Σε προηγούμενο post (http://economics-alexander-thessaloniki.blogspot.com/2010/09/blog-post_546.html) είχαμε αναφερθεί στο ότι αρκετοί νέοι επαναπροσανατολίζονται στον κλάδο της ναυτιλίας (και μάλιστα ως αξιωματικοί του εμπορικού ναυτικού). Θα ήθελα, επί τη ευκαιρία, να θυμηθούμε την αναφορά της Τράπεζας της Ελλάδος στην Έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική του 2010 (η οποία έκθεση, όπως είχαμε αναφέρει, αποτελεί απαραίτητο ανάγνωσμα. Υπενθυμίζω το link στο οποίο μπορούμε να βρούμε την Εκθεση: http://www.bankofgreece.gr/BogEkdoseis/NomPol20092010.pdf). Αναφέρεται, λοιπόν, στην Εκθεση (σελ. 151):
"Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη και διατήρηση του ναυτιλιακού πλέγματος αποτελεί η προσέλκυση νέων στο ναυτικό επάγγελμα και η ενίσχυση του ανθρώπινου κεφαλαίου στον κλάδο της εμπορικής ναυτιλίας".
Ιδιαίτερης σημασίας είναι ορισμένα στοιχεία που αναφέρει η έκθεση και αναδεικνύουν τον ρόλο μίας πολύ μεγάλης ναυτιλίας σε μία οικονομία μεγέθους όπως η ελληνική.
Ελλάδα και Δανία είναι οι δύο χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ο ναυτιλιακός κλάδος συνεισφέρει στις οικονομίες των δυο χωρών έσοδα πολύ υψηλά ως ποσοστό του ΑΕΠ. Όπως αναφέρει η ΤτΕ, το 2008, η Δανία κατέγραψε τις υψηλότερες εισπράξεις στην ΕΕ- 27 (25,6 δισ. ευρώ), ακολουθούμενη από τη Γερμανία (23,3 δισ. ευρώ) και την Ελλάδα (17,6 δισ. ευρώ). Ως ποσοστό όμως του ΑΕΠ, οι εισπράξεις για τη Δανία διαμορφώθηκαν στο 11,0%, για τη Γερμανία στο 0,9% (λόγω του μεγέθους της γερμανικής οικονομίας) και για την Ελλάδα στο 6,9%.
Αυτό το μεγάλο ποσοστό συμμετοχής της ναυτιλίας στο εγχώριο ΑΕΠ είναι και η ιδιομορφία της χώρας μας. Το ειδικό βάρος της ελληνόκτητης ναυτιλίας στην εθνική οικονομία είναι πολύ υψηλότερο από το ειδικό βάρος της γερμανικής ναυτιλίας στο γερμανικό ΑΕΠ.
Αναλυτικότερα στην έκθεσή της η Τράπεζα της Ελλάδος αναφέρει για τη ναυτιλία ότι την πενταετία 2005-2009 το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών για θαλάσσιες μεταφορές συνέβαλε καθοριστικά στον περιορισμό του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, αφού κάλυπτε πάνω από το 25% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και αντιπροσώπευε το 4,1% του ΑΕΠ της χώρας.
Οι ακαθάριστες εισπράξεις από την παροχή υπηρεσιών θαλάσσιων μεταφορών ανέρχονταν σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ-27.Συγκεκριμένα, στο σύνολο της ΕΕ-27, οι σχετικές εισπράξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ δεν ξεπερνούν το 1%, ενώ στην Ελλάδα υπερβαίνουν το 6%. Παράλληλα, ο κλάδος της εμπορικής ναυτιλίας προσφέρει απασχόληση ―άμεσα και έμμεσα― σε περίπου 200.000 εργαζομένους.
Αν και την περίοδο 2005-2008 οι καθαρές εισπράξεις από υπηρεσίες θαλάσσιων μεταφορών αυξάνονταν με μέσο ετήσιο ρυθμό της τάξης του 10%, η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση ―που έπληξε τον κλάδο της ποντοπόρου ναυτιλίας από το τέταρτο τρίμηνο του 2008― συνέβαλε στην πτώση των καθαρών εισπράξεων κατά 33% το 2009. Πάντως για το 2010 λόγω της ανάκαμψης της παγκόσμιας οικονομίας είναι εύλογο να αναμένεται αύξηση των καθαρών εισπράξεων από τη ναυτιλία, επηρεάζοντας θετικά και το ισοζύγιο υπηρεσιών της χώρας.
