, φυσικά. Το επιχείρημα ότι ένα φορολογικό διάλειμμα για τις corporations θα οδηγήσει σε αυξημένη απασχόληση, ή ότι η άρση των φοροαπαλλαγών για τα ιδιωτικά τζετ θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας, είναι καθαρή ανοησία. Οι μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη όσα χρήματα χρειάζονται για να επεκταθούν: αυτό που λείπει είναι το κίνητρο της επέκτασης, σε μια στιγμή που οι καταναλωτές παραμένουν «στα σκοινιά» και η κυβέρνηση μειώνει συνεχώς τις δαπάνες της.

Αυτό που χρειάζεται η οικονομία μας είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας απευθείας από την κυβέρνηση, και η ανακούφιση των καταχρεωμένων νοικοκυριών μέσω διακανονισμών στα ενυπόθηκα δάνεια. Αυτό που σίγουρα δεν χρειάζεται είναι η μεταφορά δισεκατομμυρίων δολαρίων σε επιχειρήσεις που έχουν σκοπό να προσλάβουν μόνο περισσότερους λομπίστες".

Αξαφνα, ο κίτρινος ελέφαντας που ήταν στο δωμάτιο, έγινε αντιληπτός

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική" (άρθρο του κ. Πάνου Κακούρη):

"Ενστάσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους

Σοβαρές ενστάσεις για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους περιέχει η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που εκδόθηκε μετά την τέταρτη αξιολόγηση του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής της Ελλάδας, κάνοντας λόγο και για απρόβλεπτες εξελίξεις.

Η Κομισιόν φαίνεται να ανησυχεί για τον όγκο του δημόσιου χρέους που θα παραμείνει σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ακόμα και μετά την προώθηση των αποκρατικοποιήσεων και θεωρεί ως μονόδρομο την προώθηση της ανάπτυξης προκειμένου να υποχωρήσει το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Οι εκτιμήσεις της Ε.Ε. διαφέρουν από τις αντίστοιχες του υπουργείου Οικονομικών και σύμφωνα με αυτές το ελληνικό δημόσιο χρέος θα κορυφωθεί το 2012 (ως ποσοστό του ΑΕΠ) και θα αρχίσει να μειώνεται στη συνέχεια, με τη συμβολή και του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.

Ομως η Ε.Ε. τονίζει ότι «σε κάθε περίπτωση το ελληνικό δημόσιο χρέος θα παραμείνει για πολλά χρόνια σε υψηλό επίπεδο και, ως εκ τούτου, υπόκειται σε ενδεχόμενες αρνητικές εξελίξεις που δεν μπορούν να προβλεφθούν»!

Ειδικότερα, υπογραμμίζεται στην έκθεση πως «η εκτίμηση της βιωσιμότητας του χρέους επηρεάζεται εύκολα από τα αποτελέσματα της ανάπτυξης, γεγονός το οποίο υπογραμμίζει τη ζωτική σημασία της επίσπευσης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προωθούν την ανάπτυξη».

Ακόμα τονίζει ότι η βιωσιμότητα του χρέους μπορεί να αποκατασταθεί μόνον εάν η κυβέρνηση ενστερνιστεί πλήρως τη δημοσιονομική εξυγίανση και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων.

Σύμφωνα με την Ε.Ε., το ελληνικό χρέος στο τέλος του 2011, θα αυξηθεί φέτος κατά 24 δισ. ευρώ, και θα διαμορφωθεί σε 352,6 δισ. ευρώ ή στο 156,7% του ΑΕΠ (από 142,7% του ΑΕΠ το 2010).

Το 2012, το ύψος του χρέους θα φτάσει σε 367,5 δισ. ευρώ, ή στο 161,3% του ΑΕΠ. Το 2013, θα αυξηθεί σε 376,2 δισ. ευρώ, αλλά θα υποχωρήσει ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 160,1%, επειδή το ίδιο έτος προβλέπεται άνοδος του ΑΕΠ κατά 2,1%.

Το 2014 το δημόσιο χρέος θα υποχωρήσει σε 371,6 δισ. ευρώ, και στο 153% του ΑΕΠ.

Οι εκτιμήσεις αυτές δικαιολογούν την ανησυχία της Ε.Ε. δεδομένου ότι ακόμα και έπειτα από έσοδα αποκρατικοποιήσεων ύψους 50 δισ. ευρώ, το πρόβλημα του χρέους θα εξακολουθήσει να είναι οξύ, αφού θα υπερβαίνει το 150% του ΑΕΠ το έτος 2014 και για την αντιμετώπισή του, οι κοινοτικοί συστήνουν προώθηση μεταρρυθμίσεων προκειμένου να αυξηθεί το ΑΕΠ και να υποχωρήσει ο λόγος του χρέους.

Οι συγκεκριμένες προοπτικές διατηρούν απαγορευτικό το κόστος χρηματοδότησης του ελληνικού χρέους από την αγορά. «Οι αποδόσεις έχουν αυξηθεί σημαντικά τους τελευταίους μήνες και καταγράφουν ανώτατα όρια που υπερβαίνουν κατά πολύ τα ανώτατα όρια που είχαν καταγραφεί κατά την έναρξη του προγράμματος», επισημαίνει η Κομισιόν και θεωρεί «απίθανο οι αποδόσεις να επιστρέψουν σε προσιτά επίπεδα μέσα σε μερικά τρίμηνα».

Προσθέτει ακόμα ότι «αυτή η κατάσταση αντικατοπτρίζεται στο γεγονός ότι η ελληνική πιστοληπτική ικανότητα έχει υποβαθμιστεί περαιτέρω από τους κυριότερους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας» και εξηγεί ότι «ο σκεπτικισμός της αγοράς σχετίζεται με τις αμφιβολίες για την ικανότητα της ελληνικής κυβέρνησης και της κοινωνίας να συνεχίσει στην οδό της δημοσιονομικής εξυγίανσης και της αποκατάστασης της ανταγωνιστικότητας».

Κυβερνητική ολιγωρία

Επιχειρεί να ερμηνεύσει και την κυβερνητική ολιγωρία στις μεταρρυθμίσεις, υποστηρίζοντας ότι «οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αντικατοπτρίζουν τα όρια της διοικητικής ικανότητας και τους περιορισμούς όσον αφορά τον πολιτικό συντονισμό».

Στο πλαίσιο αυτό η τρόικα συζήτησε την ανάγκη να υπάρξει ένα επίσημο πλαίσιο διαχείρισης έργων, ιδίως για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και συνέστησε να οριστούν διαχειριστές έργου για κάθε πρωτοβουλία που θα υλοποιείται σε βασικούς τομείς (μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, μεταρρύθμιση της αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών, ταχείες επενδύσεις κ.λπ.) και να δοθεί εντολή σε μια υπηρεσιακή επιτροπή να σχεδιάζει, να χρησιμοποιεί και να δημοσιεύει, σε τακτική βάση, δείκτες προσανατολισμένους σε αποτελέσματα για κάθε μία από τις βασικές διαρθρωτικές μεταρρυθμιστικές πρωτοβουλίες.

Οι καθυστερήσεις φέρνουν παρακολούθηση

Ωστόσο οι εκτιμήσεις για τους ρυθμούς ανάπτυξης δεν είναι αισιόδοξες, δεδομένου ότι προβλέπεται νέα ύφεση φέτος στο -3,8%, οριακή ανάκαμψη το 2012 κατά 0,6%, αύξηση του ΑΕΠ το 2013 κατά 2,1%, κατά 2,3% το 2014 και κατά 2,7% το 2014.

Πρόκειται για αναπτυξιακούς ρυθμούς που δεν μπορούν να επιταχύνουν την άνοδο του ΑΕΠ και την υποχώρηση του λόγου του χρέους.

Η Κομισιόν θεωρεί απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάπτυξη την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών, για την καθυστέρηση των οποίων επικρίνει την κυβέρνηση και εκτιμά ότι η εφαρμογή των αποφάσεων θα διευκολυνθεί από την παρακολούθηση του κυβερνητικού έργου από την «τεχνική συνδρομή» που θα παράσχει η Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

«Η ενίσχυση της τεχνικής συνδρομής είναι ουσιώδους σημασίας για τη διασφάλιση της αυστηρής εφαρμογής του προγράμματος και την αντιμετώπιση ζητημάτων ικανότητας (capacity). Η τεχνική συνδρομή από την Επιτροπή και το ΔΝΤ αποδείχτηκε χρήσιμη σε πολλούς τομείς, όπως οι στατιστικές, η απορρόφηση των διαρθρωτικών ταμείων και το κτηματολόγιο, αλλά και στον τομέα των μεταρρυθμίσεων στη φορολογία, στη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών και στο χρηματοπιστωτικό τομέα». Προσθέτει δε με νόημα, ότι «η αποτελεσματική τεχνική συνδρομή θα πρέπει τώρα να επεκταθεί και σε άλλους τομείς και να παρέχεται και από κράτη-μέλη της Ευρωζώνης».

Διατυπώνει αμφιβολίες ακόμα και για την εφαρμογή του εφαρμοστικού νόμου σημειώνοντας ότι παρά την ψήφισή του «η υλοποίηση της ολοκληρωμένης αυτής δέσμης πολιτικών, που αποσκοπεί στην άρση των εμποδίων σε όλες τις κυβερνητικές οντότητες, εμπεριέχει σημαντικούς κινδύνους. Οι καθυστερήσεις στην προετοιμασία του ΜΠΔΣ μαρτυρούν τις ολοένα και αυξανόμενες δυσκολίες της κυβέρνησης όσον αφορά τη διατύπωση και τη συλλογική υποστήριξη των αναγκαίων οικονομικών μεταρρυθμίσεων».

Διαβλέπει επίσης «ιδιαίτερα σοβαρούς κινδύνους εφαρμογής» των μέτρων για τη «μείωση της φοροδιαφυγής και της κατάχρησης των κοινωνικών παροχών».

Υστέρηση είσπραξης των φόρων

Ακόμα η έκθεση της Κομισιόν επικρίνει την κυβέρνηση για τις καθυστερήσεις στον τομέα της αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.

«Τα κριτήρια δημοσιονομικών επιδόσεων για το πρώτο τρίμηνο του 2011 πληρούνται αλλά τα βαθύτερα προβλήματα παραμένουν άλυτα», σημειώνει και προσθέτει ότι «η είσπραξη των φόρων εξακολουθεί να υστερεί σε σύγκριση με τον προγραμματισμό, ακόμα και μετά τις προς τα κάτω αναθεωρήσεις που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο προηγούμενων επανεξετάσεων.

Παρά το γεγονός ότι μέρος αυτής της υστέρησης είναι αποτέλεσμα της σοβαρής ύφεσης και των περιορισμών ρευστότητας των φορολογουμένων, αρκετά μέτρα για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής δεν έχουν υλοποιηθεί πλήρως».

Επικρίνει ακόμα την κυβέρνηση για τη συσσώρευση νέων χρεών και την εκτέλεση του προϋπολογισμού, επισημαίνοντας τα ακόλουθα:

* Το τριμηνιαίο κριτήριο επίδοσης για το πρωτογενές ισοζύγιο έχει επιτευχθεί χάρη στην υστέρηση εκτέλεσης των δαπανών σε κρατικό επίπεδο και στα σχετικώς θετικά αποτελέσματα όσον αφορά την εκτέλεση του προϋπολογισμού της τοπικής αυτοδιοίκησης και της κοινωνικής ασφάλισης.

* Ορισμένες αδυναμίες στον έλεγχο των δαπανών δεν έχουν ακόμη ξεπεραστεί.

* Τα καθυστερούμενα σε προμηθευτές από τα νοσοκομεία, τα υπουργεία και άλλους δημόσιους φορείς, αντί να έχουν εξαλειφθεί, έχουν αυξηθεί περαιτέρω.

* Υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο να μην πληρούται το κριτήριο επίδοσης σχετικά με το πρωτογενές ισοζύγιο για το τέλος Ιουνίου".

Τα αυτονόητα, που συνήθως αποκρύπτονται...

Οπως μετέδωσε η Deutsche Welle (αναδημοσίευση στην "Ναυτεμπορική"):

"Τ. Βάιγκελ: Δεν έχουμε δώσει χρήματα των γερμανών φορολογουμένων για τη διάσωση της Ελλάδας

Η γερμανική κυβέρνηση και η ΕΚΤ θα πρέπει να ενημερώσουν τους πολίτες για την πραγματική διάσταση της βοήθειας προς την Ελλάδα, υποστήριξε σε ομιλία του ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Τέο Βάιγκελ.

«Η υπόθεση της Ευρώπης κινδυνεύει να βυθιστεί στην αποστροφή και την παραίτηση», υπογράμμισε ο πρώην υπουργός Οικονομικών των κυβερνήσεων του Χέλμουτ Κολ, μιλώντας σε εκδήλωση της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης (CSU).

Ο κ. Βάιγκελ ζήτησε από τη γερμανική κυβέρνηση και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να ενημερώσουν καλύτερα και αναλυτικότερα την κοινή γνώμη για την βοήθεια που χορηγείται στην Ελλάδα.

«Μέχρι στιγμής δεν έχουμε δώσει ούτε ένα ευρώ από τα χρήματα των γερμανών φορολογουμένων. Το μόνο που έχουμε δώσει είναι εγγυήσεις και αυτό θα πρέπει να το πούμε στους πολίτες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο συντηρητικός πρώην υπουργός".

Βλέποντας τα ΕΓΕΔ να λήγουν...

Οπως σημειώνει σε άρθρο του στην "Καθημερινή" ο κ. Σωτήρης Νίκας:

" Λείπουν 4,8 δισ. για να «βγει» το καλοκαίρι
Το ποσό αυτό θα καλυφθεί από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Δημοσίου για να τακτοποιηθούν συνολικές υποχρεώσεις 18 δισ.

Σε τεντωμένο σχοινί θα συνεχίσει να ακροβατεί η Ελλάδα μέσα στο καλοκαίρι. Μπορεί η εκταμίευση των 12 δισ. ευρώ στις επόμενες 15 μέρες να γλιτώσει τη χώρα από την άμεση χρεοκοπία, ωστόσο το ποσό αυτό δεν αρκεί για να «βγει» το καλοκαίρι.

Οι υποχρεώσεις της χώρας μέχρι τα τέλη Αυγούστου -δηλαδή μέσα σε μόλις δύο μήνες- ανέρχονται στα 18 δισ. ευρώ, ενώ τα ταμειακά διαθέσιμα του κράτους στις αρχές του Ιουλίου ήταν 1,2 δισ. ευρώ. Αν στην υφιστάμενη ρευστότητα του κράτους προστεθούν τα 12 δισ. ευρώ που θα εισρεύσουν από τον μηχανισμό στήριξης, τότε το ποσό που θα πρέπει να εξασφαλίσει το υπουργείο Οικονομικών μέσα στο καλοκαίρι φτάνει στα 4,8 δισ. ευρώ τουλάχιστον.

Το ποσό αυτό αναμένεται να καλυφθεί από τις εκδόσεις εντόκων γραμματίων του Δημοσίου. Ομως, από 1η Ιουλίου η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει θεσπίσει αυστηρό «πλαφόν» στα έντοκα γραμμάτια που θα της δίνουν ως ενέχυρο οι ελληνικές τράπεζες για να αντλούν ρευστότητα και να στηρίζουν τις εκδόσεις του Δημοσίου.

Γίνεται σαφές ότι το καλοκαίρι του 2011 θα είναι το «θερμότερο» των τελευταίων δεκαετιών, αφού την ώρα που το κράτος θα «ακροβατεί» μεταξύ χρεοκοπίας και μη, θα πρέπει ταυτόχρονα η κυβέρνηση να περάσει όλα εκείνα τα μέτρα (δημοσιονομικά και διαρθρωτικά) που θα εξασφαλίσουν την εκταμίευση της 6ης δόσης τον Σεπτέμβριο. Αν όλα κυλήσουν ομαλά, το Δημόσιο στα τέλη Αυγούστου θα έχει και πάλι πρόβλημα ρευστότητας και θα περιμένει τα 8 δισ. ευρώ της επόμενης δόσης του Σεπτεμβρίου, για να συνεχίσει να χρηματοδοτεί τις εσωτερικές και εξωτερικές υποχρεώσεις του.

Υπάρχουν, πάντως, και δύο θετικές εξελίξεις. Πρώτον, ότι μετά τον Αύγουστο λήγει ξανά ομόλογο τον Δεκέμβριο. Το δεύτερο έχει να κάνει με την αναμενόμενη εντός της εβδομάδος έλευση 960 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Το δάνειο θα αφορά την χρηματοδότηση έργων του ΕΣΠΑ, αλλά μέχρι να εκταμιευθεί το παραπάνω ποσό θα είναι στη διάθεση του Δημοσίου.

Να σημειωθεί ότι σε όλα τα παραπάνω νούμερα, δεν συμπεριλαμβάνονται οι ανάγκες του Δημοσίου για να καλύψει το διαρκώς αυξανόμενο έλλειμμα του κράτους. Ενα έλλειμμα, που μάλιστα βρίσκεται εκτός των αρχικών στόχων και για τον λόγο αυτό χρειάστηκε να ληφθούν τα νέα φοροεισπρακτικά μέτρα και τα μέτρα περιορισμού των δαπανών.

Ας δούμε, όμως, αναλυτικά τις δύσκολες ημερομηνίες του καλοκαιριού:

- 15/7/2011: Λήγουν έντοκα γραμμάτια 6μηνης διάρκειας συνολικού ύψους 2,4 δισ. ευρώ.

- 22/7/2011: Θα πρέπει να εξυπηρετηθούν έντοκα γραμμάτια 3μηνης διάρκειας και ύψους 2 δισ. ευρώ.

- 12/8/2011: Λήγουν έντοκα γραμμάτια 6μηνης διάρκειας 480 εκατ. ευρώ.

- 19/8/2011: Το Δημόσιο πρέπει να ξεχρεώσει 2 δισ. ευρώ από τα έντοκα γραμμάτια που είχε εκδώσει τον Μάιο.

- 20/8/2011: Λήγει 5ετές ομόλογο του Ελληνικού Δημοσίου, ύψους 6,61 δισ. ευρώ.

Συνολικά οι λήξεις του διμήνου Ιουλίου - Αυγούστου 2011 ανέρχονται σε 13,49 δισ. ευρώ. Ωστόσο, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) είχε προνοήσει και όταν το Δημόσιο είχε ρευστότητα, είχε προχωρήσει σε επαναγορές εντόκων γραμματίων και ομολόγων συνολικού ύψους άνω του 1,3 δισ. ευρώ, μειώνοντας έτσι το ποσό που θα πρέπει να πληρώσει σε αυτή την περίοδο στα 12,19 δισ. ευρώ.

Στα 12,19 δισ. ευρώ, όμως, θα πρέπει να προστεθούν και οι τόκοι εξυπηρέτησης του δημοσίου χρέους για τους δύο παραπάνω μήνες που ανέρχονται στα 5,73 δισ. ευρώ, τουλάχιστον. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, τον Ιούλιο θα πρέπει να καταβληθούν τόκοι ύψους 3,16 δισ. ευρώ και τον Αύγουστο 2,57 δισ. ευρώ. Ωστόσο, το ποσό αυτό φαίνεται να είναι υποεκτιμημένο, αφού στους πρώτους πέντε μήνες του έτους, οι πληρωμές για τόκους έχουν υπερβεί τις αρχικές προβλέψεις περίπου κατά 200 εκατ. ευρώ".

Εκθεση αξιολόγησης Τρόϊκας

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Τρόικα: Η επιτυχής εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου υπόκειται σε κινδύνους
Η έκθεση της τέταρτης αξιολόγησης για το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους δεν αποτελεί ασφαλή λύση ενώ συστήνεται η τοποθέτηση project managers σε τομείς-κλειδιά σχετικά με διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην αγορά.

Η επιτυχία του Μεσοπρόθεσμου προγράμματος εξαρτάται από την αποφασιστική εφαρμογή του, υπογραμμίζεται στην έκθεση για την τέταρτη αξιολόγηση από την Τρόϊκα του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας, που εξέδωσε η Γενική Διεύθυνση Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έκθεση αυτή αποτέλεσε τη βάση για την απόφαση που έλαβε σήμερα το Eurogroup σχετικά με την εκταμίευση της 5ης δόσης των δανείων προς την Ελλάδα.

Στα συμπεράσματα της έκθεσής της, η Επιτροπή εισηγείται την εκταμίευση της 5ης δόσης των δανείων και παράλληλα τον καθορισμό βασικών παραμέτρων ενός νέου χρηματοδοτικού προγράμματος για την Ελλάδα. Η Επιτροπή επαναλαμβάνει ακόμη ότι τάσσεται κατά της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, επισημαίνοντας πως μια παρόμοια εξέλιξη θα προκαλούσε σοβαρές επιπτώσεις διάδοσης σε άλλες οικονομίες της ΕΕ.

Ειδικότερα, όπως επισημαίνεται στην έκθεση 173 σελίδων της Επιτροπής, η πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή του συνολικού προγράμματος που συμφωνήθηκε με την Τρόϊκα θα διασφαλίσει την περαιτέρω πρόοδο με στόχο τη δημοσιονομική σταθεροποίηση, την οικονομική σταθερότητα και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας. Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής το φιλόδοξο Μεσοπρόθεσμο καθώς και το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων αναμένεται να διατηρήσουν σε τροχιά το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής.

Ωστόσο, όπως καταλήγει η έκθεση, υπάρχουν σημαντικοί κίνδυνοι σε ότι αφορά την εφαρμογή των μέτρων, οι οποίοι εάν δεν αντιμετωπιστούν κατάλληλα, θα θέσουν εν αμφιβόλω την επιτυχία του προγράμματος για αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητα του χρέους.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι υπάρχουν μια σειρά από προϋποθέσεις οι οποίες είναι αναγκαίες για την επιτυχία της διαδικασίας προσαρμογής. Αναλυτικότερα, αναφέρεται στην αυστηρή εφαρμογή του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής και των μεταρρυθμίσεων αναπτυξιακού χαρακτήρα καθώς και την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη τη διάρκεια, το εύρος και το χαρακτήρα των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, η πολιτική και κοινωνική συναίνεση παραμένει προαπαιτούμενο για την επιτυχία του προγράμματος, υπογραμμίζει η Επιτροπή, η οποία σημειώνει ότι οι αδυναμίες σε θεσμικό επίπεδο θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με ενισχυμένη τεχνική βοήθεια.

Οι στόχοι

Στόχος του Μεσοπρόθεσμου είναι η μείωση του ελλείμματος στο 2,5% του ΑΕΠ το 2014 και περαιτέρω το 2015 και να υπάρξει πτωτική πορεία του δημοσίου χρέους, αναφέρει η Επιτροπή. Για την εκπλήρωση αυτών των στόχων η ελληνική κυβέρνηση έχει εντοπίσει μέτρα δημοσιονομικής σταθεροποίησης που ανέρχονται στο 10% του ΑΕΠ την περίοδο 2011-2014 και πάνω από 11% έως και το 2015, επισημαίνεται στην έκθεση.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το Μεσοπρόθεσμο έχει ως σκοπό να αντιμετωπίσει βασικές αδυναμίες των δημοσίων οικονομικών της Ελλάδας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη μείωση του υπερβολικού αριθμού υπαλλήλων στο δημόσιο τομέα, τη βελτίωση της οικονομικής αποδοτικότητας των δημοσίων επιχειρήσεων και τη βελτίωση των κοινωνικών μεταβιβάσεων.

Ωστόσο, όπως σημειώνει η Επιτροπή, η επιτυχής εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου υπόκειται σε ορισμένους σημαντικούς κινδύνους. Οι καθυστερήσεις που παρατηρήθηκαν στην επεξεργασία του Μεσοπρόθεσμου αντανακλούν τις αυξανόμενες δυσκολίες της κυβέρνησης να διατυπώσει και να ενισχύσει συλλογικά τις απαραίτητες οικονομικές μεταρρυθμίσεις, σημειώνει η ίδια έκθεση. Αναφέρεται επίσης ότι οι επιπτώσεις των μέτρων με υψηλούς κινδύνους για την εφαρμογή τους, που είναι δύσκολο να ποσοτικοποιηθούν, δεν έχουν ληφθεί υπόψη για τα δύο πρώτα έτη του προγράμματος (2011-13).Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η μείωση της φοροδιαφυγής και η κατάχρηση των κοινωνικών επιδομάτων.

Στην έκθεση υπογραμμίζεται ακόμη ότι έχουν συμφωνηθεί σημαντικά βήματα για την ενίσχυση και επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων. Αναφέρεται μάλιστα ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι μεταξύ των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων με τα πλουσιότερα χαρτοφυλάκια περιουσιακών στοιχείων, που περιέχουν εγγεγραμμένες και μη εγγεγραμμένες επιχειρήσεις, παραχωρήσεις και βιώσιμη εμπορικά ακίνητη περιουσία (κτίρια και γη). Τα περισσότερα από αυτά τα περιουσιακά στοιχεία δεν έχουν δημιουργήσει σημαντικά έσοδα ενώ οι δημόσιες επιχειρήσεις με ελλείμματα αποτελούν πηγή κόστους, σημειώνει η Επιτροπή, η οποία τονίζει ότι η ιδιωτικοποίησή τους θα συμβάλει στη μείωση του χρέους με σχεδόν μικρή επιβάρυνση σε σχέση με τα προσδοκώμενα έσοδα. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι οι ιδιωτικοποιήσεις θα προωθήσουν την οικονομική δραστηριότητα και τις ξένες επενδύσεις. Η Επιτροπή αναφέρει ότι έχουν εντοπιστεί βασικά περιουσιακά στοιχεία προς ιδιωτικοποίηση και έχει συμφωνηθεί ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα. Τονίζεται ότι προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία και να διασφαλιστεί η συνέχεια της διαδικασίας θα δημιουργηθεί σύντομα ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, το οποίο θα διαχειρίζεται ανεξάρτητο και επαγγελματικό συμβούλιο, Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η θέσπιση ενός νέου κριτηρίου τριμηνιαίας ποσοτικής αξιολόγησης της συνολικής διαδικασίας ιδιωτικοποιήσεων θα συμβάλει στην παρακολούθηση της προόδου.

Εύθραυστος ο χρηματοπιστωτικός τομέας

Στην έκθεσή της η Επιτροπή σημειώνει ακόμη ότι ο χρηματοπιστωτικός τομέας παραμένει ¨εύθραυστος¨, καθώς οι ελληνικές τράπεζες αντιμετωπίζουν δυσκολίες με τις διεθνείς αγορές κεφαλαίων και τα επίπεδα των καταθέσεων μειώνονται, ενώ έχει επηρεαστεί αισθητά και η ρευστότητα των τραπεζών.

Εξάλλου, σύμφωνα με την Επιτροπή οι καθυστερήσεις στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αντανακλούν τους περιορισμούς της δημόσιας διοίκησης και τα εμπόδια στον πολιτικό συντονισμό. Στο πλαίσιο αυτό, συζήτησε την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο επίσημης διαχείρισης προγραμμάτων, κυρίως για τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Διατυπώθηκαν συστάσεις ώστε να οριστούν επικεφαλής σχεδίων (''project managers'') για κάθε πρωτοβουλία σε τομείς- κλειδιά (μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, μεταρρύθμιση των αγορών αγαθών και υπηρεσιών, ταχείες επενδύσεις) και να δοθεί εντολή σε εσωτερική επιτροπή να προχωρήσει στην ανάπτυξη, χρήση και δημοσιοποίηση αποτελεσμάτων για κάθε διαρθρωτική μεταρρύθμιση σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Η Επιτροπή υποστηρίζει παράλληλα στην έκθεσή της ότι η ενίσχυση της τεχνικής βοήθειας είναι καθοριστικής σημασίας για την επιτυχία του προγράμματος. Υπογραμμίζεται μάλιστα ότι η αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον η κυβέρνηση θα είναι αυστηρά προσηλωμένη στα προγράμματα δημοσιονομικής σταθεροποίησης και ιδιωτικοποιήσεων. Με βάση τις σημερινές εκτιμήσεις το ελληνικό χρέος θα φτάσει σε ανώτατα επίπεδα το 2012 για ν'αρχίσει να μειώνεται στη συνέχεια χάρη στη συμβολή των ιδιωτικοποιήσεων, τονίζει η Επιτροπή. Ωστόσο, αναφέρει ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος θα παραμείνει σε υψηλά επίπεδα για πολλά ακόμη χρόνια και ως εκ τούτου μπορεί να είναι αντικείμενο αρνητικών εξελίξεων οι οποίες δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν. Ειδικότερα, η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι η αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους εξαρτάται από τα αποτελέσματα της ανάπτυξης, κάτι που υπογραμμίζει την καθοριστική σημασία “εμπροσθοβαρών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με αναπτυξιακό χαρακτήρα”.

Η Επιτροπή αναφέρει επίσης ότι το κόστος δανεισμού από τις αγορές παραμένει απαγορευτικό τονίζοντας ότι ο σκεπτικισμός των αγορών σχετίζεται με τις αμφιβολίες που διατυπώνονται για τη δυνατότητα της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και της κοινωνίας να πετύχουν τη δημοσιονομική σταθεροποίηση και να αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητα".

Στις 15 Ιουλίου η πέμπτη δόση

Την εκταμίευση της πέμπτης δόσης του υφιστάμενου δανείου προς την Ελλάδα έως τις 15 Ιουλίου ενέκρινε το Eurogroup, κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψής του.

Το συνολικό ύψος της 5ης δόσης είναι 12 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 8,7 δισ. θα προέλθουν από τις χώρες της ευρωζώνης και 3,3 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ.

Στην ανακοίνωση που εξέδωσε ο πρόεδρος του Εurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, επισημαίνεται ότι η υλοποίηση της απόφασης για την εκταμίευση θα πραγματοποιηθεί, όπως είχε αρχικά προγραμματιστεί, μετά την έγκριση του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ (σ.σ. που είναι προγραμματισμένη για τις 8 Ιουλίου) και λαμβάνοντας υπόψη την ανάλυση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους στην οποία προέβησαν η Επιτροπή και το ΔΝΤ.

Στην ίδια ανακοίνωση υπογραμμίζεται πως σε ό,τι αφορά το νέο πακέτο στήριξης, οι ακριβείς παράμετροι, το εύρος της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα καθώς και η πρόσθετη χρηματοδότηση από δημόσιες πηγές θα καθοριστούν τις επόμενες εβδομάδες, ώστε να διασφαλιστεί ότι η απαιτούμενη χρηματοδότηση του προγράμματος είναι διαθέσιμη.

Αύξηση του αφορολόγητου στην Κίνα

Οπως διαβάζουμε στην "Ημερησία":

"Πεκίνο: Αύξηση του αφορολογήτου στα 3.500 γιουάν

Η Κίνα αύξησε το αφορολόγητο όριο από τα 2.000 γιουάν (309 δολ.), στα 3.500 γιουάν (540,1 δολ.) μηνιαίως.

Το επίσημο πρακτορείο του Πεκίνου ανακοίνωσε ότι η απόφαση ελήφθη για να μειωθούν τα φορολογικά βάρη στα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, ενώ η αύξηση αυτή του αφορολόγητου ορίου θα οδηγήσει σε μείωση των εσόδων της χώρας κατά 160 δισ. γιουάν ετησίως.

Το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας είχε προτείνει αρχικά στο κοινοβούλιο την αύξηση του αφορολόγητου ορίου στα 3.000 γιουάν, αλλά προκλήθηκαν έντονες διαμαρτυρίες καθώς υπήρχε η εκτίμηση πως το όριο ήταν πολύ χαμηλό, και δεν αντανακλούσε τις αυξήσεις των τιμών. Στην Κίνα, μόλις το 12% του εργατικού δυναμικού κερδίζει πάνω από 3.000 γιουάν το μήνα".

Αλλαγή ισορροπιών, με πολλές συνέπειες

Οπως διαβάζουμε στο "Κέρδος":

"Η Κίνα είναι αυτή που στηρίζει τη σταθερότητα της ευρωζώνης, αποκαλύπτει το Dow Jones Newswires. Αν και δεν υπάρχουν δημόσια στοιχεία, οι αναλύσεις δείχνουν ότι τον τελευταίο καιρό η Κίνα πουλάει κάθε εργάσιμη ημέρα αμερικανικά ομόλογα ύψους 2 δισ. ευρώ και το 1/3 μεταφέρεται στο ευρώ και σε επενδύσεις ευρώ.

Το Dow Jones εκτιμά ότι οι κινεζικές θέσεις στα αμερικανικά κρατικά ομόλογα το τελευταίο διάστημα μειώθηκαν κατά 300 δισ. δολάρια. Με τον υπολογισμό του 1/3, περίπου 100 δισ. έγιναν ευρώ.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Faros Trading, που αναφέρει το ειδησεογραφικό πρακτορείο, η Κίνα θα μπορούσε να επενδύσει περίπου 500 δισ. ευρώ στην Ευρώπη τα επόμενα πέντε χρόνια, με το 20% να δίνεται στις χώρες της περιφέρειας (προφανώς, κάποια δισ. θα κατευθυνθούν και στην Ελλάδα).

Η Κίνα διαθέτει περισσότερα από 3 τρισ. δολάρια σε συναλλαγματικά αποθεματικά, με το 60% να υπολογίζεται ότι είναι τοποθετημένο σε δολάρια".

Το Μεσοπρόθεσμο εν ισχύ...

Γράφει, σε άρθρο του στην "Ναυτεμπορική" ο κ. Γιώργος Κούρος:

"Αρχή ή τέλος;

Τελικά το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής ψηφίστηκε και από χθες είναι νόμος του κράτους, βάζοντας τέλος στην κυβερνητική αγωνία. Όσοι διαφωνούσαν δεν ήταν σίγουροι, είχαν αμφιβολίες, φοβόντουσαν για το πού θα οδηγήσει, δεν συμφωνούσαν με τη λιτότητα που επιβάλλει, τελικά επείσθησαν! (...) Λίγη σημασία έχει, εκείνο που μετρά πλέον είναι να διαπιστώσει κανείς αν η ψήφος αυτή ανοίγει την πόρτα για τον «ενάρετο δρόμο».

Σύντομα, έως το τέλος του έτους, ενδεχομένως και το φθινόπωρο θα έχει φανεί εάν το Μεσοπρόθεσμο μπορεί να προχωρήσει ή όχι. Εάν τα μέτρα που επιβάλλει εφαρμόζονται. Για παράδειγμα εάν κάθε δεκαήμερο θα γίνεται και από μία αποκρατικοποίηση. Εάν οι πολίτες με τα νέα δεδομένα στην αγορά εργασίας και στους μισθούς θα έχουν τη δυνατότητα να αντεπεξέλθουν στις καθημερινές πλέον ανάγκες τους.

Οι δανειστές μας και εισηγητές του προγράμματος ενδεχομένως να διακατέχονται από αισθήματα ανακούφισης θεωρώντας ότι «μπήκε το νερό στ' αυλάκι». Είναι βέβαιο όμως ότι τα συναισθήματα αυτά δεν τα συμμερίζονται και όσοι κατοικούν εντός των συνόρων οι οποίοι διαπιστώνουν μια δραματική ανατροπή του βιοτικού τους επιπέδου. Κι αν η θυσία από τους «συνήθεις υπόπτους», τους πάντα συνεπείς σε όλες τις υποχρεώσεις τους πολίτες, συμβάλλει στη σωτηρία της χώρας, έχει καλώς! Όμως κανείς δεν το διασφαλίζει αυτό.

Όταν το φθινόπωρο επιστρέψει η τρόικα, είναι πολύ πιθανόν ότι η «μαύρη τρύπα» του προϋπολογισμού θα έχει μεγαλώσει λόγω της «ασφυξίας» που θα επικρατεί στην αγορά, αφού η κατανάλωση θα έχει πέσει στο ναδίρ, με αποτέλεσμα τα φορολογικά έσοδα να βουλιάζουν, ο ΦΠΑ να μην εισπράττεται και η ρευστότητα να αναζητείται με μεγεθυντικό φακό. Και αν θελήσει κανείς να δει λίγο μακρύτερα θα διαπιστώσει ότι το χρέος, που το 2010 ήταν στο 140% του ΑΕΠ θα βρεθεί το 2015, σύμφωνα με τις υπάρχουσες επίσημες εκτιμήσεις και παρά τα μέτρα, στο 139,5% του ΑΕΠ αν δεν υπάρξει μεγάλη παρέμβαση που να αλλάξει τα δεδομένα.

Μένει λοιπόν να δούμε πώς θα καταγράψει η Ιστορία την 29η Ιουνίου 2011, ως ημέρα σωτηρίας για την Ελλάδα ή ως την αρχή της διαδικασίας ενός προαναγγελθέντος θανάτου".

Σε άλλο άρθρο της "Ναυτεμπορικής", γράφει ο κ. Π.Φ. Κακούρης:

"Ας ξεχάσουμε την ανάπτυξη

Αφόρητες ήταν οι πιέσεις των κοινοτικών για την υπερψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου, με το εκβιαστικό δίλημμα είτε το ψηφίζετε ή δεν σας δίνουμε την 5η δόση και δεν προχωρούμε στο σχέδιο του νέου δανείου για την επιμήκυνση της διάρκειας των ομολόγων.

Μεγάλες ήταν και οι αντιδράσεις εναντίον των μέτρων του Μεσοπρόθεσμου, μέσα και έξω από τη Βουλή. Τελικά ψηφίστηκε και οι συντάκτες του Μεσοπρόθεσμου, δηλαδή στελέχη και πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και τα στελέχη της τρόικας, θεωρούν (μόνο αυτοί) ότι με το συγκεκριμένο πρόγραμμα η ελληνική οικονομία το 2015 θα έχει βιώσιμο δημόσιο χρέος και βιώσιμη ανάπτυξη.

Τώρα που τέλειωσε η διαδικασία της ψήφισης είναι σκόπιμο να επαναλάβουμε το ερώτημα, αν το Μεσοπρόθεσμο περιέχει έστω και ένα ψήγμα αναπτυξιακής πολιτικής. Οσο καλή πρόθεση και αν έχει κανείς, θα απαντήσει κατηγορηματικά όχι.

Αντίθετα θα βρει πλήθος διατάξεων που στραγγαλίζουν οποιαδήποτε αναπτυξιακή διαδικασία. Πέρα από τη φορολογική επιδρομή δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι κάθε φορά που θα παρεκκλίνει το πρόγραμμα από τους στόχους του θα κόβεται το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.

Η κυβέρνηση όφειλε, κατά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, να απαιτήσει και ένα παράλληλο αναπτυξιακό σχέδιο. Είτε το σχέδιο Μπαρόζο, είτε ένα τύπου Μάρσαλ, αλλά να είναι κάτι συγκεκριμένο και χειροπιαστό. Και μπορούσε να το διαπραγματευτεί.

Τόσο η κυβέρνηση όσο και η τρόικα, με την κατάρτιση αναπτυξιακού σχεδίου, θα επιτύγχαναν κάτι απλό. Να περιορίσουν αισθητά τις όποιες αντιδράσεις, δίνοντας μία μικρή ελπίδα στα νοικοκυριά και τους επιχειρηματίες.

Όμως, επελέγη η αντίθετη οδός, που σκόρπισε απογοήτευση στην κοινωνία και προβληματισμό στους ξένους, πλην των στελεχών της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Απόλυτα επιτυχημένο είναι το σχετικό σχόλιο των «F.T.»: «Είναι σαφές πως η λιτότητα ήταν απαραίτητη στην αρχή του προγράμματος, αλλά τώρα πρέπει να δοθεί έμφαση στη στροφή προς την ανάπτυξη.

Την πρώτη φορά, έκριναν λάθος τις επιπτώσεις του προγράμματος λιτότητας στην ανάπτυξη. Το κάνουν και τώρα. Θα το κάνουν και στο μέλλον. Και αυτό καταστρέφει τις πιθανότητες επιτυχίας για τους Έλληνες».

Επιστροφή στον κανονικό μονεταρισμό

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Ευρωζώνη: Δεδομένη θεωρείται η αύξηση επιτοκίων

Ετοιμη να προχωρήσει σε νέα αύξηση των επιτοκίων εμφανίζεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη έχει σταθεροποιηθεί σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα του στόχου της.

Αν και αρκετοί αναλυτές προειδοποιούν ότι η στροφή στην περιοριστική πολιτική θα εντείνει τις πιέσεις στις δοκιμαζόμενες οικονομίες της Ευρωζώνης, οι Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες διαμηνύουν ότι προέχει η σταθερότητα των τιμών.

Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat ο πληθωρισμός στα 17 μέλη της νομισματικής ένωσης διαμορφώθηκε τον Ιούνιο στο 2,7%, αμετάβλητος σε σχέση με το Μάιο.

Στόχος της ΕΚΤ είναι να διατηρεί το δείκτη τιμών καταναλωτή κάτω από το 2%, κάτι που έχει ωστόσο αποδειχθεί αδύνατο τους τελευταίους μήνες, εξαιτίας της κούρσας στις τιμές των καυσίμων και των τροφίμων. Σε μία προσπάθεια να τιθασεύσει τον πληθωρισμό, η κεντρική τράπεζα αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο 1,25% τον Απρίλιο -για πρώτη φορά εδώ και δύο χρόνια.

«Είναι καθοριστικής σημασίας η τρέχουσα επιτάχυνση του πληθωρισμού να μην οδηγήσει σε ενίσχυση των ευρύτερων πληθωριστικών πιέσεων», υπογράμμισε χθες ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου.

«Είμαστε σε καθεστώς αυξημένης επαγρύπνησης», συμπλήρωσε, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι στη συνεδρίαση της επόμενης Πέμπτης η ΕΚΤ θα αυξήσει εκ νέου το κόστος δανεισμού, φέρνοντας πιθανότατα το βασικό επιτόκιο στο 1,5%. Η φράση «αυξημένη επαγρύπνηση» έχει χρησιμοποιηθεί αρκετές στο φορές στο παρελθόν για να σημάνει άμεση αύξηση των επιτοκίων και έτσι η χρήση της από τον κ. Τρισέ διέψευσε τις προσδοκίες ορισμένων για στάση αναμονής από την κεντρική τράπεζα έως ότου σταθεροποιηθεί η ανάκαμψη.

Τους φόβους για επιβράδυνση της Ευρωζώνης δικαιολογούν άλλωστε και τα στοιχεία για το δανεισμό προς τις επιχειρήσεις. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΚΤ, οι χορηγήσεις δανείων προς τον ιδιωτικό τομέα αυξήθηκαν το Μάιο 2,7% σε ετήσια βάση, ύστερα από άνοδο 2,6% τον Απρίλιο. Ωστόσο οι χορηγήσεις προς επιχειρήσεις (εκτός τραπεζικού τομέα) ενισχύθηκαν μόλις 0,9%, την ώρα που τα δάνεια προς νοικοκυριά αυξήθηκαν 3,4%.

Αντίθετος στο φόρο

Ο Ζαν Κλοντ Τρισέ εμφανίστηκε αντίθετος στην επιβολή φόρου επί των χρηματοοικονομικών συναλλαγών μόνο σε ευρωπαϊκό επίπεδο. «Ένας φόρος, που θα επιβληθεί μόνο στην Ευρώπη και όχι αλλού, μεταφράζεται ως σημαντική απώλεια δραστηριότητας για την περιοχή μας» είπε χαρακτηριστικά, σχολιάζοντας την πρόταση της Κομισιόν για τη θέσπιση ενός πανευρωπαϊκού φόρου «Τόμπιν».