" Σενάρια αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους εκτίναξαν τα spreads των ομολόγων
Σχέδιο αναχρηματοδότησης μέσω του προσωρινού μηχανισμού στήριξης επικαλείται το Die Zeit
Σωτηρης Nικας
Σενάρια που θέλουν τη Γερμανία να επεξεργάζεται σχέδιο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, ήρθαν στην επιφάνεια, χθες, προκαλώντας νευρικότητα στις αγορές, αλλά και την έντονη αντίδραση τόσο της ελληνικής, όσο και της γερμανικής κυβέρνησης.
Χθες, υπήρξαν δύο διαφορετικά δημοσιεύματα που αφορούσαν την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Το ένα (που φιλοξενείται στη σημερινή έντυπη έκδοση του εβδομαδιαίου γερμανικού περιοδικού Die Zeit) ανέφερε ότι το Βερολίνο εξετάζει σχέδιο αναδιάρθρωσης που θα επέτρεπε στην Ελλάδα να εξαγοράσει τα ομόλογά της μέσω της Ευρωπαϊκής Διευκόλυνσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Το άλλο, βασιζόμενο σε αξιωματούχους του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας, υποστήριζε ότι υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου αναλύουν τις επιπτώσεις που θα έχει μία αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους για τις γερμανικές τράπεζες και τη σταθερότητα της Ευρωζώνης.
Από την άλλη πλευρά, ο υφυπουργός Οικονομικών, κ. Φ. Σαχινίδης, διέψευσε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο. «Δεν υπάρχει καμία συζήτηση για αυτό το θέμα, της αναδιάρθρωσης» δήλωσε ο κ. Σαχινίδης στο Reuters. Παράλληλα, με γραπτή του δήλωση, ο εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών υποστήριξε ότι «η Γερμανία δεν ετοιμάζει αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους».
Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι η εμπλοκή του EFSF στο ελληνικό χρέος είναι ένα ζήτημα που υπάρχει από το καλοκαίρι. Μάλιστα, στα τέλη Ιανουαρίου και ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος (ΤτΕ) κ. Γ Προβόπουλος, είχε δηλώσει ότι η ιδέα του να αγοράσει το EFSF ελληνικά ομόλογα θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.
Το EFSF αυτή τη στιγμή έχει τη δυνατότητα να αγοράσει κρατικά ομόλογα τόσο από την αγορά, όσο και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) που αυτή τη στιγμή έχει στην κατοχή της περίπου 50 δισ. ευρώ ελληνικούς τίτλους. Το φερόμενο ως υπό επεξεργασία σχέδιο, περιλαμβάνει αγορά ελληνικών ομολόγων από το EFSF και μεταπώλησή τους στην Ελλάδα. Το πλεονέκτημα μιας τέτοιας εξέλιξης είναι διπλό για την Ελλάδα:
1. Εφόσον προχωρήσει σε αγορές ελληνικών ομολόγων το EFSF τώρα, θα τα αποκτήσει σε τιμές που είναι κατά 20-30% χαμηλότερες από ό,τι ήταν όταν εκδόθηκαν και ενεγράφησαν στο δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Πωλώντας τα μετά στην Ελλάδα στις τιμές αυτές, η Ελλάδα θα διαγράψει από το χρέος της τα ομόλογα που έχουν τιμή κοντά στο 100 και θα εγγράψει ομόλογα με μειωμένη τιμή. Επί της ουσίας θα διαγράψει ένα μέρος του χρέους της, χωρίς ωστόσο να έχει προχωρήσει σε κάποια επίσημη αναδιάρθρωση.
2. Το EFSF έχει αξιολογηθεί από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης με την καλύτερη δυνατή βαθμολογία. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αντλήσει κεφάλαια με επιτόκιο 2-3% για 10 χρόνια έτσι ώστε να αγοράσει τα ελληνικά ομόλογα. Οταν τα πωλήσει στην Ελλάδα, το επιτόκιο θα είναι εξίσου χαμηλό και σε κάθε περίπτωση χαμηλότερο από το 5% που ισχύει σήμερα βάσει του μηχανισμού στήριξης.
Στο υπουργείο Οικονομικών ξεκαθαρίζουν ότι δεν υπάρχει κανένα ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους και ότι η κυβέρνηση προχωράει στις μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στο Μνημόνιο, για να εξασφαλίσει την εκταμίευση της τέταρτης δόσης του δανείου, ύψους 15 δισ. ευρώ. Η τρόικα θα βρεθεί στην Αθήνα την τελευταία εβδομάδα του Ιανουαρίου για τον τριμηνιαίο έλεγχο της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, χθες, εκταμιεύθηκε και το μερίδιο της Ευρωζώνης από την τρίτη δόση του δανείου ύψους 6,5 δισ. ευρώ".
Επί του ιδίου θέματος και το άρθρο του κ. Πάνου Κακούρη στη "Ναυτεμπορική":
"Ενα «έξυπνο hair cut»
Και ξαφνικά μας προέκυψε ένα σχέδιο για την αναδιάρθωση μέρους του ελληνικού χρέους με ένα «έξυπνο hair cut» που θα μπορούσε να είναι και αναίμακτο αν υλοποιηθεί σωστά. Η ύπαρξη του σχεδίου που καταγράφεται από τη γερμανική εφημερίδα «Die Zeit» διαψεύσθηκε τόσο από την ελληνική όσο και από τη γερμανική κυβέρνηση.
Ανεξάρτητα όμως από τις διαψεύσεις, υπάρχει ένα ερώτημα: έδωσαν οι Γερμανοί ιδιαίτερη σημασία στα πρόσφατα λεγόμενα του αντιπρόεδρου της ελληνικής κυβέρνησης, Θεόδωρου Πάγκαλου, και φτιάχνουν σενάρια για την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ή ο αντιπρόεδρος είπε κάτι για το οποίο γνωρίζει ότι υπάρχει κινητικότητα;
Το ερώτημα δεν μπορεί να απαντηθεί, γιατί είναι από τα γεγονότα που δεν προαναγγέλλονται και μέχρι να υλοποιηθεί -αν γίνει ποτέ- θα μένουμε με την απορία. Στην πράξη, αν προσεγγιστεί προσεκτικά η -ανεπίσημη- πρόταση των Γερμανών, δεν είναι και άσχημη.
Προτείνουν όπως η Ελλάδα απορροφήσει κονδύλια από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, τα οποία θα χρησιμοποιήσει για να μπορέσει να προεξοφλήσει ένα μέρος των ομολόγων που κατέχουν θεσμικοί, στις τρέχουσες τιμές.
Δηλαδή ένα ομόλογο που εκδόθηκε στην τιμή 100 και σήμερα -μετά τις σημαντικές απώλειες που έχουν καταγραφεί- διαπραγματεύεται στο 70, θα μπορέσει το Δημόσιο να το εξαγοράσει σε αυτήν την τιμή, επιτυγχάνοντας διπλό στόχο: να γλιτώσει το 30% του δανεισμού αλλά και να απαλλάξει τους θεσμικούς από ένα «βάρος» που θεωρούν ότι αποτελούν για τα χαρτοφυλάκιά τους τα ελληνικά junk -μετά τις αξιολογήσεις- ομόλογα.
Δεν θα πρόκειται για hair cut, απλά το ελληνικό Δημόσιο θα πάει στη δευτερογενή αγορά, και θα αγοράσει τα ομόλογά του, στις τιμές που θέλουν να τα ξεφορτωθούν οι κάτοχοί τους, διευκολύνοντάς τους.
Το σχέδιο όμως έχει και προβλήματα. Αν υλοποιηθεί χωρίς να υπάρξει προηγούμενη συμφωνία με τους πιστωτές - κατόχους ομολόγων υπάρχει ο κίνδυνος να λειτουργήσει η ισορροπία προσφοράς και ζήτησης και μόλις γίνουν οι πρώτες αγορές, οι θεσμικοί να επαναξιολογήσουν τα ελληνικά ομόλογα, τα οποία από σκουπίδια ενδέχεται να μετατραπούν εν μία νυκτί σε... διαμάντια".
Επίσης, όπως διαβάζουμε:
" «Κούρεμα» προβλέπει η Citigroup μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου 2013
Επιμένει η Citigroup ότι ακόμα και μετά το τέλος του μηχανισμού στήριξης, η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να αποφύγει την αναδιάρθρωση του χρέους της. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Citigroup, κ. Γουίλεμ Μπούιτερ, υποστήριξε χθες πως η Ελλάδα «ταλαντεύεται» και απέχει πολύ από το να ορθοποδήσει, ακόμη και μετά τη διάσωση. Για τον λόγο αυτό, ο ίδιος σημείωνε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους με σημαντική απομείωση της αξίας των ελληνικών τίτλων που έχουν στα χέρια τους οι επενδυτές (haircut ή «κούρεμα») είναι εξαιρετικά πιθανή.
Μάλιστα, εκτιμά ότι αυτό θα γίνει μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου 2013, οπότε και θα έχουν ολοκληρώσει τον κύκλο τους ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης (EFSF) και το πρόγραμμα διάσωσης, ενώ θεωρεί ότι η αναδιάρθρωση θα προχωρήσει μόνο στην περίπτωση που η Ελλάδα συνεχίζει να εφαρμόζει πιστά τα όσα προβλέπονται στο Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής που έχει συμφωνηθεί με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), την Ε. Ε. και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Αναφορικά με το EFSF, o κ. Μπούιτερ ανέφερε πως είναι εξαιρετικά μικρό για να κατορθώσει να εμποδίσει τις πιέσεις των κερδοσκόπων στις αγορές ομολόγων της περιφέρειας. Τόσο μικρό που, κατά τον ίδιο, δεν αρκεί για να καλύψει ούτε μία ενδεχόμενη διάσωση της Ισπανίας.
Πάντως, ο κ. Μπούιτερ θεωρεί ότι και η Πορτογαλία θα αναγκαστεί να προσφύγει σε πρόγραμμα χρηματοδότησής της σύντομα, ενώ εκτιμά ότι η Ισπανία προς το παρόν φαίνεται να το αποφεύγει. Καθοριστικός παράγοντας για εκείνη και για την ένταξή της ή όχι σε πρόγραμμα διάσωσης θα είναι ο τραπεζικός της κλάδος.
Εάν, ωστόσο, αναγκαστεί και η Ισπανία να προσφύγει σε βοήθεια, λόγω των τεράστιων ζημιών στις τράπεζές της και όχι μόνον, τότε ο οικονομολόγος της Citigroup πιστεύει ότι τα κεφάλαια που μέχρι σήμερα έχουν ανακοινωθεί για τη διάσωση χωρών δεν επαρκούν και θα χρειαστεί περαιτέρω χρηματοδότηση από την ΕΚΤ ή πρόωρη αναδιάρθρωση του χρέους της.
Ενδεικτικά αναφέρει ότι από τώρα έως και το 2013, η Πορτογαλία χρειάζεται 72 δισ. ευρώ, η Ισπανία 467 δισ. ευρώ. Εάν σε αυτές συμπεριληφθούν η Ιταλία και το Βέλγιο, τότε το συνολικό ποσό των χρηματοδοτικών αναγκών των τεσσάρων αυτών χωρών εκτοξεύεται στο ιλιγγιώδες 1,549 τρισ. ευρώ. Ο κ. Μπούιτερ καταλήγει στο ότι η κρίση χρέους της Ευρώπης θα παραμείνει το μέγα θέμα του 2011 και μάλιστα εκτιμά πως το 2012 θα απασχολήσει σημαντικά τόσο τις ΗΠΑ όσο και την Ιαπωνία".
Επί του θέματος των ομολόγων του EFSF, όπως διαβάζουμε:
"Στην βαθμίδα AΑΑ κατέταξε η Moody's τα ομόλογα του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας
Τη μέγιστη δυνατή αξιολόγηση δίνουν δύο οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης στην πρώτη έκδοση ομολόγων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF).
Συγκεκριμένα, η Moody΄s και η Standard & Poor΄s αξιολογούν με τριπλό Α (ΑΑΑ) την έκδοση ομολόγου από το Ταμείο για τη χρηματοδότηση της Ιρλανδίας.
Και οι δύο οίκοι επικαλούνται τη δομή του προγράμματος και τις αξιολογήσεις των χωρών που συμμετέχουν στον μηχανισμό.
Ωστόσο, όπως επισημαίνει η Moody΄s, η αξιολόγηση θα οριστικοποιηθεί, όταν γνωστοποιηθούν οι τελικοί όροι της πρώτης έκδοσης, ένώ η S&P σημειώνει ότι αναμένεται να δώσει την ίδια αξιολόγηση στους τίτλους που θα εκδώσει ο ευρωπαϊκός μηχανισμός στο μέλλον.
Το συνολικό μέγεθος του προγράμματος έκδοσης είναι 27 δισ. ευρώ. Το αντληθέν ποσό θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση μέρους της βοήθειας των 85 δισ. ευρώ που θα δοθούν στην Ιρλανδία.
Ανάμεσα στους κινδύνους που μπορούν να επηρεάσουν την πιστοληπτική ικανότητα του προγράμματος, η Moody΄s αναφέρει μια πιθανή υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των χωρών που το αποτελούν.
