"Ανοίγουν στην Κούβα 178 κλειστά επαγγέλματα
Πιστώσεις από την Κεντρική Τράπεζα θα λάβουν όσοι Κουβανοί επιθυμήσουν να στραφούν στον ιδιωτικό τομέα ώστε να ξεκινήσουν με μεγαλύτερη ευκολία την ιδιωτική τους επιχείρηση
Της Ελενας Μπέλλη
Με την απαραίτητη διευκρίνιση ότι τα νέα μέτρα λαμβάνονται με στόχο «την υπεράσπιση, διατήρηση και συνέχιση της τελειοποίησης του σοσιαλισμού» στην Κούβα δημοσίευσε η εφημερίδα Granma τις λεπτομέρειες για το δειλό άνοιγμα προς την οικονομία της αγοράς, το οποίο, εξάλλου, είχε εξαγγελθεί από τις σελίδες της ίδιας εφημερίδας λίγες ημέρες νωρίτερα.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Κούβα θα επεκτείνει τον ιδιωτικό τομέα σε συνολικά 178 επαγγέλματα, όπως εστιατόρια, συνεργεία επισκευής κατοικιών και αυτοκινήτων, καταστήματα πώλησης ποτών, ακόμη και καταστήματα για την επιδιόρθωση ρολογιών ή ακόμα και την εκπαίδευση κατοικίδιων ζώων.
Στροφή
Γενικά, η στροφή προς τον ιδιωτικό τομέα δίνει στους Κουβανούς τη δυνατότητα να ασχοληθούν με επαγγέλματα που μέχρι πρότινος ήταν παράνομα ή στην αποκλειστικότητα του κράτους. Το δημοσίευμα επισημαίνει, μάλιστα, ότι η Κεντρική Τράπεζα μελετά το ενδεχόμενο να εκχωρήσει πιστώσεις στους νέους επιχειρηματίες ώστε να ξεκινήσουν με άνεση τη νέα τους προσπάθεια και να μπορούν να προσλαμβάνουν υπαλλήλους, για πρώτη φορά από το 1968, όταν εθνικοποιήθηκαν στην Κούβα οι μικρές επιχειρήσεις. Πολλοί από τους Κουβανούς αναμένεται, πάντως, να στηριχθούν στα πολύτιμα εμβάσματα των συγγενών τους στις ΗΠΑ για να ανοίξουν τη δική τους επιχείρηση.
Το άνοιγμα του ιδιωτικού τομέα ακολουθεί την ανακοίνωση της κυβέρνησης για την εξυγίανση του δημόσιου τομέα μέσω της απόλυσης 500.000 εργαζομένων, αρχής γενομένης από τον Οκτώβριο. Οι 200.000 εξ αυτών θα συνεχίσουν να εργάζονται στις ίδιες επιχειρήσεις, αφού το σχέδιο προβλέπει τη μετατροπή κρατικών επιχειρήσεων σε συντεχνίες υπό τη διοίκηση των εργαζομένων τους. Για τους υπόλοιπους ελπίζουν να απορροφηθούν στον ιδιωτικό τομέα μέσω της έκδοσης 250.000 νέων αδειών για ελεύθερα επαγγέλματα (ιδιοκτήτες ταξί, εστιάτορες κ.λπ.).
Τα νέα μέτρα κρίθηκαν απαραίτητα καθότι ο κρατικός τομέας απασχολεί σχεδόν το 85% του εργατικού δυναμικού της Κούβας, συνολικά πάνω από πέντε εκατομμύρια εργαζόμενους.
Κουβανός οικονομολόγος, σε δηλώσεις του στο πρακτορείο Ρόιτερ, εξέφρασε την αισιοδοξία του για το μέλλον της οικονομίας της χώρας. «Οι αλλαγές αφορούν στην ενίσχυση της παραγωγικότητας, πράγμα που ζητούσαμε εδώ και χρόνια», επισήμανε.
Δύο φόβοι
Ξένοι αναλυτές εκφράζουν, πάντως, δύο φόβους: Ο πρώτος αφορά την υψηλή φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών με συντελεστή που θα φθάνει έως και το 40% των εισοδημάτων, γεγονός που θα αποτρέψει την εξέλιξη του ιδιωτικού τομέα στη χώρα.Ο δεύτερος φόβος εστιάζει στο γεγονός ότι το «πείραμα» της στροφής στην ανοικτή αγορά δοκιμάστηκε ξανά στις αρχές του 1990, όταν η πτώση της Σοβιετικής Ενωσης έφερε την οικονομία στα πρόθυρα κατάρρευσης.
Μέσα σε σχεδόν μία πενταετία ο ιδιωτικός τομέας είχε επεκταθεί απασχολώντας σχεδόν 210.000 Κουβανούς, αλλά όταν η οικονομία βελτιώθηκε, η κυβέρνηση υπαναχώρησε και περιόρισε σημαντικά την έκδοση νέων αδειών σε ελεύθερους επαγγελματίες"
