"Γερμανία: Ανάκαμψη με δύο όψεις
Η γερμανική οικονομία βρίσκει και πάλι τους ρυθμούς της, γεγονός που όμως οφείλεται κατά κύριο λόγο στις εξαγωγές και όχι στην εγχώρια κατανάλωση. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί μάλλον ανάμεικτα συναισθήματα στη Γερμανίδα καγκελάριο, Ανγκελα Μέρκελ, που από τη μία έχει να επιδείξει στη γερμανική κοινή γνώμη ταχύτερη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, και από την άλλη γνωρίζει ότι θα έλθει και πάλι αντιμέτωπη με κριτική εταίρων της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι όσο μεγαλύτερο προβάδισμα αποκτά η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έναντι των υπόλοιπων κρατών-μελών της Ενωσης, τόσο περισσότερο θα ενισχύονται τα επιχειρήματα όσων εγκαλούν το Βερολίνο ότι στηρίζει την ανάπτυξή του στις «πλάτες» των άλλων.
Την περασμένη Παρασκευή η έρευνα του γερμανικού οικονομικού ινστιτούτου Ifo, στην οποία συμμετέχουν περίπου 2.500 επιχειρήσεις, έδειξε ότι το επιχειρηματικό κλίμα στη Γερμανία βελτιώνεται με τους ταχύτερους ρυθμούς από την επανένωση της χώρας το 1990. Τα στοιχεία αυτά, όπως σχολιάζουν στο Γαλλικό Πρακτορείο αναλυτές, αποκαλύπτουν ότι η γερμανική οικονομία βρίσκεται σε καλό δρόμο, όχι μόνο σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μέλη της Ευρωζώνης, αλλά και συγκριτικά και με τις άλλες μεγάλες οικονομίες του πλανήτη.
Ενδεικτικό της αισιοδοξίας, που επικρατεί στη Γερμανία, είναι το γεγονός ότι ο δείκτης επιχειρηματικού κλίματος κατέγραψε σημαντική αύξηση σε όλους τους κλάδους του εμπορίου και της βιομηχανίας, με εξαίρεση τον κατασκευαστικό. Οι περισσότεροι κλάδοι, ωστόσο, στηρίζονται στην ισχυρή ζήτηση των γερμανικών προϊόντων από το εξωτερικό.
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα προσφέρει ίσως η αγορά αυτοκινήτου. Τους τελευταίους μήνες, ενώ οι πωλήσεις αυτοκινήτων στη γερμανική αγορά βρίσκονται σε τροχιά πτώσης, οι εξαγωγές γερμανικών οχημάτων καταγράφουν εντυπωσιακή άνοδο.
Κριτική για την οικονομική πολιτική, που ακολουθεί το Βερολίνο, και η οποία έχει ως αποτέλεσμα τη χαμηλή κατανάλωση στο εσωτερικό της χώρας και την εμφάνιση μεγάλων εμπορικών πλεονασμάτων, έχει ασκήσει ανοιχτά το Παρίσι. Η Γαλλίδα υπουργός Οικονομίας, Κριστίν Λαγκάρντ, έχει επανειλημμένα επισημάνει ότι για τις ανισορροπίες, που απειλούν την Ευρωζώνη, υπεύθυνες είναι όχι μόνο οι χώρες με ελλείμματα, αλλά και εκείνες με μεγάλα πλεονάσματα.
Πρόσφατα η γερμανική κυβέρνηση δέχθηκε εμμέσως πυρά και από την Ουάσιγκτον, με τον Αμερικανό πρόεδρο, Μπαράκ Ομπάμα, να επισημαίνει πως η απότομη στροφή μεγάλων οικονομιών σε πολιτική λιτότητας θέτει σε κίνδυνο την παγκόσμια ανάκαμψη".
Για το ίδιο θέμα, και το ακόλουθο άρθρο στην "Καθημερινή":
"Οι Γερμανοί «μας ευχαριστούν» επειδή πλούτισε η οικονομία τους!
ZEZA ZHKOY
Οι δραματικές εξελίξεις της ύφεσης και η λαίλαπα της ανεργίας στη χώρα μας επισκιάζονται από την ικανοποίηση που κυκλοφορεί χωρίς αιδώ, υποστηρίζοντας ότι ο κόσμος επικροτεί τις «μεταρρυθμίσεις» που υπαγορεύει το Μνημόνιο - λέγεται και έτσι το νεοφιλελεύθερο ντελίριο. Ευτυχώς ή δυστυχώς, όμως, κάποιοι «μας ευχαριστούν» επειδή η δική μας οικονομική τραγωδία ήταν η ευκαιρία για τη δική τους οικονομία να «πλουτίσει».
Οντως ήταν ενδιαφέρουσα η επισήμανση της έγκυρης γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, ότι η οικονομική κρίση της Ελλάδας έστρεψε τους επενδυτές στο ασφαλές καταφύγιο, στην αγορά κρατικών ομολόγων της Γερμανίας - που είναι η αγορά κλειδί της Eυρώπης. Οι κινήσεις επενδυτικού πανικού και η άγρια επίθεση των κερδοσκόπων με το ξεπούλημα των ελληνικών ομολόγων πυροδότησαν τη φυγή των συντηρητικών κεφαλαίων -flight to quality όπως αποκαλείται- στα 10ετή ομόλογα του γερμανικού Δημοσίου, με αποτέλεσμα το επιτόκιό τους (yield) να υποχωρήσει σε σημαντικά χαμηλά επίπεδα ζωτικής σημασίας για την οικονομία. Αντίθετα, το επιτόκιο των ελληνικών κρατικών τίτλων παραμένει δέκα φορές πάνω από ό, τι ήταν πέρυσι τον Οκτώβριο όταν ανέλαβε η κυβέρνηση Παπανδρέου τη διακυβέρνηση της χώρας. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Γερμανίας είναι ακόμη ευάλωτο. Οι τράπεζες τρίζουν από τις ζημίες στα θυγατρικά τους ειδικά επενδυτικά οχήματα -όπως αυτά που αποκαλούνται conduitsκαι τα δομημένα επενδυτικά οχήματα -όπως αυτά που αποκαλούνται SIVs- τα οποία πουλούσαν αφειδώς βραχυπρόθεσμα αμερικανικά χρεόγραφα βασισμένα στα subpime στεγαστικά δάνεια. Ολες είχαν βρεθεί εγκλωβισμένες με τεράστιες ζημίες, καθώς μέσω αυτών έχουν εκδώσει βραχυπρόθεσμο χρέος δεκάδων δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η κρίση στις γερμανικές κρατικές τράπεζες (Landesbanken) είναι σοβαρή. Οι Landesbanken ανήκουν στα ομόσπονδα κρατίδια της χώρας και ειδικεύονται στις χορηγήσεις επενδύσεων των μικρού και μεσαίου μεγέθους γερμανικών επιχειρήσεων, τις γνωστές Mittelstand. Αρκετές από αυτές χρειάστηκαν πελώρια κρατικά κεφάλαια για να σωθούν από τη χρεοκοπία. Αλλά -όπως επιβεβαιώθηκαν οι φήμες- δεν πέρασε το stress test μόνο η στεγαστική τράπεζα Hypo Real Estate που έχει ήδη κρατικοποιηθεί. Εντάξει... H αξιοθρήνητη διαδικασία των stress tests δεν μας πείθει. H Ευρώπη βυθίζεται στη δίνη της δημοσιονομικής κρίσης, αλλά το Βερολίνο είναι ο μεγαλύτερος κερδισμένος σύμφωνα με τον γερμανικό Τύπο: Το ευρώ σημαίνει ισχυρότερες εξαγωγές, ενώ η αβεβαιότητα για τα ομόλογα της υπόλοιπης Ευρωζώνης σταματάει στα γερμανικά σύνορα, χαμηλώνοντας το κόστος του κρατικού δανεισμού. Η Γηραιά Ηπειρος σείεται, σημειώνει το γερμανικό Der Spiegel σε ανάλυσή του, αλλά η Γερμανία είναι ο μεγάλος κερδισμένος της κρίσης. To περιοδικό βλέπει ένα «σαφές μήνυμα των αγορών». Kαι το μήνυμα αφορά πολλούς τομείς της γερμανικής οικονομίας: ο κεντρικότερος πυλώνας της, οι εξαγωγές, επωφελείται από το φθηνότερο ευρώ, ενώ οι ξένοι επενδυτές «ρίχνουν» περισσότερα χρήματα στη Γερμανία. Ναι μεν μεγάλο μέρος (περίπου 60%) των γερμανικών εξαγωγών καταλήγει εντός της Ευρωζώνης -άρα εδώ η τιμή του ευρώ είναι αδιάφορη-, αλλά οι εξαγωγές σε Ασία και ΗΠΑ συνεισφέρουν σημαντικά στην οικονομία.
Το δε «καλό όνομα» της Γερμανίας στις αγορές ομολόγων, που «φέγγει λαμπρότερο» σε μία εποχή που η πιστοληπτική ικανότητα των ευρωπαϊκών κρατών υποβαθμίζεται από τους οίκους αξιολόγησης, σημαίνει χαμηλότερους τόκους για τα δάνεια που συνάπτει η κεντρική κυβέρνηση. Το γερμανικό Bund, που αποτελεί μέτρο σύγκρισης για τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά ομόλογα, αποτελεί σταθερά «απάνεμο λιμάνι». Και επειδή η αξιοπιστία ανταμείβεται, τα χαμηλότερα επιτόκια εκτιμάται ότι εξοικονομούν περίπου 20 δισ. ευρώ ετησίως στο Βερολίνο. Aυτό με τη σειρά του συνεπάγεται και καλύτερους όρους για τα δάνεια εταιρειών και ιδιωτών. Οι τόκοι των δανείων δεκαετούς και πλέον διάρκειας, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ιnterhyp, έχουν φτάσει στα χαμηλότερα επίπεδα της μεταπολεμικής εποχής. Αρα ναι, καταλήγει το Spiegel, το Χρηματιστήριο της Φρανκφούρτης δικαιολογημένα δεν ακολουθεί χαμηλότερα τους υπόλοιπους ευρωπαϊκούς δείκτες.
Αντίθετα, το Spiegel περίπου προδικάζει τη χρεοκοπία της Ελλάδας, υποστηρίζοντας ότι και μετά το 2013, οπότε θα τελειώσει το πρόγραμμα στήριξης από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό και το ΔΝΤ, το δημόσιο χρέος θα είναι της τάξης του 150%. Αρα, εικάζει ότι η χώρα μας θα δυσκολευτεί να βρει χρήμα στις αγορές και θα υποχρεωθεί σε «ελεγχόμενη πτώχευση», όπως αυτή που ετοίμασε η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ. Το περιοδικό έχει ήδη διαρρεύσει τα σχέδια τα οποία επεξεργάστηκε ένα κλειστό επιτελείο της καγκελαρίας και του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας για την υλοποίηση της «ελεγχόμενης πτώχευσης», εφόσον χρειαστεί".
