" Λογιστικές απώλειες 10 δισ. ευρώ από επενδύσειςσε τραπεζικές μετοχές
Πόσο επηρεάστηκαν Ταμεία και ιδρύματα από την πτώση των τιμών την τελευταία τριετία
Του Γιαννη Παπαδογιαννη
Λογιστικές απώλειες που ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ καταγράφουν ασφαλιστικά Ταμεία, αμοιβαία κεφάλαια, ιδρύματα, κληροδοτήματα, σύλλογοι, νοσοκομεία, αλλά και η Εκκλησία της Ελλάδος από την μεγάλη υποχώρηση των τραπεζικών μετοχών την τελευταία τριετία.
Μεγάλο πονοκέφαλο στα Ταμεία και τα ιδρύματα προκαλεί επίσης η διακοπή, από το 2008, της διανομής μερισμάτων από τις τράπεζες τα οποία αποτελούσαν σημαντική πηγή εσόδων. Η συμμετοχή των εμπορικών τραπεζών στο σχέδιο στήριξης, με την έκδοση προνομιούχων μετοχών τις οποίες απέκτησε το Δημόσιο, απαγορεύει τη διανομή μερίσματος για όσο διάστημα μετέχει το Δημόσιο στο μετοχικό κεφάλαιο μιας τράπεζας. Σημειώνεται ότι για τη χρήση του 2007 οι εμπορικές τράπεζες απέδωσαν στους μετόχους τους μερίσματα συνολικού ύψους 1,8 δισ. ευρώ, ενώ αν υπολογιστούν και τα μερίσματα των προηγούμενων χρήσεων οι τράπεζες κατέβαλαν στους μετόχους τους περί τα 4 δισ. ευρώ.
Στην πραγματικότητα οι λογιστικές απώλειες για τα Ταμεία και τους θεσμικούς επενδυτές είναι κατά πολύ μεγαλύτερες, καθώς διατηρούν σημαντικές επενδύσεις και σε άλλες μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης, αλλά κυρίως σε ομόλογα του ελληνικού Δημοσίου, οι τιμές των οποίων έχουν συρρικνωθεί σημαντικά. Τα ασφαλιστικά Ταμεία και άλλοι θεσμικοί επενδυτές έχουν επενδύσει σχεδόν το σύνολο της περιουσίας τους στην Ελλάδα (έχουν αναλάβει ελληνικό κίνδυνο). Ετσι, το τραπεζικό σύστημα, οι επιχειρήσεις, τα ασφαλιστικά Ταμεία και εν πολλοίς οι πάντες εξαρτώνται από την ικανότητα της χώρας να διαχειριστεί την κρίση και την πολυαναμενόμενη ευρωπαϊκή συνολική λύση στην κρίση χρέους. Τη μεγάλη πτώση του 2008 που προκάλεσε η άνευ προηγουμένου πιστωτική κρίση που δοκίμασε τις αντοχές των οικονομιών σε όλο τον κόσμο διαδέχθηκε η «αποκάλυψη» της ελληνικής δημοσιονομικής κατάστασης η οποία γρήγορα επηρέασε και το τραπεζικό σύστημα οδηγώντας τις μετοχές του κλάδου σε ιστορικά χαμηλά.
Στην τριετία
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι περισσότερες τραπεζικές μετοχές στην τριετία 2007 - 2011 υποχωρούν σε ποσοστό 80%, ενώ για να ανακτήσουν τις απώλειες και να επανέλθουν στα προ κρίσεως επίπεδα τιμών θα πρέπει να πετύχουν άνοδο άνω του 550%.
Πρόκειται για μια κατάσταση που προβληματίζει ιδιαίτερα, καθώς η πτώση των μετοχών στην Ελλάδα πραγματοποιείται σε μια εποχή που τα χρηματιστήρια σε όλο τον κόσμο την τελευταία διετία καταγράφουν κέρδη. Στελέχη τραπεζών αναγνωρίζουν ότι οι απώλειες είναι μεγάλες και τονίζουν ότι η μόνη λύση που δημιουργεί προϋποθέσεις ανόρθωσης των αξιών είναι η επίλυση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας. Σημειώνουν ότι η υλοποίηση του Μνημονίου με συνέπεια και η επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών αποτελούν προϋποθέσεις για τη σταδιακή ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας, την ανάσχεση της έντονα πτωτικής πορείας της οικονομίας και τη σταδιακή επιστροφή της σε ανοδική τροχιά. Η μεγάλη ανησυχία ορισμένων αναλυτών εστιάζεται στο ενδεχόμενο η οικονομία να μη σταθεροποιηθεί το β΄ εξάμηνο. Ετσι, εκφράζονται μια σειρά από αρνητικά σενάρια: Αν η ύφεση συνεχιστεί και το β΄ εξάμηνο του 2011, η υλοποίηση του Μνημονίου δεν προχωρήσει με ικανοποιητικό ρυθμό και διατηρηθεί το πρόβλημα ρευστότητας υπάρχει κίνδυνος να εξασθενήσει περαιτέρω το τραπεζικό σύστημα και η κρίση να μεταλλαχθεί από δημοσιονομική σε τραπεζική, παρασύροντας τη χώρα σε φαύλο κύκλο."