"Ωρολογιακή βόμβα για την Ιαπωνία η γήρανση
Η ραγδαία γήρανση του πληθυσμού και τα ολοένα και βαθύτερα χρηματοοικονομικά προβλήματα καθιστούν την Ιαπωνία μία εν δυνάμει ωρολογιακή βόμβα για τις διεθνείς επενδύσεις.
Με το 22,7% του πληθυσμού της σε ηλικία άνω των 65 ετών, η Ιαπωνία έχει έναν από τους γηραιότερους πληθυσμούς και το ποσοστό αυτό θα συνεχίσει να αυξάνεται.
Η ιαπωνική κυβέρνηση προβλέπει ότι θα φθάσει το 29,2% έως το 2020 και το 39,6% έως το 2050. Σήμερα, η αναλογία των συνταξιούχων στο δυναμικό των εργαζομένων διαμορφώνεται στο 35,5%, ποσοστό που, σε ορίζοντα δεκαετίας, αναμένεται να ενισχυθεί στο 48%.
Εως το 2050, προβλέπεται να αναρριχηθεί στο 76,4%, σύμφωνα με προβλέψεις του ιαπωνικού υπουργείου Υγείας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης. Το συμπέρασμα είναι ότι, με την πάροδο των ετών, θα βγαίνουν ολοένα και περισσότερα άτομα στη σύνταξη, ενώ, την ίδια στιγμή, θα λιγοστεύει ο αριθμός των εργαζομένων που θα τους χρηματοδοτεί.
Οι προοπτικές γίνονται ακόμη πιο ζοφερές, όταν αναλογιστεί κάποιος ότι το 56% των Ιαπώνων εργαζομένων στηρίζεται οικονομικά από τους γονείς τους ή από άλλες πηγές για να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης.
Φέτος, έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αισθητά τα ελλείμματα χρηματοδότησης, με το κρατικό συνταξιοδοτικό ταμείο της Ιαπωνίας -το μεγαλύτερο στον κόσμο με ενεργητικό αξίας 1,433 τρισ. δολαρίων- να αυξάνει τις πωλήσεις ενεργητικού του, προκειμένου να καλύψει το χάσμα μεταξύ ασφαλιστικών αμοιβών και πληρωμών.
Την ίδια στιγμή, το ιαπωνικό κρατικό χρέος (στο 200% του ΑΕΠ) χρηματοδοτείται κατά το μεγαλύτερο μέρος του από ντόπιους επενδυτές. Ωστόσο, οι Ιάπωνες αποταμιευτές μετατρέπονται σε καταναλωτές όσο μεγαλώνουν: το ποσοστό αποταμίευσης των ιαπωνικών νοικοκυριών έχει μειωθεί στο 2,2% τα τελευταία 20 έτη.
Από την άλλη πλευρά, το έλλειμμα προϋπολογισμού της Ιαπωνίας ανέρχεται στο 8,7% του ΑΕΠ και οι πρωτοβουλίες της ιαπωνικής κυβέρνησης για μεγαλύτερες δαπάνες σημαίνουν ότι το ποσοστό αυτό δεν πρόκειται να μειωθεί σημαντικά τα προσεχή έτη.
Αυτό σημαίνει ότι το Τόκιο θα αναγκαστεί να συνεχίσει να εκδίδει μεγάλες ποσότητες κρατικού χρέους για να χρηματοδοτήσει τις δαπάνες. Και, σε όλα αυτά, θα πρέπει να προστεθεί το γεγονός ότι η ιαπωνική κυβέρνηση, δυστυχώς, κινείται προς την αντίθετη κατεύθυνση των μέτρων λιτότητας, ενώ οι υψηλοί εταιρικοί φόροι, οι μη ευνοϊκές φορολογικές πολιτικές και η αβεβαιότητα, θα συνεχίσουν να βαραίνουν επιχειρήσεις και καταναλωτές".
Βεβαίως, το δημογραφικό δεν αποτελεί πρόβλημα μόνο για την Ιαπωνία, αλλά για πάρα πολλές χώρες. Μάλιστα, θα πρέπει να τονίσουμε την βαρύτητα του προβλήματος στα ασφαλιστικά συστήματα των χωρών της Ευρωζώνης και ειδικά της Ελλάδας. Το πρόβλημα, με την πάροδο των ετών, θα εντείνεται. Αλλωστε, ακόμη και η Κίνα των 1,35 δισεκατομμυρίων ανθρώπων εμφανίζει αυξανόμενο δείκτη γήρανσης, με αποτέλεσμα να εξετάζεται επισήμως η μερική άρση του νόμου "μια οικογένεια - ένα παιδί", ο οποίος είχε ληφθεί το 1979.
Στο θέμα του δημογραφικού θα επανέλθουμε και σε μελλοντικές αναρτήσεις, δεδομένου του ότι συνδέεται άμεσα με τα εργασιακά, ασφαλιστικά και μακροοικονομικά ζητήματα.
