Διαβάζουμε στο "Βήμα":
"Τρίζει η μεταπολεμική νομισματική τάξη
Επτακόσιοι τριάντα εκπρόσωποι 44 συμμαχικών κρατών συγκεντρώθηκαν τον Ιούλιο του 1944 στο Μπρέτον Γουντς των Ηνωμένων Πολιτειών για να δημιουργήσουν νέους οικονομικούς, νομισματικούς και εμπορικούς θεσμούς για τον νέο, μεταπολεμικό κόσμο. Η εμπειρία της Μεγάλης Υφεσης της δεκαετίας του 1930 καθιστούσε σαφές ότι ο περίφημος «κανόνας χρυσού» ήταν ένα ξεπερασμένο σύστημα καθορισμού των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Αποφασίστηκε λοιπόν η υιοθέτηση ενός άλλου συστήματος που προέβλεπε τον καθορισμό σταθερών ισοτιμιών των εθνικών νομισμάτων με το αμερικανικό δολάριο, που ορίστηκε νόμισμα αναφοράς και το οποίο, μόνο αυτό, ήταν μετατρέψιμο σε χρυσό (προς 35 δολάρια η ουγκιά).
Το 1971 το απρόβλεπτα υψηλό κόστος του πολέμου στο Βιετνάμ- λόγω της απρόβλεπτης για τις ΗΠΑ έκβασης που είχε- υπαγόρευσε την κατάργηση της μετατρεψιμότητας του δολαρίου σε χρυσό από τον πρόεδρο Νίξον. Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες διαμορφώνονταν πλέον από την αγορά, αν και το δολάριο εξακολούθησε να λογίζεται ως νόμισμα αναφοράς, αφού παρέμεινε το βασικό αποθεματικό νόμισμα των κεντρικών τραπεζών ολόκληρου του πλανήτη. Το γεν, το ελβετικό φράγκο, το μάρκο και η στερλίνα συμπλήρωναν τα... ελάχιστα κενά που άφηνε το δολάριο στα εθνικά θησαυροφυλάκια.
Η καθεστηκυία νομισματική τάξη, η οποία χαρακτηριζόταν μεταπολεμικώς από την οιονεί καθολική ηγεμονία του δολαρίου, κλονίστηκε συθέμελα την τελευταία δεκαετία. Δύο είναι οι αιτίες των κατακλυσμιαίων αλλαγών που συντελούνται σε νομισματικό (εν πολλοίς και οικονομικό και στρατηγικό) επίπεδο.
* Πρώτον, η δημιουργία του ευρώ. Το δολάριο απέκτησε «αντίπαλον δέος» και αυτό πανικόβαλε τις ελίτ που νέμονταν τα οφέλη από την παγκόσμια ηγεμονία του αμερικανικού νομίσματος (πρόκειται για ελίτ οικονομικές, επιχειρηματικές, αλλά και πολιτικές, αφού το δολάριο αποτελούσε την αιχμή του δόρατος της οικονομικής διπλωματίας της Ουάσιγκτον).
* Δεύτερον, η κατακλυσμιαία αναβάθμιση της Κίνας στο διεθνές οικονομικό γίγνεσθαι. Και δεν είναι μόνο η ισοτιμία δολαρίου/ γουάν που δημιουργεί ανταγωνιστικούς εφιάλτες στην Ουάσιγκτον. Είναι το ότι η Κίνα είναι πλέον η μεγαλύτερη πιστώτρια χώρα των ΗΠΑ. Τα συνολικά συναλλαγματικά διαθέσιμα της Κίνας φθάνουν στα 2,4 τρισ. δολάρια, ενώ η αξία των αμερικανικών ομολόγων που κατέχει το Πεκίνο υπολογίζεται στα 889 δισ. δολάρια".
Επί του ιδίου θέματος, στην ίδια εφημερίδα:
"Μαίνεται ο πόλεμος των νομισμάτων
Την περασμένη Παρασκευή ο ρώσος πρόεδρος Ντμίτρι Μεντβέντεφ θεώρησε ότι η καλύτερη «κίνηση καλής θελήσεως», που διπλωματικώ εθίμω έπρεπε να κάνει προς την Ουάσιγκτον εν όψει της επίσκεψής του στις ΗΠΑ την εβδομάδα αυτή, ήταν να μιλήσει για ενδεχόμενη «εξαφάνιση» του ευρώ και να προαναγγείλει νέα «διαφοροποίηση» των συναλλαγματικών αποθεμάτων της χώρας του εις βάρος του ευρωπαϊκού νομίσματος. Την Κυριακή η Κίνα προανήγγειλε την ανατίμηση του γουάν έναντι του δολαρίου, κάτι που αποτελεί πάγιο και επιτακτικό αίτημα της Ουάσιγκτον, την τελευταία διετία, της «απόλυτης σύνδεσης» του κινεζικού νομίσματος με το αμερικανικό, με ουσιαστικά σταθερή ισοτιμία. Χθες ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) Ζαν-Κλοντ Τρισέ με αναπτερωμένο ηθικό χάρη στην ανατίμηση 3,9% του ευρώ έναντι του δολαρίου το τελευταίο 15θήμερο, επανέλαβε ότι το ευρωπαϊκό νόμισμα είναι ένα ισχυρό νόμισμα που θα μακροημερεύσει και θα ευημερήσει.
Ισως βρισκόμαστε στην απαρχή ενός παγκοσμίου πολέμου των νομισμάτων. Η δεύτερη δεκαετία της κυκλοφορίας του ευρώ συμπίπτει με την καρποφορία του κινεζικού καπιταλισμού (κρατικού, αλλά ποιος νοιάζεται;). Ενδεχομένως εντός της δεκαετίας να φανούν οι πραγματικές διαστάσεις και του ινδικού οικονομικού φαινομένου. Αλλά και των άλλων αναδυομένων οικονομικών δυνάμεων του πλανήτη, της Βραζιλίας, της Ρωσίας. Το περίφημο ΒRΙC- σε αντίθεση με τα αποδιοπομπαία ΡΙGS- αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των οικονομικών εξελίξεων. Και των νομισματικών βεβαίως, στο μέτρο που έχει τη δυνατότητα να καθορίζει ποιο θα είναι το ειδικό βάρος των αποθεματικών νομισμάτων (άλλως των νομισμάτων αναφοράς) του πλανήτη.
Υπό την έννοια αυτή, η έντονη «νομισματική διπλωματία» που αναπτύσσουν το τελευταίο χρονικό διάστημα το Πεκίνο και η Μόσχα εν όψει της συνόδου κορυφής του G20 το επόμενο Σαββατοκύριακο στο Τορόντο, πρέπει να θεωρείται αναμενόμενη. Ας πάρουμε πρώτα την Κίνα, η οποία με την προχθεσινή της πρωτοβουλία τάραξε τα νερά στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος, κεφαλαίων και εμπορευμάτων (οι επενδυτές την ερμήνευσαν ως ένδειξη αυτοπεποίθησης της Κίνας για την οικονομική ισχύ της και ως ένδειξη εμπιστοσύνης για την πορεία ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας). Το Πεκίνο θεωρούσε επί σειρά ετών ότι οι ΗΠΑ έπαιζαν το χαρτί του υποτιμημένου νομίσματος για να τονώσουν τις εξαγωγές τους. Οι Κινέζοι δεν ανησυχούσαν τόσο για το εμπορικό ισοζύγιό τους με τις ΗΠΑ, όσο για το γεγονός ότι απαξιώνονται οι επενδύσεις τους σε αμερικανικά ομόλογα.
Ισως πάλι οι Κινέζοι να έπαψαν να ανησυχούν για την πολιτική του φθηνού δολαρίου επειδή εμπιστεύονται τη δυναμική της αμερικανικής αλλά και της παγκόσμιας οικονομίας. Κράτησαν την ισοτιμία δολαρίου/γουάν σταθερή στα 6,83 γουάν ανά δολάριο από τα μέσα του 2008, για να προστατεύσουν τους εξαγωγείς τους από την παγκόσμια οικονομική ύφεση και τη συνεπαγόμενη πτώση της κατανάλωσης και εν γένει των διεθνών εμπορικών συναλλαγών. Τώρα ίσως επιστρέψουν στην πολιτική... ανατίμησης του γουάν. Διότι την τριετία 2005-2008 είχαν επιτρέψει την ανατίμηση του γουάν κατά 21% έναντι του δολαρίου!
Η «επίθεση» κατά του ευρώ που εξαπέλυσε αμέσως ο Μεντβέντεφ και εμμέσως ο υπ΄ αριθμόν 3 του ρωσικού υπουργείου Οικονομικών, που μίλησε προσφάτως για «οιονεί πτώχευση» της Ελλάδας, δείχνει δύο πράγματα: Πρώτον, το μέγεθος της απειλής που «βλέπει» η Ουάσιγκτον στο ευρώ. Δεύτερον, την πεποίθηση της Μόσχας ότι η παλαιά τάξη πραγμάτων στις αγορές συναλλάγματος έχει καταρρεύσει. Η πτώση του ευρώ δεν συμφέρει τη Ρωσία, αφού οι ευρωπαϊκές χώρες και δη η Γερμανία είναι οι μεγαλύτεροι εμπορικοί της εταίροι. Ωστόσο φροντίζει να βάλει και το ρούβλι στο παιχνίδι. Δεν είναι τυχαίο ότι οι πρόσφατες ρωσοτουρκικές ενεργειακές συμφωνίες που υπέγραψαν οι Μεντβέντεφ και Ερντογάν έγιναν σε ρούβλια και τουρκικές λίρες! Η παράκαμψη του δολαρίου ως νομίσματος αναφοράς ακόμη και σε αγοραπωλησίες πετρελαίου και ενέργειας εν γένει, φανερώνει τις απόψεις (και τις βλέψεις) της Μόσχας για τη νέα τάξη πραγμάτων σε επίπεδο διεθνούς εμπορίου και συναλλαγών".
