"Μία στις δύο εταιρείες έχει κάνει απολύσεις
ΕΙΝΑΙ ΕΜΦΑΝΗΣ Η ΤΑΣΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΥΨΗΛΟΒΑΘΜΩΝ ΣΤΕΛΕΧΩΝ ΑΠΟ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ ΑΜΕΙΒΟΜΕΝΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ
Του Σπύρου Φρεμεντίτη
Είναι και η πρώτη χρονιά, σε σχέση με τα τελευταία έξι χρόνια, που κανένας εργαζόμενος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αποχωρήσει οικειοθελώς από την εργασία του ανοίγοντας πανιά για μια νέα εταιρεία, όπως αποφαίνεται σχετική έρευνα της KPMG. Από τα ίδια στοιχεία προκύπτει ότι το μέλλον φέρνει αύξηση των απολύσεων, χαμηλές ή και μηδενικές αυξήσεις για το 2011. Το εργασιακό κλίμα γίνεται ακόμη πιο βαρύ με άμεσο αντίκτυπο, τόσο στην παραγωγή όσο και στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων.
Πτώση αποδοχών
Η κρίση δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ των υπαλλήλων και των υψηλόβαθμων στελεχών. Ηδη από το 2009 διαφαίνεται η τάση αντικατάστασης υψηλόβαθμων, από στελέχη χαμηλότερου προφίλ και χαμηλότερων αποδοχών. Αυτό, σε συνδυασμό με τον υψηλό πληθωρισμό και τις μηδενικές ή χαμηλές αυξήσεις, τείνει στη μείωση των πραγματικών αποδοχών. «Είναι φανερό ότι οι αποδοχές των στελεχών μπαίνουν σε φάση «διόρθωσης», η αγορά δεν έχει ισορροπήσει ακόμη και αναζητά τη νέα της ισορροπία (New Normal) η οποία θα είναι περισσότερο ξεκάθαρη το 2011» σχολίασε η Βερώνη Παπατζήμου, γενική διευθύντρια του Τμήματος Ανθρώπινου Δυναμικού της KPMG.
Σύμφωνα λοιπόν με τα πρώτα στοιχεία της έρευνας, που διεξήχθη σε 230 μεγάλες ελληνικές και πολυεθνικές επιχειρήσεις, καταγράφονται τα εξής:
**Η μία στις δύο εταιρείες δήλωσαν ότι έχουν ήδη προχωρήσει το 2010 σε μειώσεις προσωπικού. Πρωταθλήτριες στις απολύσεις εμφανίζονται οι ελληνικές εταιρείες με ποσοστό 49%.
Ακολουθούν πολυεθνικές που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας με 44%. Τα αντίστοιχα ποσοστά της μείωσης προσωπικού για το 2009 ήταν 38% για τις ελληνικές επιχειρήσεις και 24% για τις πολυεθνικές. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο μέσος όρος των εταιρειών που έκαναν απολύσεις υπερδιπλασιάστηκε σε δύο μόλις χρόνια: το 2008 ήταν 18%, το 2009 ανέβηκε στο 30% και το 2010 εκτινάχθηκε στο 46%.
**«Φαίνεται ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν είχαν μελετήσει το οικονομικό πεδίο μερικά χρόνια νωρίτερα και πιάστηκαν αδιάβαστες στην κρίση που ήρθε. Αργησαν να ρυθμίσουν το θέμα του προσωπικού τους, ίσως με σταδιακές απομακρύνσεις πολύ καιρό νωρίτερα, και δυστυχώς σήμερα αυτό που αποτυπώνεται είναι ότι επιχειρούν μια βίαιη προσαρμογή στη σκληρή πραγματικότητα» μας λέει η Βερώνη Παπατζήμου.
Πώς γίνεται η μείωση θέσεων εργασίας; Η έρευνα έδειξε ότι κατά 52% αυτό είναι αποτέλεσμα της μείωσης των εργασιών. Ακολουθεί με ποσοστό 25% η κατάργηση ή η συγχώνευση τμημάτων αλλά και το outsourcing με 22% (δηλαδή εκχωρούν τμήματα της εργασίας τους σε άλλες εταιρείες). Μία στις πέντε θέσεις απασχόλησης χάνεται (το 20%) γιατί η εταιρεία αποφασίζει οριστικό κλείσιμο κάποιων εγκαταστάσεών της.
**Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία που προκύπτουν για τις μεθόδους με τις οποίες γίνεται η μείωση του προσωπικού. Η πλειονότητα των εταιρειών, ποσοστό 77%, εξαντλεί το νόμιμο όριο των απολύσεων που προβλέπει η νομοθεσία. Ισως αυτό είναι ενδεικτικό και του τι θα συμβεί σε περίπτωση που το νόμιμο όριο των απολύσεων αυξηθεί ή αφεθεί ανεξέλεγκτο. Ακολουθεί η αμοιβαία συμφωνημένη αποχώρηση, ποσοστό 27%, στην οποία συνήθως προβλέπεται έξτρα αποζημίωση. Στην τρίτη θέση με 13% έρχονται τα προγράμματα πρόωρης συνταξιοδότησης και τελευταία με 8% είναι τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου.
Δεν φεύγουν εύκολα
Τέλος, το αποτέλεσμα του δυσμενούς εργασιακού περιβάλλοντος αποτυπώνεται στα στοιχεία που φανερώνουν τον ρυθμό οικειοθελούς αποχώρησης των εργαζομένων από τις εταιρείες, επειδή κυρίως βρήκαν καλύτερη εργασία κάπου αλλού. Το ποσοστό αυτό έχει κατρακυλήσει στο 6,1%, με τάση να πέσει ακόμη περισσότερο σε σχέση με το 9,7% όπου βρισκόταν το 2007.
Στα εμπορικά καταστήματα, όπου οι οικειοθελείς αποχωρήσεις είχαν φτάσει κοντά στο 27%, σήμερα η διάθεση ενός υπαλλήλου να φύγει έχει πέσει στο 12%! Σε ποσοστά κάτω του 10% εμφανίζεται το ίδιο ακριβώς φαινόμενο και στις φαρμακευτικές εταιρείες, στις ασφαλιστικές, καταναλωτικές και στις εταιρείες υψηλής τεχνολογίας.
Πώς θα ισορροπήσουμε όλα αυτά; Στο ερώτημα αυτό απάντησε η Μάρθα Μυλωνά, πρόεδρος του Συνδέσμου Διοίκησης Ανθρώπινου Δυναμικού Ελλάδας, διευθύντρια Ανθρώπινου Δυναμικού DDB. «Η υγεία και η ευημερία των ιδιωτικών επιχειρήσεων είναι η λύση στην κρίση. Και η υγεία των ιδιωτικών επιχειρήσεων έχει μεν κυρίως σχέση με κέρδη προ τόκων και φόρων αλλά πίσω από τα κέρδη είναι άνθρωποι, που θα υποστούν όλες αυτές τις αλλαγές και θα πρέπει εμείς από τον χώρο που δραστηριοποιούμε να υλοποίησουμε όλη αυτή την εργασιακή και ασφαλιστική μετάβαση με τον καλύτερο δυνατό τρόπο για όλους ( εργαζόμενους και επιχείρηση) και σεβασμό στις διαφορετικές ανάγκες των ανθρώπων.
Οι ξένοι δίνουν κάτι παραπάνω
Με διαφορετικό τρόπο αντιμετωπίζουν τους απολυμένους εργαζομένους τους ελληνικές και πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας.
Διαπιστώθηκε από την KPMG ότι οι πολυεθνικές εταιρείες κατά 55% προσφέρουν μεγαλύτερα οικονομικά πακέτα, εκτός από τη νόμιμη αποζημίωση, όταν απολύουν τους εργαζομένους τους.
Αντίθετα οι ελληνικές επιχειρήσεις κινούνται στο χαμηλό ποσοστό μόλις του 15%!
*«Οι ξένες εταιρείες ενδιαφέρονται να δώσουν οικονομική δύναμη στον υπάλληλό τους ώστε να κρατηθεί όρθιος μετά την απόλυση, μέχρι να βρει μια νέα εργασία, ενδιαφέρονται επίσης να δείξουν ότι διαθέτουν κοινωνικό πρόσωπο και επιπλέον προσβλέπουν ότι μετά την οικονομική κρίση θα έχουν τη δυνατότητα και πάλι να αντλήσουν από την αγορά τα καλύτερα στελέχη» σχολίασε η Βερώνη Παπατζήμου. «Οι ελληνικές εταιρείες σε αντίθεση φαίνεται ότι διατηρούν τους υπαλλήλους τους όσο περισσότερο καιρό μπορούν και αφού εξαντληθούν οικονομικά, στη συνέχεια τους απολύουν με τα "νόμιμα". Βέβαια αυτό δεν είναι καλό γιατί έτσι σέρνεται μια κατάσταση που δημιουργεί κακή ψυχολογία στους εργαζόμενους, επιτείνει την ανασφάλεια και χάνουν το ενδιαφέρον τους για εργασία».
Σε άλλο άρθρο της εφημερίδας, διαβάζουμε:
"Οι εισηγμένες δείχνουν την έξοδο στους εργαζόμενους
ΚΑΤΑ 9.460 ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΙΩΘΗΚΕ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΣ «ΑΦΡΟΚΡΕΜΑΣ» ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ - ΣΤΟ 6% ΚΑΤΑ ΜΕΣΟ ΟΡΟ ΟΙ ΠΕΡΙΚΟΠΕΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΜΟΛΙΣ ΧΡΟΝΟ
Της Ελίζας Τριανταφύλλου
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ από δύο στις τρεις εισηγμένες εταιρείες μείωσαν τις θέσεις εργασίας το 9μηνο του 2010 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, με αποτέλεσμα η απασχόληση στην κατά τεκμήριο «αφρόκρεμα» του ελληνικού επιχειρείν να περιοριστεί κατά 6%.
Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε «κούρεμα» του προσωπικού κατά 9.460 άτομα σε μόλις ένα χρόνο.
Επειτα από επεξεργασία των στοιχείων που συγκεντρώθηκαν για όλες τις εισηγμένες εταιρείες του Χρηματιστηρίου Αθηνών για την περίοδο από 30 Σεπτεμβρίου 2009 έως την αντίστοιχη ημερομηνία του 2010, προκύπτουν τα εξής:
* Σε μείωση προσωπικού προχώρησαν 173 εταιρείες. Αύξηση θέσεων εργασίας παρατηρείται σε μόλις 56 εισηγμένες.
* Στις εταιρείες όπου σημειώνεται μείωση προσωπικού ο αριθμός των απασχολούμενων υποχώρησε κατά 7,8%. Το ποσοστό αυτό αντιστοιχεί σε περισσότερες από 10.900 χαμένες θέσεις εργασίας. Σε αυτές που αύξησαν το προσωπικό τους προστέθηκαν συνολικά μόλις 1.448 άτομα. Από τα παραπάνω προκύπτει καθαρή εκροή 9.459 εργαζομένων μέσα σε ένα έτος.
Πρώτος κλάδος σε μείωση προσωπικού είναι αυτός των κατασκευών και των υλικών κατασκευών που απαρτίζεται από 26 εταιρείες. Καταγράφεται μείωση κατά 2.700 άτομα περίπου. Σημαντικά έπεσαν οι θέσεις εργασίας και στις τράπεζες, με το προσωπικό να είναι μειωμένο κατά 2.230 άτομα. Τρίτος κλάδος, αυτός του εμπορίου, απ' όπου χάθηκαν πάνω από 1.150 θέσεις εργασίας. Μεταξύ των εισηγμένων εταιρειών οι τράπεζες αποτελούν τους επτά από τους δέκα μεγαλύτερους εργοδότες σε όρους προσωπικού.
Στο διάστημα Σεπτεμβρίου 2009 -Σεπτεμβρίου 2010 οι απασχολούμενοι στον τραπεζικό κλάδο του Χ.Α. μειώθηκαν κατά 2.230 άτομα. Πτώση ύψους 3,4% περίπου".
