Το σκεπτικό έχει ως εξής: υπάρχει μια "πίτα" με τα διαθέσιμα χρήματα (τα οποία βρίσκονται στις τράπεζες -κοινώς, οι αποταμιεύσεις). Αυτά τα χρήματα δύνανται να κατευθυνθούν στον ιδιωτικό τομέα (δάνεια) ή στον δημόσιο τομέα (αγορά ομολόγων). Οσα περισσότερα χρήματα κατευθύνονται στον δημόσιο τομέα, τόσα λιγότερα απομένουν για τον ιδιωτικό τομέα. Δεδομένων των αναγκών του ιδιωτικού τομέα (Ι σταθερό), τα χρήματα που αναλογούν στον ιδιωτικό τομέα καθίστανται σπανιότερα, άρα και ακριβότερα (σταθερή καμπύλη ζήτησης και μειωμένη προσφορά οδηγεί σε άνοδο της τιμής ισορροπίας). Αρα, αύξηση επιτοκίων --> μείωση ιδιωτικής επένδυσης --> ό,τι συνεπάγεται αυτό (είστε σε θέση να γνωρίζετε την ακολουθία).
Ωραία. Είμαστε σύμφωνοι με ό,τι ορίζει η επιστήμη της Οικονομικής. Το δημόσιο στερεί χρήμα από τον ιδιωτικό τομέα. Επίσης, βρήκαμε το γιατί αυξάνουν τα επιτόκια δανεισμού. Βρήκαμε τον δράστη του εγκλήματος. Το Δημόσιο.
Τώρα λοιπόν, που οι αρθρογράφοι και αρθρογραφούντες, οικονομολόγοι και οικονομολογούντες μετέτρεψαν την Οικονομική επιστήμη σε προδεδικασμένη εγκληματολογία, είναι καιρός να γυρίσουμε πίσω στην θεωρία, να ξαναπιάσουμε το νήμα από την αρχή και να ξεκαθαρίσουμε επιτέλους τί πραγματικά συμβαίνει και ποιές είναι οι συνθήκες, το αίτιον και το αιτιατόν των φαινομένων.
Ο καλύτερος τρόπος, κατά την γνώμη μου, δεν είναι τόσο να δίνουμε τις εκ των προτέρων σχεδιασμένες απαντήσεις, όσο το να θέτουμε κάθε φορά τις κατάλληλες ερωτήσεις, των οποίων οι απαντήσεις θα μας οδηγούν στην γνώση. Αρα η γνώση αποτελεί διεκδίκηση. Αποτελεί προϊόν αμφισβήτησης, επίμονης εργασίας, άτεγκτου ήθους. Η γνώση συνίσταται στο να μπορώ να ρωτώ και να θέτω υπο εξέταση τα κίνητρα των ερωτήσεών μου. Σε ποιά πλευρά του Γίγνεσθαι εστιάζω; Τί κοιτώ; Τί αναλύω; Ποιές παραμέτρους εξετάζω; Ποιές απόψεις και συνισταμένες έχω δεχθεί ως θέσφατες; Με ποιά κίνητρα θέτω ερωτήσεις; Μήπως ερωτώ έχοντας έτοιμες τις απαντήσεις; Γνωρίζοντας ότι ο καλύτερος τρόπος για να υπάρχει στρεψοδικία είναι να ακουστούν οι απόψεις του αντιδίκου, μήπως το κίνητρό μου δεν είναι η διαλεύκανση αλλά η απόδειξη της εγκυρότητας των απόψεών μου; Τί υπερισχύει; Η ανάγκη μου να αποδειχθώ σωστός ή το να μάθω; Εαν στόχος είναι η γνώση, τότε θα πρέπει να μάθουμε να θέτουμε ορθότερες ερωτήσεις, να ανατρέχουμε σε καταλληλότερα στοιχεία, να αναλύουμε βαθύτερα. Και να μην φοβόμαστε τα συμπεράσματά μας. Οφείλουμε να είμαστε ανδρείοι έναντι της γνώσης. Κι αν θέλουμε να την κατακτήσουμε, οφείλουμε να είμαστε δυο φορές ανδρείοι και τρεις φορές τολμηροί.
Ας πάμε στις ερωτήσεις, λοιπόν:
- Εάν το ύψος της ιδιωτικής αποταμίευση είναι μεγαλύτερο του ύψους της ιδιωτικής επένδυσης, δύναται να έχουμε αποτέλεσμα παραγκωνισμού;
- Εάν το μεγαλύτερο ποσοστό των δανειακών κεφαλαίων του Δημοσίου προέρχονται από το εξωτερικό, δύναται να έχουμε αποτέλεσμα παραγκωνισμού;
- Εαν τα αγορασθέντα ομόλογα από τις Ελληνικές Τράπεζες προεξοφλούνται πλήρως (ή με ποσοστό 95%), δύναται να έχουμε αποτέλεσμα παραγκωνισμού;
- Εάν τα αγορασθέντα ΟΕΔ αποφέρουν ετήσια εγγυημένη αππόδοση περί το 5% ενώ η προεξόφλησή τους χρεώνεται (από την ΕΚΤ) με 1%, δύναται να έχουμε αποτέλεσμα παραγκωνισμού;
- Η αιτία των τοποθετήσεων σε ΟΕΔ και ΕΓΕΔ είναι οι αυξημένες αποδόσεις τους ή οι αυξημένες επισφάλειες των ιδιωτικών δανείων;
- Σε ποιά φάση του οικονομικού κύκλου ισχύει το crowding-out και πότε ισχύει το crowding-in; Σε ποιά φάση του οικονομικού κύκλου βρίσκεται σήμερα η Ελληνική οικονομία;
Θα το πω και πάλι: έστω ότι οι καταθέτες αποσύρουν τις καταθέσεις τους και τις κάνουν ΟΕΔ (λόγω μεγαλύτερης απόδοσης). Πρώτον: τα εν λόγω ΟΕΔ βρίσκονται στις τράπεζες (στοιχείο του παθητικού), οι οποίες με την σειρά τους τα προεξοφλούν στην ΕΚΤ. Αρα, ρευστότητα. Την οποία, υπό το σκεπτικό των αρθρογραφούντων, θα έπρεπε να διαθέσουν στην αγορά (δάνεια προς τις επιχειρήσεις για αγορά νέου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού). Ομως, οι επιχειρήσεις δεν θέλουν νέα δάνεια τέτοιου είδους. Κι ούτε οι τράπεζες θα δώσουν τέτοια δάνεια, λόγω των αυξημένων επισφαλειών. Αρα, τί κάνουνε; Την απλή (και τόσο κερδοφόρα) δουλειά του ραντιέρη. Αρα, ακόμη κι αν δεν διετίθεντω τα εν λόγω αποταμιευθέντα κεφάλαια στα ΟΕΔ, δεν επρόκειτω να κατευθυνθούν σε δάνεια αγοράς νέου κεφαλαιουχικού εξοπλισμού.
"Μα καλά", λένε οι αρθρογραφούντες-οικονομολογούντες, "εάν υπήρχαν αυτά τα παραπάνω χρήματα (που τώρα τα παίρνει ο δημόσιος τομέας), δεν θα σήμαινε ότι θα έπρεπε να έχουμε μείωση των επιτοκίων, άρα αύξηση των επενδύσεων, κ.ο.κ;". Και πάλι θα το πω (με κίνδυνο να γίνω κουραστικός): το ύψος της επένδυσης εξαρτάται κυρίως από τις προβλέψεις των επιχειρήσεων για την μελλοντική ζήτηση. Εάν οι επιχειρήσεις προβλέπουν μείωση της ζήτησης, θα έχουμε μείωση των επενδύσεων. Τελεία. Κι επειδή έχουμε τόσο μεγάλη κινητικότητα κεφαλαίου, να είστε σίγουροι ότι αυτή η πλεονάζουσα ρευστότητα θα κατευθυνθεί αλλλού. Πολλώ δε μάλλον που τα επιτόκια δεν καθορίζονται από την ισορροπία προσφοράς και ζήτησης χρήματος στην Ελλάδα, αλλά από την ΕΚΤ.
"Ολα αυτά ισχύουν επειδή οι Ελληνικές τράπεζες έχουν προβλήματα", λένε οι αρθρογραφούντες. "Εάν το δημόσιο δεν είχε τόσο μεγάλη θέση στον τραπεζικό τομέα, όλα θα ήταν καλύτερα και οι επιχειρήσεις θα αντλούσαν την ρευστότητα που χρειάζονται".
Ωραία. Αφού είναι έτσι, τότε γιατί οι Ελληνικές τράπεζες χρειάστηκαν κάποια δις πριν από 1 έτος; και γιατί χρειάονται επιπλέον 25 δις για την ενίσχυση της κεφαλαιακής τους επάρκειας; Με ποιών εγγυήσεις αντλούν αυτά τα χρήματα; Οπως διαβάζω στο "Βήμα":
"Νέες εγγυήσεις στις τράπεζες
Πρόσθετο πακέτο στήριξης ύψους 25 δισ. ευρώ προκειμένου να τονωθεί η ρευστότητα της οικονομίας
Νέο πακέτο εγγυήσεων 25 δισ. ευρώ για τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να τονωθεί η ρευστότητα της οικονομίας, ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακωνσταντίνου , ο οποίος προσδιόρισε το τέλος Σεπτεμβρίου ως το χρονικό σημείο όπου θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει το τοπίο αναφορικά με την αναδιάρθρωση των τραπεζών. Ο κ. Παπακωνσταντίνου επισήμανε μάλιστα ότι η επέκταση του πακέτου των εγγυήσεων αποτελεί προϋπόθεση για την εκταμίευση της νέας δόσης του δανείου, καθώς «οι τράπεζες ακόμα δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε διεθνείς πηγές χρηματοδότησης», όπως είπε κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου. Στόχος των πρόσθετων εγγυήσεων είναι να τονωθεί η πραγματική οικονομία μέσω της χορήγησης δανείων προς ιδιώτες και επιχειρήσεις. Μετά και το νέο πακέτο, οι συνολικές εγγυήσεις προς τις τράπεζες ανέρχονται στα 55 δισ. ευρώ. Ο κ. Παπακωνσταντίνου υπογράμμισε ότι οι ελληνικές τράπεζες πέρασαν από τα stress tests πολύ καλά και ακόμη και η μία τράπεζα, η οποία ήταν κάτω από το όριο, δηλαδή η ΑΤΕbank, υπό κανονικές συνθήκες θα ήταν ασφαλής. Επανέλαβε ωστόσο ότι οι τράπεζες θα πρέπει να κάνουν μια σειρά από στρατηγικές κινήσεις. «Πιστεύουμε ότι το τοπίο θα αρχίσει να ξεκαθαρίζει τον Σεπτέμβριο αναφορικά με τις κινήσεις του Δημοσίου αλλά και τη γενικότερη αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος» είπε ο υπουργός, αν και διευκρίνισε ότι δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για τις κινήσεις των ιδιωτικών τραπεζών, οι οποίες αποφασίζουν από μόνες τους αλλά εντός του πλαισίου που έχει τεθεί από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Ειδικότερα είπε ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα ανακοινωθούν οι τρεις σύμβουλοι του Δημοσίου οι οποίοι θα ασχοληθούν με δύο θέματα: το πρώτο θα είναι μια μελέτη σκοπιμότητας για την αναδιάρθρωση του συνόλου του τραπεζικού συστήματος στην Ελλάδα και το δεύτερο θα είναι η αξιολόγηση της πρόσφατης πρότασης της Πειραιώς για την εξαγορά των συμμετοχών του Δημοσίου σε ΑΤΕbank και Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο.
Τοποθέτησε χρονικά την ανακοίνωση του σχεδίου αναδιάρθρωση της ΑΤΕbank στο τέλος Σεπτεμβρίου, ενώ απαντώντας σε σχετική ερώτηση είπε ότι προτιμά να διατηρηθεί ο ελληνικός χαρακτήρας του τραπεζικού συστήματος, ξεκαθάρισε όμως ότι είναι ανοικτός σε ξένες επενδύσεις στον τραπεζικό τομέα. Υπογράμμισε ωστόσο το γεγονός ότι η όλη συζήτηση δεν είναι της παρούσης, με δεδομένο ότι το Ελληνικό Δημόσιο δεν έχει ξεκινήσει καμία διαδικασία πώλησης. Επίσης ανέφερε ότι ως τον Σεπτέμβριο θα έχει τεθεί σε λειτουργία το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Στο θέμα των εγγυήσεων διευκρίνισε ότι η επέκταση του πακέτου κατά 25 δισ. ευρώ αποτελεί προϋπόθεση από την τρόικα για την εκταμίευση της νέας δόσης του δανείου για τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας ώστε να διασφαλιστούν η απρόσκοπτη χρηματοδότηση και η ενίσχυση της ρευστότητας. Ο κ. Παπακωνσταντίνου διευκρίνισε ότι μέσω των εγγυήσεων οι τράπεζες θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν τα collateral για τη χρηματοδότησή τους από την ΕΚΤ.
Τροπολογία
Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, κατατέθηκε στη Βουλή η τροπολογία για την επέκταση του δεύτερου πυλώνα του προγράμματος στήριξης της ρευστότητας του τραπεζικού συστήματος του Ν. 3723/2008 κατά 25 δισ. ευρώ, σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών.
Το ποσόν αυτό αφορά εγγυήσεις οι οποίες μπορούν να δοθούν προς τις ελληνικές τράπεζεςεφόσον αυτό χρειαστεί- προκειμένου να συνεχιστεί απρόσκοπτα η άντληση ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).
Η νομοθετική ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα στο Ελληνικό Δημόσιο για επέκταση των εγγυήσεων, χωρίς να συνεπάγεται αυτόματα την παροχή εγγυήσεων στις τράπεζες. Αυτό γίνεται ύστερα από εισήγηση της Τράπεζας της Ελλάδος και με βάση τις ανάγκες ρευστότητας στα διαφορετικά τραπεζικά ιδρύματα.
Ο δεύτερος πυλώνας του προγράμματος πρακτικά είχε μείνει ανενεργός ως τα μέσα του 2010. Διευκρινίζεται ότι ο πυλώνας αυτός δεν αφορά την άμεση οικονομική στήριξη προς τις τράπεζες, αλλά απαιτεί την έκδοση τίτλων από τις ίδιες και απευθείας δανεισμό τους από την ΕΚΤ.
Επισημαίνεται ότι το ποσόν αυτό δεν αποτελεί ούτε στήριξη της κεφαλαιακής επάρκειας των τραπεζών ούτε σημαίνει έκδοση ομολόγων από την πλευρά των Ελληνικού Δημοσίου, και κατά συνέπεια δεν έχει καμία επίπτωση στο δημοσιονομικό έλλειμμα και στο δημόσιο χρέος.
Σε συνθήκες περιορισμένης ρευστότητας στην οικονομία, η παροχή εγγυήσεων προς τον χρηματοπιστωτικό τομέα αποτελεί αναγκαία κίνηση για να μπορέσει να στηριχθεί και η πραγματική οικονομία. Με τις επιπρόσθετες εγγυήσεις η κυβέρνηση θα διασφαλίσει ότι η ρευστότητα η οποία θα αντληθεί από τις τράπεζες θα διοχετευθεί για τη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών".
Διαβάζω στον Guardian:
" H βρετανική κυβέρνηση ευθύνεται για τη δυσκολία δανεισμού των επιχειρήσεων
The Guardian
Κανείς δεν δανείζει στις επιχειρήσεις. Η κυβέρνηση επιρρίπτει την ευθύνη στις τράπεζες και οι τράπεζες στην κυβέρνηση. Η μία από τις δύο πλευρές έχει άδικο. Ποια όμως;
Η κυβέρνηση, είναι η απάντηση. Από τον χειμώνα του 2008 οι υπουργοί απειλούν και εκλιπαρούν τις τράπεζες να δανείσουν στις επιχειρήσεις. Ο πρώην υπουργός Οικονομικών, Αλιστερ Ντάρλινγκ, ταπεινώθηκε ικετεύοντας τις τράπεζες να δανείσουν, όταν εξαιτίας του δικού του προϊόντος, του αποπληθωρισμού, όλο και λιγότερες επιχειρήσεις ενδιαφέρονταν να δανειστούν. Τώρα ο Τζορτζ Οσμπορν κάνει το ίδιο. Οι τράπεζες δεν έχουν την υποχρέωση να δανείσουν. Εχουν την υποχρέωση να κάνουν λεφτά, και αυτό το κάνουν θαυμάσια. Τα κέρδη εξαμήνου της HSBC διπλασιάσθηκαν στα 7,2 δισ. στερλίνες και ανάλογα αποτελέσματα εξαμήνου αναμενόταν να παρουσιάσουν οι Lloyds, Barclays και RBS.
Η ανάκαμψη, όμως, επιβραδύνεται, η ανεργία στις ΗΠΑ αυξάνεται, στην Κίνα ο τομέας της μεταποίησης συρρικνώνεται, όπως και η ανάπτυξη στην Eυρωζώνη. Σχεδόν όλες οι στατιστικές της Βρετανίας κατατείνουν στην τρομακτική προοπτική μιας διπλής ύφεσης. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι οπαδοί του Κέινς θα συνιστούσαν μείωση φόρων, αύξηση δημοσίων δαπανών και προσφοράς χρήματος στην πραγματική οικονομία, όχι στις τράπεζες. Θα ανατρίχιαζαν βλέποντας ότι η HSBC έχει μειώσει κατά 20% τα δάνεια που χορηγεί. Τους τελευταίους έξι μήνες η HSBC άντλησε 33 δισ. στερλίνες περισσότερες από πληρωμές δανειοληπτών απ’ όσες διοχέτευσε σε νέα δάνεια. Αν και οι άλλες τράπεζες αναφέρουν παρόμοια στοιχεία, θα πρόκειται περί μιας ολέθριας απόσυρσης κεφαλαίων από την οικονομία. Οχι μόνον η κυβέρνηση πήρε χρήματα από τον κόσμο για να ενισχύσει τους ισολογισμούς των τραπεζών, αλλά οι τράπεζες πήραν ακόμη περισσότερα από τον ιδιωτικό δανεισμό.
Αν η κυβέρνηση θεωρεί πως οι τράπεζες δεν δανείζουν αρκετά, μπορεί να αντιδράσει άμεσα. Εχει υπό τον έλεγχό της τρεις τράπεζες, τις RBS, Lloyds και Northern Rock και μπορεί να τους υπαγορεύσει τι θα κάνουν. Το υπουργείο Οικονομικών, άλλωστε, θα μπορούσε να έχει κάνει αυτό που πρότεινε πέρυσι ο πρώην πρόεδρος της Επιτροπής Προϋπολογισμού της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζον Μακ Φολ, να δημιουργήσει δική του τράπεζα με τα δισ. που δαπάνησε για τη σωτηρία των τραπεζών. Στη συνέχεια θα μπορούσε να δανείζει σε όποιον θέλει. Δεν κάνει τίποτε όμως.
Οι τράπεζες επιμένουν πως δεν εφαρμόζουν αυστηρότερα κριτήρια και ότι απλώς μειώθηκε η ζήτηση για δάνεια.
Οταν οι καταναλωτές εξαφανίζονται και τα βιβλία παραγγελιών μένουν στάσιμα, μόνον ένας παράτολμος επιχειρηματίας θα δανειζόταν. Και γιατί να του δανείσει μια τράπεζα που κάηκε το 2008; Και γιατί να της πει η κυβέρνηση να κάνει κάτι τέτοιο, όταν η ίδια δεν διευκολύνει τους δανειολήπτες μειώνοντας τους φόρους; Σε όλον τον κόσμο οι κυβερνήσεις ζητούν από τις τράπεζες να αποχωρήσουν από τις επισφαλείς επενδύσεις τους, να συσσωρεύσουν αποθεματικά και να μην ξαναγίνουν ποτέ «πολύ μεγάλες για να πτωχεύσουν».
Η κυβέρνηση δεν έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει. Το παραδέχθηκε ο υπουργός Επιχειρήσεων, Βινς Κέιμπλ, δηλώνοντας πως «υπάρχει σύγκρουση πολιτικών στόχων καθώς προσπαθούμε να καταστήσουμε τις τράπεζες ασφαλέστερες, αλλά θέλουμε και να δανείζουν, ώστε να τονώσουν την ανάπτυξη». Ποίου καθήκον είναι να διευθετήσει το θέμα; Μα των πολιτικών, βέβαια. Η κυβέρνηση είναι αυτή που οδηγεί την οικονομία σε διπλή ύφεση. Περιορίζει τις δικές της δαπάνες, ενώ διατηρεί τους φόρους σε υψηλά επίπεδα. Η εμμονή της με τη μείωση του χρέους υπερίσχυσε της ενίσχυσης της απασχόλησης και της ζήτησης".
Πού πάει όλη αυτή η ρευστότητα; Διαβάζω στο Reuters:
" Oι βρετανικές τράπεζες δεν πρέπει να επιστρέψουν στον παλιό κακό εαυτό τους
Ζήτω! Ηρθε επιτέλους η εποχή, που οι βρετανικές τράπεζες θα επιστρέψουν στη συνηθισμένη τους καθημερινότητα. Τουλάχιστον, αυτό ισχυρίστηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Lloyds, Ερικ Ντάνιελς. Η τράπεζά του βρίσκεται σε φάση αναδιοργάνωσης, με τα κέρδη της να εκτινάσσονται στα θεαματικά επίπεδα των 1,6 δισ. στερλινών το α΄ εξάμηνο. Επιπλέον, πρόσθεσε ο κ. Ντάνιελς, τώρα πλέον η κυβέρνηση, εάν το επιθυμεί, έχει την εναλλακτική να πωλήσει το 41%, το οποίο κατέχει στη Lloyds και είχε αγοράσει με την κλιμάκωση της κρίσεως το 2008. Αναμφισβήτητα, αυτό το μήνυμα παρελήφθη με ικανοποίηση από την κυβέρνηση.
Το σημαντικό της εβδομάδας αυτής είναι ότι πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης, το φθινόπωρο του 2008, συμβαίνει κάτι τέτοιο. Σίγουρα δεν βρίσκονται όλα τα πιστωτικά ιδρύματα στην κατάσταση της Lloyds. Ωστόσο, η προοπτική τού να επιστρέψουν οι τράπεζες στην πρότερή τους κατάσταση, σαν να μην έχει συμβεί τίποτε, δημιουργεί ένα πρόβλημα. Η καθημερινότητα του τραπεζικού κλάδου είναι και ήταν τόσο τρομακτική, που ανάγκασε τον πρώην πρωθυπουργό Γκόρντον Μπράουν και τον πρώην υπουργό Οικονομικών Αλιστερ Ντάρλινγκ να σπεύσουν και να διασώσουν συλλήβδην έναν ολόκληρο κλάδο - όχι ορισμένα προβληματικά πιστωτικά ιδρύματα, αλλά τον κλάδο συνολικά. Ακόμα και στις εποχές της ακμής τους, οι τράπεζες δεν έκαναν αυτό που έπρεπε, δηλαδή να λαμβάνουν τις αποταμιεύσεις των καταθετών και των νοικοκυριών και να τις χορηγούν ως πιστώσεις στα παραγωγικά τμήματα της οικονομίας. Το 2006, στο απόγειο της χρηματοπιστωτικής ακμής, δύο εκατομμύρια ενήλικοι Βρετανοί δεν είχαν τραπεζικό λογαριασμό. Χιλιάδες άλλοι δεν είχαν ουδεμία πρόσβαση σε δάνεια. Το πρόβλημα είχε τέτοιες διαστάσεις, ώστε η κυβέρνηση και οι αρμόδιες υπηρεσίες το αντιμετώπιζαν ως μείζον ζήτημα αποκλεισμού από τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.
Σύμφωνα με πανεπιστημιακή έρευνα, στα τέλη του 2007, άνω του 40% όλων των πιστώσεων εκ μέρους των τραπεζών και των οικοδομικών συνεταιρισμών είχε διοχετευθεί σε ακίνητα. Αυτό σημαίνει ότι τα εν λόγω ιδρύματα φούσκωναν με ρευστό μια ήδη γιγαντιαία φούσκα. Ενας ακόμα «καυτός» προορισμός των δανείων ήταν άλλες τράπεζες. Και με τη μεταποίηση, τι γίνεται; Στα μέσα του '90 το μερίδιο των βιομηχανιών επί των συνολικών τραπεζικών χορηγήσεων ήταν 7,9%, και σήμερα έχει υποχωρήσει στο 1,6%. Βέβαια, αυτό οφείλεται και στη συρρίκνωση του κλάδου της μεταποίησης, αλλά και στο ότι οι τράπεζες άλλαξαν ρόλο. Οι παραδοσιακές τράπεζες έγιναν επενδυτικοί οίκοι, οι επενδυτικοί οίκοι έγιναν κεφάλαια αντιστάθμισης κινδύνου και το αποτέλεσμα ήταν οι φορολογούμενοι να το πληρώνουν για πολλά χρόνια. Το θεμελιώδες ερώτημα είναι εάν θέλουμε όλες οι τράπεζες να διοικούνται από κερδοσκόπους, για κερδοσκόπους".
Ωστε φταίει το Ελληνικό δημόσιο για τα αυξημένα επιτόκια; Διαβάζω στην"Καθημερινή":
" Σημαντική αύξηση στα κυπριακά επιτόκια δανεισμού
Σημαντική αύξηση κατέγραψαν τα επιτόκια των δανείων τον Ιούνιο στην Κύπρο, με τις επιπτώσεις της δημοσιονομικής κρίσης στην Ελλάδα να δίνουν αφορμή για αύξηση του κόστους του χρήματος και να θέτουν σε κίνδυνο τις προοπτικές οικονομικής ανάκαμψης, σύμφωνα με την κυπριακή οικονομική ιστοσελίδα «Στοκγουότς»
Τα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που δημοσιεύτηκαν χθες, επισημαίνει το δημοσίευμα της ιστοσελίδας, δείχνουν ότι τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις δανείζονται πλέον με δυσμενέστερους όρους από ότι προηγουμένως, την ίδια στιγμή που τα καταθετικά επιτόκια δείχνουν να σταθεροποιούνται.
Σημαντική είναι η αύξηση στα στεγαστικά δάνεια όπου υπάρχει αύξηση για δεύτερο συνεχές μήνα, μετά από μήνες πτωτικής πορείας. Το ύψος των επιτοκίων για στεγαστικούς σκοπούς στην Κύπρο αναρριχήθηκε στο ψηλότερο σημείο από τον Ιανουάριο. Αυξήθηκε στο 4,51% από 4,32% το Μάιο και 6,03% τον περσινό Ιούνιο.
Στην ευρωζώνη, το επιτόκιο στεγαστικών δανείων μειώθηκε στο 3,52% από 3,58% το Μάιο με αποτέλεσμα η ψαλίδα που χωρίζει τα επιτόκια στεγαστικών δανείων στην Κύπρο σε σχέση με την ευρωζώνη να φθάσει τις 99 μονάδες βάσης.
Ανησυχητική για τις επιχειρήσεις είναι η νέα αύξηση που παρατηρείται στο κόστος των νέων δανείων. Το επιτόκιο για επιχειρηματικά δάνεια στην Κύπρο ανήλθε στο ψηλότερο σημείο από το Δεκέμβριο του 2009 φθάνοντας το 5,94% από 5,86% το Μάιο και 6,41% τον Ιούνιο του 2009.
Σε ψηλά επίπεδα ανέρχονται και επιτόκια των επιχειρηματικών δανείων σε Ελλάδα και Μάλτα όπου φθάνουν το 4,64% και 4,46% αντίστοιχα. Στην ευρωζώνη, το επιτόκιο για επιχειρηματικά δάνεια μειώθηκε στο 3,27% από 3,32% το Μάιο.
Οι αρνητικές εξελίξεις στην Ελλάδα δεν φαίνεται πάντως να μεταφέρονται ακόμη στα καταθετικά επιτόκια παρά τους φόβους που εκφράζουν οι τραπεζίτες και παρά τη νέα άνοδο των επιτοκίων καταθέσεων στην Ελλάδα. Τα καταθετικά επιτόκια στην Κύπρο ανήλθαν τον Ιούνιο στο 3,87% έναντι 3,88% το Μάιο του 2010 και 4,06% τον Ιούνιο του 2009.
Στην ευρωζώνη ο μέσος όρος των καταθετικών επιτοκίων για γραμμάτια μέχρι ενός έτους ανήλθε στο 2,15% από 2,04% το Μάιο".
Και να ήταν μόνο η Κύπρος; Διαβάζω στην "Ελευθεροτυπία":
"Αυξήσεις επιτοκίων στα στεγαστικά μειώνουν την κατανάλωση στην Ιρλανδία
Οι αυξήσεις επιτοκίων στα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια από τις τράπεζες και την ΕΚΤ θεωρούνται ικανές να μειώσουν τα εισοδήματα των νοικοκυριών μέχρι 1,5 δισ. ευρώ το προσεχές έτος, αποκαλύπτει μία ανεξάρτητη ιρλανδική έρευνα.
Μία σειρά πιστωτικών ιδρυμάτων επέβαλαν φέτος διαδοχικές αυξήσεις των στεγαστικών επιτοκίων, ωθώντας πολλούς οικονομολόγους να μιλήσουν για υπόσκαψη της καταναλωτικής δαπάνης.
Η αύξηση αυτή των επιτοκίων στα ενυπόθηκα στεγαστικά δάνεια είναι αντίθετη με τη τάση μείωσης των δανειστικών επιτοκίων για αγορές κατοικιών στην υπόλοιπη Ευρώπη".
Ωστε η περίφημη έλλειψη ρευστότητας οφείλεται στο Ελληνικό δημόσιο; Διαβάζω στην "Καθημερινή":
" Αύξηση των καθυστερούμενων δανείων
Ο κίνδυνος εισοδήματος αποτελεί τον σημαντικότερο παράγοντα αβεβαιότητας για τα νοικοκυριά και ειδικότερα γι’ αυτά που ανήκουν στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια. Ο λόγος του χρέους προς το διαθέσιμο εισόδημα εμφανίζεται υψηλότερος για τα νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα, το 50% των οποίων δαπανά ήδη πάνω από το 30% του εισοδήματός του για την αποπληρωμή των δόσεων των δανείων. Πρόσθετο λόγο ανησυχίας αποτελεί η διόρθωση των τιμών των ακινήτων, η οποία αν και είναι ήπια, οδηγεί σε μείωση της αξίας της ακίνητης περιουσίας των νοικοκυριών, αλλά και των σχετικών εξασφαλίσεων των τραπεζών.
Οπως σημειώνεται στην Eκθεση του Διοικητή της ΤτΕ, ο ρυθμός αύξησης των καθυστερήσεων είναι σημαντικά υψηλότερος από τον ρυθμό ανόδου των προβλέψεων που πραγματοποίησαν οι ελληνικές τράπεζες. Σημειώνεται ότι το ύψος των συσσωρευμένων προβλέψεων ανήλθε το 2009 στα 9 δισ. ευρώ, αλλά σύμφωνα με την ΤτΕ η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, επιβάλλει την ένταση της πολιτικής διενέργειας προβλέψεων από το τραπεζικό σύστημα για όλο το 2010".
Ωστε οφείλεται στο Ελληνικό δημόσο η άνοδος του επιτοκίου δανεισμού στην Ελλάδα; Κοιτάζω το παρακάτω γράφημα:
Και πάλι φταίει το Ελληνικό Δημόσιο;
Σαφώς και πρόκειται για αποτέλεσμα παραγκωνισμού. Της λογικής.
