Τρίτη 27 Ιουλίου 2010

Και πάλι για τις τιμές

Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Πρωτιά στην ακρίβεια τον Ιούνιο

Πρώτη στην κούρσα των αυξήσεων σε πολλά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης παραμένει η Ελλάδα μεταξύ των χωρών της ΕΕ, σύμφωνα με την ανάλυση τιμών που πραγματοποίησε το ΕΛΚΕΚΑ και αφορά τον Ιούνιο του 2010 σε σχέση με τον Ιούνιο του 2009.

Όπως προκύπτει από την έρευνα, η Ελλάδα έρχεται πρώτη όσον αφορά στις εξής αυξήσεις:

- Στον πληθωρισμό με 5,2% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1,4%.

- Στην ένδυση με αύξηση 2,5% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 0,3%.

- Στα καύσιμα με αύξηση 41,5% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 11,6%.

- Στις μεταφορές επιβατών με σιδηρόδρομο με αύξηση 36,6% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 3,5%.

- Στις οδικές μεταφορές επιβατών με αύξηση 9,3% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1%.

- Στις καφετέριες και ξενοδοχεία με αύξηση 3,6% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 1,2%.

- Στον καπνό με αύξηση 19,9% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 5,4%.

- Στο κρασί με αύξηση 2,6% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 0,5%.

- Στη ζάχαρη, μέλι, ζαχαρώδη με αύξηση 2,4% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι -0,3%

- Στη μπύρα με αύξηση 11,5% όταν ο μέσος όρο της ΕΕ είναι 0,8%

- Στις ασφαλίσεις μεταφορών με αύξηση 18% όταν ο μέσος όρος της ΕΕ είναι 5,4%".

Money makes the world go round (*)

Εχουμε αναφέρει ότι η αγορά συναλλάγματος (Foreign Exchange - Forex) αποτελεί την μεγαλύτερη αγορά του κόσμου, τόσο σε έκταση, όσο και σε όγκο συναλλαγών. Οπως διαβάζουμε στην "Ναυτεμπορική":

"Εντυπωσιακή ανάκαμψη στις συναλλαγματικές αγορές

Στα προ της κρίσης επίπεδα φαίνεται να επιστρέφει ο τζίρος των συναλλαγών σε ξένο συνάλλαγμα σε Λονδίνο, Νέα Υόρκη και Τόκιο, καθώς η δραστηριότητα στην αγορά συναλλάγματος σημείωσε εντυπωσιακή ανάκαμψη τους τελευταίους 12 μήνες.

Ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών σε ξένο συνάλλαγμα στη Βρετανία -το μεγαλύτερο κέντρο συναλλαγών του πλανήτη- εκτινάχθηκε στα 1,747 τρισ. δολάρια στα τέλη Απριλίου, καταγράφοντας αύξηση 15% από τον Οκτώβριο του 2009 και 31% από την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Αγγλίας.

Στη Νέα Υόρκη, ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών ενισχύθηκε στα 754 δισ. δολάρια τον Απρίλιο, ενισχυμένος κατά 11,8% από τον Οκτώβριο του 2009 και 43,1% από τον Απρίλιο του 2009, με βάση τα στοιχεία που ανακοίνωσε η ομοσπονδιακή κεντρική τράπεζα της Νέας Υόρκης. Τα 754 δισ. δολάρια απέχουν μία ανάσα από το ρεκόρ των 762 δισ. δολαρίων που καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2008.

Αντίστοιχα, στο Τόκιο, η Επιτροπή Ξένου Συναλλάγματος ανακοίνωσε ότι ο ημερήσιος όγκος συναλλαγών μεταξύ 20 κορυφαίων τραπεζών αυξήθηκε 15,8% στη διάρκεια του έτους που έληξε στα τέλη Απριλίου, στα 294,1 δισ. δολάρια, συγκριτικά με τα 254,2 δισ. δολάρια του αμέσως προηγούμενου έτους.

Τα στοιχεία περιλαμβάνουν συναλλαγές στην αγορά spot, swaps, προθεσμιακών συμβολαίων και οψιόν καθώς και συναλλαγές που πραγματοποιήθηκαν τόσο από μεγάλους τοπικούς παίκτες όσο και από ξένες εμπορικές και επενδυτικές τράπεζες.

Η ανοδική τάση δείχνει ότι οι συναλλασσόμενοι αρχίζουν να λειτουργούν όπως λειτουργούσαν πριν από την κρίση και οι αγορές φαίνεται να επιστρέφουν σε φυσιολογικά επίπεδα, αν και με αργό ρυθμό, επισημαίνει στρατηγικός αναλυτής της Barclays.

Ο Απρίλιος αποδείχθηκε ιδιαίτερα δραστήριος μήνας στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος και οι μεγάλες παρεμβάσεις από την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας για τη συγκράτηση της ανόδου του ελβετικού φράγκου φαίνεται να συνέβαλαν στην αύξηση του όγκου συναλλαγών.

Τα στοιχεία της Τράπεζας της Αγγλίας δείχνουν ότι ο τζίρος στην αγορά ξένου συναλλάγματος του Λονδίνου συνεχίζει να κατέχει την πρώτη θέση συγκριτικά με τις αγορές της Ν. Υόρκης, του Τόκιο και της Σιγκαπούρης. Στην τελευταία, ο μέσος ημερήσιος τζίρος από τις συναλλαγές σε ξένο συνάλλαγμα ενισχύθηκε στα 238 δισ. δολάρια στα τέλη Απριλίου 2010, αυξημένος 3,2% από τον Οκτώβριο του 2009".


(*): τίτλος τραγουδιού από την ταινία "Cabaret".

Δευτέρα 26 Ιουλίου 2010

Ούνα φάτσα - ούνα ράτσα (*)

Οπως διαβάζουμε στο "Κέρδος":

"Ιταλία: Εντοπίστηκαν περισσότερα από δύο εκατομμύρια αδήλωτα ακίνητα

Η Ελλάδα δεν είναι μόνη της. Αυτό τουλάχιστον, αποδεικνύουν τα στοιχεία της ειδικής υπηρεσίας για τον εντοπισμό των αυθαιρέτων "Agenzia del Terrotorio" (Εθνική Υπηρεσία της Επικράτειας), της Ιταλίας, που εντόπισε περισσότερα από δύο εκατομμύρια αδήλωτα σπίτια.

Στην πλειονότητά τους, τα σπίτια - φαντάσματα βρίσκονται στην Κάτω Ιταλία, στην περιφέρεια του Σαλέρνο, κοντά στη Νάπολη. Εκεί, με τη βοήθεια αεροφωτογράφησης, εντοπίσθηκαν 93.389. Στην περιφέρεια του Μιλάνου τα αδήλωτα αριθμούν τα 4.241, ενώ στην ευρύτερη περιοχή της ιταλικής πρωτεύουσας, τα ακίνητα, που δεν δηλώθηκαν, είναι 6.372.

Έως σήμερα, νομιμοποιήθηκαν περί τα 531.000 ακίνητα και τα έσοδα για το ιταλικό κράτος ξεπερνούν τα 452 εκ. ευρώ. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών, στο τέλος της διαδικασίας αναμένεται να μπουν στα ταμεία του κράτους έως και ένα δισ. ευρώ. Συνυπολογίζοντας, ωστόσο, τον ετήσιο φόρο ακινήτων, τη φορολόγηση των ενοικιαζόμενων σπιτιών και τον φόρο απορριμμάτων, στο εξής, το Δημόσιο μπορεί να λαμβάνει, ανά έτος, περισσότερα από τρία δισ. ευρώ.

Οι σχολιαστές, πάντως, τονίζουν ότι δεν είναι τυχαίο ότι οι 14 πρώτες περιφέρειες, σε ό,τι αφορά τον αριθμό αδήλωτων ακινήτων, βρίσκονται στον ιταλικό Νότο, με μόνη εξαίρεση τη Ρώμη. Λένε πως, πρόκειται για συνέπεια της παρουσίας του οργανωμένου εγκλήματος και του γενικότερου κλίματος ατιμωρησίας και ανοχής στην παραβίαση του νόμου, ξεκινώντας από τα αυθαίρετα και καταλήγοντας μέχρι και στη στέρηση της ζωής όσων αντιστέκονται στο μαφιόζικο παρακράτος".

(*): πρόκειται για την γνωστή ρήση
"Una Faccia, una Razza".

Τίποτα δεν πονάει πιο πολύ απ' όσο το "αν έκανα περισσότερα, θα μπορούσε να είναι αλλιώς" και τίποτα δεν είναι πιο έρημο απ' όσο ένα άνεργο καρνάγιο

Διαβάζω το ακόλουθο άρθρο του "Βήματος":

"Πέραμα: Ωρα μηδέν...
Οι πλοιοκτήτες έχουν βάλει ρότα για την Τούζλα της Τουρκίας- Πολλές συναφείς με τον κλάδο επιχειρήσεις έχουν κλείσει, ενώ οι εργαζόμενοι συνολικά έχουν μειωθεί κατά 50% και κάθονται

Το 2000 στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη του Περάματος υπήρχαν 1.083 επιχειρήσεις που ανέπτυσσαν άμεσα δραστηριότητα στις επισκευαστικές και μετασκευαστικές εργασίες. Γύρω από αυτές τις επιχειρήσεις υπήρχαν, σύμφωνα με συντηρητικούς υπολογισμούς, άλλες περίπου 1.200 μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις που τους παρείχαν κάθε είδους υπηρεσίες. Από γρήγορο φαγητό ως σίδηρο, ηλεκτρόδια και ό,τι άλλο χρειαζόταν ο κλάδος.

Αμεσα στον κλάδο απασχολούνταν την περίοδο του 2000 περίπου 12.000 εργαζόμενοι και ο ετήσιος κύκλος εργασιών της, και πάλι με συντηρητικούς υπολογισμούς, άγγιζε τα 8 δισ. δολάρια ετησίως.

Το 2004, οπότε και για πρώτη φορά ενεργοποιείται το Μητρώο Επιχειρήσεων της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, καταγράφονται 680 επιχειρήσεις οι οποίες σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία μπορούν να αναπτύσσουν δραστηριότητα στον κλάδο. Το 2004 τα μαύρα σύννεφα στη ζώνη δεν έχουν κάνει ακόμη για τα καλά την εμφάνισή τους. Στην πραγματικότητα όμως ο τελικός αριθμός εκείνων που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο επιχειρούν στο Πέραμα είναι μεγαλύτερος των 680. Αν και είναι παράνομοι, εν τούτοις καταφέρνουν να εργαστούν χρησιμοποιώντας ως κέλυφος επιχειρήσεις που είναι εντός του Μητρώου.

Σύμφωνα όμως με τα επίσημα νούμερα της περιόδου εκείνης, ο αριθμός των εργαζομένων έχει μειωθεί κατά το ήμισυ. Ετσι μέσα σε τέσσερα χρόνια, από το 2000 ως και το 2004, σχεδόν 400 επιχειρήσεις έχουν διακόψει τη δραστηριότητά τους και ταυτόχρονα έχουν χαθεί περί τις 6.000 θέσεις εργασίας.

Την περασμένη Τετάρτη, 21 Ιουλίου, στο Μητρώο της ζώνης ήταν εγγεγραμμένες 380 επιχειρήσεις. Σε αυτές τις 380 επιχειρήσεις δυνητικά μπορούν να απασχοληθούν 5.000 εργαζόμενοι. Το ποσοστό της ανεργίας όμως την εβδομάδα που πέρασε άγγιζε το 90% και πλέον.

Είναι ζήτημα αν από αυτούς τους 5.000- εν δυνάμει- εργαζομένους απασχολούνταν την περασμένη εβδομάδα σε διάφορες εργασίες περισσότεροι από 300 με 500.

Εδώ και σχεδόν 20 μήνες καμία μεγάλη δουλειά που θα έδινε μια, προσωρινή έστω, ανάσα στη ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη δεν έχει έρθει στο Πέραμα. Η εκδοχή της κρίσης που επηρεάζει, μεταξύ άλλων, και τη ζώνη δεν ευσταθεί στην περίπτωσή της, καθώς η ναυτιλία δεν αντιμετωπίζει τόσο σοβαρά προβλήματα που να είναι ικανά να απαντήσουν στο μέγα ερώτημα: Πού πήγαν τα πλοία;

Η πλέον λογική απάντηση είναι ότι το κόστος των εργασιών αυτών έχει αποκτήσει πλέον άλλο νόημα για έναν διαχειριστή πλοίου. Τα προηγούμενα χρόνια επέλεγε το Πέραμα ακόμη και όταν γνώριζε ότι θα πληρώσει περισσότερα γιατί το πρώτο που σκεφτόταν ήταν να φέρει το πλοίο στην πατρίδα ώστε να δουλέψουν και εδώ οι άνθρωποι.

Σήμερα ο φόβος μιας νέας παρατεταμένης κρίσης αποτρέπει τέτοιου είδους «πολυτελείς» σκέψεις και έτσι το κόστος των εργασιών αποκτά μια νέα διάσταση και λαμβάνεται πλέον πολύ σοβαρά υπόψη από τις ναυτιλιακές εταιρείες.

Το δεύτερο σημείο όπου μπορεί κανείς να εντοπίσει δισταγμούς εκ μέρους των διαχειριστών αφορά την εργασιακή ειρήνη. Στη πραγματικότητα αυτοί που φέρνουν τα πλοία τους στη ζώνη Περάματος δεν ξέρουν πότε και πώς θα τα πάρουν πίσω.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Στη ζώνη εδώ και πολλές δεκαετίες έχει αναπτυχθεί ένα υβρίδιο μιας επιχειρηματικότητας που εξελίσσεται με πολιτικούς όρους τους οποίους επιβάλλει το Συνδικάτο Μετάλλου.

Τι συμβαίνει;

Ο γενικός γραμματέας της Ενωσης Ναυπηγοεπισκευαστών Πειραιά και συνεχιστής μιας από τις ιστορικότερες επιχειρήσεις του κλάδου κ. Α. Φωτεινάκης , απαντώντας στην ερώτηση του «Βήματος»για την επόμενη ημέρα της ζώνης που, κατά γενική ομολογία, βιώνει μια από τις πιο ισχυρές κρίσεις στην ιστορία της, επισημαίνει ότι κατά τη γνώμη του η κρίση είναι τεχνητή.

«Κάποιοι», αναφέρει, «για κάποιους λόγους που δεν γνωρίζουμε δεν θέλουν ναυπηγική βιομηχανία στην Ελλάδα. Για τον κλάδο μας η ερήμωση και το αβέβαιο μέλλον των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά αποτελούν ένα καίριο χτύπημα».

«Αυτή η κρίση δεν είναι η κρίση των πατεράδων μας. Και άλλες φορές πέρασε κρίση η ζώνη, αλλά όχι όπως αυτή που βιώνουμε σήμερα». Το πρόβλημα κατά τη γνώμη του εντοπίζεται στην πλήρη απουσία κάθε έννοιας ανταγωνιστικότητας στον κλάδο. «Οι έλληνες εφοπλιστές έχουν χάσει πλέον την εμπιστοσύνη τους,αφού ούτε το κόστος μας είναι ανταγωνιστικό και τώρα πια ούτε και οι χρόνοι μας» συμπληρώνει.

Η πολιτεία σταθερά απούσα
Στο ερώτημα του τι ακριβώς συμβαίνει ο κ. Δ. Μεταξάς, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Εργοδοτικών Ενώσεων Επιχειρήσεων Ναυπήγησης και Επισκευής Πλοίων Πειραιά, αναφέρει ότι το πρώτο και μείζον ζήτημα αφορά το ότι η πολιτεία είναι απούσα.

«Εδώ και σχεδόν 20 χρόνια», λέει ο κ. Μεταξάς, «είμαστε σε συζητήσεις για το πρόβλημα και κατά συνέπεια οι υποδομές έχουν μείνει πίσω. Εμείς όλα αυτά τα χρόνια δηλώνουμε τα προβλήματά μας στην Πολιτεία. Εκείνη όμως είναι ανύπαρκτη, όπως ανύπαρκτος είναι και ο ΟΛΠ. Το 1995 έγινε μια προσπάθεια με τα γνωστά 26 σημεία, που και πάλι δεν μπόρεσε να επιλύσει παρά μόνο το 30% του προβλήματος». Το επόμενο σοβαρό θέμα που θέτει ο ίδιος αφορά τις σχέσεις των επιχειρηματιών του κλάδου με τους συνδικαλιστές.

«Εχουμε ξεφύγει», λέει, «από την έννοια του συνδικαλισμού και έχουμε πάει στην πολιτική της. Αυτό που πρέπει να γίνει άμεσα είναι η σύσταση επιτροπής που θα έχει πάρει εντολή από τα αρμόδια υπουργεία ώστε να κάνει πράξη αυτό που πρέπει να κάνει για την επιβίωση του χώρου».

Πού πήγαν τα πλοία;

Σύμφωνα με τους επιχειρηματίες κ.. κ. Π.Δελλή, Ι.Κατωπόδη και Χρ. Τσαλικόπουλο που αναπτύσσουν δραστηριότητα στις επισκευές και μετασκευές πλοίων εδώ και πολλά χρόνια, ο Νο 1 ένα ανταγωνιστής της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Περάματος είναι η Τουρκία και συγκεκριμένα η ναυπηγοεπισκευαστική βάση της Τούζλα, η οποία βρίσκεται μία ώρα έξω από την Κωνσταντινούπολη.

Οπως λέει ο κ. Δελλής, «δεν μιλάμε πλέον για μια καταστροφή που είναι καθ΄ οδόν. Η καταστροφή έχει ήδη καταφθάσει και έχει στρογυλλοκάτσει στο Πέραμα εδώ και πολύ καιρό.Αυτοί που νομίζουν ότι η κατάσταση είναι με κάποιον τρόπο ελεγχόμενη κάνουν μεγάλο λάθος» λέει και συμπληρώνει ότι «έχουμε πλέον καταστραφεί. Εχουμε να δούμε δουλειά εδώ και περισσότερο από 18 μήνες και είναι πραγματικά οδυνηρό να βλέπεις τεράστιες μονάδες στο Πέραμα άδειες».

Οπως αναφέρει ο κ. Τσαλικόπουλος, το κόστος της εργατοώρας στην Τούζλα δεν ξεπερνά τα 85 δολάρια για οκτάωρη εργασία. Το αντίστοιχο κόστος στην Ελλάδα κινείται σε επίπεδα άνω των 210 ευρώ την ώρα για εξάωρη εργασία.

Σε επίπεδο τεχνογνωσίας αναφέρει ότι «τώρα πια οι Τούρκοι όχι μόνο δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν από τους Ελληνες,αλλά έχουν πραγματοποιήσει και τέτοιες επενδύσεις σε εξοπλισμούς και μηχανήματα που εμείς εδώ ούτε μπορούμε να φανταστούμε» , επισημαίνοντας ότι «δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι Τούρκοι όχι μόνο επισκευάζουν και μετασκευάζουν πλοία, αλλά ναυπηγούν και πλοία εδώ και πολλά χρόνια».

Με τον κ. Τσαλικόπουλο συμφωνεί και ο κ. Κατωπόδης, ο οποίος επέστρεψε πριν από λίγο καιρό από την Τούζλα, όπου συνόδευε ένα πλοίο, ελληνικών συμφερόντων, το οποίο πήγε στην περιοχή για να εκτελέσει επισκευαστικές εργασίες.

«Για να καταλάβετε τη διαφορά μεταξύ της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης Περάματος με την Τούζλα,αρκεί να σας πω ότι το πλοίο που συνόδευσα εκεί, αρχικά είχε έρθει στο Πέραμα με εκτεταμένα και σοβαρά προβλήματα. Ο διαχειριστής του όμως προτίμησε να ναυλώσει ρυμουλκά και να το ταξιδέψει μιάμιση ημέρα μακριά για να το πάει στην Τουρκία αντί να το αφήσει στο Πέραμα. Από αυτό και μόνο καταλαβαίνει κανείς πόσο ανταγωνιστική ήταν η τιμή των Τούρκων».

«Αυτά που έχω δει στην Τούζλα αλλά και αλλού στην Τουρκία», τονίζει ο κ. Τσαλικόπουλος, «με έχουν κάνει να τρομάξω και να αναρωτηθώ αν είναι πλέον δυνατόν να επιβιώσει η ζώνη Περάματος από αυτή την πίεση που δέχεται από την Τουρκία. Πολύ φοβάμαι», καταλήγει, «ότι δεν θα τα καταφέρει».


Θα ήθελα να πω πολλά. Προς το παρόν περιορίζομαι στον τίτλο της ανάρτησης αυτής και σε μια επισήμανση: Η δυστυχία σχεδόν πάντα δείχνει ότι υπάρχει ένας δρόμος που δεν ακολουθήθηκε.

Εμβάσματα μεταναστών (και διαφορά μετάξύ Α.Ε.Π και Α.Εθ.Π)

Οπως διαβάζουμε:

"Οι Ελληνες του εξωτερικού στηρίζουν την οικονομία

Παρά τους πολλούς μετανάστες που υποδέχεται τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα εξακολουθεί να είναι χώρα καθαρής εισροής (και όχι εκροής) μεταναστευτικών εμβασμάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε χθες η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, ενώ η εκροή μεταναστευτικών εμβασμάτων από την Ελλάδα προς τις χώρες προέλευσης ήταν 908 εκατ. ευρώ το 2009 το σύνολο των εισροών από μεταναστευτικά εμβάσματα την ίδια χρονιά ήταν πολύ περισσότερα, 1.158 εκατ. ευρώ. Οσον αφορά το 2009 δεν δίνονται στοιχεία, αλλά για τις δύο προηγούμενες χρονιές η κύρια χώρα από την οποία προέρχονται μεταναστευτικά εμβάσματα είναι οι ΗΠΑ με πάνω από 500 εκατ. ευρώ.

Στην ίδια αυτή θέση των καθαρών υποδοχέων, σύμφωνα με το ύψος των ποσών, μεταναστευτικών εμβασμάτων βρίσκονται και άλλες χώρες της Ευρώπης: Ρουμανία, Πολωνία, Πορτογαλία, Βουλγαρία, Λιθουανία, Ελλάδα και Σουηδία. Αντίθετα η Ευρώπη συνολικά αποτελεί καθαρό εξαγωγέα μεταναστευτικών εμβασμάτων, με επικεφαλής τις Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία, αν και η καθεμιά έχει διαφορετικό, κύριο, προορισμό. Τα μεγαλύτερα μεταναστευτικά εμβάσματα της Ιταλίας κατευθύνονται προς την Κίνα και δευτερευόντως προς τις Φιλιππίνες, της Ισπανίας προς την Κολομβία και τον Ισημερινό, της Γερμανίας προς την Τουρκία (αλλά και την Ιταλία), της Γαλλίας προς την Πορτογαλία και το Μαρόκο. Οσο για τις εκροές από την Ελλάδα, αυτές κατευθύνονται κυρίως προς την Αλβανία (390 εκατ. ευρώ το 2008, σχεδόν το ήμισυ όλων των εμβασμάτων εκτός ΕΕ) και δευτερευόντως προς το Ισραήλ (113 εκατ. ευρώ το 2008).

Η Εurostat παρατηρεί ότι το 2009 η συνολική εκροή μεταναστευτικών εμβασμάτων σημείωσε ελαφρά μείωση, από 31,8 δισ. ευρώ σε 29,6 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό παραμένει κατά 53% αυξημένο σε σχέση με το 2004, αλλά η μακροχρόνια αυτή αύξηση συγκεντρώνεται πολύ περισσότερο στα εμβάσματα εκτός ΕΕ, τα οποία από 11,5 δισ. ευρώ το 2004 ανήλθαν σε 21,5 δισ. ευρώ πέρυσι, ενώ αντίστοιχα τα εμβάσματα στο εσωτερικό της ΕΕ αυξήθηκαν μόνο από 7,9 δισ. ευρώ σε 8,1 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο.

Σημειώνεται ότι στα μεταναστευτικά εμβάσματα δεν συμπεριλαμβάνονται οι μεταφορές πόρων για αγορά σπιτιών, ακινήτων ή για επιχειρήσεις, τα οποία εντάσσονται στην κατηγορία «άμεσες ξένες επενδύσεις».

και από ιστορικής απόψεως να το δούμε, οι καταδότες ανθούν υπό Γερμανικό καθεστώς...

Οπως διαβάζουμε:

"Καταδότες φοροφυγάδων

Είναι νέος τύπος επιτυχημένων «επιχειρηματιών». Οι λαθρέμποροι πληροφοριών για φοροφυγάδες κάνουν χρυσές δουλειές στη Γερμανία. Τα CD με τα σχετικά στοιχεία γίνονται ανάρπαστα από τις Αρχές. Το τελευταίο παράδειγμα είναι ένας ψηφιακός δίσκος που προσφέρθηκε για πώληση στην κυβέρνηση του κρατιδίου Σλέσβικ-Χολστάιν. Σε αυτόν περιέχονται τα ονόματα εκατοντάδων Γερμανών οι οποίοι έχουν μεταφέρει παρανόμως 500 εκατ. ευρώ στην κρατική τράπεζα του Λιχτενστάιν LLΒ. Οι Αρχές στο Κίελο (πρωτεύουσα του κρατιδίου) εξετάζουν τώρα την πραγματική «αξία» των στοιχείων. Κανείς δεν αμφιβάλλει όμως ότι θα προβούν σύντομα στην αγορά τους.

Γενεύη, Ζυρίχη, Βαντούζ: «Το τρίγωνο των Βερμούδων» για τη γερμανική οικονομία. Στις τράπεζές τους εξαφανίζονται κάθε χρόνο δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ που θα έπρεπε να καταλήξουν κανονικά στα ταμεία του γερμανικού κράτους. Οι κυβερνήσεις του Λιχτενστάιν και της Ελβετίας υπόσχονται μεν συνεχώς ότι θα βάλουν φραγμό στη ροή μαύρου χρήματος στις χώρες τους. Τα μέτρα που έχουν πάρει όμως ως τώρα είναι μικρόψυχα και αναποτελεσματικά. « Περισσότερο νοιάζονται να βρουν αυτούς που κάνουν αποκαλύψειςπαρά εκείνους που παρανομούν » λέει ελβετός αναλυτής.

Ωστόσο ακριβώς η ολιγωρία των «τραπεζικών» χωρών είναι εκείνη που επιτρέπει στο λαθρεμπόριο πληροφοριών να αναπτυχθεί σε νέο οικονομικό κλάδο. Το επίκεντρό του είναι αυτή τη στιγμή στο κρατίδιο Βόρεια ΡηνανίαΒεστφαλία, όπου οι Αρχές διερευνούν τα στοιχεία πολλών νέων CD.

« Το 2010 είναι ο χρόνος του boom στα CD » λέει ο διευθυντής της Γερμανικού Συνδικάτου Φορολογουμένων DSΤG Ντίτερ Οντρατσεκ. Αυτό εξηγεί και τον πανικό των παραβατών. Ως τα τέλη Ιουνίου είχαν γίνει ήδη 25.000 αυτοκαταγγελίες- έναντι περίπου 2.000 ετησίως τα προηγούμενα χρόνια. Ο φόβος, πρόσθεσε, να βρεθούν τα ονόματά τους σε ένα από τα CD, εξωθεί πολλούς φοροφυγάδες να κάνουν από μόνοι τους το πρώτο βήμα προς τις Αρχές.

Χ άρη στα CD, λέει ο ίδιος, το γερμανικό κράτος έχει εισπράξει ως τώρα 1,5 δισ. ευρώ. « Δυστυχώς έχουμε λίγους διώκτες του οικονομικού εγκλήματος » λέει. « Αν είχαμε αρκετούς, θα είχαμε μαζέψει ήδη πάνω από 10 δισ. ευρώ ».

Η πρεμιέρα του νέου κλάδου έγινε το 2009 στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία, όταν οι εφοριακές αρχές αγόρασαν ένα CD από κάποιον Χάινριχ Κλέμπερ, πρώην λογιστή της τράπεζας LGΤ (Λιχτενστάιν). Τα «λύτρα της προδοσίας»: 4,6 εκατ. ευρώ. Το CD αποδείχθηκε όμως «κότα με το χρυσό αβγό», αφού απέφερε «υπεραξία» ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων- τόσο από πληρωμές φόρων εκ των υστέρων όσο και από πρόστιμα.

Το πιο «αξιοπερίεργο» ήταν όμως το CD που αγοράστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο από το ίδιο κρατίδιο με δεδομένα γερμανών πελατών της ελβετικής Credit Suisse. Τα στοιχεία του αφορούσαν την περίοδο 2007-2008. Ο ανώνυμος πωλητής είχε αντιγράψει τις πράξεις φοροδιαφυγής από τους κομπιούτερ της τράπεζας με τα χέρια του- κάτι που του κόστισε προφανώς πολύμηνη δουλειά. « Πρόκειται για αρχαϊκό τρόπο κλοπής » λέει στέλεχος της Υπηρεσίας Δίωξης Φοροδιαφυγής του Ντίσελντορφ. « Το καλό της είναι όμως ότι δεν αφήνει ίχνη ». Ο πληροφοριοδότης πήρε ως ανταμοιβή 2,5 εκατ. ευρώ.

« Ενα μέρος από αυτά πήγε για τον κόπο του » πρόσθεσε το ίδιο στέλεχος.

Ε νδιάμεσα βέβαια- λόγω υπερπροσφοράς- οι τιμές πέφτουν κάθετα. Παράδειγμα, ένα CD από τον περασμένο Ιούνιο, που κόστισε στο κρατίδιο της Κάτω Σαξωνίας «μόλις» 185.000 ευρώ. Παρόμοια πεσμένες είναι οι τιμές για δίσκους που έχουν προσφερθεί για αγορά στο Αμβούργο, στο Ντίσελντορφ, στην Κολωνία, στη Φραγκφούρτη και στη Στουτγάρδη.

Το πώς θα αντιδράσουν οι τράπεζες στο νέο κύμα πωλήσεων είναι άδηλο.

Ως τώρα έκαναν ό,τι μπορούσαν για να συγκαλύψουν τις παρανομίες. Η LLΒ του Λιχτενστάιν είχε πληρώσει μάλιστα 9 εκατ. ευρώ σε εκβιαστές για να πάρει πίσω τα στοιχεία γερμανών πελατών της. Οι λαθρέμποροι όμως έχουν «ξεσαλώσει». Οι πωλήσεις τους σημειώνουν ρεκόρ. Και σε αυτό οι τράπεζες δεν μπορούν πλέον να βάλουν φρένο, ούτε με «λαδώματα» ούτε καν με την αρωγή των κυβερνήσεων των χωρών τους".

Ποιά είναι η μετάφραση στα Κινεζικά της Ελληνικής λέξης "μαϊμού";

Οπως διαβάζουμε:

"Πρώτη η Ελλάδα στα προϊόντα-«μαϊμούδες»

Πρώτη στο λαθρεμπόριο προϊόντων-«μαϊμούδων» αλλά και στο λαθρεμπόριο τσιγάρων και ποτών ήταν και το 2009 η Ελλάδα. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που παρουσιάστηκε χθες στις Βρυξέλλες, και η οποία αφορά τις δράσεις στα τελωνεία της ΕΕ για την καταπολέμηση των απομιμήσεων και παραποιήσεων, αλλά και την επιβολή των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, τα προϊόντα τα οποία δέσμευσαν τα ελληνικά τελωνεία την προηγούμενη χρονιά αυξήθηκαν από 3,6 εκατ. τεμάχια το 2008 σε 21,9 εκατ. το 2009.

Συνολικά για τους «27» δεσμεύτηκαν από τα τελωνεία των κρατών-μελών 118 εκατ. προϊόντα το 2009. Το σύνολο εμφανίζεται μειωμένο σε σχέση με το 2008, που ήταν 178,9 εκατ. προϊόντα. Μετά την Ελλάδα, σε δεσμεύσεις προϊόντων ακολουθούν η Ολλανδία με 17,9 εκατ. αντικείμενα, η Ιταλία με 12,9 εκατ. αντικείμενα και η Βουλγαρία με 11,3 εκατ. αντικείμενα.

Από την έκθεση προκύπτει ακόμη ότι, γενικότερα για τους «27», τσιγάρα, ρούχα και επώνυμα είδη είναι τα βασικά προϊόντα που κατασχέθηκαν από τις τελωνειακές αρχές με την υποψία της παραβίασης των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, ενώ σημαντικό μερίδιο καταλαμβάνουν επίσης προϊόντα καθημερινής χρήσης τα οποία εγκυμονούν κινδύνους για την υγεία των πολιτών, όπως σαμπουάν, οδοντόκρεμες, παιχνίδια, φάρμακα ή οικιακές συσκευές.

Επιπλέον στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι παραβάσεις των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας, οι οποίες στο παρελθόν αφορούσαν κυρίως τα είδη πολυτελείας, αφορούν πλέον όλο και περισσότερο προϊόντα που χρησιμοποιούνται από τους πολίτες στην καθημερινή τους ζωή. Στις κατηγορίες προϊόντων με τα υψηλότερα ποσοστά δεσμεύσεων από τα τελωνεία συγκαταλέγονται τα τσιγάρα (με ποσοστό 19% των δεσμεύσεων), άλλα προϊόντα καπνού (16%), τα επώνυμα προϊόντα (13%) και τα φάρμακα (10%).

Πηγή η Κίνα
Η Κίνα εξακολουθεί να είναι η κύρια πηγή των προϊόντων-αντιγράφων, παραβιάζοντας τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, αφού εκεί παράγεται το 64% των παράνομων προϊόντων, ενώ από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και την Αίγυπτο προέρχονται τα μεγαλύτερα ποσοστά συγκεκριμένων κατηγοριών παράνομων προϊόντων. Οπως αναφέρει ακόμη η έκθεση της Επιτροπής, περισσότερο από 77% του συνόλου των δεσμευθέντων προϊόντων καταστράφηκαν ή αποτέλεσαν αντικείμενο δικαστικής διαδικασίας για τον προσδιορισμό της παράβασης. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έκθεσης, ο αρμόδιος για τη φορολογία, τα τελωνεία, την καταπολέμηση της απάτης και τον έλεγχο επίτροπος Αλγκιρντάς Σεμέτα δήλωσε: « Ο ρόλος των τελωνείων της Ευρωπαϊκής Ενωσης είναι να προστατεύουν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις μας. Απομιμήσεις προϊόντων μπορεί να θέσουν σε σοβαρό κίνδυνο την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών και συνιστούν εξαπάτηση των νόμιμα δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων. Η Επιτροπή και τα κράτη-μέλη θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με τους εμπορικούς εταίρους και τη βιομηχανία σε διεθνές επίπεδο για να εξασφαλίσουν το υψηλότερο δυνατό επίπεδο προστασίας της ιδιοκτησίας».

"Ομορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος" (*)

Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Συγχωροχάρτι για την Goldman Sachs
Με τίμημα 550 εκατ. δολάρια και με τις ευλογίες της κυβέρνησης Ομπάμα ο αμερικανικός επενδυτικός κολοσσός «καθάρισε» από το μεγάλο σκάνδαλο εξαπάτησης των πελατών του

Την καημένη την Goldman Sachs... Οπως σίγουρα θα διαβάσατε τις τελευταίες ημέρες, το αμερικανικό επενδυτικό μεγαθήριο απογοήτευσε, λέει, τους επενδυτές του, σημειώνοντας το δεύτερο τρίμηνο του έτους «βoυτιά» 82% στα κέρδη, λόγω της σημαντικής υποχώρησης των εσόδων από δραστηριότητες επενδυτικής τραπεζικής, αλλά και εξαιτίας του προστίμου των 550 εκατ. δολαρίων που επέβαλε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SΕC).

Με συγκίνηση διαβάζει κανείς ότι τα καθαρά κέρδη του χρηματοοικονομικού κολοσσού συρρικνώθηκαν σε «μόλις» 613 εκατ. δολάρια ή 78 σεντ ανά μετοχή, έναντι 3,4 δισ. δολαρίων ή 4,93 δολάρια ανά μετοχή το δεύτερο τρίμηνο του 2009- απογοητεύοντας αναλυτές και επενδυτές, οι οποίοι σε δημοσκόπηση του Βloomberg εμφανίζονταν να περιμένουν κέρδη περίπου 2 δολαρίων ανά μετοχή- και παρασύροντας, για λίγο έστω, σε αρνητικό έδαφος τον Dow. Τα έσοδά της, πάλι, υποχώρησαν σε «μόλις» 8,84 δισ. δολάρια, 34% χαμηλότερα σε σχέση με πέρυσι και 31% χαμηλότερα σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο. Τη χειρότερη εικόνα παρουσίασε ο τομέας επενδυτικής τραπεζικής- η «ατμομηχανή» της θρυλικής κερδοφορίας της-, καθώς τα έσοδα από πράξεις στις αγορές εμπορευμάτων και νομισμάτων υποχώρησαν σε 4,4 δισ. δολάρια από 6,8 δισ. δολάρια το αντίστοιχο διάστημα του 2009 και 7,39 δισ. δολάρια το πρώτο τρίμηνο. Ακόμη και στον ελληνικό Τύπο, που θα έπρεπε πια να είναι πιο υποψιασμένος, διαβάσαμε θλιμμένα δημοσιεύματα για αυτή την κάθετη μείωση των κερδών- λες και μισό δισ. ευρώ καθαρά κέρδη σε ένα τρίμηνο είναι καμιά καταστροφή. Ορισμένα δημοσιεύματα οικονομικών ενθέτων και εφημερίδων, μάλιστα, δεν έκρυβαν την αποστροφή τους για το «πρόστιμο-ρεκόρ» που επεβλήθη στην Goldman την προηγούμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο του ντροπιαστικού (για την πρώτη...) συμβιβασμού της Ουάσιγκτον με την Goldman: όπως διαβάζουμε χαρακτηριστικά σε ένα από αυτά, «ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της αμερικανικής τράπεζας, Λόιντ Μπλανκφάιν, καλείται τώρα να αποκαταστήσει την εικόνα της Goldman μετά τη δίωξή της από τη SΕC».

Αιδώς, Αργείοι! Τα 550 εκατ. δολάρια που συμφώνησε να πληρώσει η μεγάλη τράπεζα στο πλαίσιο του συμβιβασμού με τη SΕC, εκ των οποίων τα 250 εκατ. δολάρια θα επιστραφούν στους ζημιωθέντες επενδυτές και τα υπόλοιπα 300 εκατ. δολάρια θα καταβληθούν στο υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, μπορεί να ακούγονται τεράστιο ποσό στους αδαείς, αλλά στην πραγματικότητα- όπως εύκολα μπορείτε να διαπιστώσετε από τα παραπάνω στοιχεία- αντιπροσωπεύουν λιγότερο από δύο εβδομάδες τζίρο για το συγκεκριμένο μεγαθήριο. Σε αντάλλαγμα, η Goldman, και η εγκληματική της ηγεσία, κάνει μακροβούτι στην κολυμβήθρα του Σιλωάμ, από όπου αναδύεται άσπιλη και αμόλυντη, αθώα περιστερά. Δεν πρόκειται για κόλαφο, ούτε καν για ράπισμα, αλλά μάλλον για χάδι- ένα χάδι που, όπως θα δούμε παρακάτω, έχει σαφείς πολιτικές αποχρώσεις.

Η κορυφή του παγόβουνου

Η κατηγορία για την οποία είχε παραπεμφθεί η Goldman τον περασμένο Απρίλιο αφορούσε απάτη ύψους τουλάχιστον 2 δισ. δολαρίων σε βάρος των ίδιων της των πελατών, η οποία είχε πραγματοποιηθεί το 2007: σε αγαστή συνεργασία με το hedge fund του μεγαλοκερδοσκόπου Τζον Πόλσον, η Goldman έσπρωχνε τους πελάτες της να επενδύσουν δισεκατομμύρια στο δομημένο προϊόν Αbacus, παρουσιάζοντάς το ως σίγουρη πηγή υψηλής κερδοφορίαςενώ γνώριζε (όπως γνωρίζουμε πλέον ξεκάθαρα από την εσωτερική αλληλογραφία των στελεχών της) ότι ήταν συνδεδεμένο με επισφαλή, τοξικά στεγαστικά δάνεια και ότι όσοι το αγόραζαν σύντομα θα έκλαιγαν τα λεφτά τους, καθώς η αγορά κατοικίας των ΗΠΑ κατέρρεε σαν χάρτινος πύργος- συμπαρασύροντας ταχύτατα την αμερικανική και την παγκόσμια οικονομία.

Το Αbacus ήταν μόνον η κορυφή του παγόβουνου: η πραγματική αξία της υπόθεσης είναι ότι ρίχνει φως στον μηχανισμό συστηματικής εξαπάτησης και υπονόμευσης που οδήγησε την ανθρωπότητα στη μεγαλύτερη οικονομική κρίση μετά το 1929- έναν μηχανισμό που φέρει από πάνω ως κάτω τα «αποτυπώματα» της Goldman, της αγαπημένης τράπεζας της κυβέρνησης Μπους, αλλά και άλλων επενδυτικών μεγαθηρίων της Γουόλ Στριτ, του λονδρέζικου Σίτι, και- για να μην ξεχνιόμαστε- της Φραγκφούρτης, των Παρισίων και της Ζυρίχης, όπου χτυπά η καρδιά του παγκόσμιου χρέους. Ακόμη και από τη στοιχειώδη έρευνα της SΕC, ψήγματα της οποίας είδαν το φως της δημοσιότητας στη θυελλώδη ακρόαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Γερουσίας πριν από λίγους μήνες, προέκυψαν σαφέστατες ενδείξεις, αν όχι και αποδείξεις, για την ξεκάθαρη ενοχή της Goldman και των ομογάλακτων μεγαθηρίων (σε συνεργασία πάντα με τα funds και τις αγέλες των οίκων αξιολόγησης), όσον αφορά όχι μόνο το ξέσπασμα, αλλά και τη συστηματική εκμετάλλευση της κρίσης, που καταπίνει αυτή τη στιγμή ολόκληρες κοινωνίες- με την Ελλάδα να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του εκτελεστικού αποσπάσματος.

«Γην και ύδωρ» στη Γουόλ Στριτ
Η ευκολία με την οποία η κυβέρνηση Ομπάμα προχώρησε στον συγκεκριμένο συμβιβασμό θα πρέπει βέβαια να μας οδηγήσει και σε ένα ευρύτερο πολιτικό συμπέρασμα- ιδιαίτερα σε μια στιγμή όπου πολλοί αναλυτές και στις δύο πλευρές, αργυρώνητοι ή άσχετοι, συνεχίζουν να ραίνουν με μύρα την περίφημη «χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση», που πρόσφατα υπέγραψε σε νόμο ο αμερικανός ηγέτης, παρουσιάζοντάς τη σαν άγριο μαστίγωμα των κακών τραπεζιτών κ.ά. Στην πραγματικότητα, ο συμβιβασμός αυτός είναι πλήρως εναρμονισμένος με τα υπόλοιπα οικονομικά πεπραγμένα της συγκεκριμένης κυβέρνησης, που μέσα σε 18 μήνες έδωσε κυριολεκτικά «γην και ύδωρ» στη Γουόλ Στριτ: η «λυπητερή» της «διάσωσης» των τραπεζών μέσω του προγράμματος ΤΑRΡ, το οποίο ξεκίνησε ο Μπους και επεξέτεινε ο Ομπάμα, ξεπέρασε ήδη το 1 τρισ. δολάρια, ενώ η «χρηματοπιστωτική μεταρρύθμιση», ύστερα από το εντατικό «μαγείρεμα» του τραπεζικού λόμπι (και τους διαδοχικούς εκβιασμούς των τριών Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών, αλλά και αρκετών διαπλεκόμενων Δημοκρατικών συναδέλφων τους, χωρίς τις ψήφους των οποίων δεν θα περνούσε ποτέ από την Ανω Βουλή των ΗΠΑ), απέμεινε ουσιαστικά ένα άδειο κέλυφος, ένα συνονθύλευμα ημιμέτρων.

Στον τελικό νόμο δεν υπήρχε ούτε η εισφορά 19 δισ. δολαρίων προς τις μεγάλες- και ένοχες- τράπεζες, που υπήρχε στο σχέδιο που ψήφισε το Κογκρέσο, ούτε ο πλήρης διαχωρισμός εμπορικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων και ο αυστηρός έλεγχος στα hedge funds και στην αγορά παραγώγων που προβλεπόταν αρχικά. Αντίθετα, περιλήφθηκε την τελευταία στιγμή η θεσμοποίηση της ad hoc, το 2008, «διάσωσης» των «τοξικών» τραπεζών με χρήματα των φορολογουμένων. Γι΄ αυτό άλλωστε και ο Ρας Φάινγκολντ, ο Δημοκρατικός επικεφαλής της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων που πριν από μερικούς μήνες εξευτέλισε δημόσια τον Μπλανκφάιν και τα στελέχη του, με αφορμή την υπόθεση του Αbacus, αρνήθηκε κατηγορηματικά να το ψηφίσει...

Αbacus όπως... Ελλάδα

Την ίδια ακριβώς μεταχείριση που επεφύλαξε στους αγοραστές του Αbacus, ενός δομημένου ενυπόθηκου προϊόντος της κατηγορίας CDΟ (Collateralized Debt Οbligation), προσέφερε η Goldman και στην Ελλάδα, στην Ιταλία και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες- «ψήνοντας» διαδοχικές κυβερνήσεις τους να καμουφλάρουν το συνεχώς αυξανόμενο χρέος τους σε δομημένα προϊόντα για να μπουν στην ΟΝΕ, ενώ την ίδια στιγμή πόνταραν στη χρεοκοπία τους μέσω της παντελώς αδιαφανούς αγοράς των ασφαλίστρων κινδύνου CDS (Credit Default Swaps). Μόνο η κατάληξη αλλάζει: το modus operandi του εγκλήματος παραμένει το ίδιο.

Από αυτή την άποψη ο συμβιβασμός της προπερασμένης Παρασκευής υπήρξε ένα από τα πλέον οικονομικά και αποδοτικά «κουκουλώματα» στην τραπεζική ιστορία. Με μισό μόλις δισεκατομμύριο η Goldman εξασφάλισε την πλήρη ατιμωρησία της ηγεσίας της αποφεύγοντας την πιθανότητα μιας δημόσιας δίκης όπου όλες αυτές οι ενοχλητικές λεπτομέρειες μπορεί να έβγαιναν στο φως. Για την ακρίβεια, το βασικό στοιχείο του συμβιβασμού είναι ότι απαγορεύει την περαιτέρω δικαστική ή υπηρεσιακή διερεύνηση του θέματος και απαλλάσσει την Goldman (και φυσικά τον συνένοχό της Πόλσον) από κάθε ευθύνη. Το «ντιλ» με τον παλιό της γνώριμο υπουργό Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ (φωτογραφία), δεξί χέρι του κεντρικού τραπεζίτη Μπεν Μπερνάνκι στη Fed πριν από την εκλογή Ομπάμα, πρωταγωνιστή στη «διάσωση» της ΑΙG αλλά και στην κατάρρευση της Lehman Βrothers και ως εκ τούτου βασικό υπεύθυνο για την καταστροφή των subprime δανείων και τη σημερινή κρίση, της επιτρέπει άλλωστε να παραστήσει πως όλα ήταν ένα λάθος, μια κακή στιγμή- και ας πιάστηκε κυριολεκτικά με το όπλο στο χέρι και εκατομμύρια θύματα στα πόδια της. Απολαύστε τη διατύπωση της ίδιας της Goldman: «Το προσωπικό της SΕC ολοκλήρωσε την έρευνά του για μια σειρά άλλα ενυπόθηκα προϊόντα τύπου CDΟ της Goldman Sachs και δεν αναμένεται να αξιώσει οποιαδήποτε πρόσθετη αποζημίωση σε βάρος της Goldman Sachs ή οποιουδήποτε από τους εργαζομένους σε αυτήν»!

(*): στίχος από το ποίημα του Διονύσιου Σολωμού "Εις Φραγκίσκα Φράϊζερ"

Γερμανία, εξαγωγές και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα

Σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές-σχολιαστές, το πλεόνασμα της Γερμανίας είναι (εν πολλοίς ή εξ' ολοκλήρου) υπεύθυνο για τα δικά μας ελλείμματα. Ως εκ τούτου, θα έπρεπε (σύμφωνα με τους ίδιους αναλυτές) η Γερμανία να ακολουθήσει πολιτικές "ανάπτυξης" και όχι να προβαίνει σε περιοριστικές πολιτικές (να θυμήσω ότι τα μέτρα που προτείνει η κ. Merkel για την Γερμανία αφορούν σε περικόπές κατά 85 δις ευρώ μέχρι το 2014: 11,1 δισεκατομμύρια ευρώ για το 2011, 17,1 δισ το 2012, 25,7 δις το 2013 και 32,4 δις το 2014.).

Θα ήθελα να προβούμε, στο μέλλον, σε ορισμένες θεωρητικές επεκτάσεις επί του θέματος (με μια επισήμανση: το διεθνές εμπορίο δεν είναι παίγνιο μηδενικού αποτλέσματος!). Προς το παρόν, διαβάζουμε στο "Βήμα":

"«Oι κινεζικές επιχειρήσεις έχουν βρει πρόσφορο έδαφος στη Γερμανία,ελπίζουμε να γίνει το ίδιο και με τις γερμανικές επιχειρήσεις στην Κίνα» δήλωσε η Ανγκελα Μέρκελ λίγο προτού ολοκληρώσει την επίσκεψή της στο Πεκίνο πριν από μία εβδομάδα. Προηγουμένως είχε υπογράψει από κοινού με τον κινέζο πρωθυπουργό Γουέν Ζιαμπάο δεκάδες συμφωνίες συνεργασίας οικονομικού ενδιαφέροντος. Μεταξύ άλλων η Siemens έλαβε παραγγελία για την προμήθεια τρένων αξίας 2,2 δισ. ευρώ. Οι Κινέζοι φαίνεται ότι δεν έδωσαν ιδιαίτερη σημασία στην αποκάλυψη του γερμανικού περιοδικού «Spiegel» ότι οι αμαξοστοιχίες που κατασκευάζει η εταιρεία δεν αντέχουν τη ζέστη καθώς τα κλιματιστικά συστήματα με τα οποία είναι εξοπλισμένες δεν μπορούν να λειτουργήσουν σε υψηλές θερμοκρασίες.

Η συνεργασία της γερμανικής εταιρείας με την Shanghai Εlectric θα επεκταθεί και στην παροχή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές. Το σύνολο των εμπορικών συναλλαγών των δύο χωρών ξεπέρασε τα 90 δισ. δολάρια το 2009, όμως η επίσκεψη της γερμανίδας καγκελαρίου είχε σκοπό να επαναφέρει τη μεταξύ τους ισορροπία.

Οι εξαγωγές της Κίνας προς τη Γερμανία έφτασαν τα 55 δισ. δολάρια την περασμένη χρονιά ενώ η αξία των γερμανικών προϊόντων τα οποία εξήχθησαν στην ασιατική χώρα δεν ξεπέρασε τα 36 δισ. δολάρια.

Η επιχείρηση προώθησης γερμανικών προϊόντων είχε ξεκινήσει από τη Ρωσία. Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ κάλεσε τη Μέρκελ να βοηθήσει στον εκσυγχρονισμό της ρωσικής βιομηχανίας. Εκείνη ανταποκρίθηκε αλλά έθεσε όρους. «Είναι σχεδόν άρρηκτοι οι δεσμοί μεταξύ του εκσυγχρονισμού της οικονομίας και του εκδημοκρατισμού της κοινωνίας» ανέφερε χαρακτηριστικά. Και αφού ο ρώσος ηγέτης συμφώνησε ότι τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι η αχίλλειος πτέρνα της χώρας του, προχώρησαν στην «ουσία». Το σχέδιο εκσυγχρονισμού της ρωσικής βιομηχανίας αφορά τις πεπαλαιωμένες υποδομές της χώρας όπως οδικές αρτηρίες, σιδηροδρόμους, αεροδρόμια και λιμάνια. Εξίσου σημαντική όσο και η απαραίτητη είναι για τη Ρωσία η εισαγωγή γερμανικής τεχνογνωσίας προκειμένου να δημιουργηθεί η «ρωσική Silicon Valley».



Στην Ελλάδα η κύρια ερώτηση είναι "τί κέρδισε η Siemens από την Ελλάδα". Προφανώς, η Siemens (και οι υπόλοιπες Γερμανικές επιχειρήσεις) κάτι έχει να κερδίσει και από την Κίνα. Αυτό που όμως δεν πρέπει να ξεχνούμε ως ερώτηση είναι "τί έχει να κερδισει η Κίνα από την Siemens". Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι κάθε συναλλαγή είναι πρόθυμη και εκούσια, άρα και τα δύο μέρη έχουν να κερδίσουν κάτι. Κοινώς, το ζήτημα είναι τί πουλά η Siemens (και, ευρύτερα, τί πουλά η Γερμανία) και, φυσικά, με ποιούς όρους το πουλά. Εάν απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, μπορούμε να βρούμε τις αιτίες του πλεονάσματος. Οι οποίες αιτίες δεν γίνεται να περιορίζονται μόνο στο κοινωνικό dumping της Γερμανίας (επιχείρημα άστοχο, εάν συγκρίνουμε το κοινωνικό dumping της Γερμανίας με το ευρύτερο dumping της Κίνας). Ως εκ τούτου, η συζήτηση γυρίζει και πάλι προς την έννοια του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος και όλα τα συμπαρομρτούντα (κυρίως για την Ελληνική οικονομία).

Για το ζήτημα της Γερμανίας διαβάζουμε και στα επόμενα άρθρα του "Βήματος":

"Κάνε μπίζνες, όχι... πόλεμο

ΜΗΠΩΣ είναι οι Γερμανοί που ζουν εις βάρος των άλλων; Αυτό το προκλητικό για τους αναγνώστες του ερώτημα απηύθυνε σε πρόσφατο άρθρο του το έγκυρο γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel». Και όσο αξιοθαύμαστη είναι η τόλμη του γερμανικού εντύπου άλλο τόσο καίριο είναι το ίδιο το ζήτημα που έθεσαν οι συντάκτες του. Η γερμανική βιομηχανία συγκεντρώνει επί δεκαετίες τον θαυμασμό και την εμπιστοσύνη των ευρωπαίων- και όχι μόνο- καταναλωτών για την ποιότητα των προϊόντων της. Από τις οικιακές συσκευές ως τα οχήματα βαρέως τύπου, το σύνολο των προϊόντων «made in Germany» φημίζεται για την αντοχή του στον χρόνο και για την εξαιρετική σχέση τιμής- ποιότητας. Η ποιότητα παραμένει, μόνο που η «τιμή» της γερμανικής βιομηχανίας μοιάζει να έχει ξεθωριάσει. Σήμερα η Γερμανία συνιστά για τους εταίρους στην Ευρωπαϊκή Ενωση ένα κακομαθημένο παιδί. Εναν παίκτη που δεν σέβεται τους κανόνες. Η μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης υπέστη σοβαρό πλήγμα- όπως σχεδόν το σύνολο των οικονομιών του πλανήτηαπό την πρόσφατη οικονομική κρίση, μόνο που τώρα η ίδια ανακάμπτει εξάγοντας όχι μόνο προϊόντα, αλλά και χρέη στις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Ζει δηλαδή χάρη στο εμπορικό της πλεόνασμα το οποίο μεταφράζεται σε έλλειμμα για τις χώρες που εισάγουν γερμανικά προϊόντα. Το χειρότερο είναι ότι την ίδια στιγμή τις εγκαλεί για δημοσιονομική εκτροπή και τις θέτει υπό την εποπτεία της προκειμένου να επανέλθουν «στον ίσιο δρόμο».

Μια μικρή ομάδα οικονομολόγων συνεπικουρούμενη από λιγοστούς πολιτικούς- προκειμένου να τηρούνται και τα προσχήματα- θα αποφασίζει και θα επιβάλλει τα προσήκοντα μέτρα σε όσα κράτη δεν είναι ανταγωνιστικά, παραβιάζουν τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας ή απλώς δεν συμβαδίζουν με τις κρατούσες αντιλήψεις πολιτικής οικονομίας. Κάπως έτσι φαντάζεται η γερμανίδα καγκελάριος την ανεξάρτητη αρχή που θα εποπτεύει τις ευρωπαϊκές οικονομίες. Η οντότητα που δεν θα υπόκειται σε κανέναν κοινοβουλευτικό έλεγχο ή περιορισμό έστω από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα έχει όνομα- Κλαμπ του Βερολίνου- αλλά ευτυχώς βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά. Πρόκειται για ένα ευρωπαϊκό υβρίδιο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, του G7 και των οίκων αξιολόγησης. Το Κλαμπ του Βερολίνου θα μοιάζει με όλους αυτούς τους οργανισμούς αλλά θα είναι ακόμη πιο ισχυρός από αυτούς καθώς, όπως αποκαλύπτει το «Spiegel», θα επιβάλλεται κατά περίπτωση και «εφόσον απαιτείται» ακόμη και ο περιορισμός της εθνικής κυριαρχίας μιας χώρας. Στην πραγματικότητα τα κράτη που αντιμετωπίζουν προβλήματα χρηματοδότησης ή θεωρούνται αναξιόπιστοι οφειλέτες θα τίθενται υπό πλήρη κηδεμονία, όπως ακριβώς προβλέπει το πτωχευτικό δίκαιο για τις προβληματικές επιχειρήσεις.

Λίγη λιτότητα δεν βλάπτει
Αυτά αποκαλύφθηκαν λίγες μέρες πριν. Αλλά την ίδια στιγμή που η Ανγκελα Μέρκελ επεξεργάζεται κανόνες πειθαρχίας για λογαριασμό των υπόλοιπων Ευρωπαίων, αποκρούει τα επικριτικά σχόλια λέγοντας: «Καθένας με τον τρόπο του». Ετσι απάντησε την περασμένη εβδομάδα σε συνέντευξη Τύπου όταν κάποιος δημοσιογράφος τής θύμισε ότι με τα μέτρα λιτότητας που έχει υιοθετήσει προκαλεί την μήνιν των υπολοίπων εταίρων της εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Βέβαια δεν εξήγησε ακριβώς πώς μπορεί μια χώρα που ζει από τις εξαγωγές της να επιβάλλει συγχρόνως λιτότητα στις χώρες από τις οποίες περιμένει να καταναλώσουν τα αγαθά που η Γερμανία εξάγει. Κάνοντας έναν ελιγμό και αντιστρέφοντας το ερώτημα η γερμανίδα καγκελάριος τόνισε ότι με τα μέτρα περιστολής των δημοσίων δαπανών που επιβάλλει η Γερμανία στο εσωτερικό της δεν θέλει απλώς να δώσει το καλό παράδειγμα. Τόσο η ίδια όσο και ο υπουργός Οικονομικών της χώρας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ισχυρίζονται ότι «δεν βλάπτει και λίγη λιτότητα». Σύμφωνα με αυτό το δόγμα η μείωση του γερμανικού δημοσιονομικού ελλείμματος είναι απαραίτητη προκειμένου να νιώσουν οι Γερμανοί πιο σίγουροι για την οικονομική ευρωστία της χώρας τους. Οταν το γερμανικό έλλειμμα μειωθεί τότε θα τονωθεί η οικονομία και οι Γερμανοί θα καταναλώσουν και πάλι. Αυτό όμως δεν φαίνεται να συμβαίνει προς το παρόν. Το ακριβώς αντίθετο μάλιστα.

Οπως βεβαιώνουν τα στατιστικά στοιχεία που δημοσιοποίησε την περασμένη εβδομάδα ο Οργανισμός Ευρωπαίων Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (ΑCΕΑ) η ζήτηση γερμανικών προϊόντων στη χώρα κατασκευής τους έχει μειωθεί σημαντικά τους τελευταίους έξι μήνες. Το γεγονός δεν μοιάζει καθόλου παράδοξο αν σκεφτεί κανείς ότι οι ίδιες οι γερμανικές επιχειρήσεις «σκάβουν τον λάκκο τους» διατηρώντας σε πολύ χαμηλά επίπεδα τους μισθούς των εργαζομένων τους. Πρόκειται για μια εξόχως κοντόφθαλμη πολιτική η οποία στηρίζεται στη συνεχή οικονομική μεγέθυνση και αύξηση των εξαγωγών. Ομως το εμπορικό πλεόνασμα μιας χώρας συνεπάγεται αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο για πολλές άλλες. Με άλλα λόγια, οι Γερμανοί ζουν για να παράγουν και όλοι οι άλλοι Ευρωπαίοι ζουν για να καταναλώνουν. Για την ακρίβεια, δεν είναι μόνο οι Γερμανοί που ζουν από τα ελλείμματα των υπολοίπων οικονομιών. Μαζί με τη Γερμανία, η Κίνα και η Ιαπωνία είναι οι χώρες που τροφοδοτούν τις οικονομίες τους κυρίως με την καταναλωτική ζήτηση των τρίτων χωρών. Γερμανικής προέλευσης αλλά όχι κατασκευής
Η ιδιαιτερότητα της Γερμανίας έγκειται τόσο στην επιμονή της να κρατά χαμηλά την εγχώρια ζήτηση (μέσω των χαμηλών μισθών) όσο και στη σταθερή επιδίωξή της να επιβάλλει τους δικούς της κανόνες πειθαρχίας στους άλλους. Οι 16 χώρες-μέλη του ευρώ έχουν ασφαλώς συμφωνήσει σε κάποιους κοινούς κανόνες προκειμένου να διαφυλαχθεί η σταθερότητα του κοινού νομίσματος. Τους οποίους θα πρέπει κατά συνέπεια να τηρούν. Μόνο που η Γερμανία «θυμάται» το κοινό συμφέρον μόνο όταν πρόκειται για τη νομισματική πολιτική ενώ συνεχίζει να ακολουθεί μοναχικό δρόμο ως προς την αναπτυξιακή πολιτική. Είναι κοινή η διαπίστωση των οικονομολόγων ότι το ισχυρό ευρώ ενισχύει αποκλειστικά την ανταγωνιστικότητα των γερμανικών επιχειρήσεων.

Δεν είναι όμως μόνον αυτά τα μυστικά της επιτυχίας του γερμανικού θαύματος. Η Γερμανία διατηρεί την πρωτοκαθεδρία ως εξαγωγική χώρα μεταξύ των υπολοίπων χωρών της Ευρώπης χάρη και στη μετεγκατάσταση των εμβληματικών της επιχειρήσεων. Τα στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας είναι αποκαλυπτικά. Το 45% των εξαγόμενων προϊόντων κατασκευάζεται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει εκτός συνόρων. Τα στατιστικά δεν είναι επικαιροποιημένα (το προαναφερόμενο ποσοστό αφορά το 2006) καθώς η υπηρεσία σταμάτησε να προσμετρά την παράμετρο των εξαγωγών επικαλούμενη φόρτο εργασίας.

Ωστόσο είναι γνωστό ότι πολλά από τα Cayenne δεν κατασκευάζονται αλλά απλώς συναρμολογούνται στις εγκαταστάσεις της Ρorsche στη Λειψία. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με άλλα μοντέλα του ομίλου VW τα οποία παράγονται στη Σλοβακία, στο Βέλγιο ή στο Μεξικό. Συνεπώς κατά ένα μεγάλο ποσοστό τα εξαγώγιμα προϊόντα της Γερμανίας είναι... εισαγόμενα".


"«Μπουμ» για τα όπλα made in Germany

ΒΕΡΟΛΙΝΟ Η Γερμανία διπλασίασε τα τελευταία πέντε χρόνια τις εξαγωγές όπλων. Σήμερα καταλαμβάνει, με 11% μερίδιο στις παγκόσμιες αγορές, την τρίτη θέση των εξαγωγικών χωρών στον κόσμο - πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες (30%) και τη Ρωσία (23%). Και σε αυτό συνέβαλε πριν από όλα η πώληση υποβρυχίων (φωτογραφία) και αρμάτων μάχης, μεγάλο μέρος εκ των οποίων αγοράστηκε από την Ελλάδα. Αυτό αναφέρεται στη φετινή έκθεση του ινστιτούτου έρευνας για την ειρήνη Sipri (Stockholm Ιnternational Ρeace Research Ιnstitute) στη Στοκχόλμη. Στο διάστημα 2000-2004 το γερμανικό μερίδιο στην πώληση όπλων δεν υπερέβαινε το 6%. Σύμφωνα με το Sipri, το 44% των γερμανικών εξαγωγών συνίσταται από πολεμικά σκάφη και το 27% από άρματα μάχης. Ο μεγαλύτερος εισαγωγέας, με 14%, είναι η Τουρκία ακολουθούμενη από την Ελλάδα (13%).

Το «μπουμ» αυτό έχει προκαλέσει ανησυχίες στην αντιπολίτευση. Οι νέοι αριθμοί δείχνουν « ότι χρειαζόμαστε πολύ πιο ισχυρό έλεγχο των εξοπλισμών και αυστηρότερα κριτήρια για την εξαγωγή όπλων » δήλωσε η πρόεδρος των Πρασίνων Κλαούντια Ροτ. Και ο έλεγχος αυτός, πρόσθεσε, πρέπει να ασκείται σε πρώτη γραμμή από το κοινοβούλιο.

Ακόμη πιο δραστικά λόγια βρήκε ο βουλευτής του κόμματος Αριστερά Γιαν βαν Ακεν. « Πρόκειται για ανατριχιαστικό φαινόμενο» είπε. « Δεν επιτρέπεται να διατηρούμε θέσεις εργασίας που στηρίζονται στον θάνατο άλλων ανθρώπων . Τέτοιες εξαγωγές πρέπει να απαγορευθούν ».

Λιγότερο επικριτικός, αντίθετα, ήταν ο εκπρόσω- πος των Σοσιαλδημοκρατών σε στρατιωτικά θέματα Ράινερ Αρνολντ. « Δεν βρίσκω τίποτε το μεμπτό, αν οι γερμανικές εταιρείες προμηθεύουν όπλα στους νατοϊκούς εταίρους » είπε. Ο έλεγχος πρέπει να στραφεί προς τις χώρες του Τρίτου Κόσμου, ιδίως τις αραβικές. Πάντως, πρόσθεσε, « με τα όπλα που στέλνουμε εκεί, θέλουμε την καταπολέμηση της τρομοκρατίας ».

Ο τζίρος στην παγκόσμια αγορά όπλων, σύμφωνα με το Sipri, αυξήθηκε κατά 22% τα τελευταία πέντε χρόνια. Το «χιτ» είναι τα μαχητικά αεροσκάφη υψηλής τεχνολογίας, που είναι και τα ακριβότερα. « Κράτηπου έχουν οικονομικά αποθέματαέχουν κάνει μεγάλες παραγγελίες.Η αντίδραση των αντιπάλων τους στην περιοχή ήταν να κάνουν επίσης παρόμοιες αγορές » αναφέρεται στην έκθεση. Η σπείρα των εξοπλισμών αυξάνεται λοιπόν και τίποτε δεν φαίνεται να της βάζει φρένο, ούτε καν η παγκόσμια οικονομική κρίση.

Προς επίρρωσιν του σχετικού ανέκδοτου...(*)

Οπως διαβάζουμε στην "Ελευθεροτυπία":

"Κάθε «σοφός» και μια γνώμη
ΕΠΕΚΤΑΤΙΚΗ Ή ΠΕΡΙΟΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΓΙΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ;

Να σφίξουμε το ζωνάρι ή να μην το σφίξουμε; Το ερώτημα αποτελεί αναμφίβολα το σημαντικότερο στην τρέχουσα φάση της διεθνούς οικονομικής κρίσης, γύρω από το οποίο διασταυρώνουν τα ξίφη τους και συγκρούονται κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί, αρθρογράφοι και οικονομολόγοι.

Στην τελευταία του έκθεση, ο ΟΟΣΑ, τον Μάιο, προέβλεψε μείωση των δημόσιων ελλειμμάτων στις χώρες-μέλη του σε 6,4% του συνολικού ΑΕΠ φέτος και σε 5,8% το 2011. Για την ευρωζώνη -που ήδη έχει μπει σε προγράμματα λιτότητας- ο διεθνής οργανισμός προβλέπει αντίστοιχα 5,1% και 3,6%, ενώ για τις ΗΠΑ 9% και 7,9%. Οχι κι άσχημα δηλαδή.

Ωστόσο οι οπαδοί των περικοπών και της λιτότητας, που στην πλεινότητά τους έχουν σήμερα το πάνω χέρι στα κέντρα σχεδιασμού και άσκησης της οικονομικής πολιτικής, επιμένουν ότι ποτέ πριν οι αναπτυγμένες οικονομίες δεν είχαν τόσο μεγάλα ελλείμματα σε περίοδο ειρήνης. Προειδοποιούν αυξανόμενα -μετά το ξέσπασμα της κρίσης χρέους στην Ευρώπη- ότι αυτά απειλούν την αξιοπιστία, συνθλίβουν την επενδυτική εμπιστοσύνη και την κατανάλωση, απειλούν με εκτόξευση το κόστος δανεισμού και θα οδηγήσουν σε μια νέα επιβράδυνση της οικονομίας.

Η άλλη πλευρά δίνει έμφαση στην τρωτή ανάκαμψη που εμφανίζει σήμερα η παγκόσμια οικονομία. Ο βασικός τους φόβος είναι το ενδεχόμενο ένα πρόωρο σφίξιμο να οδηγήσει σε μια ραγδαία οικονομική επιβράδυνση, όπως στην Ιαπωνία τη δεκαετία του '90, οδηγώντας τις μεγαλύτερες οικονομίες του πλανήτη στον αποπληθωρισμό. Η αλληλεπίδραση υψηλών χρεών και αποπληθωρισμού, προειδοποιούν, θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα πτωτικό σπιράλ, προκαλώντας «χαμένη δεκαετία» ανάλογη εκείνης που βίωσε και συνεχίζει να βιώνει η χώρα του Ανατέλλοντος Ηλίου.

Το ερώτημα απασχόλησε εκτεταμένα τον διεθνή Τύπο, μεταξύ άλλων και τους «Financial Times», τη «Wall Street Journal» και άλλες έντυπες εκδόσεις. Παραθέτουμε αποσπάσματα από απόψεις που διατυπώθηκαν τις τελευταίες ημέρες:

Κένεθ Ρογκόφ, καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ

Το χρέος θα επιβαρύνει την ανάπτυξη

Τα επιθετικά πακέτα τόνωσης της οικονομίας μέσω αύξησης των δημόσιων δαπανών είχαν νόημα στο πλαίσιο της ευρύτερης μάχης που δόθηκε για την αντιμετώπιση της ύφεσης. Ο κίνδυνος μιας δεύτερης Μεγάλης Υφεσης ήταν απτός και το τεράστιο κόστος διασφάλισης απέναντι σε αυτόν άξιζε. Ομως ακόμη και εκεί που μια ελληνικού τύπου κρίση χρέους είναι απίθανη, το βάρος του χρέους θα επιβαρύνει τελικά την ανάπτυξη εξαιτίας της αναπόφευκτης δημοσιονομικής προσαρμογής. ...Οι κυβερνήσεις που δίνουν έμφαση στη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική διατηρησιμότητα είναι πιθανό ότι θα πείσουν ευκολότερα τις κεντρικές τους τράπεζες να τους προσφέρουν υποστήριξη. ...Ετσι, αν μια νέα ύφεση απειλήσει την οικονομία, τότε η νομισματική πολιτική σε συνδυασμό με επιθετικά μέτρα αντιμεπώπισης του αποπληθωρισμού είναι αναμφίβολα η πιο αξιόπιστη πρώτη γραμμή άμυνας. Δυστυχώς όμως το μεγαλύτερο μέρος του κόσμου θα αντιμετωπίσει τεράστια μακροοικονομική αβεβαιότητα στα επόμενα χρόνια. Σε αυτό το περιβάλλον, μέτρα που βαθμιαία σταθεροποιούν το χρέος έχουν σίγουρα νόημα. Αν τα πράγματα αλλάξουν ριζικά προς το χειρότερο, τότε ναι, επιπλέον δημοσιονομικά μέτρα θα χρειαστούν. Αλλά έως τότε ένα πανικόβλητο κύμα δημοσιονομικών μέτρων είναι πολύ πιο πιθανό να αποσταθεροποιήσει την ανάκαμψη αντί να την τροφοδοτήσει.

Λόρενς Σάμερς, κορυφαίος οικονομικός σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου Μπ. Ομπάμα

Συγκράτηση της ζήτησης και ενίσχυση εμπιστοσύνης

Οι κριτικές λένε ότι η δέσμευση του προέδρου Ομπάμα να υποστηρίξει την ανάκαμψη της οικονομίας βραχυπρόθεσμα και να μειώσει το έλλειμμα μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα αποτελεί «ανάμικτο μήνυμα». Στην πραγματικότητα η μόνη λογική πορεία για μια οικονομία που αντιμετωπίζει τις διπλές προκλήσεις μιας ραγδαίας συρρίκνωσης της ζήτησης και της δημοσιονομικής κατάστασης που είναι ανάγκη να διορθωθεί. ...Ο συνδυασμός μέτρων που εμποδίζουν ραγδαία πτώση της ζήτησης βραχυπρόθεσμα και μέτρων που ενισχύουν την εμπιστοσύνη -μέσω του ελέγχου των παραγόντων που αυξάνουν τα ελλείμματα- προσφέρει την καλύτερη προοπτική για την οικονομία στα επόμενα χρόνια. ...Θα δούμε καλύτερα στα επόμενα χρόνια ότι η ώθηση της ανάπτυξης και η μείωση των ελλειμμάτων είναι συμπληρωματικοί και όχι ανταγωνιστικοί στόχοι. Μειώνοντας το φάσμα των μελλοντικών ελλειμμάτων θα βελτιωθεί η βραχυπρόθεσμη ανάπτυξη. Και διασφαλίζοντας επαρκή ανάπτυξη βραχυπρόθεσμα θα μειωθούν τα μακροπρόθεσμα ελλείμματα.

Μπραντ Ντελόνγκ, καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.

Τιτάνια επεκτατική πολιτική

Η καρδιά του προβλήματος είναι η Ελλάδα, η Ιρλανδία, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιταλία. Αυτές οι χώρες θα πρέπει να προχωρήσουν σε προγράμματα λιτότητας. Οχι όμως η Γερμανία, η Βρετανία, οι ΗΠΑ, οι οποίες με την αξιολόγηση του χρέους τους σε παρά πολύ υψηλό επίπεδο, το καλύτερο που μπορούν να κάνουν για να απομακρύνουν μια ύφεση της κλίμακας της δεκαετίας του '30 είναι να δεσμευτούν σε μια συντονισμένη παγκόσμια οικονομική επέκταση. Χρειάζεται τιτάνιου μεγέθους επεκτατική δημοσιονομική, νομισματική και τραπεζική πολιτική...

Τζέφρεϊ Σακς, διευθυντής του Earth Institute του Πανεπιστημίου Κολούμπια

Προώθηση των επενδύσεων

Το εντυπωσιακό συστατικό της τρέχουσας συζήτησης για τη λιτότητα και τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας είναι η έλλειψη προσοχής στις επενδύσεις. Οι καταναλωτές δεν θα προσφέρουν τον κινητήρα της ανάκαμψης, ούτε θα έπρεπε έπειτα από μια δεκαετία υπερκατανάλωσης. Οι ΗΠΑ και η Ευρώπη θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν την πρόσφατη διορθωτική κίνηση στις αποταμιεύσεις για την προώθηση μακροπρόθεσμων επενδύσεων σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο, τον καταλληλότερο τρόπο για την υποστήριξη μιας διατηρήσιμης ανάπτυξης.

Ρόμπερτ Σκιντέλσκι, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας, πολιτικός, συγγραφέας και βραβευμένος βιογράφος του Τζον Μέιναρντ Κέινς

Μόνο με ισοσκελισμό προϋπολογισμών

Υψηλού κύρους διεθνείς θεσμοί όπως το G20, το ΔΝΤ και ο ΟΟΣΑ «συναντήθηκαν» με τις αγορές και τους αρθρογράφους των οικονομικών στηλών απαιτώντας μείωση των ελλειμμάτων από τις κυβερνήσεις. Οποιαδήποτε άλλη πορεία, λένε, θα φέρει την καταστροφή. Ο ισοσκελισμός των προϋπολογισμών είναι ο μόνος τρόπος για την επιστροφή στην ευημερία. Ολες οι δυτικές κυβερνήσεις, με εξαίρεση την κυβέρνηση Ομπάμα, έχουν δεσμευτεί στις περικοπές, ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος αδυνατεί να περάσει ένα νέο πακέτο τόνωσης της οικονομίας στο Κογκρέσο...

Η άποψη των κλασικών για την οικονομία, την οποία ο Κέινς ξεκίνησε να γκρεμίζει, δεν είναι απλά ζωντανή αλλά στα τελευταία χρόνια κυρίαρχη, τροφοδοτώντας την πεποίθηση ότι οι ανταγωνιστικές αγορές μπορούν να αφεθούν στη αυτορύθμισή τους, προσφέροντας πάντα την απασχόληση που είναι επιθυμητή, ενώ είναι άτρωτες σε μεγάλης κλίμακας κρίσεις. Αυτή τροφοδοτεί την αντίθεση στις κυβερνητικές παρεμβάσεις και τις πολιτικές τόνωσης της οικονομίας, οι οποίες θεωρούνται περιττές, αν όχι επιζήμιες. Αν δεν ξεκινήσουμε να συζητάμε τα οικονομικά σε ένα κεϊνσιανό πλαίσιο, είμαστε καταδικασμένοι σε συνεχόμενες κρίσεις και υφέσεις και η επόμενη θα έλθει πολύ πιο σύντομα απ' ό,τι πιστεύουμε".


(*): λέγεται, ως ανέκδοτο, ότι αν συσκεφθούν τρεις οικονομολόγοι, τότε θα υπάρξουν τέσσερα διαφορετικά συμπεράσματα.

Και πάλι για τις τιμές

Οπως διαβάζουμε στην "Ελευθεροτυπία":

"Ράμπο και για τιμές
Της Δήμητρας Καδδά

ΡΑΜΠΟ που θα ελέγχουν παράλληλα φοροδιαφυγή και αισχροκέρδεια δημιουργούν από κοινού τα υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών με ρύθμιση που θα κατατεθεί εντός των ημερών στη Βουλή.

Στόχος τους είναι να ελέγχουν τις τιμές πώλησης προϊόντων και πρώτων υλών μεταξύ εταιρειών του ίδιου ομίλου με δραστηριότητα και στο εξωτερικό.

Πρόκειται για την πρώτη από τις τρεις συνολικά νομοθετικές παρεμβάσεις που προωθεί η αρμόδια υπουργός Οικονομίας Λούκα Κατσέλη μέσα στις επόμενες εβδομάδες. Παράλληλα ετοιμάζεται ρύθμιση με την οποία οι καταναλωτές θα έχουν δικαίωμα να αποζημιωθούν αν υπέστησαν ζημία αγοράζοντας ακριβά προϊόντα και υπηρεσίες από εταιρείες που παραβιάζουν τον ανταγωνισμό.

Υπό επεξεργασία είναι επίσης και τροπολογία για τη διαφάνεια στις τιμές χονδρικής.

Στο θέμα των ενδοομιλικών συναλλαγών, οι έρευνες της γενικής γραμματείας Εμπορίου σε 40 πολυεθνικές δείχνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι σε πολλές περιπτώσεις προϊόντα ή πρώτες ύλες υπερτιμολογούνται κατά την εισαγωγή. Ετσι, αυξάνεται η τελική τιμή στην οποία διατίθενται στην ελληνική αγορά αλλά χάνονται και υπέρογκα ποσά φορολογικών εσόδων καθώς φαίνεται μειωμένο το περιθώριο κέρδους για τη θυγατρική που φορολογείται στην Ελλάδα και αντίστοιχα αυξημένο στη μητρική ή στο παράρτημα του εξωτερικού στο οποίο είναι ευνοϊκότερη η αντιμετώπιση κερδών.

Ακρίβεια

Το ζήτημα έχει τεράστιο αντίκτυπο στις τιμές, καθιστώντας την Ελλάδα μία από τις πιο ακριβές χώρες ανά την Ε.Ε. Ωστόσο, είναι στη βάση του φορολογικό, αφού οι ίδιες εταιρείες χρησιμοποιούν και άλλες μεθόδους για να περιορίσουν το φορολογητέο τους εισόδημα, για παράδειγμα μέσω υπέρογκου δανεισμού τους από την εταιρεία του εξωτερικού.

Πληροφορίες αναφέρουν ότι τα ευρήματα που ήδη υπάρχουν πρέπει να «δεθούν» με ελέγχους και επεξεργασία που πρέπει να γίνει και από εξειδικευμένο στα φορολογικά θέματα προσωπικό. Ετσι προωθήθηκε η συνεργασία της γενικής γραμματείας Εμπορίου και της γενικής γραμματείας Φορολογικών και Τελωνειακών Θεμάτων για να υπάρξει συνδυασμός τεχνογνωσίας σε θέματα κοστολόγησης και φορολογικών θεμάτων.

Η ευθύνη για τη συλλογή των στοιχείων ανήκει στο υπουργείο Οικονομίας, καθώς οι εταιρείες που διεξάγουν ενδοομιλικές συναλλαγές υποχρεούνται βάσει νόμου να τεκμηριώνουν την τιμή μεταβίβασης με στοιχεία στις υπηρεσίες της αρμόδιας γενικής γραμματείας Εμπορίου.

Σε περίπτωση που εντοπιστούν παραβατικές συμπεριφορές προβλέπονται υψηλά πρόστιμα.



Η έρευνα του υπουργείου Οικονομίας έχει ξεκινήσει εδώ και μήνες. Ελαβε και εξετάζει τους φακέλους τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών από 40 εταιρείες στο χώρο του λιανεμπορίου και της βιομηχανίας. Εξετάζει αν υπάρχουν είτε υπερτιμολογήσεις στα προϊόντα που πωλούνται από διεθνικούς ομίλους στη χώρα μας είτε αν οι τιμές που χρησιμοποιούνται «εσωτερικά» διαφέρουν από αυτές στα προϊόντα που διατίθενται προς τρίτους.

Παράλληλα, με τροπολογία θεσπίζεται το δικαίωμα του καταναλωτή αλλά και θιγόμενων επιχειρήσεων να ζητήσουν αποκατάσταση της ζημίας που υπέστησαν λόγω παραβίασης της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας (εναρμονισμένη πρακτική, εκμετάλλευση δεσπόζουσας θέσης κ.λπ.). Δικαίωμα αποκατάστασης θα έχουν και αν παραβιαστούν καταδικαστικές αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Αποζημίωση, σύμφωνα με πληροφορίες, θα μπορούν να ζητήσουν και οι «έμμεσοι» αγοραστές, δηλαδή αυτοί που επλήγησαν γιατί η ανατίμηση τους επιβάρυνε μέσω της αλυσίδας διανομής (π.χ. υπερβολικό κόστος μεταφοράς λόγω τιμών καυσίμων ή υψηλές τιμές στο ράφι λόγω μεγάλων ανατιμήσεων των προμηθευτών) .

Οι αγωγές αποζημίωσης θα κατατίθενται στα πολιτικά δικαστήρια και θα είναι δεσμευτικές οι αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού και των εθνικών δικαστηρίων".

Επί του ιδίου θέματος και το επόμενο άρθρο της εφημερίδας:

"Καπέλα από πολυεθνικές

Εχουμε τιμές «φωτιά» σε τυποποιημένα τρόφιμα και είδη προσωπικής υγιεινής πολυεθνικών εταιρειών, αλλά είμαστε οι πιο φθηνοί σε νωπά φρούτα και οπωροκηπευτικά.

Ενα πακέτο επώνυμες παιδικές πάνες πωλείται τώρα έναντι 19,29 ευρώ στην Ελλάδα, έναντι 12,5 ευρώ στη Γερμανία και 11,76 στη Σλοβενία. Η τιμή για ένα μπουκάλι βότκα φτάνει στα 17,76 ευρώ, έναντι 11,19 ευρώ στην Ισπανία και το ίδιο κουτί αναψυκτικού που εδώ πωλείται 53 λεπτά κοστίζει μόνο 40 λεπτά στη Γαλλία.

Τα στοιχεία προκύπτουν από τις νέες τιμοληψίες που βρίσκονται σε εξέλιξη από το υπουργείο Οικονομίας, το οποίο επιχειρεί να «χαρτογραφήσει» τα μέτωπα της ακρίβειας στην ελληνική αγορά, συγκρίνοντας τις τιμές με αυτές που τώρα υπάρχουν στο εξωτερικό. Εχουν επιλεγεί πάνω από 70 τρόφιμα και είδη προσωπικής υγιεινής, όχι μόνο επώνυμα (πολυεθνικών), αλλά και νωπά προϊόντα.

Απουσιάζει η καταναλωτική συνείδηση

Τα στοιχεία δείχνουν ότι το πρόβλημα επικεντρώνεται σε συγκεκριμένους παραγωγούς, κυρίως με πολυεθνική δράση. Μάλιστα, πολλοί εξ αυτών ερευνώνται από την αρμόδια Γενική Γραμματεία Εμπορίου για ενδοομιλικές συναλλαγές, αλλά έχουν μπει κατά καιρούς και στο στόχαστρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη της αγοράς, στην Ελλάδα η ψαλίδα των τιμών είναι τόσο μεγάλη όχι μόνο εξαιτίας προβλημάτων στον ανταγωνισμό, ή στο φορολογικό καθεστώς που οδηγεί σε υπερτιμολογήσεις, αλλά και της απουσίας ισχυρής καταναλωτικής συνείδησης".

Υψος ΦΠΑ ανά την Ευρώπη

"ειν' η γόπα που τη μάζεψε ένας μάγκας" (*)

Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Δύο τσιγάρα, παρακαλώ, κύριε περιπτερά!

Χύμα τσιγάρα μπορούν να αγοράζουν από τα περίπτερα του νομού τους εδώ και περίπου έναν μήνα οι κάτοικοι της Μεσσηνίας. Οι περιπτερούχοι του νομού αποφάσισαν να προχωρήσουν σε αυτή την κίνηση θεωρώντας ότι η μείωση του ποσοστού κέρδους τους, από 8% σε 3,5% ανά πακέτο, αποδεικνύεται μοιραία για τον κλάδο τους. Επιπλέον, έχουν να αντιμετωπίσουν και τη μειωμένη, λόγω κρίσης, αγοραστική δύναμη των καταναλωτών. « Στην Καλαμάτα, όπου η ανεργία κάνει θραύση, προτού προχωρήσουμε στη χύμα πώλησηέρχονταν πέντε άτομα μαζί να αγοράσουν ένα πακέτο» δηλώνει στο «Βήμα» η πρόεδρος των Περιπτερούχων Μεσσηνίας κυρία Ειρήνη Γρηγοροπούλου , ενώ ο κ. Χρήστος Καράγιωργας , ιδιοκτήτης περιπτέρου στο κέντρο της μεσσηνιακής πρωτεύουσας, συμπληρώνει ότι «η χύμα πώληση είναι ενδεικτική της οικονομικής κρίσης, το φαινόμενο μου θυμίζει παλιές εποχές, όταν ο παππούς μου με έστελνε να του αγοράσω δύο τσιγάρα από το καπνοπωλείο» .

Αφετηρία για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία στάθηκαν για τους περιπτερούχους της Μεσσηνίας τα προβλήματα που εμφανίζονταν στις σχέσεις τους με τις αντιπροσωπείες των καπνοβιομηχανιών. «Οι εταιρείες μάς αναγκάζουν να πάρουμε έναν μίνιμουμ αριθμό πακέτων από κάθε καινούργια μάρκα που βγαίνει στην αγορά. Τις περισσότερες φορές αυτά τα πακέτα μένουν απούλητα, και όταν πάμε να τα επιστρέψουμε,οι αντιπροσωπείες δεν τα δέχονται πίσω, αφού επικαλούνται ότι έχει περάσει η ημερομηνία επιστροφής. Κάτι για το οποίο δεν μας ενημερώνουν από πριν» λέει η κυρία Γρηγοροπούλου. «Ξεκίνησε ως προσπάθεια να ξεφορτωθούμε στοκ που υπήρχε με τις παλιές τιμές,αλλά και με μάρκες που έμεναν αδιάθετες, όμως βλέπουμε ότι οι πελάτες ανταποκρίνονται.

Η οικονομική αδυναμία του κόσμου είναι φανερή, όλο και περισσότερος κόσμος σταμάτησε να αγοράζει ολόκληρο πακέτο» τονίζει ο κ. Καράγιωργας. Επιπλέον, η διάθεση χύμα τσιγάρων βοήθησε τα περίπτερα να αντιμετωπίσουν φαινόμενα όπως η... τράκα. «Ερχόταν συνέχεια κόσμος στο περίπτερο και ζητούσεδύο, τρία τσιγάρα, δεν είχε χρήματα να αγοράσει ολόκληρο πακέτο.Είναι δύσκολο να του αρνηθείς.Με αυτόν τον τρόπο ο πελάτης μπορεί να αγοράσει λίγα τσιγάρα,προς 15 ή 20 λεπτά το ένα» αναφέρει η κυρία Γρηγοροπούλου. «Επιπλέον σε πολλά σημεία της πόλης υπάρχουν ναρκομανείς οι οποίοι αν αρνηθείς να τους δώσεις τσιγάρα μπορεί να γίνουν βίαιοι» συμπληρώνει. Μέχρι στιγμής οι περιπτερούχοι του νομού δεν έχουν δεχθεί καμία αντίδραση, ούτε από τις ελεγκτικές αρχές ούτε από τις καπνοβιομηχανίες. «Για μαςη χύμα πώληση είναι ένα μέσον επιβίωσης. Τα πράγματα πάνε πολύ άσχημα, πολλά περίπτερα σε απομονωμένες περιοχές έχουν ήδη βάλει λουκέτο.Η μείωση του ποσοστού κέρδους είναι καταστροφική,ενώ υπάρχουν φήμες ότι θα υπάρξει και άλλη από τον Σεπτέμβριο. Το τσιγάρο αποτελεί το 60% του τζίρου για τα περίπτερα.Αν το κράτος θέλει να ασχοληθεί με την αγορά του καπνού σοβαρά,ας σταματήσει το λαθρεμπόριοπου κυριαρχεί σε όλη την Ελλάδα» επισημαίνει ο κ. Καράγιωργας.

O Νομός Ηρακλείου ακολούθησε το παράδειγμα της Μεσσηνίας. Εδώ και 15 ημέρες όσοι επισκέπτονται τη μεγαλύτερη πόλη της Κρήτης μπορούν να προμηθεύονται χύμα τσιγάρα από ελληνικές μάρκες. «Πριν από έξι μήνες, όταν ανακοινώθηκε η μείωση του ποσοστού, είχαμε αποσύρει για τρεις ημέρες τα πακέτατης μεγάλης αμερικανικής καπνοβιομηχανίας Ρhilip Μorris,στην οποία ανήκουν οι γνωστότερες μάρκες. Οταν πληροφορηθήκαμε το παράδειγμα της Μεσσηνίας, αποφασίσαμε να το ακολουθήσουμε.Ετσιπουλάμε χύμα ελληνικά τσιγάρα,όπως τα Καρέλια ή τα GR,προς 20 λεπτά το ένα.Εξυπηρετούμε και τον καταναλωτήο οποίος θέλει να μειώσει το κάπνισμα για οικονομικούς λόγους,αλλά διαθέτουμε και τσιγάρα που δεν είχαν υψηλό περιθώριο κέρδους» λέει η κυρία Ελένη Χαιρέτη, πρόεδρος των Περιπτερούχων και Καπνοπωλών του Νομού Ηρακλείου. «Εννοείται ότι ακόμη και ένα τσιγάρο να πουλήσουμε δίνουμε απόδειξη» συμπληρώνει, γιατί οι καιροί είναι πονηροί...

Και στην Κρήτη ο βασικός λόγος της συγκεκριμένης κίνησης έχει να κάνει με την οικονομική κατάσταση: «Ερχεται κόσμος που έχει μαζέψει με τα χίλια ζόρια κέρματαγια να πάρει ένα πακέτο τσιγάρα, αλλά του λείπουν 10 λεπτά.Φυσικά θα του το δώσω,εκείνος όμως δεν ξέρει ότι το προσδοκώμενο κέρδος μου από το πακέτο αυτό μπορεί να είναι μόλις 5 λεπτά» καταλήγει η κυρία Χαιρέτη".


Για το θέμα των τσιγάρων και το άρθρο της "Ελευθεροτυπίας":

"Η υπερφορολόγηση έκοψε τα τσιγάρα... μισαδάκια

Πόλεμος τιμών έχει ξεσπάσει στην αγορά των τσιγάρων, όπου 3-4 πολυεθνικά μεγαθήρια και 2-3 ελληνικές εταιρείες δίνουν μάχη επιβίωσης και κατάκτησης των μεριδίων.

Ακραίες καταστάσεις ανταγωνισμού, που περικλείουν και πρακτικές ντάμπιγκ (πουλάνε τσιγάρα σε τιμή κάτω του κόστους) στην ημερήσια διάταξη.

Από την αρχή του χρόνου η μείωση των πωλήσεων τσιγάρων αγγίζει το 15%. Η μεγάλη αύξηση (ώς και 50%) της τιμής των τσιγάρων λόγω της νέας φορολογίας και τα περιοριστικά μέτρα της αντικαπνικής εκστρατείας πλήττουν τη συγκεκριμένη αγορά.

Πρόσφατα η μεγαλύτερη εταιρεία του χώρου «έριξε» στην αγορά το σήμα της, που είναι και ο λίντερ της, με 3 ευρώ το πακέτο των 20 τσιγάρων, μειώνοντας όμως το μήκος των τσιγάρων που περιέχουν κατά 11 χιλιοστά. Αλλη εταιρεία μείωσε σε δικό της σήμα την τιμή πώλησης από τα 3,20 ευρώ στα 2,90 ευρώ.

Αν αναλογιστεί κανείς ότι ο φόρος που εισπράττει το Δημόσιο φτάνει τα 2,60 ευρώ το πακέτο, είναι προφανές ότι τα τσιγάρα αυτά πουλιούνται κάτω από το πραγματικό κόστος παραγωγής. Είναι βέβαιο ότι οι πολυεθνικές εταιρείες «απορροφούν» σημαντικό ποσοστό της νέας φορολογίας (εκτιμάται ότι το πρώτο εξάμηνο του 2010 η απορρόφηση αυτή τους κόστισε 150 εκατ. ευρώ), γεγονός που αδυνατούν να ακολουθήσουν οι ελληνικές καπνοβιομηχανίες.

Εισπράκτορες φόρων

Οι εξελίξεις αυτές, που προχωρούν με φανερή και αισθητή απουσία της κυβέρνησης, οδηγούν σε κλείσιμο τις ελληνικές καπνοβιομηχανίες. Εταιρείες που εισπράττουν κάθε χρόνο πάνω από 600 εκατ. ευρώ για λογαριασμό του ελληνικού Δημοσίου και απασχολούν κοντά στους 1.500 εργαζόμενους. Αποτελούν δε πηγή οικονομικής σταθερότητας σε δύο επαρχιακές πόλεις, την Καλαμάτα και την Ξάνθη.

Πέρα από τα παραπάνω, πρόσφατα συζητήθηκε μια πρόταση που θα οδηγήσει σε κλείσιμο τις ελληνικές καπνοβιομηχανίες. Η πίστωση των 56 ημερών στην αγορά των φοροταινιών που έχει το Δημόσιο με την κατάθεση εγγυητικής τραπεζικής επιταγής.

Φοροταινίες με μετρητά;

Προτάθηκε να καταργηθεί η χρονική αυτή πίστωση των 56 ημερών και η αγορά των φοροταινιών να γίνεται με προκαταβολή του ποσού. Γεγονός που θα προκαλέσει δυσανάλογη επιβάρυνση στις ελληνικές καπνοβιομηχανίες, οι οποίες θα πρέπει να εξεύρουν τα απαραίτητα κεφάλαια (π.χ. η ΣΕΚΑΠ θέλει περίπου 20 εκατ. ευρώ τον μήνα) μέσω δανεισμού, με επιτόκιο που έχει εκτιναχθεί στο 10,5%.

Εντύπωση προκαλεί και το γεγονός ότι η σχετική πρόταση φέρεται να προέρχεται από τους εκπροσώπους της λιανικής πώλησης (περιπτεράδες) και έχει τη στήριξη των πολυεθνικών καπνοβιομηχανιών".

(*): στίχος από την "Παράγκα" του Διονύση Σαββόπουλου

Χρέη Δημοσίου

Εκροές καταθέσεων

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Πώς οι ελληνικές τράπεζες «έχασαν» 20 δισ. σε πέντε μήνες

Του Προκοπη Xατζηνικολαου

Στο αστρονομικό ποσό των 20 δισ. ευρώ έχουν φθάσει οι εκροές κεφαλαίων από τις ελληνικές τράπεζες προς άλλους χρηματοπιστωτικούς φορείς, ελληνικούς και ξένους, που ουσιαστικά έχουν ανοικτές διόδους προς ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Παρά την υπογραφή του Μνημονίου, οι εκροές κεφαλαίων συνεχίζονται και τον Ιούνιο με μικρότερους ωστόσο ρυθμούς.

Σύμφωνα με στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Μαΐου 2010 έχει παρατηρηθεί μείωση των συνολικών καταθέσεων κατά 7,31%. Συγκεκριμένα οι καταθέσεις έχουν μειωθεί κατά 20,3 δισ. ευρώ και έχουν διαμορφωθεί στα 258,4 δισ. ευρώ (31-5-2010) από 278,8 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2009.

Οπως αναφέρεται από τη Διεύθυνση Εποπτείας του Πιστωτικού Συστήματος, η μείωση αυτή μπορεί να αποδοθεί:

- Στη μεγαλύτερη διακράτηση αποθεμάτων μετρητών εκτός τραπεζικού συστήματος (σύνηθες σε περιόδους κρίσης).

- Στη φυγή καταθέσεων σε τράπεζες του εξωτερικού και

- Στην αύξηση των καταθέσεων των θυγατρικών των υποκαταστημάτων των ελληνικών τραπεζών στο εξωτερικό. Σημειώνεται ότι η φυγή καταθέσεων σε τράπεζες του εξωτερικού εκτιμάται σε περίπου ένα τρίτο της συνολικής εκροής δηλαδή 6,8 δισ. ευρώ και αφορά και σε επιχειρηματικές συναλλαγές.

Η εκροή κεφαλαίων προς το εξωτερικό συνεχίστηκε και τον Ιούνιο με μικρότερους ωστόσο ρυθμούς. Η ΤτΕ αποδίδει τη μείωση της εκροής και στην υπογραφή του μνημονίου.

Η κυβέρνηση με στόχο την αναστροφή του κλίματος επιχείρησε με τον τελευταίο φορολογικό νόμο να επαναπατρίσει κεφάλαια που βρίσκονται τοποθετημένα στο εξωτερικό. Ωστόσο, τα λιγοστά κεφάλαια που φαίνεται να επαναπατρίζονται δεν είναι αυτά που έφυγαν πρόσφατα αλλά χρήματα που πιθανόν προέρχονται από περίεργες και μη σύννομες δραστηριότητες. Τα κεφάλαια αυτά έχουν κατευθυνθεί στο ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο, που δεν είναι άλλο από τα ακίνητα. Ο μη έλεγχος της προέλευσης των χρημάτων οδήγησε αρκετούς «έχοντες» συμπολίτες μας να επαναπατρίσουν κεφάλαια με το μεγαλύτερο τμήμα αυτών (αν όχι όλα) να κατευθύνεται σε αγορές ακινήτων. Πρόκειται για κεφάλαια τα οποία βρίσκονται χρόνια στο εξωτερικό και δεν έχουν καμία σχέση με τις εκροές σημαντικών ποσών που γίνονται από το 2009 μέχρι και σήμερα σε τράπεζες του εξωτερικού. Τα ποσά εκείνα μπορούν να επιστρέψουν ανά πάσα στιγμή στη χώρα, χωρίς να επιβληθεί πρόσθετη φορολογική επιβάρυνση.

Σύμφωνα με τη νομοθεσία όσοι αποφασίσουν να επαναπατρίσουν κεφάλαια θα γλιτώσουν τον έλεγχο προέλευσης ωστόσο θα πρέπει να καταβάλουν φόρο 5%".

Για το ίδιο θέμα διαβάζουμε στο "Βήμα":

"Επιβράδυνση στο κύμα φυγής καταθέσεων προς το εξωτερικό

Σημαντική επιβράδυνση παρουσίασε τον Μάιο ο ρυθμός μείωσης των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες. Νοικοκυριά και επιχειρήσεις στο τέλος της υπό εξέταση περιόδου διατηρούσαν στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα κεφάλαια ύψους 219,72 δισ. ευρώ, ποσό μειωμένο σε μηνιαία βάση κατά 2,2 δισ. ευρώ ή 1%. Πρόκειται επί της ουσίας για την ανακοπή του κύματος φυγής καταθέσεων προς το εξωτερικό που εκδηλώθηκε το πρώτο τρίμηνο του έτους ως αποτέλεσμα της έντονης ανησυχίας για τη δυνατότητα του Ελληνικού Δημοσίου να καλύψει μέσω δανείων από τις διεθνείς αγορές την εξυπηρέτηση του χρέους του και τα ελλείμματά του. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, το πρώτο πεντάμηνο του 2010 το σύνολο των αποταμιεύσεων ιδιωτών, εταιρειών και ελεύθερων επαγγελματιών υποχώρησε κατά περίπου 18 δισ. ευρώ ή 7,6% σε σχέση με το τέλος της περυσινής χρονιάς.

Μετά την ενεργοποίηση του σχεδίου στήριξης από την ΕΕ και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) και την εξασφάλιση από το κράτος των απαιτούμενων δανειακών πόρων για τα επόμενα τρία χρόνια επανήλθε η ηρεμία στα γκισέ, κάτι που αποτυπώνεται στα στοιχεία του Μαΐου. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την επέκταση του σκέλους των κρατικών εγγυήσεων για τη λήψη δανείων από την ΕΚΤ κατά 15 δισ. ευρώ, έχει εξομαλύνει την κατάσταση σε σχέση με τα επίπεδα ρευστότητας του συστήματος. Ουσιαστικά με την επιπλέον αυτή ενίσχυση αντισταθμίζονται οι απώλειες από καταθέσεις που έφυγαν στο εξωτερικό από την αρχή του χρόνου, σε μια περίοδο που οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν πρόσβαση στις αγορές χρήματος μετά τις τελευταίες υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας.

Εξάλλου θα πρέπει να σημειωθεί ότι μέρος της μείωσης των κεφαλαίων αποδίδεται στη χρησιμοποίηση των αποταμιεύσεων από επιχειρήσεις και νοικοκυριά για να καλύψουν υποχρεώσεις τους λόγω της πτώσης του τζίρου και των εισοδημάτων τους αντίστοιχα. Επιπλέον αξίζει να επισημανθεί ότι μέρος της ρευστότητας που «χάθηκε» παρέμεινε εντός του εγχώριου τραπεζικού συστήματος καθώς κατευθύνθηκε σε θυγατρικές των ελληνικών πιστωτικών ιδρυμάτων".

Οχι μόνο δεν υπάρχει δωρεάν γεύμα, αλλά ούτε και δωρεάν δίαιτα

Οπως διαβάζουμε:

"Αμερικανική «δίαιτα» στην Κίνα

Στην Κίνα η είδηση της εβδομάδας δεν ήταν βεβαίως τα ευρωπαϊκά stress tests της... υπερβολής, όπου συμμετείχαν 91 τράπεζες, όταν στην αντίστοιχη περσινή διαδικασία που είχε λάβει χώρα επί αμερικανικού εδάφους, δεν είχαν πάρει μέρος περισσότερες από 20. Δεν ήταν καν το γεγονός ότι ο «τρελός» ρυθμός ανάπτυξης, με τον οποίο τρέχει η τοπική οικονομία, έπεσε από το 12% στο... 10%. Τι ήταν; Η είσοδος της γνωστής αμερικανικής αλυσίδας αδυνατίσματος Weight Watchers στην αγορά τους. Οι Κινέζοι βιώνουν τα επέκεινα της μεγάλης ανόδου του βιοτικού τους επιπέδου. Και μεταξύ άλλων, θέλουν να... αδυνατίσουν. Αποτέλεσμα; Τα προϊόντα αδυνατίσματος που πουλήθηκαν στην αχανή χώρα το 2008 ήταν συνολικής αξίας 885 εκατ. δολ. Και οι προοπτικές αύξησης απίστευτες..."

Η οριακή ροπή προς αποταμίευση, η κυκλοφορία του χρήματος και...ο κουμπαράς

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Οι… κουμπαράδες έδωσαν τη λύση στους Ιρλανδούς

Οι Ιρλανδοί φαίνεται ότι... λεηλάτησαν τους κουμπαράδες τους, όταν εφαρμόστηκαν ορισμένα από τα αυστηρότερα μέτρα λιτότητας στη χώρα και ενέσκηψε η μεγαλύτερη σε διάρκεια ύφεση στην Ευρώπη.

Η κεντρική τράπεζα της χώρας εξέδωσε λιγότερα από τα μισά σε αριθμό νομίσματα το 2009, σε σχέση με το 2008, και ουσιαστικά απέσυρε από την κυκλοφορία νομίσματα αξίας 23 εκατομμυρίων ευρώ στη διάρκεια του 2009 εξαιτίας, της προσφοράς νομισμάτων από τους κουμπαράδες των πολιτών, έδειξαν επίσημα στοιχεία.

Η κεντρική τράπεζα ανέφερε στην ετήσια έκθεσή της ότι η μειωμένη ζήτηση για νομίσματα «ενδέχεται να απεικονίζει μία μείωση στην αποταμίευση αυτών των νομισμάτων καθώς μειώθηκε παράλληλα και η οικονομική δραστηριότητα».


Μην προσπεράσετε γρήγορα το άρθρο (το ίδιο ισχύει, φυσικά, για όλα τα άρθρα). Στην θέση σας, θα μου δημιουργούνταν τουλάχιστον τρεις ουσιαστικές απορίες, που συναρτώνται με το μάθημα της Μακροοικνομικής και ειδικά την ενότητα περί χρήματος. Μάλιστα, η μία απορία είναι τόσο ουσιαστική , που δύναται να ανατρέψει ένα σημαντικό μέρος της θεωρίας που έχουμε διατυπώσει στο Τμήμα.

Ουγγαρία

Οπως διαβάζουμε στην "Καθημερινή":

" Ο Ούγγρος πρωθυπουργός «σνομπάρει» το ΔΝΤ

H «παγκόσμια πρωταθλήτρια», όπως αποκάλεσε τη χώρα του ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Ορμπαν, μετά τη συνάντησή του την Τετάρτη, με τη Γερμανίδα καγκελάριο, κ. Μέρκελ, δεν χρειάζεται να διαπραγματευθεί μια νέα πιστωτική γραμμή με το ΔΝΤ, όταν λήξει η τρέχουσα, τον Οκτώβριο. Ενα 24ωρο αργότερα, με το κλείσιμο του Κοινοβουλίου για τις θερινές διακοπές, και αφού είχε σταματήσει τις συνομιλίες με το ΔΝΤ ανακοινώνοντας ότι δεν θα αντλήσει τα τελευταία 5,5 δισ. ευρώ της οικονομικής βοήθειας, ο κ. Ορμπαν έκανε μια ενδιαφέρουσα πρόταση προς την Ευρωπαϊκή Ενωση. Τονίζοντας ότι το θέμα των υπέρογκων δημόσιων ελλειμμάτων είναι ευρωπαϊκό και όχι ουγγρικό πρόβλημα, ζήτησε από τις Βρυξέλλες να καταρτίσουν ενιαίο, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα προγραμματισμού συρρίκνωσης των δημόσιων ελλειμμάτων των κρατών–μελών της.

Αν και πρόκειται για ενδιαφέρουσα ιδέα, που αναβαθμίζει το προφίλ της Ενωσης ως ενιαίας οντότητας, αναλυτές ήδη κάνουν λόγο για το «σνομπάρισμα» του ΔΝΤ από τον κ. Ορμπαν, χαρακτηρίζοντάς το μέγα λάθος. Οπως τονίζουν, ο Ούγγρος πρωθυπουργός κάνει λάθος να πιστεύει ότι θα μπορέσει να αντλήσει δανεισμό ή οικονομική βοήθεια άλλου είδους από τις Βρυξέλλες ή την Παγκόσμια Τράπεζα χωρίς την έγκριση του Ταμείου...".

(επιτρέψτε μου να πω ότι ο τίτλος του άρθρου, αν και γλαφυρός, είναι μονόπλευρος, καθώς δεν συνοψίζει τις προτάσεις του Ούγγρου πρωθυπουργού).

Για το ίδιο θέμα και το επόμενο άρθρο της "Καθημερινής":

" «Ας ασχοληθεί με χώρες που χρειάζονται άμεση υποστήριξη»

Λόγο για την ανάκτηση της οικονομικής εθνικής κυριαρχίας της Ουγγαρίας έκανε, την Πέμπτη, ο πρωθυπουργός της χώρας, Βίκτορ Ορμπαν, ώστε να ξεφύγει η τελευταία από την παγίδα του χρέους, την οποία ο ίδιος απέδωσε στις λανθασμένες πολιτικές του σοσιαλιστή προκατόχου του. Ο κ. Ορμπαν έδωσε σαφή προτεραιότητα στη συνεννόηση της κυβέρνησής του με την Ευρωπαϊκή Ενωση, θέτοντας στο περιθώριο τον ρόλο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). «Τις επόμενες εβδομάδες και μήνες, η Ουγγαρία θα διαπραγματευθεί με την Ε.Ε... και το ΔΝΤ, το οποίο έχει ολοκληρώσει την αποστολή του, θα απασχοληθεί με χώρες που χρειάζονται την άμεση υποστήριξή του», δήλωσε ο κ. Ορμπαν.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός ζήτησε από το Κοινοβούλιο να υπερψηφίσει νομοσχέδιο για την αύξηση της φορολογίας των τραπεζών, παρά την αντίθεση γνώμη τόσο του ΔΝΤ όσο και των Βρυξελλών, που θεωρούν ότι το μέτρο αυτό θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα του τραπεζικού συστήματος στην Ουγγαρία. Αργά την Πέμπτη, πράγματι, υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την επιβολή φόρου 0,5% επί των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών, με στόχο την άντληση 187 δισ. φιορινιών ή 844 εκατ. δολαρίων μέσα στην επόμενη τριετία. Λίγες ώρες μετά, δηλαδή την Παρασκευή, η Moody’s ανακοίνωσε ότι εξετάζει την πιθανή υποβάθμιση της χώρας, αποτελώντας την πρώτη υπηρεσία πιστοληπτικής αξιολόγησης που αντιδρά στην κατάρρευση των συνομιλιών της χώρας με την Ε.Ε. και το ΔΝΤ.

Ο κ. Ορμπαν, πάντως, δεσμεύτηκε την τήρηση του όρου των Βρυξελλών για τον περιορισμό των δημόσιων ελλειμμάτων των κρατών–μελών της Ε.Ε. στο πλαφόν του 3% του ΑΕΠ. Ζήτησε όμως τη δίκαιη αντιμετώπιση της χώρας του σε αυτήν την προσπάθεια, συγκεκριμένα, δε, να της δοθούν χρονικά περιθώρια ανάλογα με αυτά άλλων κρατών. Το δημόσιο χρέος της Ουγγαρίας ανέρχεται στο 80% του ΑΕΠ της. Στόχος της κυβέρνησης να μειωθεί στο 70% ή και το 60%, υποστηρίζουν κυβερνητικοί αξιωματούχοι στη Βουδαπέστη, τονίζοντας όμως και αυτοί πως είναι απαραίτητο να τύχει η Ουγγαρία «ίσης μεταχείρισης» στο πλαίσιο της Ενωσης των «27».

Εχοντας εξασφαλίσει τα υψηλότερα ποσοστά της ψήφου των συμπατριωτών του εδώ και δεκαετίες και σχηματίζοντας μόλις προ μηνών αυτοδύναμη κυβέρνηση, ο Βίκτορ Ορμπαν εμφανίζεται αποφασιστικός στις επιλογές του, ωθώντας στην ουσία βίαια το ΔΝΤ να του παραδώσει την οικονομική εθνική κυριαρχία της χώρας του, όπως την περιέγραψε. Ωστόσο, αναλυτές, όπως ο Πίτερ Ατάρτ Μοντάλτο, της Nomura στο Λονδίνο, παρατηρούν ότι η Ουγγαρία έχει μεγάλο εξωτερικό χρέος και εξαρτάται από τις εισροές ξένων κεφαλαίων. «Οι εισροές αυτές μπορεί γρήγορα να γίνουν αρνητικές...», παρατηρεί ο ίδιος, εφιστώντας την προσοχή στο ότι η ουγγρική κυβέρνηση αναλαμβάνει πειραματικά μια πρωτόγνωρη πρωτοβουλία".



Για το ίδιο θέμα (Ουγγαρία) και το άρθρο της "Ελευθεροτυπίας":

"Ουγγαρία: δεν της έφτανε το ΔΝΤ, ήρθε και η Moody's

Του Μπάμπη Μιχαήλ

Ο λόγος για την Ουγγαρία, η οποία μετά το πάγωμα των πιστώσεών της από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την Ευρωπαϊκή Ενωση το περασμένο Σάββατο, απειλήθηκε χθες από τον διεθνή οίκο αξιολόγησης με υποβάθμιση της πιστοληπτικής της ικανότητας.

Η Moody's επικαλέστηκε την αβεβαιότητα που περιβάλλει τους στόχους της δημοσιονομικής προσαρμογής της Ουγγαρίας, μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεών της με ΔΝΤ και Ε.Ε. και το πάγωμα της επόμενης δόσης του δανειακού της προγράμματος. Τα δύο μέρη τα έσπασαν -φαινομενικά- για το δημόσιο έλλειμμα. Ωστόσο οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούν υπερφουσκωμένες τις ανησυχίες των ΔΝΤ, Ε.Ε. και των αγορών αφού ούτε το μέγεθος του τελευταίου αλλά ούτε και ο στόχος της χώρας είναι μεγάλα. Η Ουγγαρία έχει υποσχεθεί στους πιστωτές της ότι θα το μειώσει στο 3,8% του ΑΕΠ φέτος και στο 3% το 2011.

Ετσι αρκετοί εκ των παραπάνω εκτιμούν ότι η ουσιαστική αιτία της αντιπαράθεσης είναι η απόφαση της κυβέρνησης Ορμπαν να φορολογήσει τις τράπεζες".

Για το ίδιο θέμα και το "Βήμα":

"Καλύτερα με τη... Μέρκελ παρά με το ΔΝΤ

«Κανένας νέος φόρος στις τράπεζες και πρόσθετα μέτρα λιτότητας». Αυτοί ήταν οι δύο (νέοι) όροι που ζητούσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) από την Ουγγαρία προκειμένου να χορηγηθεί η τελευταία δόση του δανείου το οποίο είχε συναφθεί τον Οκτώβριο του 2008. Καθώς όμως η συντηρητική κυβέρνηση του Βίκτορ Ορμπαν είπε «όχι», το περασμένο Σαββατοκύριακο, το ειδικό κλιμάκιο του διεθνούς οργανισμού έφυγε, επιστρέφοντας στην έδρα του. Ο επικεφαλής του, Κρίστοφ Ρόζενμπεργκ, εξήγησε ότι μετά τις «έντονες συζητήσεις με τις ουγγρικές αρχές για διάφορα θέματα» τώρα «επιστρέφουν στην Ουάσιγκτον» αναμένοντας «να γεφυρωθούν οι διαφορές».

Τυπικά δύο ήταν τα επίδικα ζητήματα:

1 Η επιβολή έκτακτου φόρου στις τράπεζες, που θέλει να εφαρμόσει η συντηρητική κυβέρνηση ούτως ώστε να εξασφαλίσει τον στόχο της μείωσης του δημόσιου ελλείμματος στο 3,8% του ΑΕΠ το 2011. Ο φόρος αυτός θα είναι έκτακτος- με διάρκεια ισχύος μόνο δύο χρόνια- και θα επιβάλλεται, όχι στα κέρδη, αλλά στα τραπεζικά και ασφαλιστικά προϊόντα ανάλογα με το ύψος τους. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα εισρεύσουν 650 εκατομμύρια ετησίως στον κρατικό προϋπολογισμό.

Το ΔΝΤ, που είναι γενικώς αλλεργικό εκ... πεποιθήσεως σε οποιαδήποτε φορολογία του κεφαλαίου και των κερδών, καθώς θα προκαλούνταν «στρεβλώσεις», προσάπτει στην ουγγρική κυβέρνηση ότι «δεν έχει εξετάσει επαρκώς τις επιπτώσεις» και ότι το σχέδιό της θα μπορούσε να έχει «επίπτωση στην οικονομική ανάπτυξη».

Στο ίδιο πνεύμα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνει ταυτολογώντας ότι η φορολόγηση των τραπεζών θα έχει με βεβαιότητα επιπτώσεις στις αγορές.

2 Τα «πρόσθετα μέτρα», τα οποία είναι αναγκαία παρ΄ όλο που σύμφωνα με τον ίδιο τον Ρόζενμπεργκ «η ουγγρική οικονομία έχει αρχίσει να ανακάμπτει από τη βαθιά κρίση του 2008-2009, καθοδηγούμενη κυρίως από τις ισχυρές εξαγωγές». Οι «προσαρμογές» που ζητεί το ΔΝΤ από μια χώρα που έχει καταφέρει να διατηρήσει ένα σχετικό κοινωνικό σύστημα προστασίας, αφορούν κυρίως «τις μεγάλες ζημιογόνες κρατικές επιχειρήσεις που πρέπει να αναδιαρθρωθούν για να μειωθεί το βάρος τους στον προϋπολογισμό» .

Αλλά «η Ουγγαρία υφίσταται λιτότητα εδώ και πέντε χρόνια» λέει ο υπουργός Οικονομίας Γκιόργκι Ματόλκσι και «το είπαμε στους εταίρους μας ότι αποκλείεται να επιβάλουμε και νέα μέτρα».

Ετσι η τελευταία δόση των 5 δισ. ευρώ «πάγωσε» από το περασμένο Σαββατοκύριακο. Και όμως «η συμφωνία που υπέγραψαν το ΔΝΤ και η Ουγγαρία το 2008 φτάνει στο τέλος της τον Οκτώβριο του τρέχοντος έτους» εξήγησε ο ούγγρος πρωθυπουργός την Τετάρτη σε συνέντευξή του στο Βερολίνο όπου συναντήθηκε με τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ. «Η συμφωνία αυτή περιλαμβάνει μόνο ένα ζήτημα. Απαιτεί από την Ουγγαρία να έχει δημόσιο έλλειμμα 3,8% του ΑΕΠ το 2010. Η συμφωνία μας δεν λέει τίποτε για τον τρόπο με τον οποίο οφείλουμε να πετύχουμε τον στόχο. Αυτό αποτελεί αποκλειστικά δική μαςεθνική ευθύνη».

Μία ακόμη διάσταση του ζητήματος είναι οι εμπορικές σχέσεις Ουγγαρίας- Γερμανίας. Ενώ λοιπόν η Γερμανία διατηρεί θετικό εμπορικό ισοζύγιο με τις περισσότερες χώρες του κόσμου, η Ουγγαρία είναι μία από τις ελάχιστες εξαιρέσεις. Ο όγκος των εξαγόμενων ουγγρικών προϊόντων υπερβαίνει εκείνο των αγαθών που εισάγει η Ουγγαρία από τη Γερμανία. Το Βερολίνο συνιστά έναν πολύτιμο εμπορικό εταίρο και συνεπώς πολιτικό σύμμαχο γιατη Βουδαπέστη.

Δεν είναι τυχαίο ότι η γερμανίδα καγκελάριος συνεχάρη τον ούγγρο πρωθυπουργό για τα «δραστικά μέτρα» που παίρνει προκειμένου να μειώσει το έλλειμμα. Και, αντίθετα από ό,τι υπονοεί η πτώση του φιορινιού την εβδομάδα που μας πέρασε, οι «αγορές» δεν είναι και τόσο εχθρικές απέναντι στον συντηρητικό πρωθυπουργό, ο οποίος έχει να αντιμετωπίσει τοπικές εκλογές τον Οκτώβριο και μια ανερχόμενη άκρα Δεξιά (Jobbik, 16,6% στις εκλογές του Μαρτίου), που καταγγέλλει ότι μετατρέπεται η χώρα σε «αποικία του ΔΝΤ».

Η διένεξη με το ΔΝΤ προσφέρει μετη σειρά της πολιτική ευκαιρία στον Ορμπαν για να πάρει φαινομενικά αποστάσεις από έναν διεθνή οργανισμό που δεν διαθέτει ιδιαίτερο κύρος στις χώρες όπου «παρενέβη», με το αζημίωτο άλλωστε. Και μόνο το γεγονός ότι μέσα στην κρίση ο οργανισμός αυτός τετραπλασίασε τα δικά του κέρδη ή ότι ο τωρινός του διοικητής, ο «σοσιαλιστής» Ντομινίκ Στρος-Καν, το πρώτο πράγμα που έκανε αναλαμβάνοντας τη θέση του ήταν να αυξήσει 7% την αμοιβή του, για να παίρνει «μόνο» μισό εκατομμύριο δολάρια ετησίως, δεν αποτελεί ακριβώς «εγγύηση» για πολίτες από τους οποίους ζητούνται εξωφρενικές θυσίες ή και από χώρες ολόκληρες που έχασαν δεκαετίες ολόκληρες. Η Λατινική Αμερική της δεκαετίας του ΄80 αποτελεί το πιο εύγλωττο παράδειγμα. Τώρα απλώς φαίνεται να έχει έρθει και η σειρά της Ευρώπης.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί - τα δάνεια
Από τον Οκτώβριο του 2008 η Ουγγαρία, που ήταν η πρώτη ευρωπαϊκή χώρα που προσέφυγε στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το ΔΝΤ για βοήθεια, πήρε τα εξής μέτρα, που ανέλαβε να υλοποιήσει η- τότε- σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση:

* Αύξηση ΦΠΑ 5 μονάδες, έφτασε το 25%. * Αύξηση ηλικίας συνταξιοδότησης στα 65 έτη. * Πάγωμα των μισθών του Δημοσίου για δύο χρόνια. * Κατάργηση της δέκατης τρίτης σύνταξης.

Πήρε δάνεια σε δόσεις, 20 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 12,3 από το ΔΝΤ, 6,5 από την Ευρωπαϊκή Ενωση και 1 δισ. από την Παγκόσμια Τράπεζα".

Οικονομική ανάλυση Alpha Bank

Εξαιρετικά ενδιαφέρον το πλέον πρόσφατο Οικονομικό Δελτίο της Alpha Bank (βρίσκεται στο link: http://www.alpha.gr/files/infoanalyses/oikon_deltio_112.pdf).

Θα ήθελα να το μελετήσετε ενδελεχώς. Αναμένω απορίες και παρατηρήσεις.

Συμβουλή: διαβάστε το Οικονομικό Δελτίο. Τυπώστε το. Ξαναδιαβάστε το. Προβείτε σε παρατηρήσεις. Σημειώστε στοιχεία και αριθμούς. Σημειώστε λέξεις-κλειδιά. Σημειώστε όποιες απορίες ή αντιρρήσεις έχετε (όπως έχουμε τονίσει επανηλειμμένως, η μελέτη συνιστά λογική επεξεργασία, αμφισβήτηση και κριτική σκέψη και όχι άκριτη υιοθέτηση απόψεων). Μετά ξαναδιαβάστε το.

Πιθανότατα να μην αποτελεί το ιδανικό ανάγνωσμα για την παραλία και τις διακοπές, όμως σίγουρα αποτελεί σημαντικό στοιχείο της βιβλιογραφίας του διαγωνισμού.

Υ.Γ. Σύμφωνα με τον ορισμό του καθηγητή κ. Ηλία Ματσαγγούρα: «Η κριτική σκέψη, αντίθετα με την απλή σκέψη, συνεπάγεται ότι το άτομο έχει την ικανότητα και την βούληση να αποστασιοποιηθεί προς στιγμήν από τις προσωπικές του πεποιθήσεις, τις κοινωνιογνωστικές του προκαταλήψεις και τα συμφέροντά του και να εξετάσει τα πραγματικά και λογικά στοιχεία, τα οποία στηρίζουν και ερμηνεύουν έννοιες, πληροφορίες, σχέσεις, κρίσεις, συλλογισμούς, φαινόμενα, στάσεις και σκόπιμες πράξεις, καθώς επίσης να αναζητήσει τις παραδοχές και τις συνεπαγωγές κάθε άποψης και τους δυνατούς τρόπους θεώρησης των πραγμάτων από διαφορετική σκοπιά».

Επιτόκια και πληθωρισμός

Ο "Economist" παραμένει στην "σκληρή γραμμή", περί ανάγκης μείωσης των κρατικών ελλειμμάτων και αναλύει την επίδραση των επιτοκίων και του πληθωρισμού. Οπως διαβάζουμε σε τρία ενδεικτικά άρθρα του περιοδικού:

" Το κρυφό κόστος των χαμηλών επιτοκίων
Θεωρούνται αναγκαία για την ανάκαμψη, αλλά δημιουργούν παρενέργειες στην οικονομία, προειδοποιούν οι ειδικοί

The Economist

Είναι πολύ να το ζητάμε από τις κεντρικές τράπεζες, τώρα που οι κυβερνήσεις υιοθετούν μέτρα λιτότητας; Στην τελευταία έκθεσή του για την παγκόσμια οικονομία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τονίζει ότι τα επιτόκια μπορούν και πρέπει να παραμείνουν χαμηλά «για το ορατό μέλλον», ώστε να αποσοβήσουν τις επιπτώσεις της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής στη συνολική ζήτηση. Μάλιστα, οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να είναι έτοιμες να κάνουν περισσότερα αν η ανάκαμψη εκτροχιαστεί – να γίνουν «η πρώτη γραμμή άμυνας» απέναντι σε τυχόν νέα ύφεση. Αυτό σημαίνει να διατηρήσουν τα επιτόκια κοντά στο μηδέν και να λάβουν και άλλα ευφάνταστα μέτρα, όπως οι αγορές κρατικών ομολόγων.

Η διατήρηση των επιτοκίων σε χαμηλά επίπεδα ενόσω αποσύρεται η δημοσιονομική στήριξη είναι φυσιολογικό μείγμα πολιτικής. Οι κεντρικές τράπεζες μπορούν να προσαρμόζουν ταχέως την πολιτική τους με βάση τις αλλαγές του επιχειρηματικού κύκλου, όμως οι πολιτικοί συνήθως χρειάζονται αιώνες για να συμφωνήσουν και να εφαρμόσουν αλλαγές στους φόρους και στις δημόσιες δαπάνες. Το κόστος περαιτέρω δημοσιονομικής χαλάρωσης προς τους μελλοντικούς φορολογούμενους είναι σαφές, δεν ισχύει όμως το ίδιο και για το εύκολο χρήμα.

Ο κίνδυνος ανόδου του πληθωρισμού –η συνήθης ποινή για τη χαλαρή νομισματική πολιτική– είναι αμελητέος δεδομένου του άφθονου περιθωρίου που διαθέτουν οι πλούσιες οικονομίες. Οι καταθέτες μπορεί να διαμαρτυρηθούν, όμως τα επιτόκια οφείλουν να είναι χαμηλά εκεί όπου υπάρχει πλεόνασμα αποταμιεύσεων και οι δαπάνες είναι υποτονικές.

Ωστόσο, κάποιοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι τα πολύ χαμηλά επιτόκια έχουν κόστος που εύκολα παραβλέπεται. Ο Ραγκουράμ Ρατζάν, πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και καθηγητής στην Booth School of Business του Σικάγου, είναι ένας από αυτούς. «Πρέπει να αμφισβητήσουμε την άποψη ότι οι κεντρικές τράπεζες αφήνουν χαμηλά τα επιτόκια χωρίς να πλήττεται κανείς», υποστηρίζει. Κάτι αντίστοιχο ισχύει για την Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS). Στην πρόσφατη ετήσια έκθεσή της διερωτάται μήπως το κρυφό κόστος των χαμηλών επιτοκίων είναι μεγαλύτερο από τα ορατά οφέλη τους.

Η BIS απαριθμεί ποικίλους κινδύνους από τα υπερβολικά χαμηλά επιτόκια, όπως μεταξύ άλλων η λανθασμένη κατανομή κεφαλαίων και εργαζομένων, η υπερβολική ανάληψη ρίσκου, οι ασύμμετροι ισολογισμοί και οι αποσταθεροποιητικές αυξήσεις των κεφαλαιακών ροών. Η τράπεζα δεν ζητεί, βέβαια, αυστηρότερη νομισματική πολιτική, όμως προειδοποιεί ότι «η διατήρηση των χαμηλών επιτοκίων ενέχει κόστος – ένα κόστος που μεγαλώνει με το πέρασμα του χρόνου».

Ισως ο λιγότερο ανησυχητικός από αυτούς τους κινδύνους να είναι η λανθασμένη κατανομή κεφαλαίων και δυναμικού, ήτοι η υπερβολική στήριξη τομέων της οικονομίας με χαμηλά επιτόκια. Αυτό ήταν ανησυχητικό το 2002-04, όταν τα χαμηλά βραχυπρόθεσμα επιτόκια εκτίναξαν τις τιμές των ακινήτων και ώθησαν εργαζόμενους και κεφάλαια στις κατασκευές και τα ακίνητα. Πολλές από εκείνες τις επενδύσεις αποδείχθηκαν υπερβολικές και οι θέσεις εργασίας που δημιούργησαν ήταν εφήμερες. Σήμερα είναι δυσκολότερο να επισημάνουμε τομείς της οικονομίας του πλούσιου κόσμου που να στηρίχθηκαν από τα χαμηλά επιτόκια με τον τρόπο αυτό (εξαιρουμένης ίσως της χρηματοοικονομικής).

Ούτε είναι σαφές πως η ανάληψη ρίσκου αυξήθηκε. Η μείωση των επιτοκίων υποτίθεται πως αποτρέπει την κατακόρυφη πτώση των τιμών ενεργητικού, ενώ πείθει επιχειρήσεις και καταθέτες να πάψουν να στηρίζονται στην ασφάλεια του ρευστού και να κάνουν πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις, οι οποίες συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη. Είναι δύσκολο να κρίνουμε πότε η απαραίτητη παρέμβαση κατά της υπερβολικής επιφυλακτικότητας μετατρέπεται σε προτροπή για άφρονα συμπεριφορά.

Τα χαμηλά επιτόκια μπορούν να έχουν πιο σοβαρές επιπτώσεις στους ισολογισμούς. Η BIS φοβάται πως εταιρείες και κυβερνήσεις ίσως «φορτωθούν» με βραχυπρόθεσμο χρέος για να μειώσουν το κόστος δανεισμού. Η αλήθεια είναι πως μάλλον κάνουν το αντίθετο.

Οι τράπεζες μπορεί να είναι πιο επίφοβες, καθώς δανείζονται με πιο βραχυπρόθεσμη ωρίμαση και δανείζουν για πιο μακροπρόθεσμη. Είναι επικερδής στρατηγική όταν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια είναι κοντά στο μηδέν και οι αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων είναι υψηλότερες. Αν, όμως, το χρήμα παραμείνει πολύ καιρό φθηνό, οι τράπεζες μπορεί να αντιμετωπίσουν τον πειρασμό να δανείσουν υπερβολικά για να χρηματοδοτήσουν μακροπρόθεσμα ομόλογα, διακινδυνεύοντας κεφαλαιακές απώλειες αν τα επιτόκια αίφνης αυξηθούν.

«Δίκοπο μαχαίρι»

Η έκθεση της ΒΙS σημειώνει ότι η μακρά περίοδος χαμηλών επιτοκίων στην Ιαπωνία, τη δεκαετία του ’90, επέτρεψε στις τράπεζες να αναχρηματοδοτήσουν δάνεια που όφειλαν να έχουν παραγράψει. Το σύστημα αυτό αποτρέπει την εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος και διατηρεί ζωντανές εταιρείες-«ζόμπι» εις βάρος αποτελεσματικότερων ανταγωνιστών ή νεόκοπων εταιρειών. Τα χαμηλά επιτόκια στον πλούσιο κόσμο μπορούν να έχουν κόστος για τις φτωχότερες χώρες. Η κεντρική τράπεζα των ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καθορίζουν το βραχυπρόθεσμο επιτόκιο του κόσμου, σύμφωνα με τον κ. Ρατζάν, όμως αυτό το επιτόκιο συχνά είναι ακατάλληλο για τις υπόλοιπες οικονομίες. Τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια του πλούσιου κόσμου ενθαρρύνουν τους διψασμένους για αποδόσεις επενδυτές να τοποθετούν τα βραχυπρόθεσμα κεφάλαιά τους σε αναδυόμενες αγορές. Αυτό αποτελεί «πονοκέφαλο» για τις κεντρικές τράπεζες αυτών των χωρών, οι οποίες διαπιστώνουν ότι η αύξηση των δικών τους επιτοκίων, προκειμένου να αποθερμάνουν τις οικονομίες τους, το μόνο που επιτυγχάνει είναι να ενθαρρύνει τις κερδοσκοπικές εισροές κεφαλαίων. Ο προβληματισμός αυτός έχει κάποια βάση, ωχριά όμως σε σχέση με τον μεγαλύτερο φόβο πως η ανάκαμψη μπορεί να εκτροχιασθεί όσο αποκλιμακώνεται η κυβερνητική στήριξη στην οικονομία".

" Η ισχνή ανάκαμψη της διεθνούς οικονομίας εξαντλείται υπό το βάρος των ελλειμμάτων

The Economist

Ο κίνδυνος του πληθωρισμού και του αποπληθωρισμού δεν είναι ο ίδιος παντού. Στην Ιαπωνία, όπου οι τιμές βρίσκονται σε πτώση επί περίπου μία δεκαετία, πληθαίνουν οι φωνές που ζητούν περισσότερη δράση για την αντιμετώπισή του. Στη Βρετανία, όχι και τόσο: παρά την αισθητή οικονομική επιβράδυνση, ο ρυθμός του πληθωρισμού προς το παρόν είναι άνω του στόχου που έχει θέσει η Τράπεζα της Αγγλίας. ΗΠΑ και Ευρωζώνη βρίσκονται μεταξύ των δύο άκρων. Η ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας αντιμετωπίζει ένα αντίθετο άνεμο με την εκπνοή των προγραμμάτων βοηθείας της οικονομικής της δραστηριότητος σε μια στιγμή κατά την οποία ο υποβόσκων πληθωρισμός έχει ήδη μειωθεί περίπου στο 1%. Ετσι δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο εμφάνισης αποπληθωρισμού. Χαμηλό είναι επίσης και το ποσοστό του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη. Είναι όμως απίθανο να μετατραπεί σε αποπληθωρισμό, δεδομένου ότι οι τιμές είναι παγιωμένες.

Ο μεγαλύτερος κίνδυνος, όμως, έγκειται στο ότι η ισχνή ανάκαμψη της οικονομίας της εξαντλείται σιγά σιγά λόγω της δημοσιονομικής αναδίπλωσης και του στρες που έχουν προκαλέσει στις τράπεζες τα ελλείμματα του Δημοσίου.

Τόσο η Fed τόσο και η EKT θα χρειαστεί να καταστήσουν σαφές με ποιον τρόπο θα ενεργήσουν σε περίπτωση κατά την οποία ο ρυθμός του πληθωρισμού και της οικονομικής ανάπτυξης θα σημειώσουν περαιτέρω πτώση. Πάντως, όσο τα επιτόκια παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο, στα βιομηχανικά κράτη, τόσο τα κεφάλαια θα διαφεύγουν στις αγορές των αναδυόμενων οικονομιών. Εκεί τα επιτόκια είναι «ανεβασμένα» προκειμένου να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός. Υπάρχει, όμως, ο κίνδυνος να εκδηλωθεί μία νέα φουρνιά από «φούσκες». Οι κεντρικές τράπεζες έχουν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο στην εξυγίανση της διεθνούς οικονομίας, αλλά δεν μπορούν να το πράξουν μόνες τους. Χρειάζονται και τη συμπαράσταση των κυβερνήσεων".

" Δεν φοβούνται αποπληθωρισμό

The Economist

Για όσους καυχώνται ότι νιώθουν πλήξη και είναι προσεκτικοί, οι κεντρικοί τραπεζίτες των ανεπτυγμένων χωρών αποτελούν κατά τα τελευταία χρόνια ένα φανταστικό παράδειγμα.

Αντιδρώντας επιθετικά στον πανικό που προκάλεσε η χρηματοπιστωτική κρίση, η διεθνής οικονομική ύφεση και η απειλή του αποπληθωρισμού, μείωσαν τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια σε μηδενικό επίπεδο και στη συνέχεια πολλοί από αυτούς βυθίστηκαν στο βασίλειο του ασύμβατου. Μέσω της αγοράς κρατικών ομολόγων και της επέκτασης τεράστιων δανειοδοτήσεων στις τράπεζες. Το μεγαλύτερο διάστημα στο παρελθόν απέφευγαν τη μνησίκακη ασυνεννοησία, η οποία τώρα καταναλώνει τις συζητήσεις για τη δημοσιονομική πολιτική.

Η συναίνεση αυτή τώρα ξεφτίζει. Η κοινή γνώμη, αφού εξέφρασε τη σοφία της στα μέτρα τόνωσης της οικονομίας, τώρα αρχίζει να στρέφεται στον άλλο πόλο, αυτό της νομισματικής πολιτικής.

Στον ένα πόλο βρίσκονται εκείνοι, συμπεριλαμβανομένων του ΟΟΣΑ, και της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, οι οποίοι προειδοποιούν ότι μια παρατεταμένη περίοδος χαμηλών επιτοκίων εγκυμονεί τον κίνδυνο του πληθωρισμού και την αναβίωση της ανάληψης ρίσκου.

Στο άλλο άκρο βρίσκονται εκείνοι που συμφωνούν με το ΔΝΤ και οι οποίοι την περασμένη εβδομάδα έδωσαν τη συνταγή για μία διεθνή δημοσιονομική αναδίπλωση, υπό ήπια μορφή, μέσω της δέσμευσης των κεντρικών τραπεζών να επεκτείνουν τη χαλαρή νομισματική τους πολιτική και ίσως την επέκταση των ισολογισμών τους.

Ποιος έχει δίκιο; Τα βιομηχανικά κράτη δεν φαίνεται να βρίσκονται στο χείλος του αποπληθωρισμού. Μεταξύ των 18 εμπειρογνωμόνων που ρωτήθηκαν από τον Economist, ουδείς απάντησε ότι αναμένει ένα κύμα αποπληθωρισμού σε κάποια μεγάλη οικονομία, τον ερχόμενο χρόνο".