Σάββατο 16 Οκτωβρίου 2010

Το καίριο ζήτημα των εγχωρίων αγαθών

Γράφει η κ. Τασουλα Καραϊσκακη στην "Καθημερινή":

" Ο επιμένων ελληνικά;

Αν κάποιες αλλαγές, από αυτές που αποφασίζει κάποιος σε ατομικό επίπεδο, γίνονταν μαζικά, θα μπορούσαν να αλλάξουν τον κόσμο μας. Αν 1.000.000 Ελληνες καταναλωτές διέθεταν επιπλέον 500 ευρώ τον χρόνο για αγορά ελληνικών προϊόντων, θα αυξανόταν η ζήτησή τους κατά 500 εκατ. ευρώ και θα δημιουργούνταν στην ελληνική αγορά μια πολλαπλάσια τελική κυκλοφορία χρήματος, καθώς μια επιχείρηση που παράγει στην Ελλάδα «τζιράρει» χρήμα που επιστρέφει στη χώρα.

Οι θέσεις εργασίας θα διατηρούνταν ή και θα αυξάνονταν. Δηλαδή οι ίδιοι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να γίνουν αρωγοί της εγχώριας ανάπτυξης, σε μια εποχή που αυτή αποτελεί μονόδρομο.

Εύκολο να το λες, δύσκολο να το πράττεις. Πώς θα πεισθούν οι καταναλωτές ότι η «θυσία» τους (αγορά ακριβού εγχώριου αντί του φθηνού εισαγόμενου) δεν θα πάει χαμένη;

Το κίνημα «Καταναλώνουμε ό,τι παράγουμε», που οργάνωσαν 90 προσωπικότητες από τον επιχειρηματικό, ακαδημαϊκό, συνδικαλιστικό, καλλιτεχνικό κόσμο, με στόχο, η αύξηση της ζήτησης εγχώριων προϊόντων να φέρει αύξηση της παραγωγής, μείωση του κόστους και των τιμών, μοιάζει με κραυγή απελπισίας σε βομβαρδισμένο τοπίο.

Το υπερεθνικό, εντατικοποιημένο άνευ ορίων και όρων, κατακερματισμένο, στυγνό σύστημα μαζικής παραγωγής προϊόντων με μόνο στόχο το κέρδος και η παγκοσμιοποίηση του εμπορίου έχουν φέρει από χρόνια σαρωτικές αλλαγές και στην ελληνική αγορά. Μεταξύ αυτών, η κατακυρίευσή της από φθηνά εισαγόμενα, που συνέτριψε τους Ελληνες παραγωγούς, ωθώντας τους στην ανεργία, την αλλαγή επαγγέλματος ή... την απατεωνιά (ελληνοποιήσεις). Η ζοφερή αυτή πραγματικότητα για τα ελληνικά προϊόντα δεν ξορκίζεται με ευχές για αλλαγή καταναλωτικής νοοτροπίας και εκκλήσεις στα πατριωτικά μας αισθήματα. Η αγορά δεν κατακτάται με φανταστικές επαγγελίες, ψεύτικα ταξίματα και κουτοπονηριές. Με έλλειψη ελέγχου και αδιαφορία. Παλεύουμε στην ευρωπαϊκή αγορά για την ελληνικότητα της φέτας και τη νοθεύουμε. Εντυπωσιάζουμε στους Kινέζους εισαγωγείς με δείγματα κρητικού παρθένου ελαιόλαδου και τους στέλνουμε τόνους μηχανόλαδου. Δεν φροντίζουμε ώστε οι πόροι μας, εργαζόμενοι, υποδομές, περιβάλλον, να αποδώσουν τα μέγιστα και επιμένουμε στον «ελληνικό τρόπο» που αναδιανέμει τα χρήματα από τους τιμίους στους αετονύχηδες. Οχι, την ελληνική οικονομία δεν θα την ξεμπλέξει, δεν θα την ξελεκιάσει η τυφλή αγορά προϊόντων με bar code 520. Δεν θα την ξελασπώσει η «αυτοθυσία» των αγοραστών, μέχρις ότου η κατανάλωση των ελληνικών προϊόντων αυξηθεί τόσο ώστε να αποκτήσουν και ελκυστική τιμή. Ο άνευ απαιτήσεων παριωτισμός απλώς θα διαιωνίσει την αισχροκέρδεια, την οπισθοδρόμηση, τη στάθμευση μέσα στο ανίατο. Ούτε οι Ελληνες καταναλωτές θα «ξαναβρούν τον χαμένο προσανατολισμό τους» (ρήση του προέδρου της ΓΣΕΕ, Γ. Παναγόπουλου) με σλόγκαν και συνθήματα. Η ελληνική οικονομία θα λάβει ένα σοβαρό μέρος από τα 180 δισ. ευρώ της ετήσιας κατανάλωσης μόνον αν οργανωθεί, μακριά από ομάδες συμφερόντων, με βάση εκείνον τον κοινό παρονομαστή (όφελος για όλους, όχι η ζημία του ενός κέρδος για τον άλλο) που χρειάζεται μια κοινωνία για να προοδεύσει".


Επί του ιδίου ζητήματος και το άρθρο του "Βήματος":


"Το «made in...» διασπά πάλι την Ευρώπη

Η προστασία εθνικών κλάδων «σωσίβιο» για 11 κράτη της ΕΕ- Στην υποχρεωτική αναγραφή της φράσης «ελληνικό προϊόν» στις συσκευασίες ελπίζει η χώρα μας

Διονύσης Χαροντάκης

Το «made in Greece» επιστρέφει στις συσκευασίες των ελληνικών προϊόντων. Και όχι μόνο του. Οι περισσότερες χώρες της νέας διεύρυνσης, στηριζόμενες πρωτίστως από τη Γαλλία και ακολούθως από την Αυστρία, διεκδικούν για τα δικά τους προϊόντα το αντίστοιχο «made in...» η καθεμιά. Η οικονομική ύφεση οδηγεί σε κατάρρευση το «made in ΕU» που επί μία περίπου εικοσαετία κυριάρχησε στην ευρωπαϊκή αγορά. Η προστασία των εθνικών κλάδων παραγωγής, του αγροτικού και μεταποιητικού τομέα, αποτελεί πλέον «σωσίβιο σωτηρίας» για κάθε μία από 11 χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης που έχουν συμπαραταχθεί με το εθνικό «made in...». Πρωταρχικός στόχος είναι η επανακατάκτηση των εσωτερικών αγορών από τα εισαγόμενα, χρησιμοποιώντας ως συγκριτικό πλεονέκτημα και δέλεαρ για τους καταναλωτές την αναγραφή της εθνικής ταυτότητας στις συσκευασίες των προϊόντων. Σε αυτό το πλαίσιο ευελπιστεί η ελληνική κυβέρνηση ότι θα κατορθώσει να κάνει υποχρεωτική την αναγραφή της φράσης «ελληνικό προϊόν» σε μια σειρά αγροτοκτηνοτροφικά και βιομηχανικά προϊόντα, με πρώτο το γάλα.

Ειδικότερα, η αρχική πρόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής- με βάση τα πρωτόλεια σχέδια κανονισμού- σε ό,τι αφορά την αναγραφή της χώρας προέλευσης ήταν να διατηρηθεί το ίδιο καθεστώς που ισχύει σήμερα, δηλαδή «η ένδειξη της καταγωγής ή της προέλευσης ενός τροφίμου είναι υποχρεωτική μόνο στην περίπτωση που η παράλειψη της σχετικής ένδειξης μπορεί να οδηγήσει σε πλάνη τον καταναλωτή ως προς τον πραγματικό τόπο παραγωγής ή προέλευσης του τροφίμου». Με βάση όμως αυτή τη διάταξη η Ελλάδα, αν δεν ακύρωνε την αγορανομική διάταξη που εξέδωσε το υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και αφορούσε την αναγραφή της χώρας προέλευσης των γαλακτοκομικών προϊόντων (εκτός των τυροκομικών), επρόκειτο να οδηγηθεί στο εδώλιο του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Οι έλληνες κτηνοτρόφοι έχουν επίμονα ζητήσει από την υφυπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κυρία Μιλένα Αποστολάκη να στηρίξει την υποχρεωτική αναγραφή της χώρας προέλευσης του προϊόντος. Φαίνεται όμως ότι αντίστοιχες «ευαισθησίες» με την Ελλάδα είχαν και άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης- πρόκειται για τις Γαλλία, Αυστρία, Σλοβακία, Τσεχία, Ουγγαρία, Ιταλία, Εσθονία, Λιθουανία, Κύπρο και Λετονία. Ετσι, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπαναχώρησε... Και όταν στις 16 Ιουνίου 2010 ολοκληρώθηκε η συζήτηση στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τα πράγματα έγιναν ακόμη πιο αυστηρά. Από τους ευρωβουλευτές ψηφίστηκε η υποχρεωτική αναγραφή της χώρας καταγωγής ή του τόπου προέλευσης στο κρέας, στα πουλερικά, στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα νωπά οπωροκηπευτικά και σε άλλα τρόφιμα που αποτελούνται από ένα συστατικό, π.χ. ελιές, σύκα, καθώς και κρέας, πουλερικά και ψάρια όταν χρησιμοποιούνται ως συστατικό σε μεταποιημένες τροφές.

Η ελληνική θέση είναι η υποχρέωση της αναγραφής της χώρας καταγωγής να επεκταθεί σε όλα τα μη επεξεργασμένα προϊόντα, στο γάλα και στο γάλα ως συστατικό στα γαλακτοκομικά προϊόντα, στα ενός συστατικού προϊόντα, στα συστατικά που αντιπροσωπεύουν πάνω από το 50% του τροφίμου με την επιφύλαξη να διερευνηθούν από τα κράτη-μέλη ή την Επιτροπή οι κατηγορίες προϊόντων όπου θα θεωρηθεί αιτιολογημένη η υποχρέωση αναγραφής της χώρας καταγωγής - π.χ., την Ελλάδα την ενδιαφέρει η υποχρεωτική αναγραφή της προέλευσης συστατικών όπως είναι οι ελιές, οι ξηροί καρποί και τα σύκα.


Αναμένω οπωσδήποτε τις παρατηρήσεις σας και τις απόψεις σας επί επί του θέματος. Αποτελεί εξαιρετικό θέμα προς ανάπτυξη. Μην σας φαίνεται απλό σαν θέμα. Κατ' αρχάς, υπάρχει ο κίνδυνος να πέσετε σε μια τεράστια οαγίδα. Κατά δεύτερον, συμπεριλαμβάνει πολλά επιμέρους ζητήματα, π.χ., την λειτουργία του πολλαπλασιαστή χρήματος (αναφέρεται στην πρώτη παράγραφο του άρθρου, αλλά χρειάζεται ξεκαθάρισμα!), τον πολλαπλασιαστή δαπανών, την ανεργία, την θεωρία συγκριτικού πλεονεκτήματος, το εμπορικό ισοζύγιο, το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών, την γενική μακροοικονομική θεωρία, κ.ο.κ.

Πραγματικά αξίζει τον κόπο να γράψετε μια εργασία επί του θέματος της κατανάλωσης Ελληνικών προϊόντων.


Μια παρατήρηση: δεν είμαι ενήμερος για εξαγωγή μηχανόλαδου αντί ελαιολάδου. Ούτε και οι Κινέζοι είναι ενήμεροι (αλλιώς θα είχαν επιβληθεί ποινές και πρόστιμα, τα οποία θα είχαν ανακοινωθεί. Αρα, δεν έγιναν τέτοιες εξαγωγές). Η κατάσταση είναι αρκετά σοβαρή από μόνη της - δεν "χωράει" υπερβολές.