"Το μέλλον της Ευρωζώνης παίζεται αυτή την εβδομάδα καθώς οι ηγέτες της Ενωσης από τις Βρυξέλλες δήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να βοηθήσουν την Ελλάδα να αντιμετωπίσει την κρίση χρηματοδότησης, αλλά δεν διευκρίνισαν τι μορφή θα έχει αυτή η βοήθεια. Ως αποτέλεσμα το κοινό νόμισμα συνέχισε τον κατήφορο, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν για την απουσία μιας ξεκάθαρης δέσμευσης σε ένα πακέτο διάσωσης, και διερωτώνται αν η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν ικανή να αναλάβει από μόνη της τη διαδικασία της αλλαγής. Μέχρι στιγμής δεν είναι ξεκάθαρο αν η απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αποτελεί στρατηγική πίεσης προς την ελληνική κυβέρνηση να ζητήσει τη βοήθεια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ή αν πράγματι πιστεύουν ότι μια απλή διακήρυξη υποστήριξης είναι αρκετή…
Μέτρα τόνωσης
Το έλλειμμα επικοινωνίας γίνεται πραγματικό πρόβλημα καθώς αυτό που καταφέρνει είναι να συσσωρεύσει σύγχυση. Οπως επισημαίνει διαρκώς ο νομπελίστας οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν, τα προβλήματα της Ισπανίας και της Ιταλίας δεν είναι απλώς δημοσιονομικά, αλλά οφείλονται σε δομικές ανισορροπίες και έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Στην περίπτωση της Ισπανίας αυτό είναι ακόμη πιο ξεκάθαρο απ' ό,τι στην Ελλάδα: Πριν σκάσει η φούσκα των ακινήτων, δεν υπήρχε καν δημοσιονομικό πρόβλημα. Αυτά δημιουργήθηκαν από τις προσπάθειες της ισπανικής κυβέρνησης να λύσει ένα πρόβλημα ανταγωνιστικότητας χρησιμοποιώντας δημοσιονομικά πακέτα τόνωσης. Και στην ισπανική και στην ελληνική περίπτωση, οι στρεβλώσεις δημιουργήθηκαν από την υπερβολή στα μέτρα τόνωσης (στην περίπτωση της Ελλάδας αυτό πήρε τη μορφή υψηλών κρατικών δαπανών. Στην περίπτωση της Ισπανίας, δημιουργήθηκαν κυρίως μέσα από μια έκρηξη στεγαστικών και καταναλωτικών δαπανών). Το να προσπαθείς λοιπόν να λύσεις τα προβλήματα με μέτρα τόνωσης της ζήτησης είναι σαν να ρίχνεις περισσότερα ξύλα σε μια τεράστια πυρά…
Αμφιβολίες
Το μέλλον της Ευρωζώνης μοιάζει να κρέμεται από μια κλωστή, καθώς οικονομολόγοι, αναλυτές και οι αγορές θεωρούν ότι η τρέχουσα πολιτική είναι η συνέχεια του… πολύ λίγο πολύ αργά. Χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία, μοιάζουν να έχουν λίγες εναλλακτικές πέρα από το να ακολουθήσουν μια διαδικασία αποπληθωρισμού (εσωτερική υποτίμηση). Οι αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα της προτεινόμενης θεραπείας ενισχύονται από τις προσπάθειες κάποιων παραγόντων να αρνηθούν ότι πρόκειται για αμφιβολίες.
Προφανώς τέτοιες συνθήκες δεν είχαν προβλεφθεί όταν σχεδιαζόταν η νομισματική ένωση, αλλά αυτό δεν είναι λόγος να αρνείται κανείς την πραγματικότητα.
Θεσμικές αλλαγές
Στην αρχή η ελπίδα ήταν ότι η νομισματική διαχείριση του κοινού νομίσματος θα μπορούσε να γίνεται από ένα θεσμικό υβρίδιο: Την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) σε συνδυασμό με την εθνική δημοσιονομική πολιτική. Οτι δεν θα ήταν απαραίτητες ούτε διασώσεις ούτε μεγαλύτερη ενοποίηση. Και πάλι η εμμονή σε αυτή την επιχειρηματολογία είναι άσκοπη, καθώς δεν υπάρχει δρόμος επιστροφής. Ετσι η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετωπίζει τώρα η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι δικής της προέλευσης: οι Ευρωπαίοι ηγέτες χρειάζεται να είναι αρκετά θαρραλέοι και αποφασιστικοί ώστε να πείσουν τις αγορές ότι έχουν συναίσθηση για το τι είναι απαραίτητο να γίνει. Δηλαδή να εφαρμόσουν τις προφανείς θεσμικές αλλαγές που θα βάλουν τη διαδικασία της νομισματικής ένωσης σε πιο σταθερά και διαρκή θεσμικά θεμέλια".
