"ΑΝΟΙΚΤΟΙ, με υψηλότερο, όμως, κόστος, παραμένουν οι δρόμοι άντλησης ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για τις ελληνικές τράπεζες μετά την νέα υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητάς τους από την Moody's, η οποία έρχεται συνεπεία της μείωσης κατά 4 βαθμίδες της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας.
Η πρώτη επίπτωση από την υποβάθμιση ήταν η αυτόματη αύξηση του κόστους άντλησης ρευστότητας με ενέχυρο κρατικά ομόλογα. Οι ελληνικές τράπεζες θα πληρώνουν 5% υψηλότερη προμήθεια στην κεντρική τράπεζα για τα ελληνικά κρατικά ομόλογα τα οποία βάζουν ως ενέχυρο.
Η στιγμή της υποβάθμισης δεν δείχνει τυχαία. Ηρθε 15 ημέρες πριν από τη δημοπρασία της 28ης Ιουνίου, όταν οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν ρευστότητα 24 δισ. ευρώ από την ΕΚΤ. Αυτόματα σχεδόν οδηγεί σε επιτάχυνση της ενεργοποίησης του πακέτου στήριξης. Οι τέσσερις μεγάλες ελληνικές τράπεζες ( Εθνική, Alpha, EFG Eurobank) θα προχωρήσουν άμεσα στην έκδοση ομολόγων με εγγύηση του Δημοσίου, τα οποία εν συνεχεία θα ρεπάρουν στην ΕΚΤ.
Η δεύτερη μικρότερης έντασης επίπτωση για τις τράπεζες είναι το μπλόκο στις τιτλοποιήσεις. Αυτό πρακτικά ξεκίνησε μετά την απόφαση της ΕΚΤ να δέχεται από 1ης Μαρτίου 2010 ως ελάχιστη αξιολόγηση για τιτλοποιούμενα στοιχεία ενεργητικού αξιολόγηση «ΑΑΑ» από δύο μάλιστα οίκους. Με την αξιολόγηση που έχουν πλέον οι ίδιες οι τράπεζες εξαιτίας της δημοσιονομικής κρίσης, και τα δάνεια σε καθυστέρηση να αυξάνονται, η τιτλοποίηση δανείων με αξιολόγηση «ΑΑΑ» είναι τόσο ακριβή υπόθεση,ώστε είναι σχεδόν απαγορευτική, τονίζουν στελέχη τμημάτων χορηγήσεων.
Για τον λόγο αυτό, τους τελευταίους μήνες οι τράπεζες έχουν στραφεί στις εκδόσεις καλυμμένων ομολογιών (covered bonds) για τις οποίες η ΕΚΤ ζητά ελάχιστη αξιολόγηση «ΒΒΒ». Η απόφαση της ΕΚΤ να δημιουργήσει δευτερογενή αγορά καλυμμένων ομολογιών διευκόλυνε τη στροφή των ελληνικών τραπεζών και κυρίως μείωσε το κόστος χρηματοδότησής τους, καθώς τις δίνουν απευθείας ως ενέχυρο στην ΕΚΤ αντλώντας ρευστότητα με επιτόκιο 1%. Ηδη, μέχρι και την 25η Μαΐου οι εκδόσεις καλυμμένων ομολογιών που δόθηκαν ως ενέχυρο στην ΕΚΤ από τις ευρωπαϊκές τράπεζες έφθασαν στα 54,348 δισ. ευρώ, όταν το συνολικό της πρόγραμμα έως το τέλος Ιουνίου προέβλεπε απορρόφηση εκδόσεων συνολικού ύψους 60 δισ. ευρώ.
Από τις ελληνικές τράπεζες η πρώτη που έκανε τη στροφή προς την έκδοση καλυμμένων ομολογιών ήταν η Eurobank. Κατά τους τελευταίους μήνες, η τράπεζα προέβη στην έκδοση τεσσάρων καλυμμένων ομολογιών συνολικού ύψους 1,75 δισ. ευρώ. Οι δύο τελευταίες εκδόσεις βγήκαν στις αρχές Ιουνίου με αξιολόγηση Α3 από την Moody's, διαθέτοντας ως κάλυμμα απαιτήσεις της τράπεζας από στεγαστικά δάνεια σε ευρώ και ελβετικό φράγκο. Το πρόγραμμα εκδόσεων καλυμμένων ομολογιών της τράπεζας ανέρχεται έως τα 5 δισ. ευρώ. Πρόγραμμα εκδόσεων covered bonds ύψους έως 6 δισ. ευρώ έχει αποφασίσει και η Alpha Bank, με την πρώτη έκδοση (500 εκατ. ευρώ) να αναμένεται προς το τέλος του καλοκαιριού. Τέλος, έκδοση ή εκδόσεις ύψους 5 δισ. ευρώ ετοιμάζει και η Εθνική Τράπεζα.
Οι ελληνικές τράπεζες πρέπει σταδιακά έως την 1η Μαρτίου του 2011 να υποκαταστήσουν τις τιτλοποιήσεις που έχουν δώσει ως ενέχυρο στην ΕΚΤ και έχουν εκδοθεί πριν από την 1η Μαρτίου 2010 με καλυμμένες ομολογίες ώστε να αποφύγουν το επιπλέον κόστος. Ταυτόχρονα, πρέπει σταδιακά να αρχίσουν να μειώνουν τη χρήση κρατικών ελληνικών ομολόγων ως ενέχυρο για την άντληση χρηματοδότησης".
Ταυτόχρονα, περί του ζητήματος των Ελληνικών ομολόγων διαβάζουμε σε άλλο άρθρο της εφημερίδας:
"Σε ύψη ρεκόρ ο δανεισμός από την ΕΚΤ
Ο δανεισμός των ελληνικών τραπεζών από την ΕΚΤ αναρριχήθηκε, τον Απρίλιο, στα ιστορικά υψηλά επίπεδα των 84,9 δισ. ευρώ και το μεγαλύτερο μέρος του αφορά ρευστότητα που έχει αντληθεί με ενέχυρο κρατικά ομόλογα.
Τα ελληνικά ομόλογα έφθασαν να αντιστοιχούν στο 10% των συνολικών ενεχυριασμένων στην ΕΚΤ στοιχείων ενεργητικού, με αποτέλεσμα να απευθύνονται διακριτικές συστάσεις για μείωση της παραπάνω εξάρτησης. Μόνο μέσα στον Απρίλιο η αύξηση του δανεισμού από την ΕΚΤ έφθασε στα 17,8 δισ. ευρώ.
Σε συνάντηση που διενεργήθηκε πρόσφατα στην Τράπεζα της Ελλάδος μεταξύ στελεχών των τμημάτων αγορών κεφαλαίου των τραπεζών και στελέχους της ΕΚΤ, ο τελευταίος επισήμανε την υπερβολική εξάρτηση, αναγνωρίζοντας, όμως, ότι λόγω των συγκυριών αποτελεί μονόδρομο. Υπενθύμισε στους παριστάμενους ότι ναι μεν η κεντρική τράπεζα είναι εδώ και στηρίζει το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, δεν θα είναι όμως για πάντα, συστήνοντας να αρχίσουν να εξετάζουν τρόπους και ιδέες εναλλακτικής χρηματοδότησης".
