"Η πτώχευση, οι ξένοι και το ξέπλυμα χρήματος
Η δεινή κατάσταση της Ελλάδας ελκύει και το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος της μαφίας, όπως τονίστηκε σε συνέδριο για το οργανωμένο έγκλημα του Ιδρύματος Χάινριχ Μπελ στο Βερολίνο. Μάλιστα, ο Γερμανός ειδικός Jurgen Roth θεωρεί δεδομένο ότι ήδη οι «Τριάδες», το κινεζικό οργανωμένο έγκλημα, που διαθέτουν πολύ χρήμα, έχουν ήδη ξεκινήσει να επενδύουν στην Ελλάδα, ενώ το «ψάχνει» η σικελική Κόζα Νόστρα και η καλαβρέζικη Ντράγκετα. Η διεθνής μαφία, σύμφωνα με τον Jurgen Roth, προσπαθεί να επενδύσει φθηνά και να χρησιμοποιήσει αυτή της την πρόσβαση «μελλοντικά ως στρατηγική βάση για οικονομικές δραστηριότητες, καθώς θα έχουν αποκτήσει έναν εντελώς νόμιμο χαρακτήρα»...
Στο συνέδριο ο Αμερικανός καθηγητής Edgardo Buscaglia, σύμβουλος σε θέματα οργανωμένου εγκλήματος τόσο της αμερικανικής κυβέρνησης όσο και διεθνών οργανισμών όπως των ΟΗΕ και της Παγκόσμιας Τράπεζας, εξήγησε γιατί η Ελλάδα είναι ευάλωτη στο ξέπλυμα χρήματος. Είπε: «Η χώρα πλήττεται από μία οικονομική κρίση τεραστίων διαστάσεων. Προέκτασή της είναι μία κοινωνική και οπωσδήποτε μία πολιτική κρίση. Οταν σε αυτές τις συνθήκες αστάθειας αρχίζουν να πέφτουν οι τιμές των ακινήτων και να αυξάνεται η ζήτηση για κεφάλαια, τότε έρχεται και η ώρα του οργανωμένου εγκλήματος. Ξαφνικά εμφανίζονται διαθέσιμα κεφάλαια, ύποπτα κεφάλαια, δηλαδή βρώμικο χρήμα. Βλέπεις αυτό το χρήμα να επενδύεται σε ακίνητα, σε εμπορικά κέντρα, στο τραπεζιτικό σύστημα. Θα πρέπει η Ελλάδα να συνειδητοποιήσει καλά αυτούς τους κινδύνους».
Η πολιτολόγος Regine Schonenberg, από το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου, είπε επίσης ότι οι επενδύσεις του οργανωμένου εγκλήματος εισρέουν στην Ελλάδα μέσω κερδοσκοπικών κεφαλαίων, τα λεγόμενα Hedge Funds, μέσω ανώνυμων ομολόγων, μέσω εταιρειών που έχουν έδρα για παράδειγμα τη Ρουμανία ή τη Βουλγαρία και είναι θυγατρικές νόμιμων εταιρειών που ίδρυσε η μαφία στην Ιταλία. Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος, πάντως, να επενδύσεις χωρίς να αφήσεις πολλά ίχνη για την προέλευση του χρήματος, είναι μέσω ιντερνετικών τραπεζών, όπως εξήγησε η Regine Schonenberg. Και ιδού πώς ιδρύεις μία ιντερνετική τράπεζα στο Διαδίκτυο μόνον με τον αριθμό μιας πιστωτικής κάρτας. Εναν τέτοιο αριθμό, π.χ. της εταιρείας VISA, τον αποκτά κανείς πολύ εύκολα στη Ρωσία. Με αυτόν τον αριθμό ιδρύεις για λίγες ώρες δύο τράπεζες, μεταβιβάζεις χρήματα από τη μία στην άλλη και από εκεί σε άλλους προορισμούς και μετά διαλύεις πάλι τις τράπεζες. «Με άλλα λόγια», υπογράμμισε η ειδικός, «η μεταβίβαση και η πλύση μαύρου χρήματος έχουν γίνει πανεύκολα».
Υποθέτω, βέβαια, ότι στα χάλια που βιώνουμε, δύσκολα θα θελήσει οποιαδήποτε Αρχή στη χώρα να διερευνήσει αν οι όποιες επενδύσεις γίνουν αυτήν την εποχή προέρχονται από τέτοιες πηγές...".
Εχω να σημειώσω ότι, όχι μόνο δεν διαφαίνεται πρόθεση να υπάρξει διερεύνηση των πηγών, αλλά αντίθετα δημιουργείται πρόσφορο έδαφος για την προσέλκυσή τους. Και, στην δική μας περίπτωση, το θέμα δεν αφορά τόσο στα μαφιόζικα κεφάλαια, αλλά στα κεφάλαια των Ελλήνων που θα επανέλθουν στην Ελλάδα όταν όλα τα στοιχεία ενεργητικού θα έχουν χάσει το σημαντικότερο μέρος της αξίας τους (γι' αυτό, άλλωστε, πολλοί μας προτείνουν την "πτώχευση", ή μας τρομοκρατούν ότι θα επέλθει). Για παράδειγμα, ακούμε προτάσεις για κατάργηση του πόθεν έσχες στα ακίνητα, νομιμοποίησης της εισροής των "μαύρων" κεφαλαίων από Ελληνες του εξωτερικού, συμμετοχής ιδιωτικών κεφαλαίων στην δημόσια περιουσία (κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει το μετοχολόγιο ενός hedge fund), κτλ.
Επί του θέματος, σημειώνει ο κ. Θάνος Τσίρος στην "Ελευθεροτυπία":
" Τα 7 παράθυρα για τους φοροφυγάδες
Την ίδια ώρα που η κυβέρνηση... εύχεται να περιορίσει τη φοροδιαφυγή για να μην μετατρέψει την έκτακτη εισφορά σε τακτική, προκύπτει ότι μια σειρά από «παράθυρα» φοροδιαφυγής παραμένουν ορθάνοικτα:
1. Η μη εξίσωση των αντικειμενικών αξιών στα ακίνητα με τις πραγματικές επιτρέπει το «ξέπλυμα» χρήματος μέσω της κτηματαγοράς.
2. Στην οικοδομή δεν εκδίδονται τιμολόγια και παραστατικά, καθώς το ελάχιστο κόστος κατασκευής οικοδομής που προσδιορίζει η εφορία δεν αντιστοιχεί ούτε στο ένα τρίτο του πραγματικού κόστους.
3. Το υπουργείο Οικονομικών, ενώ ετοιμάζεται να αυξήσει τον φόρο κατοχής ακινήτων, αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα με το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο το οποίο δεν μπορεί αυτή τη στιγμή να υποστηρίξει ούτε καν την πληρωμή του ΦΜΑΠ του 2010 και του ΕΤΑΚ του 2009.
4. Η επιταγή του προηγούμενου φορολογικού νόμου για πραγματοποίηση μέσω τραπεζικού συστήματος των συναλλαγών αξίας άνω των 1.500 ευρώ στην πράξη δεν εφαρμόζεται. Οι επιχειρήσεις δεν έχουν κανέναν λόγο να δυσαρεστήσουν τους πελάτες τους καθώς ακόμη και αν συλληφθούν να παραβιάζουν τον νόμο τα πρόστιμα που θα τους επιβληθούν είναι ελάχιστα.
5. Για τα τεκμήρια διαβίωσης, δεν έχει στηθεί ακόμη ο απαραίτητος ηλεκτρονικός μηχανισμός ελέγχου. Το υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζεται να αυξήσει τα τεκμήρια αλλά δεν είναι σε θέση να γνωρίζει ποιος στέλνει το παιδί του στο ιδιωτικό σχολείο και ποιος όχι, ποιος έχει αποκρύψει το σκάφος αναψυχής και ποιος την πισίνα. Σχετικές προβλέψεις του περυσινού φορολογικού νόμου που θα υποχρέωνε τις επιχειρήσεις να αποστέλλουν ηλεκτρονικά πληροφορίες στο υπουργείο Οικονομικών έχουν παραμείνει στα χαρτιά.
6. Παρά τις καθησυχαστικές δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, το μέτρο των αποδείξεων ενέχει κινδύνους για τα φορολογικά έσοδα καθώς δεν υπάρχει καμία δυνατότητα ελέγχου της φορολογικής συμμόρφωσης. Το μέτρο της φοροκάρτας, που υποτίθεται ότι θα έλυνε τα προβλήματα της γραφειοκρατίας, πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή καθώς ανακύπτουν συνεχώς νέα προβλήματα.
7. Το ΥΠΟΙΚ δεν έχει βρει τρόπο να περιορίσει την «επαγγελματική φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή». Από δηλώσεις έμπειρων στελεχών στην «Οικονομία» προκύπτει δυσκολία εντοπισμού των εικονικών τιμολογίων, αδυναμία ελέγχου των εταιρειών real estate μέσω των οποίων φοροαποφεύγουν οι μεγαλοϊδιοκτήτες ακινήτων, ακόμη και ελέγχου του συστήματος εκτόξευσης των τιμών των προϊόντων από τη στιγμή που θα φύγουν από τον γεωργό μέχρι τη στιγμή που θα φτάσουν στο ράφι"
Προσοχή: τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι τα (πολυπόθητα) κεφάλαια είναι συλλήβδην ύποπτα, μαφιόζικα και "μαύρα". Ούτε πρέπει να δημιουργήσουμε νέες γραφειοκρατικές διαδικασίες προκειμένου να αποδείξει ο κάθε επενδυτής ότι δεν είναι ελέφαντας. Ούτε είναι δυνατό να έχουμε την ελπίδα ότι μπορούμε να διαπιστώσουμε ποιά είναι τα φυσικά πρόσωπα του κάθε επενδυτικού φορέα (π.χ., βασικός μέτοχος). Αυτό, όμως, που είναι απαραίτητο είναι να εφαρμόζονται όλα τα προβλεπόμενα μέτρα που ακολουθούνται διεθνώς (anti-money laundering), το χρήμα να κινείται αποκλειστικά δια μέσου τραπεζών που εποπτεύονται από την ΤτΕ, να εφαρμοστούν όλες οι προβλεπόμενες φορολογικές κυρώσεις για τους φοροδιαφεύγοντες (αν και δεν πρέπει να περιμένουμε και πολλά: τα περισσότερα από τα χρήματα που βρίσκονται στην Ελβετία και αλλού δεν ανήκουν σε φυσικά πρόσωπα...), να λειτουργεί ο εποπτικός φορέας, να υπάρχει ευνομία και ισονομία και να λειτουργεί όσο το δυνατόν πιο διευρυμένα ο ανταγωνισμός. Επίσης, να τονίσουμε για πολλοστή φορά, ότι άλλο πράγμα η εισροή κεφαλαίων και άλλο πράγμα οι Αμεσες Ξένες Επενδύσεις - όπως επίσης, άλλο πράγμα να υπάρχει εθνικό σχέδιο για τους τομείς επενδύσεων που επιθυμούμε, κι άλλο πράγμα να μην υπάρχει (με αυτό το τελευταίο, θα ασχοληθούμε εκτενέστατα σε επόμενα posts).