" Οταν ο αποπληθωρισμός οδηγεί στον πληθωρισμό
Εάν προσπαθείτε να αποφασίσετε για το αν ανησυχείτε περισσότερο για τον πληθωρισμό ή τον αποπληθωρισμό, μην μπαίνετε στον κόπο: μπορεί απλώς να συμβούν και τα δύο. Ναι, στο πνεύμα αυτών των εποχών λιτότητας, πρόκειται για μία προσφορά «δύο σε ένα», πρώτα έρχεται ο αποπληθωρισμός, τον οποίο θα ακολουθεί ένας πανίσχυρος πληθωρισμός με το πάτημα του «κόκκινου» κουμπιού της μηχανής ποσοτικής χαλάρωσης.
Είναι σαφές ότι στο εγγύς μέλλον, ο αποπληθωρισμός αποτελεί το πιο κοντινό σενάριο. Αντί να κινηθούν για τον περιορισμό της μεγάλης φούσκας χρέους, οι ρυθμιστικές αρχές προσέθεσαν σε αυτήν.
Οπως το 1937 στις ΗΠΑ και το 1997 στην Ιαπωνία, μία κίνηση προς την κατεύθυνση της λιτότητας προϋπολογισμού έχει αυξήσει τις έντονες καθοδικές πιέσεις, οι οποίες παράγονται ήδη από τις πολύ μεγάλες αχρησιμοποίητες οικονομικές δυνατότητες.
Στην περίπτωση που ούτε οι τράπεζες ούτε οι κυβερνήσεις δεν είναι πρόθυμες ή σε θέση να ανατροφοδοτήσουν τη ζήτηση όταν οι τιμές υποχωρήσουν, όπως έχουμε δει, εν απουσία ενός εξωτερικού σοκ, τότε θα έχουμε να κάνουμε με ένα φαύλο κύκλο, που θα τρέφεται από τον ίδιο του τον εαυτό.
Οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις θα αποπληρώνουν τα χρέη τους, που θα γίνονται όλο και βαρύτερα, καθώς τα χρήματα θα αποκτούν μεγαλύτερη αξία και θα καθυστερούν τις αγορές τους λόγω της πτώσης των τιμών.
Φυσικά σε ένα σύστημα, στο οποίο η κυβέρνηση μπορεί να δημιουργήσει χρήματα κατά το δοκούν, ο αποπληθωρισμός θα πρέπει θεωρητικά να αποτελεί πρόβλημα που αντιμετωπίζεται εύκολα. Οι κεντρικές τράπεζες θα μπορούν, όπως είχε κάποτε τονίσει και ο επικεφαλής της Fed Μπεν Μπερνάνκι, να πετούν απλώς χρήματα από τα ελικόπτερα.
Αυτό, βεβαίως, είναι σαν να λέμε ότι ο καθένας θα μπορεί να απαλλαγεί από ένα σπίτι γεμάτο τερμίτες, εάν έχει στην κατοχή του αρκετή βενζίνη και σπίρτα. Θα δουλέψει μεν, αλλά θα έχει σημαντικές παράπλευρες ζημίες.
Η δυσκολία επίτευξης μιας ελεγχόμενης καύσης, ή της εκτύπωσης της ακριβώς απαραίτητης ρευστότητας, για να εμποδιστεί ο αποπληθωρισμός χωρίς να απελευθερωθεί ένας πολύ ισχυρός αποπληθωρισμός, αποτελεί έναν από τους κύριους λόγους που η ποσοτική χαλάρωση έχει μια τόσο πολυκύμαντη ιστορία.
Ο Ανταμ Πόσεν, μέλος της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Αγγλίας και εμπειρογνώμονας σχετικά με την εμπειρία αποπληθωρισμού της Ιαπωνίας, τάχθηκε υπέρ του σεναρίου «αποπληθωρισμός πρώτος και πληθωρισμός δεύτερος».
Σημειώνοντας ότι ο πληθωρισμός έχει παραμείνει στη Βρετανία πάνω από τον στόχο του και ότι οι πληθωριστικές προσδοκίες έχουν αυξηθεί, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό αποτελεί εν μέρει αποτέλεσμα της διατήρησης μιας πολύ χαλαρής και πολύ ακραίας νομισματικής πολιτικής ενόψει των αρκετά τρομερών απειλών.
Φυσικά, η Βρετανία δεν είναι ούτε ΗΠΑ ούτε Ιαπωνία, αλλά ακόμη και έτσι το μικρό νησί, χωρίς ένα πραγματικό αποθεματικό νόμισμα, αναγκάζεται να λάβει μέτρα λιτότητας τα οποία μπορεί να απαιτούν ακραία νομισματικά μέτρα. Κάτι παρόμοιο μπορεί να συμβεί και στις ΗΠΑ, αλλά για ελαφρώς διαφορετικούς λόγους. Εάν η πολιτική πίεση για μηδενικές νέες δαπάνες συνεχιστεί στις ΗΠΑ, ένα νέο κύμα ποσοτικής χαλάρωσης από τη Fed ενδέχεται να αποτελεί έναν εφικτό και γρήγορο τρόπο για τη στήριξη του συστήματος. Η τελευταία φορά που εφαρμόστηκαν μέτρα ποσοτικής χαλάρωσης ήταν εν μέσω δημοσιονομικής πολιτικής στήριξης και με μια Ευρώπη που δεν βρισκόταν σε κρίση ταυτότητας και χρέους.
Εάν οι ευρωπαϊκές τράπεζες αρχίσουν να καταρρέουν, πέρα από την αναπόφευκτη διάσωση, είναι αυτονόητο ότι θα υπάρξει ένα αρκετά μεγάλο και συντονισμένο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης για την απομάκρυνση μιας γενικευμένης κρίσης. Αυτό μας επιστρέφει πίσω στον πληθωρισμό. Το ερώτημα είναι πού σταματάει αυτό".
