Διαβάζουμε στο "Κέρδος":
"Συγχωνεύσεις και εξαγορές παγκοσμίως βλέπουν οι αναλυτές
Παρά τους φόβους για μία ευρεία κρίση χρέους στον δυτικό κόσμο, καθώς η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει, τα επιτόκια παραμένουν χαμηλά και τα αποθέματα θα χρειαστεί να αναπληρωθούν, το «γύρισμα» της εταιρικής κερδοφορίας έχει βελτιώσει τις προσδοκίες των αναλυτών που προβλέπουν τώρα πως οι μετοχές θα κλείσουν με κέρδη 10% - 15% το 2010.
Ο συνεχής περιορισμός του κόστους, ο έλεγχος των μισθολογικών αυξήσεων και η ισχυρή παγκόσμια ανάπτυξη είχαν οδηγήσει, πριν την έναρξη της τελευταίας κρίσης, τα εταιρικά κέρδη σε ιστορικά υψηλά επίπεδα ως ποσοστά του ΑΕΠ στις τρεις μεγάλες οικονομικές ζώνες (ΗΠΑ, ευρωζώνη, Ιαπωνία). Αυτό λειτούργησε υποστηρικτικά και στο πενταετές ράλι των μετοχών, ενώ και στην Ελλάδα το «γύρισμα» των εταιρικών κερδών (αλλά και του Χρηματιστηρίου) από το 2003, οδήγησε τα επιχειρηματικά κέρδη συμπεριλαμβανομένων και των μερισμάτων γύρω στο 5% του ΑΕΠ.
Μετά ήρθε βέβαια η κρίση και η ύφεση και οι μετοχές κατέρρευσαν, καθώς τα εταιρικά κέρδη σημειώνουν σωρευτικές απώλειες πάνω από 57% από το υψηλό του κύκλου τους έναντι 33% του μέσου όρου της μεταπολεμικής ιστορίας των υφέσεων. Καθώς όμως τώρα οι οικονομίες εξέρχονται από την ύφεση, η ανάκαμψη των εταιρικών κερδών (65% όπως εκτιμάται από τα χαμηλά του εταιρικού κύκλου) αναμένεται να στηρίξει, λένε οι αναλυτές, μία διψήφια άνοδο και των μετοχών μεσοπρόθεσμα.
ΟΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ
Οι δραστικές περικοπές του κόστους παραμένουν πάντως η κινητήριος δύναμη των περιθωρίων κέρδους και των τελικών αποτελεσμάτων των επιχειρήσεων, την ώρα που οι εταιρικοί ισολογισμοί δείχνουν ότι βρίσκονται σε καλή κατάσταση, ενώ η προσήλωση των εταιρειών στην ενδυνάμωση των εσόδων και στην αύξηση της αποδοτικότητας μέσω οικονομιών κλίμακας θα μπορούσε, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, να επιτείνει τις συγχωνεύσεις και τις εξαγορές, υποβοηθώντας έτσι και το επενδυτικό κλίμα.
Από μία bottom-up προσέγγιση (που δίνει έμφαση πρωταρχικώς στις εταιρείες, μετά στους κλάδους και μετά στην ευρύτερη οικονομία), η JPMorgan προβλέπει αύξηση της κερδοφορίας παγκοσμίως της τάξης του 28,3% για το 2010 και του 20,0% για το 2011.
Συνολικά, οι αναλυτές προβλέπουν αύξηση των κερδών ανά μετοχή παγκοσμίως από 27% ως 35% το 2010, ενώ, καθώς η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει, τα επιτόκια παραμένουν χαμηλά, τα αποθέματα θα χρειαστεί να αναπληρωθούν, η μερική αισιοδοξία των επενδυτών τουλάχιστον για εφέτος δείχνει να είναι μάλλον κατανοητή.
Στην τελευταία δημοσκόπηση π.χ. μεταξύ των διαχειριστών της Bank of America Merrill Lynch, οι θεσμικοί επενδυτές παγκοσμίως αναμένοντας σε ποσοστό 71% (από 53% τον περασμένο μήνα) ικανοποιητικά κέρδη για τις εισηγμένες στους επόμενους 12 μήνες μείωσαν τις θέσεις τους σε μετρητά, ενώ το 52% αυτών δήλωσε ότι τηρεί αυξημένες θέσεις σε μετοχές (από 33% τον περασμένο μήνα), αν και σε γεωγραφικό επίπεδο το «ελληνικό πρόβλημα» οδήγησε τον τελευταίο μήνα αρκετούς διαχειριστές στο να πουλήσουν ευρωπαϊκές μετοχές αγοράζοντας Ιαπωνία.
ΑΛΛΑΖΕΙ ΤΟ ΣΚΗΝΙΚΟ ΤΟ 2011
Το 2011, όμως, όπως εκτιμούν οι αναλυτές, τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Με τις κυβερνήσεις να μειώνουν τα χρέη τους αυξάνοντας τους φόρους και τις κεντρικές τράπεζες να αυξάνουν δειλά τα επιτόκια, το περιβάλλον θα γίνει λιγότερο ευνοϊκό, την ώρα που τα έσοδα θα πιεστούν, καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων στον δυτικό κόσμο δεν υπονοούν μία συγκυρία με αυξανόμενες τιμές και πληθωριστικές πιέσεις, ενώ οι συγκρίσεις με τα κέρδη του 2010 θα είναι πιο δύσκολες.
Καθώς λοιπόν το 2010 θα κυλά, οι προσδοκίες των αναλυτών αναφορικά με τον ρυθμό αύξησης των εταιρικών κερδών για το 2011- που σήμερα κυμαίνονται από το 22% ως και το 30% παγκοσμίως - θα αρχίσουν να περιορίζονται, χαμηλώνοντας όμως έτσι τον πήχη των προσδοκιών και για τις αντίστοιχες μετοχικές αποδόσεις.
Ετσι, ένα σημαντικό ζήτημα, που θα μπορούσε να επηρεάσει τις αγορές, αφορά στον υπολογισμό της χρονικής στιγμής (timing) κατά την οποία θα μπορούσε να σημειωθεί μία μεταστροφή των εκτιμήσεων αναφορικά με την πορεία των εταιρικών κερδών. Η δυναμική οικονομική δραστηριότητα και τα καλύτερα του αναμενόμενου αποτελέσματα αυξάνουν τις προσδοκίες στο πρώτο εξάμηνο του 2010, αλλά κάποια στιγμή είναι πιθανόν να δημιουργηθούν ανησυχίες ότι αυτό δεν θα μπορούσε να επαναληφθεί στο δεύτερο εξάμηνο του 2010 ή πολύ περισσότερο το 2011, μία εξέλιξη η οποία αναμφίβολα θα μπορούσε να αποτυπωθεί και στα χρηματιστήρια.
Ενώ, πάντως, το σενάριο αυτό θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει τις αγορές μεσοπρόθεσμα, στην Ελλάδα τα πράγματα δείχνουν πιο ξεκάθαρα. Με την ελληνική οικονομία εξάλλου σε βαθιά ύφεση, τα κέρδη των εταιρειών δεν μπορούν παρά να ακολουθήσουν αυτήν ακριβώς την πτωτική πορεία της οικονομίας. Σχεδόν οι μισές εισηγμένες εταιρείες (ποσοστό 45%) έκλεισαν τη χρήση του 2009 με ζημιές, με το 1/3 αυτών να εμφανίζει διεύρυνση ζημιών.
Η ΕΛΛΑΔΑ
Συνολικά, μετά την πτώση κατά 43% των καθαρών κερδών το 2008 και 38% το 2009, το 2010 αναμένεται να αποτελέσει τρίτη κατά σειρά χρονιά καθίζησης των αποτελεσμάτων των εισηγμένων στο ΧΑ εταιρειών, καθορίζοντας μία μάλλον δραματική περίοδο εταιρικής κερδοφορίας.
Καθώς μάλιστα η ύφεση αναμένεται να ξεπεράσει εφέτος το 4% ή και το 5%, οι ως σήμερα προβλέψεις των αναλυτών για μείωση της εταιρικής κερδοφορίας μόλις κατά 3,5% το 2010, μάλλον θα αναθεωρηθούν προς τα κάτω. Καθώς δε ιστορικά η πορεία των εταιρικών αποτελεσμάτων καθορίζει και την πορεία των μετοχών, καλές ημέρες και για το ΧΑ δεν αναμένονται μεσοπρόθεσμα, τουλάχιστον μέχρις ότου διαφανούν τα πρώτα σημάδια ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα τόσο για την οικονομία όσο και για τις εγχώριες επιχειρήσεις.
H Standard & Poor's προβλέπει πάντως πως η ύφεση της ελληνικής οικονομίας οδηγεί σε συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ στο 4% εφέτος και στο 0,5% το 2011, για να επανέλθει σε θετικό ρυθμό τόσο το 2012 (+ 0,8%) όσο και το 2013 (+ 1,1%). Αν και σημειώνουν πως παραμένει ο κίνδυνος υποβάθμισης της χώρας εντός των επόμενων 18-24 μηνών, σε περίπτωση αποτυχίας εφαρμογής του Προγράμματος Σταθερότητας, ο κίνδυνος χρεοκοπίας της Ελλάδας θεωρείται ακόμη χαμηλός.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, τα μέτρα που πήρε η κυβέρνηση, παρά τις προβλέψεις τους για ισχυρότερη ύφεση εφέτος, πιθανώς να επαρκούν για την επίτευξη του στόχου μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος στο 8,7% του ΑΕΠ για το 2010, αλλά για τη συνέχεια (5,6% του ΑΕΠ το 2011) είναι πιθανό ότι θα απαιτηθούν και πρόσθετα μέτρα. Από την άλλη πλευρά, το δημόσιο χρέος της χώρας από το 127,4% του ΑΕΠ εφέτος αναμένεται να αυξηθεί στο 132,8% το 2011 για να σταθεροποιηθεί στο 133,5% του ΑΕΠ και στο 133,4% του ΑΕΠ τη διετία 2012-2013 αντίστοιχα. Για να αντιστραφεί η δυναμική του χρέους απαιτούνται:
1. Επίτευξη των στόχων της δημοσιονομικής προσαρμογής
2. Εφαρμογή των διαρθρωτικών αλλαγών
3. Μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό και
4. Μία διευκόλυνση στο κόστος δανεισμού.
Οι επίσημες εκτιμήσεις για την οικονομία την περίοδο 2010 - 2013 θεωρούνται λοιπόν αισιόδοξες. Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ το 2009 ήταν χαμηλότερος από ό, τι είχε εκτιμηθεί, όπως και οι πιθανές αρνητικές συνέπειες από την εφαρμογή των μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης. Ως εκ τούτου, αναμένονται ασθενέστεροι ρυθμοί ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα και κατ' επέκταση χαμηλότερα φορολογικά έσοδα συγκριτικά με τις επίσημες προβλέψεις.
ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ
Παράλληλα, η εν εξελίξει επιδείνωση του οικονομικού κλίματος μπορεί να πλήξει τη θέση της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι πιέσεις για την εφαρμογή ηπιότερης εκδοχής της οικονομικής πολιτικής, ιδιαίτερα τα επόμενα χρόνια όταν θα έχουν κουράσει τα μέτρα δημοσιονομικής λιτότητας.
Δεδομένων όλων αυτών των κινδύνων, η ελληνική κυβέρνηση μάλλον θα χρειαστεί να εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα λιτότητας τα επόμενα χρόνια, για να ολοκληρώσει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής.
Ετσι αν και ο κίνδυνος μίας ελληνικής στάσης πληρωμών μπορεί να έχει αναβληθεί, καθώς η Ελλάδα δεν θα έχει προβλήματα ρευστότητας τουλάχιστον για τον επόμενο 1,5 χρόνο, αν τελικά ενεργοποιήσει τον μηχανισμό βοήθειας των Ευρωπαίων και του ΔΝΤ, το θέμα είναι όμως πως η διαδικασία προσαρμογής της οικονομίας και επαναφοράς της σε μία διατηρήσιμη τροχιά έχει μόλις ξεκινήσει και αυτό δεν μπορεί παρά να έχει τις επιπτώσεις του και στο Χρηματιστήριο της Αθήνας έστω και αν αυτό κινηθεί θετικά βραχυπρόθεσμα, απόρροια μίας ενδεχόμενης προσφυγής της Ελλάδας στον μηχανισμό στήριξης.
Η ΒΟΗΘΕΙΑ
Τα πράγματα δείχνουν πως το πακέτο στήριξης ΕΕ/ΔΝΤ δείχνει να πλησιάζει, ενώ τα 30 δισ. ευρώ της ευρωπαϊκής βοήθειας, βάσει της στάθμισης των χωρών του ευρώ στην ΕΚΤ, κατανέμονται κατά 0,9 δισ. ευρώ για την Αυστρία, κατά 1,1 δισ. ευρώ για το Βέλγιο, κατά 0,1 δισ. ευρώ για την Κύπρο, κατά 0,6 δισ. ευρώ για τη Φινλανδία, κατά 6,3 δισ. ευρώ για τη Γαλλία, κατά 8,4 δισ. ευρώ για τη Γερμανία, κατά 0,5 δισ. ευρώ για την Ιρλανδία, κατά 5,5 δισ. ευρώ για την Ιταλία, κατά 0,1 δισ. ευρώ για το Λουξεμβούργο, κατά 1,8 δισ. ευρώ για την Ολλανδία, κατά 0,8 δισ. ευρώ για την Πορτογαλία, κατά 0,1 δισ. ευρώ για την Σλοβενία, κατά 0,3 δισ. ευρώ για τη Σλοβακία και κατά 3,7 δισ. ευρώ για την Ισπανία.
Από την άλλη πλευρά, στα 30 δισ. ευρώ των χωρών του ευρώ αναμένεται να προστεθούν κεφάλαια 11 δισ. ευρώ από το ΔΝΤ αν επιλεχθεί για την Ελλάδα η μέγιστη ποσόστωση (1.200%) που επιλέχτηκε την τρέχουσα περίοδο και για τη Λετονία. Τη δεκαετία του '90 πάντως η ποσόστωση για την Κορέα έφθασε το 2.000%, κάτι που αντιστοιχεί σήμερα σε κεφάλαια 18 δισ. ευρώ για την Ελλάδα, ενώ τα 15 δισ. ευρώ της βοήθειας που κινούνται στο 1/3 της συνολικής βοήθειας προς τη χώρα μας οδηγούν τελικά σε ποσόστωση 1.650%.
