" Διπλή ανησυχία για την τουρκική οικονομία
Αποτελούν ο πληθωρισμός και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών – Mη βιώσιμη η ανάπτυξη μισθών και πιστώσεων
Το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) της Τουρκίας αναμένεται να εξασφαλίσει στις εκλογές του επόμενου μήνα μία τρίτη θητεία. Ενας από τους λόγους για τη δημοτικότητα του ΑΚΡ είναι η διαχείριση της οικονομίας. Μετά σχεδόν μία δεκαετία οικονομικής επιτυχίας, πολλοί Τούρκοι εμφανίζονται απρόθυμοι να αναθέσουν την οικονομία σε μία αντιπολίτευση που έχει συνδέσει το όνομά της με τις κρίσεις του παρελθόντος.
Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά. Μετά την απότομη συρρίκνωση του 2009, η οικονομία παρουσίασε πέρσι τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης στις οικονομίες του G20. Εκτός αυτού, δεν υπήρχε ούτε μία τράπεζα που κατέρρευσε κατά τη διάρκεια της κρίσης, ενώ ο πληθωρισμός διατηρήθηκε σε χαμηλά επίπεδα, εν μέρει χάρη στην ισχυρή τουρκική λίρα. «Για πρώτη φορά στη ζωή μου, ο πληθωρισμός βρίσκεται στα ίδια επίπεδα με αυτόν της Βρετανίας» αναφέρει ο νέος διοικητής της κεντρικής τράπεζας της χώρας Ερντέμ Μπασκί. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι «παρόλο που το καράβι είναι σταθερό, οι θάλασσες είναι αρκετά ταραγμένες, και μία καταιγίδα θα μπορούσε να ξεσπάσει ανά πάσα στιγμή».
Οι εν λόγω ανησυχίες είναι ευρέως διαδεδομένες. Ο Αχμέτ Ακαρλί, ένας οικονομολόγος της Goldman Sachs στο Λονδίνο, λέει ότι «συσσωρεύονται οι ανισορροπίες και αυξάνονται οι οικονομικές αδυναμίες». Ο κ. Ακαρλί επισημαίνει ότι η απόφαση για τη διατήρηση των δημοσιονομικών και νομισματικών μέτρων τόνωσης έχει τραβήξει αρκετά. Παράλληλα εκτιμά ότι η ονομαστική ανάπτυξη των μισθών έχει φτάσει στο 18% ανά έτος, η εγχώρια ζήτηση ενισχύεται έως 2% και η πιστωτική ανάπτυξη κυμαίνεται 30% με 40%. Τα συγκεκριμένα νούμερα είναι μη βιώσιμα. Η διπλή ανησυχία για την τουρκική οικονομία είναι ο πληθωρισμός και το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι ο πληθωρισμός θα μπορούσε να φτάσει έως το 7% μέχρι το τέλος του έτους. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της HSBC στην Κωνσταντινούπολη Μουράτ Ουλγκέν, τονίζει ότι το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να φτάσει στο 8% του ΑΕΠ για τους 12 μήνες έως τον Μάρτιο. Μετά τις εκλογές, οι πιέσεις προς την κυβέρνηση για μία σύσφιγξη της δημοσιονομικής πολιτικής, και προς την κεντρική τράπεζα για την αύξηση των επιτοκίων, θα εντατικοποιηθούν. Ωστόσο, η ψύξη μία τόσο «καυτής» οικονομίας ενδέχεται να μην τόσο εύκολο έργο. Η κεντρική τράπεζα μείωσε πέρσι τα βασικά επιτόκια και ενίσχυσε τις απαιτήσεις αποθεματικών για τις ξένες και τοπικές τράπεζες σε μία ανορθόδοξη προσπάθεια να αποτρέψει μία αύξηση στις εισροές κεφαλαίων. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες κινήσεις δεν φάνηκαν να αποδίδουν, και η τράπεζα άρχισε αντ’ αυτού να ενισχύει τα επιτόκιά της. Η περαιτέρω αύξηση των απαιτήσεων αποθεματικών μπορεί να μην έχει επαρκείς επιπτώσεις στην επιβράδυνση των καταναλωτικών δανείων. Και αν τα επιτόκια ξεκινήσουν την ανοδική τους πορεία στον πλούσιο κόσμο, και ειδικά τις ΗΠΑ, η Τουρκία θα μπορούσε ξαφνικά να δει να στερεύει η εξωτερική της χρηματοδότηση".
