"Οι «φούσκες» της Κίνας και ο νέος πόλεμος κατά του γιεν της Ιαπωνίας
ZEZA ZHKOY
Η Ιαπωνία κατέφυγε ξανά στην πολιτική του ασθενούς γιεν με στόχο να πυροδοτήσει την πτώση του εθνικού νομίσματος, το οποίο έχει προσελκύσει τα ανησυχούντα διεθνή κεφάλαια. Το γιεν εκτινάχθηκε στα υψηλότερα επίπεδα 15 ετών έναντι του δολαρίου και στα ύψη 9 ετών έναντι του ευρώ. Η κυβέρνηση, ιδιαίτερα θορυβημένη από το σκληρό της νόμισμα έναντι του ευρώ και του δολαρίου, έκανε χθες στροφή 180 μοιρών προαναγγέλλοντας πρακτικές υποτίμησης του παρελθόντος. Οταν σε περιόδους οικονομικής κρίσης όλοι επενδύουν στο νόμισμά σου, δεν έχεις άλλη επιλογή παρά μόνον την ενεργή υποτίμησή του.
Τώρα η Ιαπωνία επιδιώκει απεγνωσμένα να διασώσει την οικονομία της. H Kεντρική Tράπεζα της Iαπωνίας (BoJ), υπό την πίεση του πρωθυπουργού, για να καταπολεμήσει την απειλή, θα ρίξει 30 τρισ. γιεν στην αγορά με στόχο να υποχωρήσουν τα μακροπρόθεσμα επιτόκια, χορηγώντας στις εμπορικές τράπεζες τρίμηνα δάνεια με επιτόκιο 0,1%. Η ιαπωνική οικονομική ημερήσια εφημερίδα Nikkei χθες αργά το βράδυ προειδοποίησε ότι ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Ναότο Καν, σε συνεργασία με την κεντρική τράπεζα (BoJ) θα επιδιώξει την αποδυνάμωση του γιεν. Αμέσως προκλήθηκε κύμα πωλήσεων γιεν, που σηματοδότησε την ανάκαμψη του δολαρίου από τα χαμηλά 15ετίας των 83,61 γιεν στα 84,20 γιεν και του ευρώ από τα χαμηλά 9ετίας των 105,45 γιεν στα 106,60.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το γιεν εντός 3ετίας έχει ανατιμηθεί σημαντικά έναντι του δολαρίου και του ευρώ. Δηλαδή το δολάριο έχει υποτιμηθεί κατά 30% έναντι του γιεν και το ευρώ κατά 32,15% έναντι του ιαπωνικού νομίσματος.
Παράλληλα, και η Κίνα προσπαθεί να καταπολεμήσει την επικίνδυνη ρευστότητα. Οι μαζικές εισροές κεφαλαίων απασχολούν τις χώρες της Ασίας, καθώς έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν άπειρες «φούσκες» στις αγορές τους. Το ξένο κεφάλαιο που εισέρχεται στις οικονομίες τους καθιστά ευάλωτη την ανάπτυξη. Ο φθηνός δανεισμός, που τροφοδοτεί τη χρηματιστηριακή κερδοσκοπία και την υπερθέρμανση της κινεζικής οικονομίας, άρχισε να μετατρέπεται σε «φούσκα» με πολλαπλές παρενέργειες. Χρησιμοποιώντας την κινεζική παροιμία που λέει ότι «δεν μπορεί κανείς να σταματήσει να τρώει φοβούμενος ότι θα πνιγεί με την μπουκιά του», οι Αρχές αναζητούν μέτρα προστασίας.
Η οικονομία της Ιαπωνίας βυθίζεται και το εθνικό χρέος προσεγγίζει το 200% του ΑΕΠ, δηλαδή σχεδόν διπλάσιο σε μέγεθος σε μια οικονομία μεγέθους 5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Aν τα τρισεκατομμύρια γιεν, στα οποία ανέρχεται το δημόσιο χρέος, συσσωρεύονταν σε χαρτονομίσματα των 10.000 γιεν, θα δημιουργούνταν ένα βουνό 870 φορές υψηλότερο από το Εβερεστ. Aυτό το βουνό από χρέος σημαίνει ότι κάθε πολίτης της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των μωρών που γεννιούνται τώρα, χρεώνεται περίπου έξι εκατομμύρια γιεν ή περίπου τον μέσο όρο του ετήσιου εισοδήματος ενός μισθωτού.
Ο Ναότο Καν πρόσφατα ανέλαβε νέος πρωθυπουργός της Ιαπωνίας και νέος ηγέτης του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος. Ο 63χρονος πολιτικός, ο οποίος εκτελούσε χρέη υπουργού Οικονομικών, άρχισε την πολιτική του καριέρα ως ακτιβιστής στη δεκαετία του 1970 και εξελέγη για πρώτη φορά στο Κοινοβούλιο το 1980. Εγινε γνωστός στη δεκαετία του 1990, όταν ως υπουργός Υγείας πίεσε την τότε κυβέρνηση να δημοσιοποιήσει σκάνδαλο με μεταγγίσεις αίματος μολυσμένου από τον ιό του έιτζ. Ο κ. Καν θεωρείται ειλικρινής, δεν προέρχεται από πολιτική οικογένεια και είναι ένας από τους δημοφιλέστερους πολιτικούς.
Ωστόσο, ο Ναότο Καν παραδέχθηκε ότι κάποια σχόλιά του σε σχέση με την αύξηση του φόρου κατανάλωσης έχουν επηρεάσει αρνητικά. Πάντως, η συγκατάθεση της Ανω Βουλής είναι απαραίτητη για κάθε νομοθετική πρωτοβουλία στην Ιαπωνία, πλην της έγκρισης του προϋπολογισμού και των διεθνών συνθηκών. Το Δημοκρατικό Κόμμα ελπίζει τώρα ότι θα καταφέρει να κυβερνήσει συνασπιζόμενο στην Ανω Βουλή με διαφορετικούς εταίρους, ανάλογα με το περιεχόμενο του κάθε νόμου. Η αμερικανική εταιρεία αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s προειδοποίησε ότι ενδέχεται να υποβαθμίσει την αξιολόγηση της Ιαπωνίας, θεωρώντας ότι οι πολιτικές εξελίξεις δυσχεραίνουν τη λήψη αποφάσεων για τη συρρίκνωση του δημόσιου χρέους".
