" Στρος-Καν: «Επικίνδυνες παγκόσμιες ανισορροπίες»
Η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τα καύσιμα τους τελευταίους μήνες έχει ήδη πλήξει ιδιαίτερα σφοδρά τις φτωχότερες χώρες.
Η παγκόσμια οικονομία δείχνει τάσεις ανάκαμψης, αλλά είναι επιβαρυμένη με προβλήματα όπως τα υψηλά ποσοστά ανεργίας και η άνοδος των τιμών, που μπορούν να πυροδοτήσουν έναν καταστροφικό εμπορικό προστατευτισμό και βίαιες κοινωνικές αναταραχές, προειδοποίησε σήμερα ο επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
«Επανεμφανίζεται το μοντέλο των παγκόσμιων ανισορροπιών που υπήρχε προ της (παγκόσμιας οικονομικής) κρίσης», σχολίασε ο Ντομινίκ Στρος-Καν στη διάρκεια ομιλίας του στη Σιγκαπούρη.
«Η ανάπτυξη σε οικονομίες με μεγάλα εξωτερικά ελλείμματα, όπως οι ΗΠΑ, εξακολουθεί να καθοδηγείται από την εγχώρια ζήτηση. Και η ανάπτυξη σε οικονομίες με μεγάλο εξωτερικό πλεόνασμα, όπως η Κίνα και η Γερμανία, εξακολουθεί να ενισχύεται από τις εξαγωγές», είπε ο ίδιος.
«Καθώς αυξάνονται οι εντάσεις μεταξύ των χωρών, μπορεί να δούμε την άνοδο του προστατευτισμού- του εμπορίου και των δραστηριοτήτων του χρηματοπιστωτικού τομέα. Και καθώς αυξάνονται οι εντάσεις εντός των χωρών, μπορεί να έχουμε την αύξηση κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας στο εσωτερικό τους- ακόμη και πόλεμο».
Η αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τα καύσιμα τους τελευταίους μήνες έχει ήδη πλήξει ιδιαίτερα σφοδρά τις φτωχότερες χώρες και είναι ένας από τους παράγοντες που βρίσκονται πίσω από τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις στην Αίγυπτο και την Τυνησία, ο πρόεδρος της οποίας απομακρύνθηκε από την εξουσία τον περασμένο μήνα.
Στο μεταξύ, οι φόβοι για την αύξηση του χρέους στις ανεπτυγμένες χώρες, εντείνονται τους τελευταίους μήνες με την Standard & Poor's την περασμένη εβδομάδα να υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της Ιαπωνίας και τον Moody's να προειδοποιεί για υποβάθμιση και τις ΗΠΑ.
Στην Ασία, η ανησυχία επικεντρώνεται στο θέμα του πληθωρισμού και οι αναλυτές εκτιμούν ότι οι κεντρικές τράπεζες σε χώρες όπως η Ινδονησία χρειάζεται να αντιδράσουν γρηγορότερα για να συγκρατήσουν την άνοδο των τιμών.
Ο Στρος-Καν είπε ακόμη ότι οι αναπροσαρμογές της ισοτιμίας των ξένων νομισμάτων μπορούν να διαδραματίσουν έναν σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των παγκόσμιων οικονομικών ανισοτήτων.
«Συγκρατώντας αυτές τις αναπροσαρμογές σε μία χώρα καθίσταται δυσκολότερο και πιο δαπανηρό για άλλες χώρες να επιτρέψουν την αναπροσαρμογή των δικών τους ισοτιμιών», είπε ο Στρος-Καν.
«Για να μπορέσει η αναπροσαρμογή αυτή να συμβεί, απαιτείται χρόνος, αλλά το να ζητάμε χρόνο έχει νόημα μόνο αν υπάρχει μία σημαντική και μεθοδική κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση».
Ο Στρος-Καν είπε ότι το ΔΝΤ αναμένει συγκρατημένη ανάπτυξη του 2,5% για τις ανεπτυγμένες οικονομίες αυτό το χρόνο καθώς το υψηλό ποσοστό ανεργίας και τα χρέη των νοικοκυριών επηρεάζουν την εσωτερική ζήτηση.
«Χωρίς δουλειές και ασφάλεια του εισοδήματος, δεν μπορεί να ανακτηθεί η εσωτερική ζήτηση και τελικά να υπάρξει καμία βιώσιμη ανάκαμψη».
Οι αναδυόμενες οικονομίες θα αναπτυχθούν με ρυθμό ταχύτερο του 6,5%, με την Ασία- πλην της Ιαπωνίας- να αναπτύσσεται με ρυθμό 8.5%".
Οι αυξανόμενες ανισορροπίες μεταξύ αλλά και εντός των χωρών πυροδοτούν εντάσεις, σύμφωνα με τον κ. Στρος-Καν, εντάσεις που απειλούν να αποσταθεροποιήσουν την ευάλωτη ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας - και επιπλέον θα μπορούσαν να προκαλέσουν και ένοπλες συγκρούσεις.
Η υψηλή ανεργία και οι ανισότητες σε επίπεδο εισοδήματος είναι ένας «σημαντικός παράγοντας» που πυροδοτεί πολιτική αναστάτωση στην Τυνησία και κοινωνικές εντάσεις σε άλλες χώρες.
Και καθώς κλιμακώνονται οι εντάσεις ανάμεσα στις χώρες, θα μπορούσε να αυξηθεί και ο προστατευτισμός - στον χώρο του εμπορίου και των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών, όπως επισημαίνει ο γενικός διευθυντής του ΔΝΤ.
Ο Ντομινίκ Στρος-Καν βλέπει δύο «επικίνδυνες» ανισορροπίες που θα μπορούσαν να σπείρουν τους καρπούς της επόμενης κρίσης. Η πρώτη είναι η ανισομερής ανάκαμψη ανάμεσα στις χώρες του πλανήτη, καθώς οι αναδυόμενες οικονομίες αναπτύσσονται πολύ πιο γρήγορα από τις ανεπτυγμένες με κίνδυνο μάλιστα υπερθέρμανσης. Η δεύτερη είναι οι κοινωνικές εντάσεις σε χώρες με υψηλή ανεργία και μεγάλα χάσματα σε επίπεδο εισοδήματος.
Η ανεργία κυμαίνεται στο 9,4% στις ΗΠΑ και η Ευρώπη αγωνίζεται να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, με τον επικεφαλής του ΔΝΤ να μιλά για το ενδεχόμενο μιας «χαμένης γενεάς» νέων, που είναι καταδικασμένη από την ανεργία και τις κοινωνικές συνθήκες που συνεχώς επιδεινώνονται.
Για το λόγο αυτό και πιστεύει ότι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας θα πρέπει να είναι προτεραιότητα όχι μόνο για τις ανεπτυγμένες οικονομίες αλλά και για πολλές φτωχότερες χώρες. Σύμφωνα με τον κ. Στρος-Καν, την προσεχή δεκαετία, 400 εκατομμύρια νέοι αναμένεται να προστεθούν στην παγκόσμια αγορά εργασίας, δημιουργώντας μία μεγάλη πρόκληση για τις κυβερνήσεις.
Το ΔΝΤ βλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,5% για τις ανεπτυγμένες οικονομίες εφέτος, ενώ για τις αναδυόμενες 6,5% με την Ασία, εξαιρουμένης της Ιαπωνίας, να «τρέχει» με ρυθμό 8,5%.
Η ανάπτυξη σε οικονομίες με μεγάλα πλεονάσματα, όπως Κίνα και Γερμανία, εξακολουθεί να πυροδοτείται από τις εξαγωγές, ενώ η ανάπτυξη στις χώρες με ελλείμματα, όπως οι ΗΠΑ, καθοδηγείται από την εσωτερική ζήτηση, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, ο οποίος πιστεύει ότι αυτές ακριβώς οι ανισορροπίες θέτουν σε κίνδυνο την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας.
