"Μικροδάνεια για την αυτοαπασχόληση ανέργων
Τη δημιουργία Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας - κατά τα πρότυπα του Ταμείου Επιχειρηματικότητας των μικρομεσαίων - που θα στηρίζει οικονομικά (με μικροδάνεια) την αυτοαπασχόληση των ανέργων προανήγγειλε χθες η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η δημιουργία του Ταμείου με πόρους του ΕΚΤ (στο πλαίσιο του σχεδίου νόμου του προκατόχου της Ανδρέα Λοβέρδου για την κοινωνική επιχειρηματικότητα) εντάσσεται στο πακέτο των μέτρων που θα λάβει το υπουργείο για να στηρίξει την απασχόληση σε συνθήκες ύφεσης στην οικονομία.
«Για να έχουμε μείωση της ανεργίας, θα πρέπει να έχουμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης που να ξεπερνούν το 2% και 3%, επομένως πρέπει να αμβλύνουμε το κόστος για τον άνεργο με ενεργητικές πολιτικές», δήλωσε η υπουργός.
«Αν δεν υπάρξουν θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης, η ανεργία θα αυξηθεί και τα θύματα του κοινωνικού αποκλεισμού θα πολλαπλασιαστούν», υπογράμμισε η υπουργός, μιλώντας σε εκδήλωση για τις ρυθμίσεις των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία".
Μια παρατήρηση (κι ένα γρήγορο τεστάκι).
Εαν το κύριο ζητούμενο παραμένει η ανάπτυξη, τότε διατηρώ σοβαρές αμφιβολίες για το κατά πόσον η ενίσχυση της "επιχειρηματικότητας της ανάγκης" (το αναφέραμε σε προηγούμενο post) και τα δάνεια για αυτοαπασχόληση θα έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα. Και το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι μόνο ότι τα λεφτά πιθανόν να πάνε "πεταμένα". Το μεγάλο πρόβλημα είναι, αφ' ενός ότι τα χρήματα αυτά θα τα δανειστεί το κράτος (άρα θα πρέπει να τα επιστρέψουμε, συν το επιτόκιο), και αφ' ετέρου ότι, υπό τις παρούσες συνθήκες, υπάρχει τεράστιο κόστος ευκαιρίας.
Πιθανό να αναρωτηθεί κάποιος "μα καλά, δεν θα προσθέσει στην Ελληνική οικονομία η αυταπασχόληση των ανέργων; Δεν είναι σημαντικό να μειωθεί η ανεργία;"
Βεβαίως και είναι σημαντικό. Αρκεί αυτή η μείωση να στηρίζεται σε πραγματικές βάσεις. Αλλιώς, η όποια μείωση της ανεργίας θα είναι περιστασιακή. Οταν έλθει η ώρα της αποπληρωμής, τότε η ανεργία όχι μόνο θα ξαναγυρίσει στο σημερινό επίπεδο, αλλά σε πολύ υψηλότερο (διότι το κεφάλαιο θα έχει μειωθεί σημαντικά για όλους). Κοινώς, όπως δεν είναι λύση για την αντιμετώπιση της ανεργίας να προσλάβει το κράτος όλους τους ανέργους (άρα να έχουμε ανεργία μηδέν - ναι, αλλά ποιός θα πληρώνει; Και για ποιό παραγόμενο έργο θα πληρώνουμε;), έτσι και η λύση δεν έγκειται στο να δίδει το κράτος δάνεια (και μάλιστα, δανειζόμενο το ίδιο!) τα οποία δεν θα αποφέρουν ούτε καν μεσοπρόθεσμη βιωσιμότητα.
Αρα, το κριτήριο του δανείου δεν θα πρέπει να είναι το εάν ο δανειζόμενος είναι άνεργος, αλλά το εάν η επιχείρηση την οποία θα δημιουργήσει (έστω και ως αυτοαπασχολούμενος αρχικά) είναι, τουλάχιστον μεσοπροθέσμα, βιώσιμη, καθώς και να δραστηριοποιείται σε αναπτυξιακούς κλάδους. Το όραμα, η διάθεση για ανάπτυξη, η γνώση του αντικειμένου, το ορθολογικό business plan θα πρέπει να αποτελούν σημαντικότερα κριτήρια από το εάν κάποιος είναι άνεργος ή όχι. Βεβαίως, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι αυτή είναι η πραγματική δουλειά των τραπεζών: να δίδουν δάνεια σε αυτές ακριβώς τις επιχειρήσεις και σε αυτούς ακριβώς τους ανθρώπους και δυστυχώς, ειδικά στην Ελλάδα οι τράπεζες δεν κάνουν την δουλειά τους. Κάνουν άλλα πράγματα και προτιμούν άλλες "δραστηριότητες" απλά και μόνο επειδή είναι περισσότερο κερδοφόρες σε συντομότερο χρονικό διάσημα και με μεγαλύτερη εξασφάλιση (ή, τουλάχιστον, έτσι πιστεύουν). Οντως, θα πρέπει να καλυφθεί αυτό το κενό που εμφανίζεται στην αγορά. Αρκεί, και το τονίζω για μια ακόμη φορά, τα χρήματα να τοποθετηθούν σε παραγωγικούς τομείς, με τα προαναφερθέντα (και λοιπά) κριτήρια. Αλλιώς, με το "ανοίξουν" πέντε παραπάνω καφετέριες, μπουγατσατζίδικα και ψιλικατζίδικα (τα οποία θα "κλείσουν" μετά από 1 ή 2 χρόνια), δεν κάνουμε τίποτα. Και θα έχουμε χάσει και πολλά.
Πάμε στο τεστάκι τώρα:
Η κ. Υπουργός αναφέρεται σε έναν "νόμο" της Οικονομικής. Ποιός είναι αυτός; Αναμένω απαντήσεις με e-mail.
Υ.Γ.: Η λειτουργία της "μικροπίστωσης" (microcredit) είναι πολύ σημαντική για μια οικονομία, κυρίως όταν είναι αναπτυσσόμενη (χωρίς αυτό να αποκλείει την λειτουργία της και σε ανεπτυγμένες χώρες). Ο άνθρωπος που "συνέλαβε" και υλοποίησε την ιδέα της μικροπίστωσης είναι ο Muhammad Yunus (Μοχαμεντ Γιουνους), ιδρυτής της Grameen Bank και καθηγητής οικονομικών. Ο κ. Yunus βραβεύθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 2006.
Στο σκεπτικό της Επιτροπής που απένειμε το βραβείο αναφέρεται: "Αποφασίσαμε να απονείμουμε το Νόμπελ στον Muhammad Yunus και στην Grameen Bank για τις προσπάθειές τους να δημιουργήσουν οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη από τα χαμηλά. Βιώσιμη ειρήνη μπορεί να επιτευχθεί μόνο εφόσον μεγάλες ομάδες πληθυσμού βρουν τρόπους να ξεφύγουν από τη φτώχεια. Η μικροπίστωση είναι ένας τέτοιος τρόπος. Η ανάπτυξη από τα χαμηλά υπηρετεί επίσης την προώθηση της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάνοντας πριν από 30 χρόνια μια ταπεινή αρχή, ο Γιουνούς μετέτρεψε τη μικροπίστωση σε ένα σημαντικό όπλο εναντίον της φτώχειας".
Πραγματικά, αξίζει να μελετήσετε το έργο του κ.Yunus και της Grameen Bank.