"Μεγάλες αυξήσεις στα δίδακτρα των βρετανικών ΑΕΙ
Εως και διπλασιασμό στα πανεπιστημιακά δίδακτρα θα επιφέρει η εφαρμογή των προτάσεων του πρώην γενικού διευθυντή της ΒΡ Τζον Μπράουν
Της Ελενας Μπέλλη
Την απελευθέρωση των διδάκτρων στα πανεπιστήμια της Βρετανίας προτείνει έκθεση εμπειρογνωμόνων, σε μία εξέλιξη με σοβαρές συνέπειες τόσο στη συνοχή του κυβερνητικού συνασπισμού όσο και στις... τσέπες των χιλιάδων Βρετανών και ξένων φοιτητών που φοιτούν στα ανώτατα ιδρύματα της χώρας.
Η έκθεση εκπονήθηκε κατόπιν αιτήματος της κυβέρνησης από επιτροπή ειδικών με επικεφαλής τον πρώην γενικό διευθυντή της ΒΡ, Τζον Μπράουν. Οι εμπειρογνώμονες προτείνουν την απελευθέρωση των διδάκτρων ώστε να μειωθούν οι σχετικές κρατικές δαπάνες, στο πλαίσιο της αναθεώρησης των δημοσίων δαπανών που επιτάσσει το έλλειμμα - ρεκόρ της Βρετανίας.
Η εφαρμογή του μοντέλου της ελεύθερης αγοράς στα πανεπιστήμια, εκτιμά η έκθεση, θα συμβάλει στη βελτίωση του ανταγωνισμού, επιτρέποντας στα πανεπιστήμια να χρεώνουν τους φοιτητές κατά βούληση. Πρόκειται για μία πρόταση που βρίσκει σύμφωνη την πανεπιστημιακή κοινότητα της Βρετανίας, που ζητά την απελευθέρωση των διδάκτρων με την αιτιολογία ότι έτσι θα μπορέσει να ανταγωνιστεί τα αμερικανικά πανεπιστήμια.
Διπλασιασμός
Αν η πρόταση υιοθετηθεί, θα καταργηθεί το ανώτατο όριο στα δίδακτρα (4.600 ευρώ ετησίως), τα οποία θα διπλασιαστούν, αλλά τα πανεπιστήμια που θα χρεώνουν τους φοιτητές πάνω από 8.400 ευρώ ετησίως θα πρέπει να καταβάλουν φόρο στο κράτος, ώστε να συμβάλουν στη χρηματοδότηση των φοιτητικών δανείων. Δεν είναι καθόλου βέβαιο, ωστόσο, ότι η πρόταση θα υιοθετηθεί από τον κυβερνητικό συνασπισμό. Και αυτό διότι οι Φιλελεύθεροι του Νικ Κλεγκ, που είχαν προεκλογικά προτείνει την πλήρη κατάργηση των φοιτητικών διδάκτρων, θα κληθούν να αθετήσουν μία σοβαρή υπόσχεσή τους. Και μερικοί από αυτούς δεν είναι έτοιμοι να το πράξουν.
Αντίσταση
«Θα αντισταθώ σε κάθε προσπάθεια αύξησης των διδάκτρων και πιστεύω ότι οι συνάδελφοί μου θα κάνουν το ίδιο», δήλωσε χαρακτηριστικά ο βουλευτής των Φιλελεύθερων, Γκρεγκ Μαλχόλαντ και πρόσθεσε ότι «η αύξηση των διδάκτρων αποτελεί ''κόκκινη γραμμή'' σε ό,τι αφορά τη μεταρρύθμιση της ανώτατης εκπαίδευσης». «Πρόκειται για περίπλοκο, σημαντικό αλλά και δύσκολο ζήτημα», αρκέστηκε πάντως να δηλώσει ο Νικ Κλεγκ. Ωστόσο, με δεδομένη και την αντίδραση των Εργατικών στο ενδεχόμενο αύξησης των πανεπιστημιακών διδάκτρων, είναι ορατή η πιθανότητα να καταψηφιστεί το σχετικό νομοσχέδιο στη Βουλή, αν υπάρξουν κι άλλοι «διαφωνούντες» στους κόλπους των Φιλελευθέρων".
(Να σημειώσω ότι γέλασα πολύ με την προεκλογική φωτογραφία του Nick Klegg στην Daily Mail (http://i.dailymail.co.uk/i/pix/2010/10/10/article-1319375-0B8EE59B000005DC-552_233x458.jpg). Η εξήγηση είναι απλή: μόνο η κατοικία που βρίσκεται στον αριθμό 10 της οδού Downing στο Λονδίνο συνδέεται απευθείας με το ομιλών και υπαγορεύων πνεύμα του συχωρεμένου του Friedman. Το κωμικό της υπόθεσης, ωστόσο, δεν υπερκεράζει την θλίψη μου).
Τώρα, επί του γενικότερου οικονομικού κλίματος στην Βρετανία: αφού εμπεδώθηκε καλά-καλά το "Treasury View" περί παραγκωνισμού (άλλη νεκρανάσταση κι αυτή: να επικρατούν οι απόψεις που οδήγησαν στο τέλμα προ Β' Παγκοσμίου...ποιός θα περίμενε ότι η βόμβα θα είχε 80 έτη χρονοκαθυστέρηση...), και αφού βρήκαμε ως αντίμετρο τον παραγκωνισμό του κράτους από τις ιδιωτικές επενδύσεις (λογική συνεπαγωγή! - αχ, καϋμένη Οικονομική!), διαβάζουμε την έκθεση της PriceWaterhouseCoopers για το τί πραγματικά μέλλει γενέσθαι. Αυτό που περιγράφει η έκθεση δεν είναι τίποτε παραπάνω απ' όσα προβλέπει η πραγματική οικονομική θεωρία (" σοφοί δε προσιόντων αισθάνονται", που έλεγε κι ο Φιλόστρατος) : απώλεια θέσεων εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, ή όπως σημειώνεται στην μελέτη: "private sector jobs could be significantly affected by public sector spending cuts but will not cause double-dip recession".
Ολόκληρη την έκθεση μπορούμε να δούμε εδώ.
Υ.Γ1.: Αυτό που δεν περιγράφει η έκθεση είναι τί θα συμβεί μετά: σε πρώτη φάση θα έχουμε jobless recovery (κατά την διάρκεια της οποίας θα ακούμε για "δομική ανεργία"), στην συνέχεια θα έχουμε εφαρμογή πολιτικών του τύπου "Beggar thy neighbour" (κοινώς, "βοήθα με φτωχέ μου μη γίνω σαν εσένα", "συρρίκνωση κόστους", "περικοπή εξόδων", "δεν βγαίνουμε", "το γουάν φταίει για όλα", "να περιορίσει η Γερμανία τα πλεονάσματα", "διώξτε τους ξένους", "βάλτε δασμούς", "δώστε φοροαπαλλαγές") και μετά θα έχουμε τις επιχειρήσεις να "φωνάζουν" για κρατική ενίσχυση και για επιπλέον περικοπές του κόστους. Φωνές που θα "εκτιμηθούν" ως απολύτως ορθολογικές.
Υ.Γ2: Η μόνιμη επωδός για τις όποιες ανακολουθίες είναι: "the situation is far worse than we could have imagined" (την Ελληνική μετάφραση την ακούμε καθημερινά). Αρα, μπορούμε να ομιλούμε όχι μόνο για εμπειριοκρατισμό, αλλά για εμπειριοκρατικισμό (αν μου επιτραπεί ο νεολογισμός). Κοινώς, οι νυν κυβερνώντες όλων των ανεπτυγμένων χωρών, δεν ήταν ενήμεροι για την οικονομική πραγματικότητα των στατιστικών μεγεθών, οπότε, αρχίζουμε τα "δει δη χρημάτων", "βλέποντας και κάνοντας", "δεν ήξερα - δεν ρώταγα", "παίζω και μαθαίνω", "στου κασίδη το κεφάλι" και όλα τα συμπαρομαρτούντα...Και όλα αυτά την στιγμή που η διαμόρφωση της όποιας μελλοντικής οικονομικής κατάστασης κρίνεται στην λεπτή γραμμή της διάκρισης μεταξύ παραγωγικών και αντιπαραγωγικών κατευθύνσεων των πόρων. Οι οποίοι, όντας σπανίζοντες, καθίστανται σπανιότεροι.
