" Ιρλανδία: σκληρό πρόγραμμα λιτότητας 15 δισ.
Περιλαμβάνει μείωση βασικού μισθού 12%, περικοπές δαπανών 10 δισ., έσοδα από νέους φόρους 5 δισ.
Associated Press, Reuters
Στη σκληρότερη περίοδο δημοσιονομικής λιτότητας στην ιστορία της εισέρχεται η Ιρλανδία, με την κυβέρνηση να δεσμεύεται για την ψήφιση του προϋπολογισμού ως απαραίτητη προϋπόθεση για να προχωρήσει σε νέες εκλογές. Βασικός στόχος στο τετραετές πρόγραμμα εξυγίανσης της οικονομίας είναι η εξοικονόμηση 15 δισ. ευρώ, με 6 δισ. ευρώ να προβλέπεται πως θα εξασφαλιστούν εντός του 2011. Σε αυτό, δρομολογούνται σκληρά φορολογικά μέτρα όπως είναι η μείωση του κατώτερου μισθού. «Για σημαντική συνεισφορά στη σταθεροποίηση των δημοσίων οικονομικών» της χώρας έκανε λόγο ο αρμόδιος για τις Οικονομικές και Νομισματικές Υποθέσεις Ολι Ρεν. Οπως εκτίμησε, «το σχέδιο αποτελεί μια καλή βάση διαπραγμάτευσης» για τους όρους χορήγησης της διεθνούς βοήθειας που έχει ζητήσει η Ιρλανδία.
Με επιφυλακτικότητα, αντίθετα, αντιμετώπισαν οικονομολόγοι την ανακοίνωση του πρωθυπουργού, Μπράιαν Κόουεν, ότι θα αντληθούν μόνον 85 δισ. ευρώ από τον μηχανισμό στήριξης της Ε.Ε. και του ΔΝΤ, όταν οι εκτιμήσεις έφθαναν τα 100 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η υπηρεσία πιστοληπτικής αξιολόγησης Standard & Poor’s υποβάθμισε το δημόσιο χρέος της χώρας κατά δύο βαθμίδες, από την κατηγορία ΑΑ- στην Α, προεξοφλώντας την έναρξη μιας μακροχρόνιας μάχης για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Για το 2010, αυτό αναμένεται να διαμορφωθεί στο 12,7% – ή 32%, εάν συμπεριληφθεί το κολοσσιαίο κόστος διάσωσης των τραπεζών από την κυβέρνηση. «Με αυτό το δάνειο θα αναγκαστούμε να προχωρήσουμε σε αναδιάρθρωση μέσα σε δύο ή τρία χρόνια. Θα καταλήξουμε σε κατάσταση πλήρους χρεοκοπίας», δήλωσε ο Κόνσταντιν Γκάρντγεϊβ, καθηγητής στο Κολέγιο Trinity του Δουβλίνου και οικονομικός σύμβουλος στο πρακτορείο Associated Press, και συμπλήρωσε πως «η κυβέρνηση είναι σε πλήρη άρνηση να παραδεχθεί πως το αναγκαίο ποσό για τη διάσωση της οικονομίας είναι πολύ υψηλότερο. Η οικονομία μας είναι τρεις φορές πιο χρεωμένη από της Ελλάδας. Οπότε σε τι θέση βρισκόμαστε ακριβώς;».
Στη χθεσινή συνεδρίαση του χρηματιστηρίου στο Δουβλίνο βούλιαξαν οι τιμές των μετοχών Bank of Ireland και Allied Irish Banks, οι οποίες βρίσκονται στο επίκεντρο της ιρλανδικής κρίσης μαζί με την εξ ολοκλήρου κρατική Anglo Irish Bank.
Σε ό,τι αφορά τους αυστηρούς όρους που ετέθησαν στο πλαίσιο του τετραετούς προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής, το Δουβλίνο φαίνεται ότι κατάφερε να διατηρήσει αμετάβλητο τον φορολογικό συντελεστή των επιχειρήσεων στο 12,5%, ένα ποσοστό που είναι το χαμηλότερο στην Ευρωπαϊκή Ενωση και έχει τεθεί στο στόχαστρο των εταίρων του.
Τι κόβουν
Από την άλλη πλευρά, όμως, ο βασικός μισθός μειώνεται κατά 12%. Από το 2011 έως το 2014, δρομολογούνται, παράλληλα, περικοπές δημοσίων δαπανών κατά 10 δισ. ευρώ και προβλέπεται η άντληση 5 δισ. ευρώ από νέους φόρους και έσοδα. Επίσης, προβλέπονται επιπλέον φορολογικές επιβαρύνσεις, μεταξύ άλλων στο εισόδημα, τον ΦΠΑ (ο ανώτερος συντελεστής του οποίου θα αυξηθεί στο 23%), τα αγροτεμάχια και την ακίνητη περιουσία.
Σημειωτέον ότι η εξοικονόμηση 15 δισ. ευρώ μέχρι το 2014 αντιστοιχεί στο 4% του ΑΕΠ της χώρας. Η οικονομία της Ιρλανδίας ακροβατεί σε τεντωμένο σκοινί, έχοντας ήδη εφαρμόσει πρόσθετα μέτρα ύψους 14,6 δισ. ευρώ στο πλαίσιο πέντε προγραμμάτων δημοσιονομικής εξυγίανσης τα τελευταία 2,5 χρόνια.
Τα βασικά μέτρα
- Στόχος εξοικονόμησης τετραετίας: 15 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 6 δισ. ευρώ προβλέπεται να εξοικονομηθούν μέσα στο 2011.
- Συνολικοί φόροι και μέτρα αύξησης των κρατικών εσόδων: 5 δισ. ευρώ.
- Συνολικές περικοπές δαπανών: 10 δισ. ευρώ.
Μείωση δαπανών σε επιμέρους τομείς
- Κράτος πρόνοιας: 2,8 δισ. ευρώ.
- Μισθοί δημοσίου τομέα: 1,2 δισ. ευρώ.
- Υγεία, εκπαίδευση, αγροτικός κλάδος και άλλες κρατικές υπηρεσίες: 3 δισ. ευρώ.
Φορολογικά μέτρα
- Αυξήσεις στους φόρους εισοδήματος: 1,9 δισ. ευρώ.
- Αναπροσαρμογές συντάξεων: 865 εκατ. ευρώ.
- Αλλες φορολογικές επιβαρύνσεις: 665 εκατ. ευρώ.
- Αυξήσεις ΦΠΑ: 570 εκατ. ευρώ.
- Επιχειρήσεις: Ο φορολογικός συντελεστής διατηρείται αμετάβλητος στο 12,5%".
Δύο παρατηρήσεις: Κατά πρώτον, αυτό που συμβαίνει στην Ιρλανδία σήμερα, προ ολίγων μόνο μηνών θα εκλαμβανόταν ως απολύτως αδιανόητο. Κατά δεύτερον, παραθέτω τα λόγια μιας Ιρλανδής συναδέλφου: "πιστέψαμε κι εμείς ότι έχουμε το δικαίωμα να ζήσουμε σαν άνθρωποι"...
