"Η ομολογία Μπερνάνκι στο Κογκρέσο πάγωσε Wall και Ουάσιγκτον
H Wall Street, η Main Street, η Πενσιλβάνια Aβενιου και το δολάριο είχαν προεξοφλήσει ότι ο Mπεν Mπερνάνκι δεν επιφυλάσσει άσχημες εκπλήξεις στην κρίσιμη γραπτή κατάθεσή του στο Kογκρέσο. O πρόεδρος της Fed, στην εξαμηνιαία κατάθεσή του για τη νομισματική πολιτική και τις εκτιμήσεις της Tράπεζας για την πορεία της αμερικανικής οικονομίας, περιέγραψε μια εικόνα έντονων ανησυχιών για τις παρενέργειες μιας «ιδιαίτερα ασταθούς» ανάκαμψης και διατήρησης της ανεργίας πολύ πάνω από τα επίπεδα του 7% μέχρι το τέλος του 2012! Η θλιβερή αλήθεια είναι, όπως επισήμανε ο κ. Μπερνάνκι, πως οι απώλειες των 8,5 εκατ. θέσεων εργασίας που χάθηκαν το 2008 και το 2009 δύσκολα θα αναπληρωθούν, οι τιμές των κατοικιών εξακολουθούν να κατρακυλούν και οι πιστωτικές συνθήκες παραμένουν σφιχτές, με συνέπεια τα νοικοκυριά να υποφέρουν και να υπονομεύεται η πρόσφατη σταθεροποίηση των καταναλωτικών δαπανών.
Στη φορτισμένη ατμόσφαιρα της έκδηλης ανησυχίας που πυροδότησε η γραπτή κατάθεση του κ. Μπερνάνκι, τώρα τα σενάρια για τη στρατηγική εξόδου από την ανορθόδοξη νομισματική πολιτική της Fed πλέον άλλαξαν. Η στρατηγική εξόδου από τις μη συμβατικές μεθόδους της «quantitative easing» που έχει εφαρμόσει η Fed τίθεται εν αμφιβόλω. Οι επενδυτές πάγωσαν στη Wall και αφού προχώρησαν σε πωλήσεις μετοχών, στράφηκαν στα αμερικανικά ομόλογα και στο δολάριο.
Η αντιμετώπιση της χειρότερης ύφεσης από το 1930 έχει δικαιολογήσει την υιοθέτηση από τον Μάρτιο του 2009 ριζοσπαστικών μεθόδων, όπως της «quantitative easing», πρωτοφανές γεγονός στην 95χρονη ιστορία της Κεντρικής Τράπεζας των ΗΠΑ. Πώς, όμως, και πότε θα γίνει η αντίστροφη μέτρηση της ανακύκλωσης; Στο μείζον αυτό πρόβλημα, ο κ. Μπερνάνκι αμφισβητήθηκε έντονα χθες. Η άντληση από το σύστημα της τεράστιας ποσότητας ρευστότητας θα γίνει με δύο τρόπους, όπως έχει προγραμματιστεί από τον κ. Μπερνάνκι. Η Fed, πρώτον, θα πληρώσει αυξημένο επιτόκιο στις δεσμευμένες καταθέσεις των τραπεζών επιδιώκοντας την προσέλκυσή τους και δεύτερον, θα πουλήσει στην αγορά τα μακροπρόθεσμα ομόλογα που έχει αγοράσει απορροφώντας, όμως, τη ρευστότητα που θα προκληθεί.
Ωστόσο, τα δύο αυτά εργαλεία που καθόρισε ο κ. Μπερνάνκι συνήθως χρησιμοποιούνται για ομαλές συνθήκες και θεωρούνται ανεπαρκή για στρατηγική εξόδου από μη συμβατικές πολιτικές.
Eπειδή η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής μέσω των μηδενικών επιτοκίων έχει εξαντληθεί, η FED εξαναγκάστηκε να υιοθετήσει την πολιτική της αποκαλούμενης quantitative easing. Δηλαδή, χαλάρωση νομισματικής πολιτικής όχι μέσω του κόστους του χρήματος, αλλά μέσω της ποσότητάς του με την εκτύπωση νέου χρήματος. Και για να αποτρέψει την οικονομική καταστροφή, αγόρασε αφειδώς μακροπρόθεσμα ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου. Η χθεσινή ομολογία του Μπερνάνκι στο Κογκρέσο υποδηλώνει ότι η κρίση δεν έχει ακόμη παρέλθει. Tο μήνυμα ήταν σαφές. «Τα επιτόκια θα παραμείνουν στα μηδενικά επίπεδα για αρκετό ακόμη χρονικό διάστημα...». Το βασικό επιτόκιο (επιτόκιο που είναι καθοριστικής σημασίας, αφού προσδιορίζει το κόστος χρήματος επί της οικονομίας) μειώθηκε στα ιστορικά χαμηλά επίπεδα μεταξύ 0 - 0,25% τον Δεκέμβριο του 2008.
Η άποψη ότι ο κόσμος των επενδύσεων είναι διεσπαρμένος από συνεχείς πιθανές «παγίδες» παραμένει κραταιά. Και με τους Αμερικανούς να επιπλέουν ακόμη σε πελάγη χρέους, ουδείς μπορεί να επαναπαύεται με τη σκέψη ότι θα εξακολουθήσουν να δανείζονται περισσότερα με τα μηδενικά επιτόκια που θα παραμείνουν επί μακρόν ακόμη.
Τα χειρότερα της πιστωτικής κρίσης πιθανότατα να έχουν περάσει, αλλά τα μεγάλα ερωτήματα που άφησε πίσω μένει να απαντηθούν. Βεβαίως, οι γενναίες ενέσεις ρευστότητας και η μείωση των αμερικανικών επιτοκίων σε σχεδόν μηδενικά επίπεδα έχουν λειάνει τις οδυνηρές συνέπειες της κρίσης. Αλλά οι ελπίδες ανάκαμψης επειδή η κατανάλωση είναι η ατμομηχανή της αμερικανικής οικονομίας και ολόκληρου του κόσμου έσβησαν.
Ετσι, λοιπόν, το κόστος της μελλοντικής εξόδου από τις μη συμβατικές μεθόδους της «quantitative easing» διογκώνεται..."
