Θέμα:
Να αναλύσετε τις αιτίες που προκάλεσαν την άνοδο των αποδόσεων στα ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου και τις επιπτώσεις που επιφέρει η εν λόγω άνοδος στην Ελληνική οικονομία.
Πρόλογος
Σύντομη περιγραφή του διεθνούς οικονομικού κλίματος και των επιπτώσεων της χρηματοπιστωτικής κρίσης. Αναφορά στην απόφαση των ανεπτυγμένων χωρών για στήριξη των οικονομιών τους, με παροχή ρευστότητας μέσω έκδοσης ομολόγων. Περιληπτική αναφορά στις αιτίες έκδοσης Ελληνικών κρατικών ομολόγων (αναφορά σε δημοσιονομικό έλλειμμα, ταμειακό έλλειμμα και έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης). Περιληπτική αναφορά στο δημόσιο χρέος. Αναφορά στις συνέπειες ταυτόχρονης ύπαρξης ελλείμματος, χρέους και μακροοικονομικών μεγεθών. Περιληπτική αναφορά στις δυνατότητες της Ελληνικής οικονομίας, με λήψη των κατάλληλων μέτρων
Ανάπτυξη κυρίως θέματος
Εκτενής αναφορά στην ανάγκη έκδοσης ομολόγων. Αναφορά στην διαδικασία έκδοσης ομολόγων. Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) και Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. Εκτενής αναφορά στην πρωτογενή και δευτερογενή αγορά ομολόγων. Κίνδυνοι κρατικών ομολόγων. Αναφορά στις πηγές κινδύνου των ομολόγων. Εκτενής αναφορά και επεξήγηση αντίστροφης σχέσης μεταξύ τιμής και απόδοσης ομολόγων. Αξιολόγηση κινδύνου ομολόγων και εταιρίες αξιολόγησης (Moody’s, Fitch, Standard & Poor’s). Διαφορές απόδοσης κρατικών ομολόγων: αναφορά στα spreads και επεξήγησή τους. Ο ρόλος της δευτερογενούς αγοράς: η απομείωση του κινδύνου ρευστότητας και η ύπαρξη κερδοσκοπικών κεφαλαίων. Μικρή αναφορά στα Credit Default Swaps, ως πηγή μείωσης κινδύνου αλλά και ως πηγή κερδοσκοπίας. Εκτενέσταστη αναφορά στις δομικές αδυναμίες της Ελληνικής οικονομίας: ανταγωνιστικότητα, ανάπτυξη, χρήση δανειακών κεφαλαίων. Παραγωγή και δείκτες παραγωγικότητας – αποδοτικότητας. Ο ρόλος της αξιοπιστίας και της εμπιστοσύνης. Οι φόβοι των συνεπειών που θα επιφέρει στο ΑΕΠ μια ενδεχόμενη ύφεση. Εκτενής αναφορά στις επενδύσεις, την κατανάλωση, τις καθαρές εξαγωγές και την απασχόληση. Η φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή και φοροαποφυγή ως πηγές διόγκωσης του ελλείμματος, του χρέους, της ανάπτυξης και της ανταγωνιστικότητας. Η μείωση της τιμής και η αύξηση της απόδοσης των Ελληνικών ομολόγων, ως άμεση συνέπεια αύξησης του κινδύνου. Αναφορά στην ανυπαρξία πιθανότητας χρεοστασίου Ελληνικού Δημοσίου. Οι συνέπειες της αύξησης των επιτοκίων: αναφορά στο φαινόμενο του παραγκωνισμού (crowding-out effect). Μικρή αναφορά στον ρόλο των κερδοσκοπικών κεφαλαίων. Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ως αποδέκτης Ελληνικών τίτλων. Η ασφάλεια του κοινού νομίσματος (ευρώ). Μικρή αναφορά στην συνοχή των οικονομιών της ευρωζώνης και τα μέτρα που θα ελάμβανε η Ελλάδα εάν ήταν εκτός ζώνης του ευρώ. Αναφορά στα προβλήματα έλλειψης ρευστότητας: επενδυτική και καταναλωτική πίστη, αύξηση επισφαλειών, αύξηση ανεργίας. Οι συνέπειες ενδεχόμενης μείωσης βαθμού πιστοληπτικής ικανότητας στην Ελληνική οικονομία. Ανταγωνιστικότητα, ανεργία και τιμές: ο κίνδυνος του στασιμοπληθωρισμού στην Ελλάδα. Ο κίνδυνος της επιδείνωσης των μακροοικονομικών μεγεθών. Υστέρηση πραγματικού από δυνητικό ΑΕΠ: αναφορά στον νόμο του Okun. Αναφορά σε ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και πώς το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα οδηγήσει σε θετικό ισοζύγιο. Αποτελεσματικότητα επενδύσεων και αποτελεσματικότητα δημόσιου τομέα. Στόχευση σε μέτρα δραστικής μείωσης του ελλείμματος ανταγωνιστικότητας. Ο ρόλος της Δημόσιας Διοίκησης ως πηγή ανάπτυξης. Αναφορά σε παραγωγική αύξηση εσόδων: «πράσινη» ανάπτυξη, μέγιστη απορρόφηση κοινοτικών πόρων, ενδυνάμωση της περιφέρειας, εξωστρέφεια Ελληνικής οικονομίας, τόνωση επιχειρηματικότητας και ανταγωνισμού, κίνητρα επενδύσεων, σύνδεση μισθού με παραγόμενο προϊόν, ισότιμη κατανομή βαρών. Αναφορά σε παραγωγική μείωση εξόδων: κατάρτιση προϋπολογισμών κόστους/οφέλους, σταθερό φορολογικό σύστημα, αποτελεσματικότερη διαχείριση ενεργητικού του δημοσίου, μείωση γραφειοκρατίας.
Επίλογος:
Απαραίτητα μέτρα προκειμένου να αποσοβηθούν παρόμοια φαινόμενα στο μέλλον. Πρώτη προτεραιότητα η ανάκτηση της εμπιστοσύνης των αγορών. Η «υποτιμητική κερδοσκοπία» στα Ο.Ε.Δ. ως συνέπεια και όχι ως αιτία. Στόχευση σε αναπτυξιακά μέτρα, με υψηλό πολλαπλασιαστή. Ανάγκη ισοσκέλισης εσόδων-εξόδων. Η εμπέδωση της παραγωγικότητας και η ανάγκη μέτρησής της. Τελική αναφορά στους ενδεχόμενους κινδύνους εάν δεν εφαρμοσθούν μέτρα μείωσης της σπατάλης, αύξησης των εσόδων από παραγωγικές πηγές και ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας. Η κρίση ως ευκαιρία θετικών αλλαγών, τόσο σε θεσμικό, όσο και σε ατομικό επίπεδο.