Τρίτη 20 Ιουλίου 2010

ΔΝΤ, μέτρα και ΔΕΚΟ

Οπως διαβάζουμε στο "Βήμα":

"ΔΝΤ: «Πουλήστε ή κλείστε» ζημιογόνες ΔΕΚΟ

Εν μέσω ασφυκτικού πλαισίου που έχουν ορίσει οι ευρωπαίοι εταίροι μας και το ΔΝΤ καλείται να κινηθεί η κυβέρνηση ως το τέλος του χρόνου, διαθέτοντας ελάχιστα περιθώρια αποκλίσεων από τους αυστηρούς δημοσιονομικούς στόχους που τέθηκαν από τους δανειστές μας. Οπως αποκαλύφθηκε από την ενδιάμεση έκθεση που συνέταξε ο δανός εκπρόσωπος του ΔΝΤ κ. Πολ Τόμσεν εν όψει του νέου ελέγχου της ελληνικής οικονομίας την ερχόμενη εβδομάδα από την τρόικα, οι πρωτογενείς δαπάνες δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 50 δισ. ευρώ ως το τέλος Σεπτεμβρίου. Δεδομένου ότι έχουν διαμορφωθεί στα 30 δισ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου η κυβέρνηση έχει περιθώριο να δαπανήσει 20 δισ. ευρώ καθώς έχει ήδη δημιουργήσει «μαξιλάρι» 4 δισ. ευρώ από το πρώτο εξάμηνο.

Αντιθέτως στο σημείο στο οποίο έχουν ξεφύγει τα πράγματα είναι οι εγγυήσεις του Δημοσίου για νέο δανεισμό από δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς. Το όριο που έχει τεθεί από το ΔΝΤ για ολόκληρο το έτος είναι 2 δισ. ευρώ και ήδη έχουν δοθεί εγγυήσεις 1,5 δισ. ευρώ για δανεισμό από ΔΕΚΟ ενώ οι ανάγκες προκύπτουν πιεστικές και από τα ασφαλιστικά ταμεία αλλά κυρίως τα νοσοκομεία, αφού, όπως διαπιστώνεται, δεν έχει επιχειρηθεί καμία προσαρμογή.

Σε αυτό το πλαίσιο ο Πολ Τόμσεν, ο οποίος έχει γίνει «στενός κορσές» για την κυβέρνηση και τον υπουργό Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου αφού επισημαίνει ότι δεν έχουν ακόμη αντιμετωπισθεί οι «μαύρες τρύπες» στα νοσοκομεία, στα Ταμεία και στους ΟΤΑ παροτρύνει την κυβέρνηση ή να «πουλήσει ή να κλείσει» τις ζημιογόνες ΔΕΚΟ.

Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Οι Αρχές μπορούν να στείλουν σήμα προς τις αγορές, αν αποδειχθούν ανυποχώρητες στην αποφασιστικότητά τους και στην ταχύτητά τους για ιδιωτικοποίηση ή για κλείσιμο των πολλών κρατικών επιχειρήσεων, που έχουν αποδειχθεί ότι κοστίζουν στους φορολογουμένους μεγάλα ποσά και αποτελούν εμπόδιο σε μια πιο αποτελεσματική δομή αγοράς όσο παραμένουν σε δημόσια χέρια».

Η κυβέρνηση δίνει μεγάλη σημασία στα δημοσιονομικά αποτελέσματα που θα έχει η ασφαλιστική μεταρρύθμιση. Οπως επισημαίνει και το ΔΝΤ «η μεταρρύθμιση αυτή προσπαθεί να βελτιώσει τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του συνταξιοδοτικού συστήματος. Οι αλλαγές θα μειώσουν σημαντικά την αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης ως το 2060, οπότε θα μπορούσε να περιοριστεί από 12,5 σε 4 - 6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ». Κατά το ΔΝΤ η μόνη πηγή αβεβαιότητας πηγάζει από το κόστος των επικουρικών συντάξεων, το οποίο απαιτεί περαιτέρω ανάλυση.

Ομοίως επισημαίνει ότι οι Αρχές προχωρούν στην υλοποίηση των μεγάλων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων («Καλλικράτης», Ενιαία Αρχή Πληρωμών, ιδιωτικοποιήσεις συγκοινωνιών, Εργατικό Δίκαιο, απελευθέρωση επαγγελμάτων) και (...) βελτιώνουν την ποιότητα των στοιχείων τους.

Στην έκθεση στην οποία αναφέρθηκε και χθες ο κ. Παπακωνσταντίνου πράγματι αναγράφεται ότι «οι Αρχές σημειώνουν προόδους στο να θέσουν τα δημόσια οικονομικά σε βιώσιμο μονοπάτι,συμπληρώνοντάς το με μεταρρυθμίσεις για να στηρίξουν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη». Τονίζει όμως τα εξής:

O ι αγορές παραμένουν πολύ επιφυλακτικές και τα spreads είναι υπερβολικά υψηλά.Οι εικασίες ότι απλώς έχει αναβληθεί η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους και ότι δεν έχει λυθεί αποφασιστικά,βαραίνουν προς αυτήν την κατεύθυνση.Χρειάζονται αποδεικτικά για να οικοδομηθεί η ιδέα πως το πρόγραμμα εφαρμόζεται πλήρως, ότι διαθέτει την κοινωνική συναίνεση και έχει προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης.

»Η οικονομική δραστηριότητα συρρικνώνεται, όπως αναμενόταν, αλλά ο πληθωρισμός είναι υψηλότερος από τις προβλέψεις. (...) Τα προκαταρκτικά στοιχεία ως τον Μάρτιο δείχνουν ότι το έλλειμμα του εξωτερικού εμπορίου παρέμεινε υψηλό, εξαιτίας των υψηλότερων τιμών του πετρελαίου και των αυξημένων πληρωμών για παραγγελίες πλοίων,που οφείλεται στην ανάκαμψη της ναυτιλίας.Οι εισαγωγές εκτός πετρελαίου και πλοίων μειώθηκαν (κατά 6,5% ετησίως),ενώ οι εξαγωγές και ο τουρισμός παρέμειναν αδύναμοι».

Οπως αναφέρεται στην έκθεση η ακαμψία των τιμών δημιουργεί μεγάλη ανησυχία. Η πολύ μεγάλη μετακύλιση των έμμεσων φόρων στις τελικές τιμές εμφανίζει την εγχώρια αγορά με χαμηλό ανταγωνισμό. Υπάρχει η εντύπωση ότι το μοναδιαίο εργατικό κόστος επιτέλους υποχωρεί, αλλά τα περιθώρια κέρδους είναι ανελαστικά και ο ανταγωνισμός των προμηθευτών ανεπαρκής.

Η μείωση του κρατικού ελλείμματος έχει εισέλθει ευρέως σε τροχιά, έστω και αν υπάρχουν κίνδυνοι. Το ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού τον Ιανουάριο - Μάρτιο (μαζί με τις στρατιωτικές δαπάνες) ήταν καλύτερο από τους προγραμματισμούς (κατά 3,5 δισ. ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ), εξαιτίας καλών συνολικών εσόδων και ελέγχων στις δαπάνες. Τα διαθέσιμα, όμως, στοιχεία από τον Απρίλιο υπονοούν ότι το κόστος της ιατρικής περίθαλψης παραμένει υψηλό και ότι η κοινωνική ασφάλιση και η αυτοδιοίκηση έχουν σημειώσει μικρότερες επιδόσεις (κατά 1,5 δισ. ευρώ ή 0,6% του ΑΕΠ), το οποίο εν μέρει υποσκελίζει τις ισχυρές επιδόσεις τού κρατικού προϋπολογισμού. Εν τω μεταξύ, οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες των κρατικών επιχειρήσεων έχουν επηρεαστεί από την κρίση του χρέους και υπολογίζεται ότι 1,5 δισ. ευρώ εγγυήσεων θα καταπέσουν εντός τού 2010, το οποίο θα αυξήσει το χρέος, όπως συνέβη και στο παρελθόν.

Ο τραπεζικός τομέας βρίσκεται υπό πίεση. Οι συνθήκες ρευστότητας είναι πολύ σφιχτές. Τα αποθέματα φερεγγυότητας των τραπεζών παραμένουν καλά, παρουσιάζοντας ελάχιστη υποχώρηση.

Σοκάρουν οι οκτώ επισημάνσεις του ΔΝΤ
1 Οι δημοσιονομικές εξελίξεις είναι ενθαρρυντικές, αλλά οι κίνδυνοι πρέπει να αντιμετωπισθούν.

2 Ο πληθωρισμός παραμένει υπερβολικά υψηλός.

3 Η κλειστή φύση της Ελλάδας και η ανικανότητά της να δημιουργεί πληθωρισμό χαμηλότερο της ευρωζώνης, ακόμη και εν μέσω βαθιάς ύφεσης, αποτελούν απόδειξη τού πολύ χαμηλού ανταγωνισμού στην εγχώρια αγορά προϊόντων.

4 Οι μεταρρυθμίσεις στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών είναι υπερβολικά «ντροπαλές» και πρέπει να βαθύνουν.

5 Η σημασία των μεταρρυθμίσεων για τη μελλοντική ανάπτυξη είναι αναμφισβήτητη. 6 Η μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας που ετοιμάζεται είναι υγιής και πρέπει να εφαρμοστεί πλήρως.

7 Ισχυρή αντίσταση προβάλλουν τα κλειστά επαγγέλματα (π.χ., φορτηγατζήδες, δικηγόροι, συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, κ.λπ.) και χρειάζεται να γίνουν περισσότερα για να ξεπεραστεί.

8 Η κυβέρνηση μπορεί να στείλει σήμα στις αγορές, αν αποδειχθεί ανυποχώρητη στην αποφασιστικότητα και ταχύτητα για ιδιωτικοποίηση ή για κλείσιμο πολλών κρατικών επιχειρήσεων, οι οποίες αποδεδειγμένα κοστίζουν στους φορολογουμένους τεράστια ποσά".